به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین رمضانی مدير مرکز اسلامی هامبورگ
در جمع مسلمانان این شهر اظهار داشت: ترديدي نيست كه معنويت ديني با عقلانيت توأم است و به هيچ عنوان نميتوان آنها را از هم جدا دانست. در حقيقت عقلانيت ديني، پشتوانه فكري معنويت است که باعث ميشود مسير معنويت، مسيری اعتدالي بوده و از هر نوع افراط و تفريط مصون و محفوظ باشد.
وی ادامه داد: از جمله اموري كه در سلوك معنوي انسانها نقش مهمي دارد، توجه به اختيار و اراده آدمي در رشد و بالندگي اوست. از اینرو نبايد آزادي انسان در فعل و یا ترك كارها را ناديده گرفت؛ زيرا انسان با تصميم خود میتواند هركاري را انجام دهد و يا ترك كند و اينگونه نيست كسي او را مجبور به كاري نمايد. از سوی دیگر انسان به واسطه اين گزينش اختياري میتواند به ارزش معنويت خود بیافزاید و رشد و بالندگي بیشتر خود را فراهم نماید.
* جبرگرایی، مانع معنویت حقیقی است
امام جمعه هامبورگ با بیان اینکه انسان با پذيرش حق و باورهايي چون مبدأ و معاد بر معنويت خود ميافزايد اظهار داشت: با این توضیح جبرگرايي، يك حكم غيرعقلاني است و قطعاً چنين باوري نه تنها در توسعه معنويت انسان كارساز نخواهد بود، بلكه مانع معنويت حقيقي نیز خواهد شد؛ زيرا اگر انسان در انجام كارهاي خوب مجبور باشد؛ هيچگاه نتيجه چنين كاري، توسعه باورها و ايمان نخواهد بود. لذا به نحو اختصار ميتوان ادعا نمود كه پيوند عقلانيت و معنويت يك پيوند عمیق و ناگسستني است و هيچكدام بدون ديگري به كمال خود نخواهد رسيد.
* انسان عقلگرا، معنويت محور خواهد بود
وی خاطر نشان کرد: بدون شک انسان عقلگرا، معنويت محور خواهد بود؛ چه اينكه انسان معنويتگرا، عقل محور است. اين مطلب از نكتههاي بسيار مهمّي است كه توجه به آن، زمينه رشد در دو بعدي عقل و معني را فراهم خواهد ساخت. از امور ديگري كه در تحقق، تقويت و توسعه معنويت نقش دارد، عملگرايي است؛ حال اين عمل چه فردي باشد و چه اجتماعي. در واقع با چنين نگاهي شريعت و احكام عملی دين جايگاه خاص خود را خواهند داشت.
حجت الاسلام والمسلمین رمضانی گفت: گرچه برخي درصدد هستند، معنويت و حتي عرفان و اخلاق بدون شريعت را ترويج دهند ــ چه اينكه در تلاشند معنويت بدون دين را تبليغ نمايند ولي اگر به حقيقت معنويت توجه شود و تصور صحيحي از آن به دست آيد، به راحتي ميتوان داوري كرد كه رسيدن به معنويتِ پايدار و سعادت بخش، بدون شريعت ممكن نيست.
* مصلحان عالم بیشترین پایبندی به شرع را داشتند
وی با تاکید بر اینکه مطالعه زندگي پاكان و مصلحان عالم بیانگر ضرورت پایبندی به دستورات دینی است گفت: آنان خود، بيشترين پايبندي را به احكام عملي دين داشته اند. به عنوان مثال پيامبراكرم(ص) در تقيّد عملي به واجبات و مستحبات و ترك حرام و مكروه بيشترين تلاش را داشتند؛ به گونهاي كه بر اساس نقل تاريخي و ادّله عقلي از آن وجود مبارك هيچ عمل خلافي ذكر نشده است. ایشان با مديريتي را كه نسبت به زمان داشتند، بخشي از عمر خود را به اعمال فردي ( از جمله انجام واجبات الهي و ذكر و دعا و تهجّد و شب زندهداري ) اختصاص ميدادند و بخشي را به امور اجتماعي پرداخته و به رسالت تبليغي خود عمل ميكردند. لذا هم مديريت بر خلوت خود با خدايش داشت و هم با حضور اجتماعي خود، هدايت و رهبري جامعه اسلامي را عهده دار بود.
* اسلام، گوشه گیری را تایید نمی کند
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ بیان داشت: البته هيچكدام از اين تلاشها منافات با معنويت وی نداشت و بلكه در توسعه و تقويت معنويت كارساز بود. كساني كه جمع ميان اين دو را ممكن نميدانند، به طور قطع شناخت جامع نسبت به دين ندارند، زيرا اسلام انسانهاي گوشهگير و به دور از اجتماع را تأئيد نميكند و بلكه مسئوليتها و تعهّدهاي اجتماعي و ديني را در كنار تعهدهاي فردي و روحي و باطني مورد تأكيد قرار ميدهد.
وی افزود: از منظر اسلام در جامعهاي كه در تامین امور معيشتي خود دچار اختلال باشد و امور دنيايي مردم بيسامان باشد، از دينداری و معنويت هم خيلي خبري نيست. چه اينكه در روايات ما آمده است «من لا معاش له لا معاد له» و يا در تعبير ديگر آمده است« كادَ الفَقرُ أن يَكُونَ كُفرًا ». در حقيقت اگر دنياي مردم خراب و نابسامان باشد، آخرت آنان هم همينطور خواهد بود و لذا اسلام تاكيد ميكند كه بايد دنيای افراد جامعه سامان يابد تا بستري براي رشد، كمال، ترقّي و تعالي فراهم گردد.
* حکومت دینی باید بستر بندگی را فراهم کند
حجت الاسلام والمسلمین رمضانی خاطر نشان کرد: حكومت بر پايه دين نیز بايد چنين بستري را فراهم سازد تا انسانها خود را در مسيركمال قرار دهند و به سوي بندگي حركت نمايند. ارزش حكومت ديني به خاطر همين است كه بر اساس عدالت، چنين زمينهاي را براي تك تك افراد جامعه فراهم سازد؛ چراکه براي حكومت ديني، هیچ ارزشي وجود ندارد مگر زمانيكه عدالت در جامعه حكمفرما گردد. بر اساس تحقق عدالت هر فردي به سهم خود از ثروت جامعه خواهد رسيد و در جامعه امنیت حكم فرما خواهد بود. دراين صورت افراد جامعه به بندگي حق خواهند پرداخت و معنويت جامعه را فرا خواهد گرفت. در چنين جامعهاي، حس مسئوليت پذيري و خدمت به مردم و رفع مشكلات، نهادينه خواهد شد و اين از مهمترين آثار معنويت در بخش اجتماعي است كه در جاي خود به آن اشاره خواهد شد.
* عملگرایی هیچ منافاتی با معنویت ندارد
وی در پایان بیان خود گفت: پايبندي به عمل در دو بخش فردي و اجتماعي، هيچ منافاتي با معنويت ندارد؛ بلكه بستر تحقق معنويت بيشتر جامعه را فراهم خواهد ساخت و به همين جهت عبوديت و بندگي خدا، نه اينكه منافاتي با معنويت ندارد، بلكه براي رسيدن به حقيقت معنويت، ضرورت دارد.