به گزارش سرویس بین الملل مرکز خبر حوزه، در سه کیلومتری شهر صربنیتسا، گلزار شهدای بزرگی وجود دارد که یادگار بزرگترین نسل کشی قرن در اروپا است. غرب که خود منادی حقوق بشر است میزبان یکی از فجیع ترین کشتارهای تاریخ بود، اما در کمال تعجب همگی سکوت کردند و نه تنها اقدامی نکردند بلکه از پشت پرده همراهی هم کردند و حالا هر سال در یادبود آن جنایت حاضر شده و اشک تمساح می ریزند. اما واقعه .... زبان شرم دارد از گفتار و قلم خجل از نوشتار:
آخرین آماری که سال 1991 از شهر صربنیتسا صورت گرفته بود، نشان می داد 36 هزار نفر در این شهر زندگی می کردند که 75 درصد آنها مسلمان بودند. در زمان جنگ داخلی بوسنی، صربها تمام شهرهای شرق بوسنی از جمله صربنیتسا را تصرف کرده بودند. تنها منطقه ای که مبارزان توانستند آزاد کنند این شهر بود که بعد از آزادسازی در این شهر ساکن شدند. بعد از آزادی این شهر، تعداد زیادی از مسلمانان مهاجر به این شهر آمدند که در آن زمان این شهر بزرگترین کمپ مهاجرین جنگی بود. مردم از لحاظ غذایی و دارویی در شرایط سختی بودند و پایین ترین خط فقر را تحمل می کردند. حملات شدیدی علیه شهر می شد و شهر در حال سقوط بود. از سازمان ملل درخواست کمک کردند و نماینده سازمان بعد از بازدید از شهر و شرایط سخت شهر، قول داد که این شهر جزو مناطق تحت حفاظت سازمان ملل باشد و اولین شهری که شورای امنیت و سازمان ملل قطعنامه صادر کردند که جزو مناطق امن باشد اینجا بود. ( 5 شهر در بوسنی در مجموع منطقه امن معین شده بود)
تمام کاروان غذایی و دارویی که برای مردم ارسال می شد در ابتدای شهر توسط صربها ضبط می شد و تنها 5 درصد آنها به مردم شهر می رسید.
یگان هلندی ها بعد از اعلام شدن منطقه امن، از این شهر حفاظت می کرد. در 6 جولای 1995 صربها با یک یورش و بدون شلیک گلوله وارد شهر شدند و هلندی ها بدون هیچ مقاومتی شهر را به آنها تحویل دادند. تعداد زیادی از مردم قصد پناه گرفتن در پادگان هلندی ها را داشتند، اما آنها تنها حدود پنج هزار نفر از پیران و ناتوان ها را به پادگان راه دادند و بقیه مردم به ناچار به شهر بازگشتند.
* درصد زیادی از آنها با دستهای از پشت بسته، کشته شدند
صربها ابتدا مردان و زنان را از هم جدا کردند. پیرزنها را به "توزلا" منتقل کردند. به دختران جوان تجاوز کردند که هزاران فرزند نامشروع حاصل این عمل شنیع آنها بود. تعداد زیادی از مردان بالای 13 سال را جدا کرده و با خود بردند و سپس شروع کردند به کشتن مردها.
از 6 جولای کشتار شروع شد و اوج آن در 11 جولای اتفاق افتاد. در همین فاصله کوتاه بیشتر از 8 هزار نفر را کشتند. درصد زیادی از آنها با دستهای از پشت بسته، کشته شدند. تعداد زیادی که از راه جنگل فرار کرده بودند در کمین های جنگلی صربها کشته شدند. حتی در برخی مناطق صربها، ماشینها و لباسهای سازمان ملل را کرایه کرده بودند که وقتی مردها به سمت آنها پناهنده می شدند کشته می شدند. سپس اجساد را در گورهای دست جمعی دفن می کردند. بعد از مدتی برای اینکه اثر جنایت را پاک کنند با شرکت های پیمانکاری قرارداد بستند که آنها با لودر و کامیون اجساد را از زیر خاک بیرون می کشیدند و در مناطق مختلف خاک بوسنی پراکنده می کردند لذا معمولا قطعه های مختلف اجساد شهدا، از 3 یا چهار منطقه پیدا شده است. دادگاه بین المللی لاهه ثابت کرده که ژنوساید (نسل کشی) اتفاق افتاده است و ارتش صرب با هدف می خواسته نوعی از مردم را از بین ببرد.
