به گزارش خبرگزاری حوزه، وی در تحلیل فضای فرهنگی و اجتماعی آمریکای لاتین گفت: يكي از اشتباهاتی که محققان دربارة آمريكاي لاتين به آن دچار مي‌شوند در نظر گرفتن اين منطقه همچون سرزميني واحد است.واقعيت آن است كه آمريكاي لاتين كشورهاي متعددي را در برمي‌گيرد كه با هم بسيار تفاوت دارند. اين تفاوت تمام عرصه‌هاي اجتماعي، فرهنگي، سياسي و اقتصادي را شامل مي‌شود.
* آثار منفی مهاجرت
سهیل اسعد با اشاره به منطقه جغرافیایی آمریکا افزود: آمریکای لاتین دارای 3 بخش آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی است و بسیاری از مهاجران از کشورهایی مثل لبنان، سوریه و فلسطین بوده اند. امروز 17 میلیون مهاجر عرب به ویژه لبنانی داریم در صورتی که در خود کشور لبنان 4 میلیون لبنانی داریم. مردم سوریه، فلسطین و اردن هم همینطور اهل مهاجرت هستند؛ زیرا مهاجرت در این کشورها به صورت رسم و سنت است. مهاجرت از جنبه دنیوی و اقتصادی فواید و خوبی‌هایی دارد ولی در بحث معنویت، دین، اخلاق و ارزش‌های دینی تبعات و آثار منفی و بدی دارد.
وی توضیح داد: یکی از مشکلاتی که مهاجران امریکای لاتین داشتند بحث ازدواج بود. چون اکثر این مهاجران مرد بودند و خانم مسلمان نبود، مهاجران مجبور شدند با دختران مسیحی ازدواج کنند و نسل این مسلمانان مهاجر، به تبعیت از مادران خود مسیحی شدند.
* مسیحیانی با اسامی محمد و علی!
این کارشناس آمریکای لاتین با اشاره به اینکه قبل از پیروزی انقلاب حتی یک مسجد هم در آمریکای لاتین نمانده بود، گفت: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی شیعیان منطقه کم کم مسیحی می‌شدند. آن‌هایی هم که مسلمان ماندند دین کمرنگی برایشان مانده بود تا حدی که کسانی داشتیم که سادات بودند و با اسم محمد و علی کاتولیک بوده و عناوین مسیحی داشتند.
* تشابهات و تفاوت های كشورهاي منطقة آمريكاي لاتين
وی در ادامه افزود: كشورهاي منطقة آمريكاي لاتين تاريخ و جغرافياي مشتركي دارند، اما از نظر تركيب اجتماعي، نظام‌هاي حكومتي و اقتصادي و بعضي از عناصر فرهنگي چندان مشابهتي به هم ندارند.
سهیل اسعد که در نشست تحلیل فضای فرهنگی و اجتماعی آمریکای لاتین سخن می گفت، تاریخ و زبان را وجه مشترک مردم منطقه دانست و گفت: تاريخ عرصه‌اي است كه كشورهاي امريكاي لاتين را به هم نزديك مي‌كند. بنابراين در پژوهش دربارة اين منطقه و شناخت آن، نگاه جزءنگرانه و بررسي جداگانة كشورهای منطقه ضرورت دارد. چرا که برزیل و آرژانتین با بولیوی و پرو یا شیلی و پاراگوئه با هائیتی و کوبا بسیار فرق دارد.
وی افزود: پس از كشف و اشغال اين سرزمين ثروتمند توسط اروپاييان، آنچه بر اين سرزمين گذشت ويراني، قتل عام، تغيير آداب و رسوم و زبان، و حتي تحميل مذهبي بود. دورة چپاول كه حدود چهار قرن ادامه داشت، سرانجام در دهه‌هاي اول و دوم قرن نوزدهم ميلادي با استقلال كشورها به پايان رسيد.
* نژاد و زبان ساكنان امريكاي لاتين
سهیل اسعد گفت: ساكنان اصلي منطقة امريكاي لاتين سرخ‌پوست‌ها هستند كه خود به قبايل گوناگون با فرهنگ‌هاي متفاوت تقسيم مي‌شوند. ماياها، اينكاها، آزتك‌ها و ... نام تعدادي از اين قبايل است كه تمدن‌هايي را نيز در اين منطقه پديد آورده بودند. اين تركيب جمعيتي با ورود استعمارگران اروپايي به منطقه تغيير كرد. اختلاط اين مهاجران سفيدپوست با ساكنان اولية امريكاي لاتين، نژاد سومي را پديد آورد كه گاهي از آن با نام «مستيزو» يا «ريوزو» ياد مي‌شود. اما افزون بر اين نژاد، شاهد حضور سياه‌پوستان افريقايي هستیم كه بردگان مهاجران اروپايي بودند.
وی در تقسیم بندی كشورهاي منطقه از لحاظ نژادی و اجتماعی گفت: بوليوي، پرو و اكوادور از جنبة فرهنگي، نژادي و تاريخي كاملاً سرخ‌پوستي هستند. آرژانتين، شيلي و اروگوئه نيز به دليل شباهت در يك دسته قرار مي‌گيرند. پاراگوئه به دليل در برگرفتن جمعيتي از سرخ‌پوستان كه تمدن و قبيلة خاصي دارند از باقي كشورها متمايز است. در برزيل، كلمبيا و ونزوئلا تنوع فرهنگي بيشتر است و جامعه بين سياه‌پوست‌ها، اروپايي‌ها و سرخ‌پوست‌ها تقسيم شده است. كشورهاي حوزة درياي كارائيب، كوبا، هائيتي، دومينيكن و برخي جزاير كوچك ديگر بيشتر داراي جمعيت سياه‌پوست هستند. در آمريكاي مركزي نيز هندوراس، السالوادور، كاستاريكا، نيكاراگوئه و پاناما جمعيتي نيمه سرخ‌پوستي و نيمه‌سياه‌پوستي دارند و سفيدپوست در ميان آنها كمتر مشاهده مي‌شود. در مكزيك گرچه سرخ‌پوست‌ها بسيارند، به دليل همسايگي با ايالات متحدة آمريكا، فرهنگي مشابه امريكا حاكم است.
* پیشرفته ترین کشورها در آمریکای لاتین
کارشناس آمریکای لاتین گفت: در ميان كشورهاي آمريكاي لاتين، برزيل، آرژانتين، شيلي و مكزيك پيشرفته‌ترين كشورها به شمار مي‌آيند. آرژانتين، برزيل، و مكزيك به دليل برخورداري از منابع طبيعي بسيار، موقعيت خوبي دارند. در آرژانتين و مكزيك، از ميان منابع طبيعي نفت و گازست كه براي اين كشورها ثروت‌زا شده است. برزيل نيز كه به ام‌المعادن معروف است. آنچه كشور پاناما مؤثر بوده و به ارتقاي سطح رفاه در آن كشور كمك كرده كانال پاناماست كه تبادلات تجاري و نيز حضور توريست‌ها در آن كشور و ديدن از جاذبه‌هاي توريستي آن منجر شده است.
وی در ادامه اظهار داشت: كشورهاي آمريكاي مركزي به دليل آب و هواي هميشه بهاري‌شان (كه به خاطر نزديكي به خط استواست) از زيبايي بسياري برخوردارند كه همان باعث رونق صنعت توريسم در اين كشورها شده است. كشور پرو و بوليوي هم به دليل طلاي مرغوبي كه اين كشورها دارند اهميت يافته‌اند. شيلي نيز به معادن مسش معروف است. طلا، زمرد و قهوه نيز كالاهايي هستند كه براي كلمبيا توليد ثروت كرده‌اند.
* نظام سياسي در كشورهاي امريكاي لاتين
سهیل اسعد گفت: كشورهاي امريكاي لاتين گرچه از قرن نوزدهم ميلادي توانستند به استقلال دست يابند و استعمارگران را از سرزمين خود بيرون رانند، همچنان با خطر مداخلة اين قدرت‌ها روبه‌رو بودند. استعمارگر تازه نفس این منطقه ایالات متحده امریکاست که تاکنون با طرح‌ريزي و اجراي كودتاهاي نظامي گوناگون در اين كشورها، قدرت را به دست گرفت. اين كودتاها كه مجري آن سازمان سيا (CIA) بود، حكومتهاي نظامي و وابسته را به مردم كشورهاي امريكاي لاتين تحميل كرد..
