به گزارش خبرگزاری حوزه، پایان‌نامه«واقع نمایی گفتار معصومان بر اساس مراعات سطح فهم مخاطب در روایات اعتقادی»، اثر حجت الاسلام حمیدرضا مقیمی اردکانی در گروه علمی «کلام» در بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه شایسته تقدیر شناخته شد.
بر اساس این گزارش، در بخشی از چکیده این اثر می‌خوانیم: رعایت فهم مخاطب، اگرچه مجوّز «القای خلاف واقع»، «اخفای واقع» و «بیان غیر مستقیم» است؛ اما به واقع‌نمایی گفتار معصومان آسیب می‌زند.
اگر امامان، برای «مراعات فهم مخاطب»، گاهی «القای خلاف واقع» کرده‌اند، با تمسک به عقل، قرآن، شأن هدایتگری معصوم و جداسازی احادیث تقیه‌ای، واقع‌نمایی قطعی معظم احادیث و اطمینانی باقی‌مانده اثبات می‌شود.
امکان و تحقق «اخفای واقع» از دو جهت به غیر واقع‌نمایی می‌انجامد:
۱. احتمال وجود واقعیتی متفاوت از بیانات دین را سبب می‌شود که مستلزم کذب کلی قرآن و عقل است.
۲. ترکیب نگفته‌ها با گفته‌ها، حکایت گفته‌ها از واقعیت را معوج می‌سازد. برخی، برای دفاع از واقع‌نمایی، با فرض اینکه نگفته‌ها در طول گفته‌ها است و خدا در بیان معارف بخل ندارد، به این اشکال پاسخ داده‌اند. این پاسخ را کلی می‌توان پذیرفت؛ اما به صورت کبروی باید گفت: اولاً. تأثیر ترکیبی بودن واقعیت بر واقع‌نمایی گسترده نیست؛ ثانیاً. حتّی در معارف در هم تنیده، می‌توان با «لابشرط» کردن گزاره‌ها، واقع‌نمایی حداقلی را حفظ کرد. افزون بر این، اخفای واقع از جهت مصداق، بیشتر در باره ولایت تکوینی، شئون امام و ... است.
با بررسی شیوه‌های معصومان، در «بیان غیر مستقیم»، نتایج زیر به دست آمد:
۱. «مبالغه»، «کنایه» و «سخن رمزی» برای تفهیم به فهم پایین مناسب نیست.
۲. تمایز بین «ادعیه» و «خطابات» معصومان و به کارگیری، برهان، خطابه و جدل گاهی مناسب است.
۳. رعات نکردن قواعد کشف واقع از شیوه‌های مقبول، به تشابه و اَحیاناً تعارض و غیر واقع‌نمایی روایات می‌انجامد.
۴. از صناعات خمس، تنها برهان واقع‌نمایی دارد؛ اما خطابه، جدل و شعر نسبت به واقع‌نمایی «لابشرط» بوده و مغالطه، گاهی مطابق واقع است.
شایان ذکر است، پایان‌نامه«واقع نمایی گفتار معصومان بر اساس مراعات سطح فهم مخاطب در روایات اعتقادی»، اثر حجت الاسلام حمیدرضا مقیمی اردکانی در گروه علمی «کلام»، در «موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) » دفاع شده است.