بعد از اتمام جنگ، این قبرستان بزرگ احداث شد و کار تفحص شهداء آغاز گشت. یکی از نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا برای تبلیغات و موجه جلوه دادن خود، یک دستگاه بسیار پیشرفته تشخیص هویت به بوسنی اهداء کرد که ابتدا از همه مادران بازمانده نمونه خون گرفتند و سپس استخوانهایی که پیدا می شد نمونه برداری می شد و از طریق دستگاه، مورد شناسایی قرار می گرفت. تا به حال حدود 5 هزار نفر از اجساد شهداء پیدا شده و جستجو برای یافتن باقی شهداء ادامه دارد. اجسادی که در طول سال پیدا می شود در مکانی نگهداری می شوند و در سالروز این جنایت بزرگ که همه بازماندگان در گلزار شهداء تجمع میکنند، به خاک سپرده می شوند. هر سال در 11 جولای مراسم با شکوهی در اینجا برگزار می شود.
* شرایط فعلی در صربنیتسا
ـ در حال حاضر نزدیک هشت هزار نفر در صربنیتسا زندگی می کنند که هفتاد درصد آنها صرب هستند. این شهر تبدیل به شهر ارواح شده و مردم، کمتر رغبت می کنند به شهر برگردند.
ـ اسم شهر به معنای قومیت صرب نیست بلکه به خاطر معادن نقره ای که در اطراف این شهر وجود دارد به آن اطلاق می گردد.
ـ این قبرستان در منطقه جمهوری صربسکا قرار دارد، اما به دلیل برخی مسائل امنیتی پیش آمده، گلزار شهداء و کارخانه مقابل آن جزو املاک جمهوری بوسنی محسوب شده است.
ـ گروه اعزامی حوزه علمیه قم پس از بازدید از گلزار شهداء و پس از استماع توضیحات راهنما، برای شهداء این واقعه فاتحه قرائت کردند، سپس به آن سمت خیابان که یک کارخانه متروکه قرار دارد حرکت کردند. این کارخانه در آن زمان در اختیار هلندی ها بود و تعدادی از مردم در این مکان به شهادت رسیده اند. در بخشی از این کارخانه متروکه، نمایشگاهی از عکس و وسائل شهدای کشف شده وجود دارد.
* شهردار صربنیتسا به دیدار فضلای حوزه آمد
گروه اعزامی، ساعت 3 بعد از ظهر برای صرف نهار به سمت شهر حرکت کردند، در رستوران همه منتظر آماده شدن غذا بودند که ناگهان شهردار صربنیتسا که از حضور گروه مطلع شده بود در جمع ما حاضر شد.
ـ نکته مهم این بود که در حال حاضر اکثریت مردم این شهر مسیحی بودند اما چه طور یک مسلمان به عنوان شهردار انتخاب شده بود. ایشان اینگونه پاسخ داد که پس از نسل کشی، قانونی تصویب شد که همه مردمی که قبل از نسل کشی در این شهر ساکن بودند می توانند در زمان انتخابات بیایند و در این شهر رأی بدهند.
ـ ایشان ضمن ابراز خوشحالی از حضور هیأت حوزوی از ایران در شهر صربنیتسا، بیان داشت بهترین کاری که بازدید کنندگان این شهر می توانند انجام دهند این است که واقعیتی را که دیده اند برای دیگران تعریف کنند تا همه از مظلومیت مسلمانان در بوسنی آگاه شوند.
گزارشی از: مهدی فدایی، مدیر اجرایی سفر اساتید حوزه علمیه قم به بوسنی