به گزارش سرویس علمی و فرهنگی خبرگزاری حوزه :ماه محرم  آغاز مجالس عزادارى حضرت اباعبد الله (عليه السلام ) است ، كه مردم را به امور اعتقادى خويش آشنا مى كند، و دستورات دين خود را از حسينيه ها و تكايا و مساجد به خانه هاى فكر و دل خود به ارمغان مى برند. شركت در مراسم عزادارى امام حسين (عليه السلام ) و اشك بر آن حضرت ، از وظايف ما در زمان غيبت امام زمان (عليه السلام ) است .

ماه محرم علاوه بر حوادث خونبار عاشورا و اسارت اهل بیت ع   حامل بسیاری از وقایع دیگر است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود.

1. ماجراى شعب ابى طالب (عليه السلام )

در پى بالاگرفتن قدرت اسلام پس از بعثت پيامبر (صلى الله عليه و آله )، قريش پيمان نامه اى نوشتند و طى آن قرار گذاشتند با بنى هاشم تكلم نكنند و با آنان هم سفره و همنشين نشوند و معامله ننمايند؛ و آنان را به گونه اى در فشار قرار دهند كه پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را به قريش تحويل دهند تا آن حضرت را به قتل برسانند. حضرت ابوطالب (عليه السلام ) بنى هاشم را به دره اى كه منتسب به آن حضرت بود برد، و اطراف آن را محكم كرده و براى حفظ جان پيامبر (صلى الله عليه و آله ) شبانه روز كمر همت بست .

آن حضرت شبها با شمشير پروانه وار گرد شمع وجود پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى گرديد و مى فرمود: ((تا زنده ام دست از يارى او بر نمى دارم . او در هر شب چند بار محل خواب پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را تغيير مى داد و عزيزترين فرزند خود يعنى امير المؤ منين (عليه السلام ) را به جاى آن حضرت مى خوابانيد، و روز فرزندان خود و فرزندان برادرانش را به حفاظت از آن حضرت مى گماشت . در مدتى كه در شعب بودند بر آن حضرت و مسلمانان بسيار سخت گذشت ، تا آنجا كه شبها صداى گريه اطفال گرسنه بنى هاشم را ساكنين اطراف شعب مى شنيدند.

پس از دو سال و چند ماه خداوند موريانه را ماءمور كرد، و پيمان نامه آن را از بين برد بجز اسماء اللهى كه در آن بود. حضرت ابوطالب (عليه السلام ) اين خبر را به كفار داد، و آنان با ديدن چنين معجزه اى دست از تصميم خود برداشتند و بنى هاشم به خانه هاى خود بازگشتند.

2. جنگ ذات الرقاع

در سال چهارم هجرت - به تحريك كفار قريش - بين مسلمانان و قبايلى كه اطراف مدينه زندگى مى كردند و قصد محاصره مدينه را داشتند جنگى در گرفت . پيامبر (صلى الله عليه و آله ) با 400 يا 790 نفر از مدينه بيرون رفتند. در اين غزوه حضرت نماز خوف خواندند و جنگ تا سه روز طول كشيد تا شر آنان دفع شد.

3. اولين جمع آورى زكات

در روز اول محرم پيامبر (صلى الله عليه و آله ) براى اولين بار ماءمورانى را براى جمع آورى زكات و صدقات به اطراف مدينه فرستاد.

4. امام حسين (عليه السلام ) در راه كربلا

روز اول محرم ، امام حسين (عليه السلام ) در قصر بنى مقاتل نزول اجلال فرمودند، و از عبيد الله بن حر جعفى دعوت به يارى نمودند، ولى او اجابت نكرد و بعدا پشيمان شد.

