خبرگزاری حوزه/ شناخت و مطالعه در تاریخ بنا به تصریح قرآن مجید می تواند در ساختن آینده ای روشن راهگشا باشد.

«قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ/ پیش از شما سنت هایی بوده است، پس بر روی زمین بگردید و بنگرید که پایان کار آنها که پیامبران را به دروغگویی نسبت می دادند، چه بوده است». (آل عمران،137)

تأمل در وقایع و اتفاقاتی که در سال های قبل به وقوع پیوسته است می تواند انسان را در ارائه تحلیلی دقیق و موشکافانه، از جریان های در حال وقوع و یا رویدادهایی که در آینده به منصه ظهور میرسد، یاری رساند.

یکی از مطالبی که در تاریخ خلفای عباسی قابل تأمل است، گرایش و علاقه فراوانی است که به گسترش علم و ترویج و تشویق عالمان و برگزاری مجالس و محافل نشان می دانند.

مأمون عباسی از جمله خلفایی است که در شهرتش در این زمینه زبانزد خاص و عام است. او به علم و تحقیق علاقه فراوانی نشان می داد؛ علی الخصوص به ترجمه کتاب های علمی، اهتمام فراوانی داشت تا آنجا که نقل شده است هموزن کتاب های ترجمه شده به مترجمان طلای خالص بذل می نمود که این امر طمع کاتبان این مرقومات را تا بدانجا بر می انگیخت که سعی می کردند کلمات راحتی المقدور در مقیاس بزرگتر به نگارش درآورند تا در ازای افزایش حجم کتاب، طلای بیشتری را از بیت المال و خزانه این دولت مشتاق علم دریافت کنند؛ اما آیا به راستی این تمام ماجراست؟ آیا  با توجه به خُلق و خویی که از این خلیفه ملعون در تاریخ ذکر شده است و ظلم ها و ستم هایی که به شیعیان روا داشته است تا جایی که دستان او به خون عالم آل محمد آغشته گردید، چنین اقداماتی تنها با غرض ترویج و گسترش علم قابل پذیرش است؟

اگر با نگاه دقیق و نقادانه به این مسائل بنگریم، ‌اغراض پشت پرده این همه دست و دلبازی از بیت المال برای رخنه ی بحث ها و مجادلات در بین مسلمین و در نتیجه غفلت از اعمال و جنایات عمال حکومت کاملا هویداست.

آنچه مأمون عباسی را به هدف خود نزدیک می کرد و نسبت به راه زور و اجبار سیاستمندانه تر و زود بازده تر می نمود، غرق کردن جامعه علی الخصوص اهل و علم و تفکر در منازعات بیهوده و بی ثمر بود.

اما اکنون در زمان حال نیز ردپای این گونه سیاست ها را می توان در اقدامات دشمنان و عمال داخلی آن ها یافت.

آنان فرزندان خلف همان حاکمان جابر هستند که عالمان و اندیشمندان و نخبگان علی الخصوص در زمینه علوم انسانی باید هوشمندانه در تحقیقات و مجادلات و مباحثات غور کنند تا در دام تغافل دشمنان اسلام و انقلاب، زمین گیر نشوند.

اهمیت بحث و دقت در مباحث علمی بر هیچکس پوشیده نیست؛ اما آنچه مهم است، تأمل در نتیجه ایست که این بحث و جدل ها در رساندن قافله بشری به سر منزل مقصود، به همراه دارد.

باید مراقب بود که با غوطه ور شدن در مباحث و در نتیجه بروز اختلاف در جامعه، آب را در آسیاب دشمن سرازیر نکنیم.

در این میان، نقش حوزه های علمیه در بروز رسانی و ثمره بخش تر نمودن علوم مورد تعلم و تعلم در این زمانه خطیر بسیار چشمگیر است و این همان دغدغه ایست که در سخنان و رهنمودهای رهبر انقلاب و توصیه های ایشان به طلاب و روحانیون بارها و بارها نمود داشته است.

آری باید از تاریخ عبرت گرفت و از دستان پشت پرده و القائات شیطانی چپاولگران زر و زور در این زمینه غافل نبود، تا علم همچنان تشعشع نوری باشد تا به ظهور هر چه سریع تر آفتاب حقیقت، منجر شود؛ نه این که سلاحی باشد در جهت پیشبرد اهداف دشمنان.

منبع:

تاریخ تمدن اسلام، جرجی زیدان

سیر حکمت در اروپا، محمد علی فروغی

آزاده ابراهیمی

توجه:  انتشار یادداشت و مقالات به معنای تأیید یا رد آن از سوی خبرگزاری حوزه نیست.