به گزارش سرویس بین الملل حوزه نیوز، در این مراسم، تعداد زیادی از شخصیت ها از جمله حجت الاسلام والمسلمین اعرافی رئیس جامعة المصطفی، شیخ محمد یزبک وکیل شرعی مقام معظم رهبری در لبنان، نمایندگانی از طرف نبیه بری و حجت الاسلام والمسلمین سید حسن نصرالله و میشل عون و مجلس اعلای شیعیان لبنان و دفتر حضرت آیت الله سیستانی حضور داشتند. همچنین فعالان دینی و اجتماعی و دیپلماسی و رسانه ای و جمعیت های حزبی و سیاسی از جنبش امل و حزب الله در این مراسم شرکت کردند.
* شیخ طراد کیست؟
مراسم با قرائت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد و سپس یک فیلم مستند درباره گوشه هایی از زندگی شیخ طراد و نقش رهبری اسلامی او به نمایش گزارده شد. علامه شیخ طراد در سال 1931 در شهر معرکه در جنوب لبنان متولد شد. وی فرزند کوچک خانواده بود که به علت علاقه والدینش به علوم دینی به تحصیل علوم دینی روی آورد. وی مقدمات علوم دینی را از علمای زیادی در جبل عامل فراگرفت. در سال 1952 خدمت مرحوم سید شرف الدین رسید و ایشان به رغبت فراوان شیخ عاملی در طلب علم و دانش پی برد و او را به ادامه دادن این راه تشویق نمود.
وی در سال 1954 به نجف رفته و در حلقه درس علمای بزرگ حوزه علمیه نجف از جمله حضرا تآیات خوئی و شهید سید محمدباقر صدر شرکت کرد. شیخ عاملی چهار اثر تالیفی بزرگ دارد که از مهم ترین منابع مورد استفاده طلاب حوزه معاصر به شمار میرود و کتاب پنجمی نیز در علم اصول در دست چاپ دارد.
* نقش شیخ طراد در تاسیس و بقای دو حوزه علمیه مهم در لبنان
اولین سخنران این مراسم شیخ علی خازم عضو هیئت امنای تجمع علمای مسلمان بود که از شاگردان شیخ طراد نیز میباشد. وی در سخنان خود گفت: من افتخاری دارم که نمیتوانم آن را مخفی کنم و آن شاگردی علامه شیخ حسن طراد است که از این رهگذر بود که بنده دبیر هیئت مؤسسین دو حوزه علمیه رسول اکرم(ص) و حضرت فاطمه زهرا شده ام. که علامه در واقع علت تاسیس و بقای این دو مرکز هستند و اگر چه تکریم از ایشان موجب اعلام این فضایل شده اما این امر نیاز به توضیح بیشتر دارد تا در دسترس محققین و مورخین مدارس علمیه در لبنان قرار گیرد. چرا که ما بسیاری از این تاریخ خود را به علت عدم مستندسازی در زمینه های مختلف از دست داده ایم.
شیخ خازم ادامه داد: از سخن گفتن در مورد ایشان و به خصوص در حضور ایشان بسیار واهمه داشتم به دو دلیل: اول به خاطر روایت نبوی که می فرماید: هر کس در حضور کسی مدح او را بگوید" گویی سه بار گردن او را قطع کرده". اما تصور من از این سخنرانی این است که به عنوان یک شهادت و گواهی است پس نباید از آن امتناع کنم و نباید آن را بپوشانم و اگر بخواهم مدحی بکنم کمتر از چیزی باشد که شایسته او است. دوم به خاطر تاثیر گسترده ایشان در روزگار ما در ساختن بازوان محکم جنبش اسلامی علما و شهدا و طلاب شهید، از مرجع شهید آیت الله العظمی سید محمد صادق صدر که نزد ایشان فقه خوانده بود تا شهادت طلبه حوزه رسول اکرم شیخ اسعد که وقتی به خاطر غیبت های مکرر، او را احضار کردم به من گفت فردا از دست من خوشحال می شوی و مرا خواهی بخشید.
* شیخ خازم: ایشان یک خانواده علمی تاسیس کرد
شیخ خازم به عاملی بودنِ شیخ طراد اشاره و تصریح کرد: در حوزه نجف طلابی را میشناسم که عاملی هستند و در خانواده های علمی مقیم جبل عامل متولد شده اند اما ایشان از اولین خانواده هایی بود که برای طلب علم به نجف هجرت کرد. و با این کار یک خانواده علمی تاسیس کرد که برادرشان مرحوم شیخ محمد علی طراد و سایر برادران و فرزندان از این خانواده اند. از نکات مهم زندگی ایشان این است که با وجود اقامت طولانی در نجف لهجه جبل عاملی خود را فراموش نکرد. در پایان عرض میکنم که ای مولا و استاد ما! شما در حق ما کوتاهی نکردید و وصیت امام زین العابدین(ع) را در رساله حقوق به طور کامل اجرا کردید پس خداوند به شما جزای خیر دهد که از ما مردانی عاشق علم و دانش ساختی.