5. قيام مردم مدينه بر عليه يزيد

در اين روز در سال 63 ه‍ مردم مدينه براى قيام عليه يزيد حركت كردند. قضيه از آنجا آغاز شد كه جمعى از اهالى مدينه به رهبرى عبد الله بن حنظله به شام رفتند و دستگاه يزيد و شرابخوارى و قمار بازى و سگ بازى او را ديدند، و به مدينه بازگشته و مردم را از وضع فساد دربار اموى آگاه ساختند. با شنيدن اين اخبار همگان بر خلع يزيد اتفاق نمودند، و به سرپرستى عبد الله عليه يزيد قيام نمودند و افراد اموى ساكن مدينه را بيرون كردند. لشكر شام پس از اطلاع از اين قيام به طرف مدينه حركت كرد و واقعه حر پيش آمد.

6. كلام عاشورايى امام رضا (عليه السلام )

در روز اول محرم ريان بن شبيب خدمت امام رضا (عليه السلام ) رسيد. حضرت به او فرمود: اى پسر شبيب ، مردم عرب در زمان جاهليت جنگ را در ايام محرم حرام مى دانستند؛ ولى اين امت احترام اين ماه را از بين بردند و حرمت پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را رعايت نكردند. در اين ماه خون ما را حلال دانستند، و هتك حرمت ما كردند و فرزندان و زنان ما را اسير نمودند، و سراپرده ما را آتش زدند و اموال ما را غارت كردند و رعايت احترام رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) را درباره ما ننمودند.

همانا روز شهادت حسين (عليه السلام ) پلك چشمان ما را مجروح كرد و اشكهاى ما را روان ساخت و دل ما را سوزاند؛ و عزيزما را در زمين كربلا ذليل كرد و نزد ما محنت و بلا را تا روز جزا به ارث گذارد. پس گريه كنندگان بايد بر حسين (عليه السلام ) بگريند، زيرا كه گريه بر او گناهان بزرگ را از بين مى برد.

اى پسر شبيب ، اگر خواستى بر چيزى گريه كنى بر حسين بن على (عليه السلام ) گريه كن ، چه اينكه آن حضرت را كشتند چنانچه گوسفند را مى كشند، و با آن حضرت 18 نفر از اهل بيت او كشته شدند كه روى زمين شبيه و نظيرى نداشتند. آسمانهاى هفتگانه و زمينها در شهادت آن حضرت گريستند. چهار هزار ملك روز عاشورا براى نصرت آن حضرت آمده بودند و ديدند حضرت شهيد شده است . لذا پريشان و غبار آلود به مجاورت آن قبر مطهر ماءمور شدند، تا حضرت قائم (عليه السلام ) ظهور كندو از ياران او باشند و شعارشان ((يا لثارات الحسين )) است .

اى پسر شبيب ، اگر دوست دارى كه با ما در درجات عالى بهشت باشى محزون باش براى حزن ما و شاد باش در شادى ما؛ و بر تو باد به ولايت ما كه اگر كسى سنگى را دوست داشته باشد خداوند متعال او را با همان سنگ محشور مى كند... .

2 محرم

. ورود امام حسين (عليه السلام ) به كربلا

بنابر مشهور در اين روز در سال 61 ه‍ آقا و مولايمان حضرت اباعبدالله الحسين سيد الشهداء (عليه السلام ) با اهل بيت و اصحابشان وارد كربلاى معلى شدند.

در آنجا اسب حضرت حركت نكرد. امام (عليه السلام ) پرسيدند: نام اين زمين چيست ؟ گفتند: ((غاضريه )). نام ديگرش را پرسيدند، گفتند: ((شاطئى الفرات )). فرمودند: اسم ديگر هم دارد؟ گفتند: ((كربلا)) هم مى گويند. در اين هنگام حضرت آهى از دل كشيدند و گريه شديدى نمودند و فرمودند: اللهم انى اءعوذ بك من الكرب و البلاء. به خدا قسم زمين كربلا همين است . بخدا اينجا مردان ما را مى كشند! بخدا قسم اينجا زنان و كودكان ما را به اسيرى مى برند! بخدا قسم اينجا پرده حرمت ما دريده مى شود. اى جوانمردان ، فرود آيد كه محل قبرهاى ما اينجاست ...)).

3 محرم

1. نامه امام حسين (عليه السلام ) براى اهل كوفه

در اين روز امام حسين (عليه السلام ) براى بزرگان كوفه نامه اى نوشتند و آن را به قيس بن مسهر صيداوى دادند كه به كوفه برساند. ماءمورين در بين راه قيس را گرفتند، و پس از آنكه او بر ضد يزيد و ابن زياد سخن گفت ، او را به شهادت رساندند.

2. ورود عمر بن سعد به كربلا

در اين روز عمر بن سعد با شش يا نه هزار سوار براى قتل پسر پيامبر (صلى الله عليه و آله ) وارد كربلا شد و در مقابل آن حضرت لشكرگاه ساخت و خيمه برافراخت . ورود ابن سعد به كربلا در روز چهارم هم نقل شده است.

4 محرم

1. فتواى شريح قاضى به قتل امام حسين (عليه السلام )

در اين روز از سال 61 ه‍ ابن زياد با استناد به فتوايى كه از شريح قاضى گرفته بود، در مسجد كوفه خطبه خواند و مردم را به كشتن امام حسين (عليه السلام ) تحريك كرد.

6 محرم

1. يارى طلبى حبيب بن مظاهر از بنى اسد

در شب ششم جناب حبيب بن مظاهر اسدى با اذن امام حسين (عليه السلام ) براى آوردن ياور و كمك ، به قبيله بنى اسد رفت . اسديان پذيرفتند و حركت كردند، ولى جاسوسان به عمر سعد خبر دادند و او عده اى را فرستاد تا مانع آنها شوند. لذا درگيرى رخ داد كه در اين ميان جمعى از بنى اسد شهيد و زخمى و بقيه ناگزير به فرار شدند و حبيب به خدمت حضرت آمد و جريان را عرض كرد.

2. اولين محاصره فرات در كربلا

به نقلى در اين روز عمر سعد، شبث بن ربعى خبيث را همراه سه هزار مرد سفاك با كوبيدن طبل و دهل كنار فرات فرستاد كه اطراف آن را به محاصره در آوردند. در اين روز لشكر زيادى براى جنگ با حضرت اباعبدالله (عليه السلام ) جمع شدند.

7 محرم

1. ملاقات امام حسين (عليه السلام ) با ابن سعد

در شب هفتم امام حسين (عليه السلام ) با عمر سعد ملعون ملاقات و گفتگو كردند. خولى بن يزيد اصبحى چون عداوت شديدى با امام (عليه السلام ) داشت ماجرا را به ابن زياد گزارش داد و آن ملعون نامه اى براى عمر سعد نوشت و او را از اين ملاقاتها بر حذر داشت و دستور منع آب را صادر كرد.

2. منع آب از امام حسين (عليه السلام )

در اين روز آب را بر اهل بيت سيد الشهدا (عليه السلام ) بستند، چه اينكه نامه ابن زياد بدين مضمون رسيد كه نگذاريد حتى يك قطره آب هم به آنها برسد. عمرو بن حجاج زبيدى با چهار هزار تيرانداز ماءمور منع آب فرات شدند، كه به هيچ وجه آبى به خيمه گاه پسر پيامبر (صلى الله عليه و آله ) برده نشود.

8 مرحوم

1. قحط آب در خيمه هاى حسينى

در اين روز آب در خيمه هاى سيد الشهداء (عليه السلام ) ناياب شد.

9 محرم (تاسوعا)

1. محاصره خيمه هاى در كربلا

امام صادق (عليه السلام ) فرمودند: تاسوعا روزى بود كه حسين (عليه السلام ) و اصحابش را در كربلا محاصره كردند و سپاه شام بر قتال آن حضرت اجتماع نمودند، و پسر مرجانه و عمر سعد به خاطر كثرت سپاه و لشكرى كه براى آنها جمع شده بود خوشحال شدند، و آن حضرت و اصحابش را ضعيف شمردند و يقين كردند كه ياورى از براى او نخواهد آمد و اهل عراق حضرتش را مدد نخواهند نمود.

2. آمدن امام نامه براى فرزندان ام البنين (عليه السلام )

در اين روز شمر ملعون براى حضرت عباس (عليه السلام ) و برادرانش امان نامه آورد. آن لعين خود را نزديك خيام با جلالت حضرت اباعبدالله (عليه السلام ) رسانيد و بانگ بر آورد: اءين بنو اختنا: ((پسران خواهر ما كجايند))؟ ولى آن بزرگواران جواب ندادند. امام حسين (عليه السلام ) فرمود: جواب او را بدهيد اگر چه فاسق است .

حضرت عباس (عليه السلام ) در جواب فرمودند: چى مى گويى ؟ شمر گفتن نم از جانب امير براى شما امان نامه آورده ام . شما خود را به خاطر حسين (عليه السلام ) به كشتن ندهيد.

حضرت عباس (عليه السلام ) با صداى بلند فرمود: ((لعنت خدا بر تو و بر امير تو (و بر امان تو) باد. ما را امان مى دهيد در حاليكه پسر رسول خدا را امان نباشد))؟!

3. در خواست تاءخير جنگ از سوى امام حسين (عليه السلام )

در عصر تاسوعا امام (عليه السلام ) براى به تعويق انداختن جنگ يك شب ديگر مهلت گرفتند(26).

چون عمر سعد لشكر را آماده جنگ با امام (عليه السلام ) نمود و معلوم شد كه قصد جنگ دارند، حضرت به برادرش عباس (عليه السلام ) فرمود تا يك شب ديگر مهلت بگيرد. آنها در ابتدا قبول نكردند، ولى بعد قبول نمودند كه شبى را صبر كنند(27).

4. آمدن لشكر تازه نفس به كربلا

در اين روز لشكر مجهزى به دستور ابن زياد از كوفه وارد كربلا شد، و شمر نامه ابن زياد را آورد(28).

5. خطابه امام حسين (عليه السلام ) براى اصحابش

در عصر اين روز امام حسين (عليه السلام ) در جمع ياران خطبه اى قرائت فرمودند، و اصحاب اعلام وفادارى نمودند

شب عاشورا

1. سخنان اما (عليه السلام ) با اهل بيت و اصحابش

در اين شب امام حسين (عليه السلام ) اصحاب و اهل بيت خود را جمع نمودند و كلماتى را به آنان فرمودند. خلاصه كلمات حضرت اين بود كه من بيعت خود را از شما برداشتم و شما را به اختيار خود گذاشتم تا به هر جا كه مى خواهيد كوچ كنيد. پس از فرمايشات حضرت ، اهل بيت (عليهم السلام ) و اصحاب كلماتى در وفادارى و جان نثارى خود نسبت به آن حضرت ابراز داشتند(30).

2. سخنان زينب كبرى (عليه السلام ) با امام حسين (عليه السلام )

در اين شب بود كه زينب كبرى (عليه السلام ) اشعار يا دهر اف لك من خليل ... را از زبان برادرش امام حسين (عليه السلام ) شنيد، و هنگامى كه متوجه شد فردا روز شهادت حضرت است فرمود: ((اى كاش مرگ مرا نابود ساخته بود و اين روز را نديده بودم )). سپس سيلى به صورت زد و بيهوش ‍ شد. امام (عليه السلام ) خواهر عزيز و مكرمه خود را به هوش آوردند و مطالبى فرمودند.

10 محرم (عاشورا)

1. شهادت امام حسين (عليه السلام )

در اين روز در سال 61 ه‍ قا و مولايمان حضرت اباعبدالله الحسين (عليه السلام ) مظلومانه و با حالت تشنگى و گرسنگى در زمين كربلا به شهادت رسيدند.اين روز، روز باريدن خون از آسمان است ، و روزى است كه شهادت اهل بيت و اصحاب امام حسين (عليه السلام ) در آن به وقوع پيوسته است.

2.راءس مطهر امام حسين (عليه السلام ) در كوفه

عصر عاشورا راءس مطهر و نورانى امام حسين (عليه السلام ) را توسط خولى بن يزيد اصبحى ملعون حميد بن مسلم از دى به كوفه فرستادند).

3. قتل ابن زياد

ابن زياد در روز عاشوراى سال 67 ه‍ به فرمان مختار به جزاى ظاهرى اعمالش رسيد و كشته شد . حصين بن نمير و جمعى از قتله امام حسين (عليه السلام ) نيز همراه ابن زياد به قتل رسيدند.

ابن زياد ملعون به دست ابراهيم پسر مالك اشتر نخعى كشته شد، و سر نحسش را براى مختار فرستادند. مختار هم سر او را براى امام زين العابدين (عليه السلام ) فرستاد. هنگام وارد كردن سر ابن زياد حرت مشغول غذا خوردن بودند. لذا سجده شكر به جاى آورده فرمودند: ((روزى كه ما را بر ابن زياد وارد كردند غذا مى خورد. من از خدا خواستم كه از دنيا نروم تا سر او را در مجلس غذاى خود مشاهده كنم ، همچنان كه سر پدر بزرگوارم مقابل او بود و غذا مى خورد. خداوند به مختار جزاى خير دهد كه خونخواهى ما را نمود)). سپس حضرت به اصحاب خود فرمود: همه شكر كنيد.

4. وفات ام سلمه

در اين روز در سال 62 - 63 ه‍ ام سلمه همسر پيامبر (صلى الله عليه و آله ) از دنيا رحلت نمودند.

داستانی از ام سلمه در مجامع روایی و تاریخی آمده است به این مضمون که : هنگام حركت امام حسين (عليه السلام ) از مدينه به مكه ام سلمه آمد و خبر شهادت آن حضرت را كه از پيامبر (صلى الله عليه و آله ) شنيده بود با اندوهى فراوان بازگو كرد. امام حسين (عليه السلام ) محل شهادت و موضع دفن خود و اصحابشان و... را به معجزه نشان دادند. سپس مقدارى از خاك آن بقعه طيبه را به ام سلمه دادند و در نزد آن حضرت بود تا روز عاشورا كه ام سلمه پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را با حالتى گرد آلود و ژوليده مو در خواب ديد، و عرض كرد: يا رسول الله ، اين چه حالت است كه در شما مى نگرم ؟ فرمودند: ((اى ام سلمه ، حسين مراكشتند و ديشب براى او و اصحاب او قبر مى كندم )).

وقتى از خواب بيدار شد ديد خاكى كه پيامبر (صلى الله عليه و آله ) و امام حسين (عليه السلام ) به او داده بودند به خون تازه تبديل شده است

شب يازدهم محرم

1. شام غريبانه كربلا

نخستين شب عزا و سوگ خاندان پيامبر (صلى الله عليه و آله ) پس از شهادت سيد الشهداء (عليه السلام ) است . شبى تيره تر از سياهى ! شبى جانسوز كه در آن تلخترين لحظات بر خاندان امام حسين (عليه السلام ) گذشته .

2. سر امام حسين (عليه السلام ) در تنور خولى

شب يازدهم شبى است كه سر مطهر امام حسين (عليه السلام ) در تنور منزل خولى بود در حاليكه نورانيت آن سر فضا را روشن نموده بود.

11 محرم

1. حركت كاروان اسرا از كربلا

عمر سعد ملعون روز يازدهم تا وقت ظهر در كربلا ماند، و بر كشتگان سپاه خود نماز گذارد و آنان را به خاك سپرد. وقتى روز از نيمه گذشت فرمان داد تا دختران پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را بر شتران بى جهاز سوار كردند و سيد سجاد (عليه السلام ) را نيز با غل جامعه بر شتر سوار كردند. هنگامى كه آنان را از قتلگاه عبور دادند و نظر بانوان بر جسم مبارك امام حسين (عليه السلام ) افتاد لطمه ها بر صورت زدند و صدا به صيحه و ندبه برداشتند(؟

2. تشكيل مجلس ابن زياد

روز يازدهم عمر سعد به كوفه آمد. ابن زياد اذن عمومى داد تا مردم در مجلس حاضر شوند. سپس راءس مطهر امام حسين (عليه السلام ) را نزد او گذاشتند و او نگاه مى كرد و تبسم مى نمود و با چوبى كه در دست داشت جسارت مى نمود(46).

