شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳ |۱۲ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 14, 2024

جدیدترین شماره فصلنامه تخصصی «کلام اسلامی» در یکی از مقالات خود «تفاوت نبوت و امامت» را مورد پژوهش قرار داده است.

به گزارش سرویس علمی- فرهنگی مرکزخبر حوزه، در این مقاله که حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه آن را نگاشته، ابهامات این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.

 وی در این زمینه می‌نویسد: برخی نویسندگان گمان کرده‌اند، اعتقاد به ختم نبوت  و کمال دین، با امامت به معنای شیعی- یعنی داشتن ولایت تکوینی و تشریعی، زمامداری و مخاطب ملائکه واقع‌شدن- با هم سازگار هستند و چنین اعتقادی را متعلق به شیعیان غالی دانسته‌اند و شأن امام را در حد مجتهدان و راویان حدیث فرو کاسته‌اند.

نویسنده در این نوشتار، تلاش نموده است با تبیین حقیقت نبوت، ‌رسالت، امامت و ولایت تشریعی و تبلیغی،‌مرزهای روشن هر یک از این مقامات را آشکار کرده و بطلان ادعای ناسازگاری پیش‌گفته را روشن گرداند.

«معنا و لوازم خاتمیت» مقاله دیگری است که به قلم حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی ربانی گلپایگانی نگاشته شده است.

وی در این نوشتار ضمن قطعی و ضروری‌دانستن بسته‌شدن باب نبوت و رسالت طبق اعتقادات مسلمانان می‌نویسد: بعد از پیامبر خاتم (ص)، کسی به عنوان پیامبر از جانب خدا مبعوث نخواهد شد، خواه آن شخص (پیامبر) دارای شریعت و کتاب جدید یا مبیّن و مبلّغ شریعت پیامبر اسلام (ص) باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه در این خصوص می‌افزاید: تبیین و تبلیغ شریعت و کتاب پیامبر اکرم (ص) پس از او توسط اوصیاء آن حضرت انجام خواهد شد، عالمان دینی مورد تأیید اوصیاء پیامبر (ص) نیز در سطح و مرتبه‌ای نازل‌تر، این شأن و مسئولیت را دارا می‌باشند.

وی در ادامه به طرح شبهه‌ای از برخی از نویسندگان پرداخته و می‌نویسد: برخی افراد، تفسیری را ارائه کرده که طبق آن حجیت شرعی قول و فعل از خواص نبوت می‌باشد و بر اساس خاتمیت رسول اکرم (ص)، قول و فعل هیچ کس، حجت شرعی بر دیگران نبوده و اطاعت از او نیز بر کسی واجب نخواهد بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی،‌ ضمن نادرست خواندن تفسیر مزبور از خاتمیت، طبق دیدگاه تمام مذاهب اسلامی پاسخ می‌دهد: قول و فعل امام معصوم (ع) از دیدگاه شیعه،‌ اجماع صحابه یا اجماع اهل حل و عقد از امت اسلامی از دیدگاه اهل سنت، حجت شرعی به شمار می‌رود، چنان که اطاعت از پیامبر (ص) به استناد به مقام و مذهب ایشان بر دیگران واجب شرعی است و اختلافی که وجود دارد، مربوط به شرایط و مصادیق خلافت و امامت می‌باشد، نه در وجوب اطاعت از خلیفه پیامبر (ص) و امام مسلمین.

وی در ادامه می‌افزاید: بر این اساس آنچه نیازمند دلیل است، اثبات مقام خلافت و امامت برای فردی خاص است، اما وجوب اطاعت از او دلیل جداگانه‌ای لازم ندارد و پشتوانه آن همان مقام و مذهب خلافت و امامت می‌باشد. همان‌گونه که در باب نبوت، اثبات آن دلیل می‌خواهد، اما حجیت شرعی قول و فعل پیامبر (ص) و وجوب اطاعت از او دلیل جداگانه‌ای نیاز ندارد.

«نقد و بررسی دیدگاه پروفسور هاوکینگ در باب رابطه جهان و خدا» عنوان دیگر مقاله‌ای است که آقای محمد محمدرضایی آن را نگاشته است.

وی در ابتدای مقاله به بیان دیدگاه فیزیک‌دان انگلیسی «هاوکینگ» پرداخته و می‌نویسد: هاوکینگ، معتقد است عالم بر اثر قوانین فیزیکی به وجود آمده است و دیگر نیازی به آفریدگار برنامه‌ریز برای عالم وجود ندارد.

در پاسخ به این دیدگاه عنوان می‌کند: وظیفه علوم تجربی، کشف رابطه دو پدیده قابل مشاهده است. علوم تجربی با روش علمی،‌هیچ‌گاه در مورد عالَم ماوراء به دلیل تجربه ناپذیربودن (نفیاً و اثباتاً) نمی‌تواند اظهارنظر کند.

وی در این بررسی ادامه می‌دهد: اگر دانشمندان و متفکران با روش علمی به اظهارنظر در باب عالَم ماوراء بپردازند و وجود خدا را نفی کنند، در واقع از روش علمی جداشده و به نوعی فلسفه‌پردازی رو آورده‌اند که چیزی جز فلسفه تجربه‌گرایانه و الحادی نیست و در طول تاریخ به شکل‌های مختلفی ظهور و بروز پیدا کرده است.

بنابراین، هاوکینگ به عنوان یک فیزیک‌دان نمی‌تواند با استفاده از روش علمی و قوانین فیزیکی در حوزه ماوراء تجربه یا خدا، به اظهارنظر بپردازد.

اظهارنظر در باب رابطه خدا و جهان، جز از طریق تفکر عقلی، ممکن نیست و این دلائل عقلی حکایت از آن دارند که نظم و شگفتی‌های عالم خلقت، تنها از طریق تدبیر ناظمی حکیم، عالِم و قادر مطلق ممکن است نه ماده بی‌شعور.

عناوین دیگر مقالات شامل: «تأویل در لغت، قرآن، حدیث و در اصطلاح مقاله‌ای از آیت‌الله العظمی سبحانی»، «خدا در اندیشه هگل، مقاله‌ای از آقای مهدی عبداللهی»، «آیا علم فیزیک می‌تواند ماورای طبیعت را نفی کند»، «توبه از منظر متکلمان مسلمان، پژوهشی از آقای مهدی نجیبی» و «ارزیابی روشن فاضل قوشجی در بحث امامت شرح تجرید، مقاله‌ای از عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی» می‌باشد.

در ضمن، چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی برای پژوهشگران در نشریه منعکس شده است.

هفتاد و هشتمین شماره از فصلنامه تخصصی «کلام اسلامی» به صاحب‌امتیازی آیت‌الله العظمی سبحانی و مدیرمسئولی، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی ربانی گلپایگانی در 144 صفحه منتشر شده است.

علاقه‌مندان جهت ارتباط با دفتر مجله، می‌توانند به نشانی قم، بلوار امین، جنب کوچه 11، مؤسسه تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق (ع) مراجعه کنند و یا با تلفن 2922331-0251 تماس بگیرند.

همچنین پایگاه اطلاع‌رسانی  www.imamsadiq.org در دسترس علاقه‌مندان می‌باشد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha