پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ |۱۷ رمضان ۱۴۴۵ | Mar 28, 2024
قرآن

حوزه/ اسلام، دین تجاوز و تعدّى نیست، ولى تعدّى و تجاوز دیگران را نیز نمى ‏پذیرد. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه»

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه ۱۹۴ سوره بقره پرداخته است.

* آيه               

الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالْشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُواْ عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ‏

* ترجمه                      

ماه حرام در برابر ماه حرام و (اگر دشمنان احترام آنرا شكستند و با شما جنگ كردند، شما نیز حقّ دارید مقابله به مثل كنید. زیرا) حرمت‏ها را (نیز) قصاص است و هركس به شما تجاوز كرد، به مانند آن تجاوز، بر او تعدى كنید و از خدا بپرهیزید (كه زیاده‏روى نكنید) و بدانید كه خداوند با پرهیزگاران است.

* نکته ها                     

قبل از اسلام در میان عرب ‏ها، هر سال چهار ماه احترام خاصّى داشت كه در آن ماه ها، جنگ حرام و ممنوع بود، سه ماه آنها پى درپى كه عبارتند از ذى‏القعده، ذى‏الحجّه و محرم، و یكى هم ماه رجب كه جداست. حتّى یكى از علل تسمیه ماه ذى‏القعده آن گفته‏اند كه در این ماه قعود از جنگ لازم است.

اسلام این سنّت را پذیرفت و در هر سال چهار ماه را آتش بس اعلام نمود، ولى دشمن همیشه در كمین است تا از فرصت ‏ها سوء استفاده كند و چه بسا با خود فكر كند كه چون مسلمانان در این ماه ها موظف به رعایت آتش بس هستند، پس به آنها حمله كنیم. این آیه مى ‏فرماید: اگر مخالفان شما در این چهار ماه به شما هجوم آوردند، شما نیز در برابرشان بایستید و در همان ماه ها با آنان بجنگید و ماه حرام را در برابر ماه حرام قرار دهید. زیرا حرمت خون مسلمانان و حفظ نظام اسلامى از حرمت این ماه ها بیشتر است، و هركس حرمت‏ها را شكست باید مورد قصاص قرار گیرد. سپس به عنوان یك قانون كلّى مى‏فرماید: هركس به شما تجاوز كرد، به همان مقدار به او تعدّى كنید. و تقوا داشته باشید و بیش از مقدار لازم قصاص نكنید و بدانید كه خداوند با متّقین است.

صاحب مجمع‏ البیان در ذیل آیه مى‏گوید: در مورد غصب نیز مى‏ توان با استدلال به این آیه تقاص كرد، یعنى از مال غاصب تقاص نمود.

* پيام ها                      

1- همه‏ ى زمان‏ ها یكسان نیستند، حرمت بعضى ماهها باید حفظ شود. «الشهر الحرام»

2- در اسلام بن‏ بست وجود ندارد. حفظ اسلام و جان مسلمان ‏ها بر حفظ احترام مكان ‏ها و زمان ‏ها مقدّم است. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه»

3- اسلام، دین تجاوز و تعدّى نیست، ولى تعدّى و تجاوز دیگران را نیز نمى ‏پذیرد. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه»

4- حتّى در برخورد با دشمنان، عادل باشیم. «فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدى علیكم»

5 - سیستم قانون‏ گذارى باید به نحوى باشد كه موجب یأس مسلمین و جرأت كفّار نگردد و اصل مقابله به مثل به همین خاطر است. «فاعتدوا... بمثل ما اعتدى»

6- رعایت تقوى حتّى به هنگام جنگ، از اصول تربیتى اسلام است. «اتّقوا اللّه»

7- اگر در جنگ از مرز عدالت خارج نشوید، از امدادهاى الهى نیز برخوردار خواهید بود. و گمان نكنید عدالت و تقوى پیروزى شما را به تأخیر مى‏اندازد. «بمثل ما اعتدى... واتقوا... و اعلموا ان اللَّه مع المتّقین»

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha