البته قرن هاست که قم به جهت جاذبه های دینی و معنوی خاص خود و این که در مرکزیت ایران اسلامی به عنوان مهد شیعه واقع شده ، از زایران و مسافران استقبال می کند.
به هر صورت آنچه در نگاه نخست مهم و قابل توجه است تاکید چند باره بر بُعد مذهبی و دینی شهر قم است که نه تنها در ایران که در بسیاری از کشورهای جهان به همین خصیصه و ویژگی شناخته می شود.
از این منظر، چه مجاوران آستان ملکوتی حضرت معصومه(س) یعنی مردم قم و چه زایرانی که به این دیار قدسی می آیند، می بایست اقتضائات چنین مکانت دینی و فرهنگی ای را به خوبی و در حد توان خود رعایت کنند.
به تعبیر علما و مراجع معظم تقلید از جمله آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، شهر قم موقعیت فوق العاده ای نسبت به دیگر شهرها دارد که به همین خاطر باید در راستای حفظ و تقویت این موقعیت و جایگاه کوشید .
الگو بودن قم از منظر دینی و آیینی نیز ایجاب می کند که شأن و شئون خاص حاکم بر آن از سوی همه مردم رعایت شود، چه آن که به تعبیر حضرت امام (ره)، قم حرم اهل بيت است.
تعابیر پیر جماران درباره این شهر بسیار جالب و درس آموز است: " قم مرکز علم است. قم مرکز تقواست... من هر کجا باشم قمی هستم و به قم افتخار میکنم... دل من پيش قم است و دل من پيش همه اهل تقواست".
اشاره معنادار امام خمینی (ره) به این که قم مرکز تقوا و علم اهل بیت(ع) می باشد، در واقع تاکیدی است بر لزوم پاسداشت جایگاه دینی و معنوی این شهر.
مقام معظم رهبری نیز در یکی از بیانات خود می فرماید: "در طول هزار و دويست سال يا بيشتر، اين شهر همواره به عنوان يک شهر وابسته به اهل بيت (عليهم السلام) شناخته شده است. من شهر ديگری را با اين خصوصيات سراغ ندارم."
اهمیت و جایگاه قم تا بدانجاست که ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) درباره آن و مقام ساکنانش می فرماید:"بهشت هشت در دارد ،یکی از این درها برای اهل قم است که در میان شهرهای دیگر، بهترین شیعیان ما هستند ." (بحارالأنوار ج : 57 ص : 216،حدیث 39)
آن طور که از انبوه روایات در این باره می توان استنباط کرد، اهمیت شهر قم به جهت تلألو ایمان و تقوا و کارهای نیک اهل و ساکنین آن و همچنین وجود مرقد مطهر و منور یکی از نوادگان برجسته پیامبر (ص) در این شهر است و ایضاً مسجدی که دل ها را بیش از هر جایی به یاد یوسف زهرا(س) و غربت ایشان می اندازد.
با توجه به چنین شرافت و جایگاهی ، زایرانی که توفیق حضور در این شهر که هزاران تن از علمای به نام ، عارفان حقیقی و مجاهدان در راه خدا در گوشه گوشه آن آرمیده اند را می یابند ، باید مراقب باشند که خدای ناکرده با برخی حرکات و گفتارهای نسنجیده و عموماً از سرِ جهل و نادانی، موجب وهن این شهر مقدس نشوند.
متاسفانه در سال های اخیر ، گاه – البته در مقیاس محدود- مشاهده شده که برخی زایران و مسافران بدون توجه به شرایط و الزامات حضور در یک شهر مذهبی، از پوشش نامناسب در رفت و آمد و یا تشرف به اماکن مقدسه چون حرم مطهر استفاده می کنند و یا این که در حین اسکان در پارک ها و یا بستر رودخانه ، چنان رفتار می کنند که گویی در سواحل دریای خزر ، اتراق کرده اند و کسی هم نظاره گر آن ها نیست. حالا بگذریم از برخی که احساس می کنند در حریم شخصی منزل خود در حال استراحتند و ...!
نکته مهم دیگر که بعضاً موجبات رنجش علما و متدینین شهر قم را فراهم ساخته و البته مع الاسف باید گفت که منحصر به زوار هم نبوده و نیست، ناظر به پخش موسیقی های مخالف با مبانی شرعی در خودروها و یا مکان های اقامتی آن هم در ایام و مناسبت های مذهبی مثل همین ایام فاطیمه است که چهره و وجاهت شهر قم را تا حدی مورد خدشه قرار داده و به تعبیر بزرگان دین، نا خواسته بی حرمتی به ساحت مقدس حضرات معصومین(ع) به شمار می رود.
از این دست مصادیق البته می توان بسیار گفت و بر سیاهه این مطلب افزود، اما از آن جا که گفته اند " دو صد گفته چون نیم کردار نیست" امید است که هم زایران عزیز و هم مجاوران و شهروندان محترم در حفظ جایگاه و شان شهر قم ، نهایت تلاش خود را که برخاسته از ایمان و اراده دینی شان است ، داشته باشند و همچنان که در گفتار خود را ملتزم به تعظیم شعائر دینی می دانند ، صد چندان در مقام عمل نیز التزام خود را به این باورها نشان دهند. انشاالله.
سید محمد مهدی موسوی