وی افزود: پس از كنار رفتن حكومتهاي برآمده از كودتا در دهة 1980ام که دهة دموكراسي نامیده می شود. دو گرايش سياسي چپ و راست در ميان مردم و نخبگان اين سرزمين‌ها از ويژگي‌هاي اصلي سياست امريكاي لاتين شده است. اين مسئله به ويژه در دورة حضور و اقتدار اتحاد جماهير شوروي شكل بارزي داشت. اما درحال‌حاضر در بعضي از اين كشورها دوگانگي چپ و راست به سمت نوعي تعادل و ميانه‌روي تمايل يافته است.
* ناکارآمدی نظام سرمایه داری
اسعد در ادامه گفت: بیشتر كشورهاي آمريكاي مركزي يا حوزة درياي كارائيب ــ كه نه از منابع چنداني برخوردارند و نه جمعيت چنداني دارند و با درآمد حاصل از صنعت توريسم امور خود را مي‌گذرانند ــ تقريباً تابع امريكا هستند. به اين كشورها بايد كلمبيا را هم اضافه كرد كه به اسرائيل امريكاي لاتين مشهور است
این کارشناس اظهار داشت: آنچه براي مردم امريكاي لاتين ملموس است ناكارآمدي نظام كاپيتاليستي (سرمايه‌داري) است. اين نظام هيچ‌گاه در كشورهاي اين منطقه پاسخگو نبوده است؛ چون طبيعت فرهنگي اين ملت‌ها با اصل نظام كاپيتاليستي انسجام نمي‌يابد. بحث استعمار نيز كه در وجدان عمومي مردم امريكاي لاتين مطرح است به تنفر ملت‌هاي اين منطقه از اروپا و امريكا و نظام كاپيتاليستي آنها منجر شده است. اما كمبود رهبران باتجربه باعث شده است حركتي جدي عليه كاپيتاليسم شكل نگيرد.
وی گفت: در فرهنگ كشورهاي امريكاي لاتين گرچه هميشه تنفر از نظام كاپيتاليستي مطرح بوده، به دليل اهميت نداشتن موضوعات سياسي و اجتماعي نزد مردم عادي، ميزان توجه به اخبار و در نتيجه آگاهي از حقيقت رويدادهاي سياسي بالا نيست. در اين كشورها، فقط نخبگان هستند كه به گوش‌دادن به اخبار، مطالعة روزنامه و كتاب‌هاي مربوطه علاقه دارند.
* وضعیت آموزش در امريكاي لاتين
این کارشناس آمریکای لاتین درباره وضعیت اموزش عمومی در منطقه گفت: در ميان كشورهاي اين منطقه، آرژانتين و مكزيك از نظر سطح علمي و آموزشي در رتبة خوبي قرار دارند. در کل كشورهای منطقه هميشه آموزش ملي اهميت داشته است و بهترين دانشگاهها، دانشگاه‌هايي هستند كه به دولت تعلق دارند.
اسعد افزود: علاوه بر مدارس دولتي، مدارس متعلق به واتيكان نيز در امريكاي لاتين اهميت بسياري دارند. در اين مدارس ارزش‌هاي اخلاقي بهتر از باقي مدارس به دانش‌آموزان داده مي‌شود و به دليل مديريت خوب و بودجة مناسب توجه بسياري را به خود جلب كرده است.
* تلاش های آموزشی و تبلیغی ترکیه در آمریکای لاتین
مبلغ و مترجم آثار اسلامی به زبان اسپانیولی به فعالیت كشورهاي خارجي در عرصه مدرسه سازی و تربیت کودکان و نوجوانان اشاره کرد و افزود: در ميان كشورهايي كه در اين عرصه بسيار فعال‌اند مي‌توان به تركيه اشاره كرد که گروه های وابسته به فتح الله گولن در این زمینه کار می کنند. تركيه افزون بر مدارس، به تأسيس آموزشگاه‌هاي زبان تركي و مؤسسات مذهبي و فرهنگي نيز در اين منطقه دست زده است. ژاپنی ها، چینی ها، آمریکایی ها و بسیاری از کشورهای اروپای غربی در زمینه آموزشی و دانشگاهها در منطقه فعالند.
