خبرگزاری حوزه / آقا علی بن موسی الرضا(ع)، حرمش نه آن كه تنها، میقات انبوه زائران گم كرده راهی باشد كه از سراسر جهان به تمنای وصالی از دریای بیكران عنایت و شفاعتش به زیارت میآیند، كه در این میان چه بسیارند بزرگ مردمانی كه خود عالم ربانیاند و شاگردی خلف از مكتب عالم آل محمد (ص)؛ اهل سلوكند و دستی بر شهود در عالم الهی اهل بیت آمیختهاند.
بزرگ سالكانی كه چون خیل زائران به زیارت «آقای بزرگ» خراسان (ع) میشتابند تا از رأفت و توجه پرعطوفت این امام همام بهرهای افزون برند.
در این میان، مرجع تقلیدی از مراجع بزرگ شیعه، هر از گاهی در كسوت خادمی از خدمه آقا علی بن موسی الرضا (ع) به نورد عشق ورزیدن در این بارگاه ملكوتی میپردازد.
آیت ا... العظمی صافی گلپایگانی نه از آن رو كه شاگردی باشد كه در محضر درس بزرگانی چون حضرات آیات عظام حجت، سید محمد تقی خوانساری، بروجردی تلمذ كرده است كه وی فرزند خلفی بوده است برای پدر بزرگوارش مرحوم آیت ا... آخوند ملامحمد جواد صافی آن بزرگمرد و گنج ناشناخته دوران.
حاج آقا شیخ لطف ا... به یمن دعای پدر و ممارست و جهد در مكتب عالمان دینی قریب به شصت سال پیش، از سوی آیت ا... سید جمال الدین گلپایگانی كه در نجف اشرف از مراجع بزرگ زمان خود بودند- طی مرقومهای به درجه اجتهادی و مقام فقهی نایل گردیده است، بزرگ وارستهای كه بیشتر از مقام اجتهادیاش، در بین شیعیان جهان به زهد، تقوی، اخلاص، توكل و قناعت و به عنوان سرباز مدافع حریم ولایت و عاشق دلباخته حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف شناخته شده است.
با این احوال، برای خسی چون من توفیقی دست میدهد تا ساعاتی از حضور معظم له را در میقات رضوی به قلم فرسایی از زیارت حضرت آقا و دیگر زائران پرداخته و شرحی بر احوال آیت اللهی بنویسم كه در كسوت خادمی حضرت رضا (علیه السلام) دری به آسمان معرفت اهل بیت(ع) میگشاید و چه سخت است نوشتن از عالمان وارستهای چون ایشان كه همانا:
لایق نبود قطره به عمان بردن
خار و خس صحرا به گلستان بردن
اما چه كنم كه رسم موران این است
ران ملخی پیش سلیمان بردن
***
امسال (سال 1392 شمسی) حضرت آیت الله ا صافی از یك هفته مانده به آغاز ماه مبارك رمضان به مشهد مشرف شدهاند و در تمام این روزها، این كار هر روزشان بوده است كه اول صبح به حرم و مأمن سلطان خراسان مشرف و به زیارت محبوب بپردازند.
* اذن دخول
حالا دیگر صحن آزادی، سالهاست كه در همین فصل و ایام، قریب به دو ماه با نوای اذن دخول زیارت حاج شیخ لطف ا... صافی آشنایی دارد.
بسیاری از بزرگان و شیفتگان اهل بیت (علیهم السلام) اذن دخول و جاری شدن قطره اشك را هنگام دخول به مشاهد مشرفه، نشانه اجازه دخول و زیارت از طرف آن بزرگوار میدانند.
حضرت آیت ا... العظمی صافی نیز هر بار كه به آستان فرشته پاسبان حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا (علیه السلام) مشرف میشوند با چشمانی اشك بار و مشتاق دیدار یار اذن دخول را قرائت میكنند و به پابوسی حضرت میرسند.
اذن دخول آقا كه تمام میشود، همچنان كه ذكری را زیر لب زمزمه میكنند صحن آزادی را به قصد ورود به روضه منوره حركت میكنند.
حالا دیگر زائران و حاضرانی كه متوجه حضور آقا شدهاند با شتاب و مشتاقانه میرسند و عرض سلام و ادب میكنند و چه زیبا و با روی خوش، پاسخ سلام همه را میدهند و برایشان دعا میكنند.
در حرم مطهر، بانوانی هم كه متوجه تشرف ایشان میشوند با چشمانی اشكبار به سوی ایشان میآیند و از ایشان میخواهند كه دعایشان كند.
برخی هم قسمتی از عبای آقا را میگیرند و آن را به نیت تبرك جستن میبوسند كه معظم له به آنها میفرمایند: اگر من چند عبای دیگر هم بپوشم ارزشی ندارد ولی این كه شما با چادر در اجتماع حاضر میشوید همهاش جهاد است و چادر شما ارزشش از عبای من، بالاتر و ثوابش بیشتر است.
* صحن آزادی و ورود به روضه منوره
حالا دقایقی از آخرین ضرباهنگ ساعت صحن آزادی با اعلام هشت صبح گذشته است؛ صحنی كه در شرق حرم مطهر و پایین پای مبارك حضرت قرار دارد. از غرب به رواقهای دار الضیافة و دارالسعادة و دارالسرور و از شرق به خیابان نواب صفوی میرسد.
و امروز، این صحن باز شاهد حضور عالمی است از مردان قدسی حضرت خداوند مهربان.
عالم وارستهای كه آیت ا... العظمی بروجردی شایستهتر از او برای نگارش كتابی درباره حضرت ولی عصر (علیه السلام) نیافتند و نوشتن كتابی كه بعدها «منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر» نام گرفت را به ایشان سپردند.
بزرگمردی اسلامشناس و اندیشمندی سترگ كه به خاطر نوشتن كتاب «التعزیر، انواع و ملحقاته» سی سال پیش برنده كتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است و برای نگارش بیش از دهها كتاب دیگر با موضوعات مختلف اسلامی و فقهی در صدر نویسندگان علوم دینی قرار گرفته است.
و حاج آقا شیخ لطف ا... پیرفرزانهای با قدی خمیده و ذكری بر لب در آستانه تشرف به روضه منوره حرم رضوی قرار گرفته است.
در داخل روضه منوره نیز ارادتمندان آیت ا... برای عرض ادب پیش میآیند.
* تحویل عصا هنگام ورود به حریم یار
آقا، اعتقاد دارند از آداب زیارت آن است كه زائر با خضوع كامل قدم به حریم یار بگذارد و خود را در محضر او ببیند؛ به همین خاطر هرگاه كه اراده زیارت مضجع شریف حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) را میكنند طبق سیره اسلاف و علمای بزرگ، در بدو ورود به حرم، عصای خود را تحویل میدهند و با عصا وارد حرم نمیشوند، مبادا خلاف ادب نسبت به آن حریم ملك پاسبان باشد و اینگونه متواضعانه و با ادب كامل به عتبه بوسی آن حضرت تشرف میجویند.
* ما عبد حقیر حضرت مولاییم
آقا به مقابل ضریح مطهر كه میرسند به زمین افتاده، عتبه مباركه را میبوسند و به خاطر توفیق زیارت یار، شاكرانه، جبین به درگاه بینیاز میسایند در حالی كه نم زلالی از گوهر اشك بر چشمان مباركشان مینشیند.
سپس دقایقی را مقابل ضریح به سلام و ثنا میگذرانند و بعد، نشسته و به دیواری تكیه میزنند كه این بیت شعر بر آن نقش بسته است:
نه كوه سینا باشد ولی به عجز و نیاز
گرفته است كلیم، اندر آن مقام و مقر
حتی با وجود كهولت سن و مشقت در نشست و برخاست بر روی زمین، به خودشان اجازه نمیدهند كه هنگام خواندن زیارت نامه و نماز زیارت برای ایشان صندلی تهیه شود. با همان دشواری بر روی زمین مینشینند و زانوی ادب در برابر حریم ملكوتی یار میزنند.
