مردی که جهد و جهاد را در عرصه علم و عمل به بلوغ و تکامل رساند و دوران حیات طیبه اش مشعلی فروزان شد برای همه تاریخ دین مبین و مکتب بحقی که او در راه احیای معارف عظیمش به جان کوشید.
تاریخ بشکوه و پرفراز و نشیب زندگی عالمانه و مجاهدانه شیخ مفید خود گویای این حقیقت است که این مرد ربانی و عالم وحیانی، در راه عرضه و بنیان گذاری مکتب معارف جعفری چه تلاشهای بی‌نظیر و مجاهدتهای سترگ و شگرفی به انجام رسانیده است.
جایگاه شیخ مفید براستی در عرصه جهاد علمی و تولید نرم افزار اندیشگی در عرصه معارف شیعی جایگاهی رشک برانگیز و خیره کننده است.
پیش از زمان حیات شیخ مفید عالم اسلام زیر سیطره وحشتناک خلفای جور، در محدودیت و حصار و اختناق عجیبی به سر می برد.
اسارت فکری و تنگاتنگ اجتماعی که در دوران بنی امیه و بنی عباس بر شیعیان تحمیل گردید و آنها را در اقلیتی مظلوم و مهجور قرارداد و تقریبا از هرگونه اظهارنظر و آزادی عمل بازداشت.
اما میدان تلاشهای علمی فاخر و مجاهدتهای اندیشگی ماندگار و پویا و جویای این مرد عظیم الشأن بود که دوران خود را به یکی از طلایی ترین و پربارترین ادوار علمی جهان تشیع مبدل ساخت و آثاری را پدید آورد که تمامی علمای پس از او، جرعه نوش خوان پربرکت و لبالب از فکر و علم و تکاپو و جد و جهد آن شدند.
آثار علمی و اندیشگی شیخ مفید آنچنان سترگ و شگرف و مانا و پایاست که تأثیری انکارناشدنی و کم نظیر در احیا و ادامة حیات معارف شیعی داشته است.
از فقه و کلام گرفته تا حدیث و قرآن، همگی عرصه های پرواز در افق بلند و پرفروغ اندیشه و جهاد علمی شیخ مفید بوده است آنچنان که همین رویکرد و حیات علمی مبتنی بر آن او را به لقب شیخ «مفید» ملقب نمود.
علامه حلی در مقام و منزلت شیخ مفید می فرماید :
مفید معروف به "أبامعلم" بود و از بزرگترین مشایخ شیعه و رئیس و استاد آنها. کلیه دانشمندان ما که بعد از او آمدند از دانشش استفاده نمودند. فضل و دانش او در فقه و کلام و حدیث، مشهورتر از آن است که به وصف آید.
او موثق ترین و داناترین علمای عصر خود بود. ریاست علمی و دینی طایفة شیعه امامیه در زمان او به وی منتهی گشت.
(مجالس المومنین.ج1.ص436)
اما بی تردید یکی از افتخارات شیخ «مفید» در کنار این نام عزیز و پرمسمی که هدیه امام زمان(عج) بر اوست، سه توقیعی است که از جانب حضرت حجت(عج) به افتخار او صادر گردیده و حضرت او را مشمول عنایات و الطاف خاصه خویش قرار داده است.
درود بی پایان خداوند و رسول(ص) و ائمه اطهار(ع) بر روح پرفتوح شیخ مفید(ره) و زنده باد یاد و نامش و پررهرو باد راه متبرک و نورانی اش که راه احیا و ادامه جهاد علمی در گستره معارف سترگ و مقدس شیعی است.