* سید محمد غروی: شیخ طراد یک طلبه کوشا و یک استاد نجیب بود
حجت الاسلام والمسلمین سید محمد غروی از علمای ایرانی مقیم صور نیز در سخنان خود گفت: ما برای تکریم یکی از نمادهای اسلامی گردهم جمع شده ایم. هنگامی که از علامه شیخ طراد سخن میگوییم باید به یاد نجف اشرف و حوزه علمیه و مرجعیت سید حکیم و استاد بزرگ آیتالله ابوالقاسم خوئی و استاد متفکرمان شهید سید محمدباقر صدر باشیم. شیخ حسن در نجف بود و من به یاد دارم که ایشان در مدرسه آیتالله بروجردی رحمة الله علیه درس میخواند که نزدیک صحن شریف بود. ایشان در تحصیل علم بسیار جدی بود . اکنون آنچه را که با چشمان خود دیده ام به یاد می آورم، این انسان عالم، مشغول طلب علم و تحصیل و نوشتن بود و از گعده ها و شب نشینی ها و مجالسی که فایده علمی نداشت فاصله میگرفت. من به مدرسه آیتالله بروجردی رفت و آمد داشتم و ایشان را میدیدم که در گرمای شدید بر در حجره نشسته و مشغول نوشتن است. ایشان را دردرس آیت الله خویی نیز مشغول نوشتن میدیدم و در درس سید صدر نیز شرکت میکرد و در طرف راست ایشان مینشست و مینوشت. در میان طلاب نجف پر تلاش تر و جدی تر از بقیه بود.
وی ادامه داد: تمام طلاب ایرانی و عراقی با دیده احترام به این مرد بزرگ مینگریستند. پس از آن به لبنان آمد و به ارشاد و راهنمایی ما پرداخت، بله سیره علمای ما اینچنین است و ایشان از سلف صالح و جزء علمایی است که عمر خود را در راه ارشاد مردم و تعلیم و تالیف صرف کردند. از خداوند میخواهیم که به ایشان طول عمر دهد و به همه ما توفیق خدمت به اسلام و مسلمانان را عطا کند.
* احمد قبلان: شیخ طراد استمرار تاریخ مظلوم شیعه است
سخنرانی نایب رییس مجلس اعلای شیعیان نیز توسط فرزند آیت الله عبدالمیر قبلان یعنی شیخ احمد قبلان بیان شد. وی گفت: کرنش در برابر عالم، مطابق دستور عقل و منطق است زیرا علما همانند دانه های تسبیح هستند. پیامبر(ص) میفرماید: فقها راهبرانند و نشستن نزد آنها عبادت است و از اینجا است که داستان استاد و مولای ما علامه شیخ طراد آغاز میشود. در سال 1931 در شهر معرکه جبل عامل شاهد حروف آغازین داستان کسی بود که ساکن دنیا شد اما با روحی که همچنان از فردوس اعلا و وطن اصلی خود در عالم بالا جان میگرفت، زمانی که خداوند در عالم میثاق او را آفرید و در آنجا به یقین رسید به سرعت به اعتقاد خود اعتراف کرد و گفت بله پروردگار من الله است. پس از آن بود که هجرت علمی علامه فقیه شیخ حسن با شاگردی سید عباس ابوالحسن و شیخ خلیل یاسین و شیخ عزالدین و شیخ خلیل مغنیه در طیردبای جنوبی آغاز شد و در سال 1954 به نجف اشرف مهاجرت کرد تا از محضر علمای آن دیار بهره ببرد.
شیخ قبلان گفت: در این دوره بود که علامه فقیه شیخ حسن طراد حلقه اتصال تاریخ مظلوم شیعه را تشکیل داد. در سال 1931 ما نقش ناچیزی در عرصه سیاسی و حقوقی داشتیم و این در حالی بود که خون نسل های گذشته ما این سرزمین را آبیاری کرده بود و در آرشیو فرانسوی ها مطالب شگفت انگیزی درباره سقوط هویت اسلامی و عربی و ارزش های ما وجود دارد. دوره حکومت عثمانی ها کسانی را از ما گرفت و جان های شریفی را همانند شهید اول و ثانی از ما گرفت تا اینکه شیخ حسن آمد تا حلقه پیوندی باشد با تاریخ قتل عام عثمانی ها و پایمال شدن حقوق ما در دوره استعمار فرانسوی ها و پس از استقلال. تا جایی که در پیمان 1943 ما جایگاهی نداشتیم مگر به عنوان یک جزء مکمل بی ارزش و بی اثر در حالی که ظاهر آن پیمان و توافق لبنانی بود. اما شیخ حسن به سختی تلاش کرد و به حروف جان بخشید و کلمات او را تایید کردند و اصول را با فقه درآمیخت تا فقیهی توانمند شد.
