اشاره؛

امروز سالروز شهادت سیدمرتضی آوینی است و به همین مناسبت "روز هنر انقلاب اسلامی" است؛ روزی که با یک مناسبت غرور آمیز تلاقی یافته است؛ " روز ملی فناوری هسته ای"

چنین تقارنی البته بسیار پرمعناست چه آن که به راستی هنرمندان واقعی در عصر ما همانا شهدای هسته ای می باشند و امروز بر عهده زمامداران هنر انقلاب اسلامی است که با بیان جذاب و شیوای هنری در راستای حراست از ارزش ها و آرمان های آنان بکوشند.

فرا رسیدن چنین روزی بهانه بسیار خوبی است تا از دریچه ذهن و نگاه حوزویان به کند و کاوی رسانه ای در باب ضرورت پرداختن به هنر انقلابی و دینی و الزامات و بایسته های آن بپردازیم. بی هیچ مقدمه دیگری آن چه در ادامه می آید ماحصل گفتگوی خبرنگار خبرگزاری حوزه با تنی چند از حوزویان در همین باره است؛

شهید آوینی؛ نماد هنر انقلاب اسلامی

حجت الاسلام احمد صفایی،‌ از فضلای حوزه علمیه قم که در زمینه نقد فیلم نیز صاحب نظر است، با اشاره به این که شهید آوینی که امروز در سالروز شهادتش قرار داریم، حقیقتاً نماد هنر انقلاب اسلامی در دنیا به شمار می رود، گفت: بی جهت نبود که مقام معظم رهبری از ایشان به عنوان سید شهیدان اهل قلم یاد کردند و بر لزوم تداوم راه مقدس این شهید والامقام در عرصه فرهنگ و هنر تاکید نمودند.

آنچه سید شهیدان اهل قلم را ماندگار کرد

وی همچنین افزود: آنچه شهید آوینی را برجسته ساخت و تا به امروز یادش را در دل ها زنده نگاه داشته، در وهله اول اعتقاد راسخش به مبانی دینی و دلبستگی خاصش به اهل بیت (ع) ، امام (ره) و مقام معظم رهبری بود.

این محقق و پژوهشگر حوزوی بیان داشت: شهید آوینی کسی بود که در لبیک به ندای ولی فقیه و با زمان شناسی و تکلیف مداری خاص خود وارد صحنه شد و ضمن شناخت آسیب های فراروی هنر و فرهنگ کشور دست به تولید فیلم مستند و نگارش مقالاتی ارزشمند و دلسوزانه زد.

هنر متعهد و ارزشی کدام است؟!

رضا امیری ، طلبه پایه هشتم حوزه نیز با اشاره به این که هنر می تواند هم در خدمت اهداف الهی و هم در خدمت اهداف شیطانی قرار گیرد، گفت: از نگاه و منظر بزرگان ما هنر باید در خدمت دین و اعتقادات و باورهای دینی در آید تا بتوان آن را هنر متعهد و ارزشی توصیف کرد.

وی همچنین افزود: متاسفانه عده ای در روزگار کنونی از عبارت" هنر برای هنر" سخن می گویند و حال آن که از منظر دینی هنر باید در خدمت هدف و آرمان باشد.

بهره گیری از هنر برای تاثیر بیشتر در تبلیغ دین

حجت الاسلام و المسلمین سید احمد حسینی نسب، از فضلا و مبلغین باسابقه حوزه علمیه نیز با تاکید بر این که یکی از رموز تبلیغ ماندگار و اثربخش ، بهره گیری از زبان هنر و ادبیات است، خاطرنشان کرد: امروزه با ابزار هنر- البته هنری که متعهد باشد- می توان به بسیاری از شبهات با بیانی ظریفی و تاثیرگذار پاسخ گفت و از این حیث هنر را در خدمت دین قرار داد.

از ابزارهای هنر متعهد غافل نشویم!

وی اضافه کرد: یک فیلم سینمایی یا مستند و یا یک نقاشی و تصویر ارزشمند گاهی تاثیرش از چندین کتاب و مقاله و حتی منبر بالاتر و بیشتر است و لذا ما در زمانه کنونی که رسانه های جمعی تا به این حد قدرتمند شده اند ، نباید از ابزارهای هنری در راستای تبلیغ دین غفلت کنیم.