3. حركت اهل بيت امام حسين (عليه السلام ) به سوى كوفه

عصر روز يازدهم اهل بيت (عليهم السلام ) را با حالت اسارت به طرف كوفه بردند(. نزديك غروب حركت كردند و شبانه به كوفه رسيدند. لذا آن بزرگواران داغدار و مصيبت زده را تا صبح پشت دروازه هاى كوفه نگه داشتند. هنگام صبح عمر سعد ملعون از كوفه خارج شد، و بسان فرماندهى كه از فتوحات خويش خوشحال است همراه اسراء وارد كوفه شد.

12 محرم

1. دفن شهداى كربلا

روز دفن بدنهاى مطهر سيد الشهدا (عليه السلام ) و اهل بيت و اصحاب آن حضرت ، توسط امام سجاد (عليه السلام ) به يارى جمعى از بنى اسد است.

2. ورود اهل بيت (عليهم السلام ) به كوفه

روز دوازدهم روز ورود اهل بيت (عليهم السلام ) با حالت اسارت به كوفه است. در اين روز ابن زياد فرمان داد كه احدى حق ندارد با اسلحه از خانه بيرون آيد، و ده هزار سوار و پياده بر تمام كوچه ها و بازار موكل گردانيد، كه احدى از شيعيان امير المؤ منين (عليه السلام ) حركتى نكند. سپس فرمان داد سرهايى را كه در كوفه بود برگردانند و در پيش روى اهل بيت (عليهم السلام ) حركت دهند، و با هم وارد شهر كرده در كوى و بازار بگردانند.

مردم با ديدن حالت زار ذريه پيامبر (صلى الله عليه و آله ) و سرهاى بر نيزه و بانوان و مخدرات در هودجهاى بدون پوشش ، صدا به گريه بلند نمودند. زينب كبرى ، ام كلثوم ، فاطمه بنت الحسين و امام زين العابدين (عليهم السلام ) به ترتيب با جگرهاى سوزان و قلوب دردناك ايراد خطبه نمودند، كه عده اى از لشكر با ديدن اين اوضاع از كرده خود پشيمان شدند، اما هنگامى كه خيلى دير شده بود!!

3. روز شهادت حضرت سجاد (عليه السلام )

شهادت امام زين العابدين (عليه السلام ) بنابر قولى در اين روز در سال 94 هجرى در سن 57 سالگى واقع شده است ، و قول ديگر 25 محرم است كه خواهد آمد.

13 محرم

1. اسراى اهل بيت (عليهم السلام ) در مجلس ابن زياد

پس از آنكه اسرا و سرهاى مقدس شهدا را در كوفه گردانيدند، ابن زياد در كاخ خود نشست و دستور داد سر مطهر امام حسين (عليه السلام ) را در برابرش گذاشتند. آنگاه زنان و كودكان آن حضرت را به همراه امام سجاد (عليه السلام ) - در حاليكه به طناب بسته بودند - وارد مجلس نموده ، در برابر تخت آن ملعون ايستاده نگاه داشتند. در اين حال درباريان آن ملعون به تماشا ايستاده بودند.

2. پس از مجلس شوم ابن زياد، اهل بيت (عليهم السلام ) را با غل و زنجير وارد زندان كوفه نمودند.

3. خبر شهادت امام حسين (عليه السلام ) در مدينه و شام

ابن زياد به مدينه و شام نامه نوشت و خبر شهادت امام حسين (عليه السلام ) را منتشر ساخت.

4. شهادت عبد الله بن عفيف

در چنین روزی عبد الله بن عفيف از اصحاب امير المؤ منين (عليه السلام ) بود و در جنگهاى جمل و صفين دو چشم خويش را از دست داده بود. و  مشغول عبادت بود.توسط این زیاد به شهادت رسید.