* نقش شیخ طراد در تربیت شخصیت های جهادی لبنان
وی افزود: ایشان هنگام بازگشت به لبنان تفکر رهبری فقیه عالم را ریشه دار ساخت تا زحمت نسل های گذشته را به ثمر بنشاند و سرزمین های لبنان تشنه وجود او بود. وی نقش زیادی در ساختن شخصیت جهادی لبنان داشت که تا امروز نیز موجب تحیر آمریکا و هم پیمانانش شده است.پس شیخ حسن چه قلب خوب و چه کلام خوبی داشت که آن را بر دل های آماده کاشت و آنها را بعد از اینکه مرده بود زنده ساخت و از خواب غفلت بیدار نمود.
اعرافی: حوزه علمیه علمایی را تقدیم کرد که ارزشمندترین علوم را به بشریت عرضه کردند
* رئیس جامعة المصطفی: تاریخ حوزه علمیه، مایه مباهات طلاب
حجت الاسلام والمسملین علیرضا اعرافی رییس جامعة المصطفی هم در سخنان خود درباره تاثیر تاریخی حوزه علمیه در تاریخ اسلام گفت: این مجلس متبرک است به وجود آقای علامه فقیه شیخ حسن طراد و ما از تلاش های علمی ایشان قدردانی میکنیم و افتخار میکنیم که برای تکریم این مرد بزرگ و شخصیت برجسته گرد آمده ایم و از خداوند میخواهیم که به ایشان طول عمر عنایت کند.
وی ابراز داشت: از شما اجازه میخواهم که از فرصت استفاده کرده و درباره حوزه علمیه و نقش آن در رشد و پرورش امت اسلام سخن بگویم. حوزه علمیه میوه های داشته که علامه طراد از این میوه ها است. حوزه دارای تاریخی ریشه دار و تراثی عظیم است. حوزه علمیه دارای تاریخی باشکوه است که باید مورد افتخار و مباهات طلاب باشد.
* شش ویژگی حوزه علمیه از منظر رئیس جامعة المصطفی
رئیس جامعة المصطفی خاطر نشان کرد: اولین ویژگی حوزه این است که میان عقل و نقل جمع کرده و بر پایه اجتهاد علمی عمیق بنا شده و با استفاده از روش عقلی رو به تکامل، از وحی و علوم وحیانی بهره برده و در این سیر خود همراه با زمان و پاسخگوی نیازهای گوناگون روز بوده است.
وی افزود: نکته دوم این است که حوزه علمیه با وجود تعدد مراکز آن در شهر ها و کشورهای مختلف، وحدت هویت و انسجام خود را در طول تاریخ حفظ کرده. ما امروز فرزندان حوزه ای هستیم که افتخار میکنیم به اینکه تاریخ آن بیش از هزار سال است و اینکه در طول تاریخ هیچگاه درایفای رسالت حوزه انقطاع حاصل نشده و این، به فضل وجود و تلاش علمای بزرگی است که نقش برجسته ای در حفظ هویت امت اسلام و تاریخ اسلام داشته اند.
حجت الاسلام و المسلمین اعرافی گفت: نکته سوم این است که حوزه علمیه همواره مستقل از دولت ها و سیاست ها بوده و استقلال فکری و اقتصادی خود را حفظ کرده و همواره به علما متکی بوده است. نکته چهارم این است که علمای حوزه همواره با مردم در ارتباط بوده و در میان مردم حضور داشته اند و هرگز جدای از مردم نبوده اند و پنجم اینکه حوزه های علمیه با زبان های مختلف وجود داشته اند به گونه ای که حوزه در کشوری با یک زبان و در کشور دیگر با زبان دیگر وجود داشته زیرا معارف اسلامی فراتر از ملیت و زبان است و این معارف وجه اشتراک زبان ها و ملیت های مختلف در حوزه است.
وی در بیان ششمین ویژگی حوزه علمیه گفت: حوزه ها همواره با علوم خود هدایتگر بشریت بوده اند به خصوص هنگامی که شهید صدر پایه های استقراء منطقی را بنا نهاد. و به تازگی هم انقلاب های انسانی بزرگی از همین حوزه ها سرچشمه یافته که منشأ خدمت به امت اسلام در کشورهای مختلف خواهند بود. علمای گذشته ما مجاهدت کرده و مدافع اسلام و مسلمانان در برابر کفر و فساد و اشغالگری بیگانگان بوده اند.
رئیس جامعة المصطفی اظهار داشت: در پایان خدمت آقای شیخ حسن طراد عرض ارادت کرده و امیدوارم که خداوند عمرش را طولانی کرده و به وجود ایشان برای مردم این کشور عزیز برکت دهد.
در پایان نیز شیخ علی سلیم در مورد علامه شیخ حسن طراد سخنرانی کرده و از کسانی که در این مراسم بزرگداشت شرکت کرده اند تشکر کرد و سپس گروه های حاضر در این مراسم، هدایا و لوح های یادبودی را به شیخ طراد تقدیم کردند.