هدف هنر سرگرمی نیست

سعید محمدی نژاد ، طلبه پایه ششم حوزه نیز با تاکید بر این که اساساً هدف و دغدغه اصلی هنر انقلاب اسلامی ، رشد و تعالی انسانیت و تلاش برای رساندن بشر به مقام قرب الهی است،‌ ابراز داشت: در اندیشه و نگاه انقلاب اسلامی ، هدف اصلی هنر نه سرگرم کردن، بلکه ترویج اخلاق، اشاعه فرهنگ اسلامی و انقلابی و پرورش و کمال انسان و جامعه است و به همین خاطر هنرمند مسلمان و انقلابی نیز کسی است که در راستای تحقق همین اهداف والا حرکت کرده و به تولید اثر هنری بپردازد.

رهنمود بزرگان حوزه؛ نقشه راه هنرمندان مؤمن و انقلابی

وی ادامه داد: در حال حاضر بزرگانی چون آیت الله العظمی جوادی آملی در باب هنر و ویژگی های آن سخنان بسیار ارزنده و حکیمانه ای ایراد فرموده اند که همه هنرمندان ما به خصوص آن ها که دغدغه دین و ارزش های الهی را دارند باید به آن ها توجه کرده و خط مشی بگیرند تا خدای ناکرده در دام هنر غیردینی و متمایل به غرب نیفتند.

هنر دنیای مدرن نه سعادت آفرین نه آرامش بخش!

این طلبه جوان همچنین به نکته مهمی اشاره کرد و گفت: متاسفانه در دنیای مدرن کنونی عموماً از هنر و ابزارهای آن در جهت اهداف ضداخلاقی و ضددینی بهره گرفته می شود و این در حالی است که با چنین هنری،‌انسان نه به سعادت می رسد و نه به آرامش، بلکه فقط به یک لذت ظاهری و بسیار کوتاه مدت بسنده می کند که تازه همان هم عوارض و آسیب های جدی برایش به همراه دارد.

هنر انقلابی در مسیر ارزش های دینی

وی با اشاره به این که پیام انقلاب اسلامی ایران، دعوت بشر به سوی خدا به عنوان حقیقت و خیر مطلق است،‌ تصریح کرد: هنرمند انقلابی و متعهد کسی است که از جذابیت های هنری به منظور برانگیختن احساسات و اندیشه آدمی در جهت فضایل اخلاقی و ارزش های دینی استفاده می کند و هیچ گاه نسبت به تعهد ایمانی و اخلاقی خود غافل نشده و یا کم انگیزه و بی رمق نمی گردد. 

الزام در ورود حوزویان به عرصه هنر

حجت الاسلام محسن رحیمی از اساتید سطوح حوزه نیز با تاکید فراوان بر لزوم اهتمام ویژه طلاب و فضلای حوزوی به ساحت هنر و ادبیات گفت: البته کسی انتظار ندارد که یک طلبه یا روحانی به عنوان مثال خودش وارد دنیای بازیگری فیلم وسریال شود اما به هر حال نباید از یاد ببریم بسیاری از طلاب و فضلای مستعد هستند که می توانند فیلمنامه نویس یا مشاور مذهبی در یک اثر سینمایی یا تلویزیونی باشند.

نیاز به بسترسازی و حمایت داریم

وی در عین حال گفت: البته باید در درون خود حوزه و نیز نهادها و دستگاه های فرهنگی ، زمینه و بستر لازم برای آموزش حوزویان مستعد و علاقه مند در زمینه های هنری مورد نیاز فراهم شده و از افراد علاقه مند، تا حد امکان حمایت مالی و معنوی صورت گیرد

کارهای خوبی شروع شده اما کافی نیست

 این استاد حوزه همچنین با بیان این که بیان هنری و ادبی یکی از بهترین راه های تبلیغ دین و آشنا کردن مردم و نسل جوان با معارف و آموزه های دینی به شمار می رود،‌ اظهار داشت: خوشبختانه در سال های اخیر برخی نهادهای حوزوی همچون دفتر تبلیغات اسلامی کارهای خوبی در زمینه آشنایی طلاب با مقولات هنری و ورود آن ها به این عرصه ها انجام داده اند اما واقعیت آن است که این میزان کافی نیست و باید بیش از پیش در این باره برنامه ریزی و سرمایه گذاری کرد.

گزارش از: سید محمد مهدی موسوی