زیارتنامه را باز می كنند و زمزمه میكنند:
«صلی ا... علیك یا اباالحسن، صلی ا... علی روحك و بدنك، صبرت و انت الصادق المصدق...» زیارتنامه میخوانند و هر از گاهی دستشان را تكیه گاه پیشانی میكنند و چشمهایشان را میبندند و سكوت میكنند.
دقایقی را به همین صورت میگذرانند و باز ادامه میدهند:
«السلام علیك یا ولی ا...، السلام علیك یا حجة ا...، السلام عیك یا نور ا...»
ذكر و زیارت آقا كه تمام میشود، بلند میشوند و گوشهای در مقام بالا سر حضرت مینشینند و نماز میخوانند، و باز دقایقی را در عالم خویش و خلوت خود سپری میكنند و دوباره نمازی و ذكری و دعایی ...
نماز و زیارت كه تمام میشود، بلند میشوند و از همان بالا سر خارج میشوند و باز مردمانی كه در طی مسیر برای ادب و سلام همچنان به حضورشان میرسند...
* زیارت علمای مدفون در حرم مطهر
حضرت آیت الله صافی هر بار كه به زیارت مولای خویش مشرف میشوند بزرگان و علمای مدفون در آنجا را یاد می كنند و با حاضر شدن بر سرقبور آن اولیای خدا، به همگان یاد میدهند كه همه، مدیون فداكاری و ایثار بزرگان دین هستیم. زائرانی كه برای زیارت مرقد مطهر شیخ حر عاملی و شیخ بهایی میآیند، شاهد حضور این مرجع عالیقدر در آنجا هستند كه چگونه با مسألت غفران و رضوان الهی برای آن بزرگان، سرانجام و عاقبت نیك را برای همگان از خداوند میخواهند. معظم له هنگام ورود به رواق اصلی نیز با اشاره به مرقد عالم بزرگوار شیخ حبیب ا... گلپایگانی در سمت چپ ورودی، برای ایشان از خداوند متعال رضوان الهی را مسألت مینمایند.
* افتخار خادمی كشیك هشتم
چه زیباست لحظاتی كه انسان نشان خادمی یار را به دست گیرد و عاشقانه بر سركوی دوست، خود را سرسپرده حبیب خویش نشان دهد.
روزهایی كه نوبت خادمین كشیك هشتم میرسد، معظم له هم - كه بیش از سی سال است افتخار خادمی كشیك هشتم را دارند- مشتاقانه «چوب پر» مرسوم خدام را به دست میگیرند.
وارد دفتر خدام میشوند و بعد از احوالپرسی و گفت وگویی كوتاه، دفتر بزرگی را كه اسامی خادمین در آن ثبت شده باز میكنند و صفحه مربوط به خودشان را امضاء میكنند. نكته حایز اهمیت این است كه ایشان در هنگام ثبت تاریخ، آن را به قمری مینویسند و یادآوری می كنند كه تاریخ اسلامی، تاریخ قمری است و نباید فراموش شود.
پس از امضا و ثبت دفتر، در همان كسوت خادمی حركت میكنند و دم درب ورودی صحن به روضه منوره میایستند و در حالی كه ذكری را زمزمه میكنند با همان «چوب پر» خادمی به راهنمایی زائران حضرت می پردازند.
حالا دیگر، ساعاتی از حضور آقا در حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) گذشته است، و آقا پس از سلام و ثنایی دوباره به قصد خارجشدن از صحن و حرم مطهر حركت میكنند.
خدمتشان عرض میكنم تا اگر صحبتی یا جملهای دارند بفرمایند تا مخاطبان روزنامه استفاده كنند.
اندكی سكوت می كنند ... نگاهی از مهر و عطوفت میاندازند و تنها اظهار می دارند از اینكه روزنامه قدس در جهت ترویج شعائر اسلام اهتمام ویژه ای دارد خرسند هستند.
آقا را با همراهانشان تا ماشین مشایعت می كنم و میروند ... و من میاندیشم:
مردان خدا پرده پندار دریدند
یعنی همه جا غیر خدا هیچ ندیدند
هر دست كه دادند از آن دست گرفتند
هر نكته كه گفتند همان نكته شنیدند