وی پیشنهاد کرد که نهادهای فرهنگی و آموزشی فعالیت بیشتری در این عرصه داشته باشند و کودکان و نوجوانان منطقه ـ حداقل مسلمانان و اعراب ـ را دریابند که فردا بسیار دیر خواهد بود.
* ضرورت فعالیت رسانه ای برای 600 میلیون نفر
طلبه آرژانتيني حوزه علمیه قم، درباره ساماندهي فعاليت‌هاي مربوط به شبكه‌هاي راديويي و تلويزيوني گفت: متأسفانه اين امور به خوبي مديريت نمي‌شود. به عنوان مثال حدود 50 شبكه ماهواره‌اي شيعي به زبان عربي در دنيا وجود دارد اما يك شبكه به زبان اسپانيايي نداريم، در حالي كه 25 كشور اسپانيايي‌زبان با 600 ميليون نفر جمعيت در دنيا وجود دارد و زبان اسپانيايي بعد از انگليسي، زبان دوم جهان است.
* محتوای غنی اسلامی به شیوه های جذاب ارائه نمی شود
این مبلغ فعال در منطقه آمریکای لاتین ادامه داد: اسلام از محتواي شايسته و بسيار غني برخوردار است اما متأسفانه به شيوه‌هاي جذاب ارائه نمي‌شود. اين در حالي است كه آثار مخالفان و معاندان به صورت جذاب و گسترده منتشر مي‌شود. متأسفانه همچنان به شيوه‌هاي سنتي تبليغ مي‌كنيم.
وی افزود: مسلح شدن به تمام مسائلی که در تبلیغ دین نیاز است اولین وظیفه طلبه امروز است. علم معارف اسلامی، آشنایی با فرهنگ و زبان‌های مختلف، آشنایی با روش‌های تبلیغ یعنی چه زمانی، کجا و چگونه تبلیغ کردن از موارد مهمی است که در تبلیغ دین نیاز است.
* هیسپان تی وی تقویت شود
این کارشناس شروع به فعالیت شبکه هیسپان تی وی ـ شبکه اسپانیولی زبان صداوسیما ـ را بسیار مغتنم شمرد و خواستار تقویت فعالیت های این شبکه در عرصه اطلاع رسانی و آموزش عمومی و معرفی اسلام ناب شد.
اسعد بر ضرورت برنامه ریزی و هماهنگی بیشتر فعالیت های جمهوری اسلامی ایران در منطقه اشاره کرد و گفت: ناهماهنگی ها و بی نظمی ها و فقدان برنامه ریزی استراتژیک باعث شده است که فرصتهای زیادی را در منطقه از دست بدهیم و دشمنان علیه ما تبلیغات منفی فراوانی بکنند. الان کرسی‌های شیعه‌شناسی در دانشگاهها و مراکز علمی جهان خالی است یا در اختیار غیرمسلمانان به ویژه بهایی ها و یهودیان قرار دارد.
وی بهترین راه بر خنثی سازی تبلیغات منفی را کار و فعالیت و حضور توانمند و باهدف و برنامه برشمرد.
در ابتدای این نشست که به همت پژوهشکده مطالعات منطقه ای پژوهشگاه بین المللی المصطفی (ص) با حضور جمعی از محققان پژوهشگاه و کارشناسان معاونت امور بین الملل و دانشگاه مجازی المصطفی(ص) برگزار شد.آقای محمد قربانپور، دبیر گروه اروپا و آمریکا، ضمن خیر مقدم به استاد مدعو و پژوهشگران حاضر به معرفی پژوهشگاه بین المللی المصطفی (ص) و پژوهشکده مطالعات منطقه ای و گروههای فعال آن پرداخت و به فرصتها و ظرفیتهای جامعه المصطفی(ص) در خصوص آمریکای لاتین اشاره کرد. در ادامه یاسر عسگری، کارشناس پژوهشکده گزارشی کوتاه از فعالیت های صورت گرفته در گروه اروپا و آمریکا درباره منطقه پرداخت.