او هنگامى كه شنيد پسر زياد ملعون به امير المؤ منين و امام حسين (عليه السلام ) نسبت كذب مى دهد، از ميان جمعيت برخاست و گفت : ساكت باش اى پسر مرجانه ، دروغگو توى و پدر تو كه به تو اين مقام را داد. اى دشمن خدا! فرزندان پيامبر (صلى الله عليه و آله ) را مى كشى و در منابر مؤ منين اينچنين سخن مى گويى ؟ ماءموران خواستند متعرض او شوند كه با كمك قبيله اش به خانه رفت ، ولى بعد آمدند و خانه او را محاصره كردند. پس از رشادتهاى او و دخترش دستگير شد و همانطور كه از خدا خواسته بود به دست بدترين خلق يعنى ابن زياد به شهادت رسيد.

15 محرم

1. فرستادن سرهاى مطهر شهدا به سوى شام

19 محرم

1. حركت كاروان كربلا به سوى شام

در اين روز اهل بيت سيد الشهداء (عليه السلام ) را از كوفه به سوى شام حركت دادند زنهاى غير هاشميه از انصار امام حسين (عليه السلام ) كه در كربلا اسير شدند با شفاعت اقواع و قبايلشان نزد ابن زياد از قيد اسيرى خلاص شدند، و فقط زنهاى هاشميات براى اسارت به شام برده شدند.

20 محرم

1. دفن بدن جون در كربلا

بعد از ده روز از واقعه عاشورا جمعى از بنى اسد بدن شريف جون غلام ابى ذر غفارى را پيدا كردند در حالى كه صورتش نورانى و بدنش معطر بود و سپس او را دفن كردند.

هنگامى كه جنگ در روز عاشورا شدت گرفت او خدمت امام حسين (عليه السلام ) آمد و براى ميدان رفتن و دفاع از حريم ولايت و امامت اجازه خواست . حضرت فرمودند: در اين سفر به اميد عافيت و سلامتى همراه ما بود! اكنون خويشتن را به خاطرما مبتلا مساز.

جون خود را بر قدمهاى مبارك امام حسين (عليه السلام ) انداخت و بوسيد و گفت : اى پس رسول خدا، هنگامى كه شما در راحتى و آسايش بوديد من كاسه ليس شما بودم ، و حال كه به بلا گرفتار هستيد شما را رها كنيم ؟

او جنگ نمايانى كرد، تا آنكه اطراف او را گرفتند و زخمهاى فراوانى به او وارد كردند. هنگامى كه روى زمين افتاد، امام حسين (عليه السلام ) سر او را به دامن گرفت و بلند بلند گريست ، و دست مبارك بر سر و صورت جون كشيد و فرمود: اللهم بيض وجهه و طيب ريحه و احشره مع محمد و آل محمد (عليهم السلام ): بارالها رويش را سفيد و بويش را خوش فرما و با خاندان عصمت (عليهم السلام ) محشورش نما.

از بركت دعاى حضرت روى غلام مانند ماه تمام درخشيدن گرفت و بوى عطر از وى به مشام رسيد. چنانكه وقتى بدن او را بعد از ده روز پيدا كردند صورتش منور و بويش معطر بود(61).

25 محرم

1. شهادت امام سجاد (عليه السلام )

در سال 94 بنابر مشهور(62) يا 95 ه‍، امام زين العابدين (عليه السلام ) در سن 57 سالگى با زرهى كه وليد بن عبد الملك يا هشام لعنهما الله به آن حضرت دادند به شهادت رسيدند. اين در حالى بود كه 34 يا 35 سال بعد از واقعه كربلا رد مصائب جان گداز شهادت پدر و برادران و عمو و بستگان و اسارت عمه ها و خواهرانش ، گريان بودند.

امام باقر (عليه السلام ) آن حضرت را تجهيز نمودند و در بقيع كنار قبر عموى مظلومش حضرت مجتبى (عليه السلام ) به خاك سپردند. سال شهادت آن حضرت را به خاطر كثرت فوت فقهاء و علماء ((سنه الفقهاء)) گفتند.

در شهادت آن حضرت 12 محرم نیز ذکر شده است .

