مسجد

حاج شیخ زین‏العابدین سرخه‏ اى از مشاهیر علماء و مجتهدین معاصر تهران و از شاگردان مرحوم آیت‏اللَّه حاج شیخ باقر معزالدوله، حاج شیخ مسیح طالقانى، حاج شیخ على مدرس نورى وحاج شیخ هاشم اشکورى و ... بود  

پس از بازگشت از نجف به ایران، در محله‏ى امامزاده یحیى (ع) تهران سکنی گزید.؛ همین امر سبب احیاء و تعمیر اساسى مزار امامزاده یحیى كه بكلى ویران و از بین برده شده بودگردید تا اینکه بهتر از اول تجدید بناو صاحب گنبد و صحن و سراى عالى شد.

پس از ایشان تنی چند از علمای منطقه در این مسجد اقامه نماز و ایراد سخن داشتند تا نوبت رسید به آیت الله سید کاظم لواسانی؛ شخصیتی که نزد بزرگانی چون آیات مدرسی، خوانساری، علامه سید محمد حسین تهرانی، شیخ احمد مجتهدی و ... درس دین گرفته و اجازه دریافت وجوهات از سوی حضرت امام (ره)، آیت الله خوانساری و آقا سید محمد حسین شیرازی داشتند.

 ماجرای آمدن این عالم جلیل القدر به مسجد امامزده یحییی شنیدنی است که از زبان شیخ اکبر سرافی که بیست سالی معتمد و به نوعی پیشکار حضرت آیت الله سید کاظم لواسانی بود می شنویم:

«به حاج آقا اطلاع دادند مسجدی در بازار غریب مانده بسیار از غربت مساجد ناراحت شد، تصمیم گرفت به مسجد بروند. چندوقتی گذشت هدایایی به حاج آقا می دادند و به سرعت در اختیار مستحقین می گذاشتند. این هدایا که ادامه داشت ترسیدند حضورشان در آن مسجد که لله بود رنگ و بوی دیگری بگیرد . لذا ازحضوردر مسجد بازار منصرف شدند، به ایشان گفتیم در مسجد امام زاده یحیی، تنها نماز مغرب و عشا به جماعت برگزار می شود. به محض اطلاع از این موضوع گفتند، از آغاز ماه مبارک رمضان سایر نمازها راآنجا می خوانند. پس از اتمام ماه مبارک از ایشان تقاضا کردند بقیه ایام سال نیز نماز بخوانند که پذیرفتند. کمتر عالمی را در این منطقه می شناسم سه وعده نماز را به جماعت بخوانند».

بقعه

امامزاده یحیی نام بقعه ابوالقاسم عزالدین یحیی است که در کوچه‌ای به همین نام در خیابان ری، نرسیده به خیابان شهید مصطفی خمینی در یکی از محلات قدیمی شهر تهران که سابقا به آن عود لاجان گفته می‌شد واقع شده‌است.نسبت ابوالقاسم عزالدین یحیی که از نقبای شهرهای قم و ری بوده‌است به امام سجاد(ع) می‌رسد و گفته می‌شود برادر اوست.

 این بنا دارای صحن وسیع، مسجد، ایوان، رواق، ضریح، حرم آیینه کاری، سرداب، گنبد کاشی مخروطی شکل و سقاخانه‌است. قدیمی‌ترین اثر منقول این بقعه تاریخی که ساختمان اصلی بنای آن نیز به دوره مغول نسبت داده می‌شود، صندوق چوبی روی مرقد است که دارای تاریخ ۸۹۵ ه‌است. در باب نام و نسب امامزاده یحیی چنین نوشته شده:

«این بزرگوار با ۱۵ واسطه به امام چهارم می‌رسد و پس از پدر نقابت طالبیه ری، قم و آمل را به عهده داشته و به سال ۵۹۲ ه ق به دست علاءالدین تکش خوارزمشاه به شهادت رسیده‌است».

فعالین اصلی مسجد و بقعه امامزادگان یحیی و محمد

حجت الاسلام سید سبحان نمازی طلبه پایه نهمِ اهل یاسوج از هیئت عسگریون که به همت طلاب و روحانیون منطقه جنوب شهر تهران به ویژه مدرسه امام رضا (ع) پا گرفت، بیشترِ برنامه های مسجد و امامزادگان یحیی و محمد را انجام میدهند.

حجج اسلام علی محمدی داغی، جلال الدین تسلیمی و ... از فعالین این هیئتند که به دنبال توهین یکی از اراذل خارج نشینِ به امام هادی (ع) و البته به دلیل تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر کار بیشتر درباره امامان عسکری علیهم الاسلام و البته تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی، دست به کار شدند و منویات حضرت آقا، فانوس راه این هیئت است و  حجج اسلام والمسلمین علی رضا تقوایی و مجید خیرآبادی از اساتید مدرسه امام رضا (ع) در تغذیه فکری این هیئت مؤثر هستند.

امام جماعتِی خستگی ناپذیر

حجت الاسلام جواد طوبایی، عضو موسس بسیج مستضعفین و سپاه استان فارس، مسئول عقیدتی-سیاسی و آموزشی استان های فارس، بوشهر و کهکلویه و بویراحمد، قاضی دادگستری، عضو شورای ائمه جماعات منطقه محلاتی تهران که البته مسئولیت های بسیارِ دیگری داشته و دارد، در حال حاضر امام جماعت و متولی امام زادگان یحیی و محمد است.

 وی که پس از خانه نشین شدن آیت الله سید کاظم لواسانی، به این منصب رسیدند، تحولی شگرف در آن ایجاد کردند؛ به طوری که بارها از سوی مدیر مرکز رسیدگی به مساجد کشور و سایر مسئولان فرهنگی ،مورد تقدیر و تشکر قرار گرفتند. دعای کمیل، دعای ندبه، کاشف الکرب، آموزش قرآن کریم و ... از جمله برنامه های ثابت هفتگی این مسجد است و البته به مناسبت های مختلف مذهبی، خیل کثیری از مردم، مسئولان و علمای منطقه به این مسجد و بقعه می آیند.

کلام آخر

مسجد و بقعه بسیار قدیمی امامزادگان یحیی و محمد تهران گنجی است سرشار از معنویت، اخلاق، عالمان و فرهنگ که ماجرای تخریب چندین باره آن از سوی سلاطین جور از جمله رضاخان از جمله نقل های سینه به سینه گشته مردمان قدیمی این محله کهن تهران است. اگر می خواهی دلت صفایی بگیرد و زنگار گناه را از خود بشویی، چند قدمی در این محله و لختی در کنار بقعه این امامزادگان محترم نفس تازه کن

مرتضی خواجوند سریوی