26 محرم

1. شهادت على بن الحسن المثلث

در سال 146 ه‍ على بن حسن بن حسن بن حسن بن على (عليه السلام )، در سن 45 سالگى در زندان منصور - كه شب و روز در آن تشخيص داده نمى شد - در حال سجده و در حاليكه غل و زنجير بر دست و پايش بود، به شهادت رسيد.

28 محرم

1. وفات حذيفه بن يمان

حذيفه از بزرگان اصحاب پيامبر (صلى الله عليه و آله ) و از خواص اصحاب امير المؤ منين (عليه السلام ) بود. پدر حذيفه در جنگ احد اشتباها به وسيله يكى از مسلمانان كشته شد.

حذيفه يكى از هفت نفرى بود كه بر صديقه طاهره (عليه السلام ) نماز خواندند. او صحابه منافق را مى شناخت .

لذا حذيفه بر جنازه هر كس حاضر نمى شد ديگران مى فهميدند كه ميت از منافقين بوده است . اين بزرگوار چهل روز پس از خلافت ظاهرى امير المؤ منين (عليه السلام ) در مدائن از دنيا رحلت فرمود(67). او قبل از رحلت به دوش فرزندش صفوان و سعيد وصيت كرد كه هميشه ملازم امير المؤ منين (عليه السلام ) باشند و ايشان هم به وصيت پدر عمل نمودند تا در جنگ صفين به شهادت رسيدند.

2. تبعيد امام جواد (عليه السلام ) به بغداد

در سال 220 ه‍ امام جواد (عليه السلام ) به دستور معتصم از مدينه به بغداد تبعيد شدند(68).

3. ورود اسراى اهل بيت (عليهم السلام ) به بعلبك

29 محرم

1. رسيدن كاروان اسرا به شام

در اين روز اسراى اهل بيت (عليه السلام ) به حوالى شام رسيدند. ابراهيم بن طلحه بن عبدالله جلو آمد و به امام زين العابدين (عليه السلام ) نزديك شد، و كينه هايى كه از جراحت شمشيرهاى جنگ جمل در سينه ذخيره كرده بود ظاهر ساخت و به حضرت گفت : ديدى غلبه با كيست ؟ حضرت فرمود: اگر مى خواهى بدانى غالب كيست صبر كن تا هنگام نماز اذان و اقامه بگو، آن وقت مى دانى آوازه چه كسى تا قيامت باقى است (70).

تتمه محرم

نوشتن صحيفه ملعونه

در اين ماه در سال 11 ه‍ صحيفه ملعونه دوم نوشته شد و به امضاء منافقين رسيد.

محتواى آن چنين بود كه نگذارند خلافت و امامت مسلمين بعد از پيامبر(صلى الله عليه و آله ) به على بن ابى طالب (عليه السلام ) برسد، و بر اساس آن مقدمات و زمينه هاى غصب خلافت و گرفتن بيعت از آن حضرت به هر صورت ممكن را فراهم نمودند. با نوشتن آن صحيفه اساس ظلم و ستم به اهل بيت (عليهم السلام ) را بنا نهادند، كه به فرموده امام صادق (عليه السلام ): اذا كتب الكتاب قتل الحسين (عليه السلام )(72) ((هنگامى كه صحيفه ملعونه نوشته شد امام حسين (عليه السلام ) به شهادت رسيد)).

. وفات ماريه قبطيه

در ماه محرم سال 15 ه‍ (يا16 ه‍) ماريه قبطيه رحلت فرمود(73).

ماريه دختر شمعون قبطى بود پيامبر (صلى الله عليه و آله ) ماريه را به همسرى خود برگزيد، و در محله ((عاليه )) - كه آن را ((مشربه ام ابراهيم )) مى گويند - منزلى براى آن حضرت تهيه كرد و خداوند جناب ابراهيم (عليه السلام ) را از اين بانو به آن حضرت عنايت فرمود.

حضرت امير المؤ منين (عليه السلام ) به خاطر ولادت ابراهيم (عليه السلام ) بسيار اظهار سرور مى فرمود و به آنان خدمت مى نمود.جناب ماريه بعد از پيامبر (صلى الله عليه و آله ) در مدينه طيبه رحلت فرمود.

منبع: تقویم شیعه