خبرگزاری حوزه/ در ادامه ذکر سنتها و آیین های ماه مبارک رمضان، در این فصل، به سنتهای بخش مهمی از کشور عزیزمان ایران اسلامی می پردازیم که هم رنگ زیبایی دارد و هم شمایل معغناداری.
سیستان و بلوچستان و سنتهای ناب و تابناکی که از دل روزه داری برون می آید و بر گرد شمع معرفت می گردد و جان و جهان آدمی را مهیای عروج می کند.
آری؛ براستی که باید گفت ماه مبارک رمضان، ماه جلوه گری حقایقی است که از دل معرفت بیرون می آید و معرفتی که از معنای روزه الهام می گیرد و از سرمنشأ عبودیت، آب می خورد.
آب حیاتی که حضور طیبه ما در این روزگار، مرهون و مدیون اوست.
رمضان؛ ماهی که با همه ظاهر و باطنش و با همه جلوه ها و تجلیات مادی و معنویش، رنگ دیگری دارد و صفا و صمیمیتی دیگر.
در ماه مبارک رمضان، و در میان عادات و رسوم و آیین های مردمان این سرزمین، می توان نمادها و نمودهای رفتارهای دینی و ارزشی را به انحاء و مراتب مختلف دید.
مردم در این ماه عزیز تلاش می کنند تا به همه اوقات و لحظات خویش رنگ معنویت ببخشند و شور عاشقیت بپاشند.
دقت در جزئیات و کلیات آیین ها و سنتهای مردمی این ماه که در پیوندی زیبا و جانانه با حقیقت و ظاهر و باطن دین و معارف آن است، این امر را به اثبات می رساند.
و براستی و درستی اینکه در ماه رمضان ما شاهد تجلی بسیاری از سنتهای زیبای اجتماعی و فرهنگی مسلمانان در جای جای ایران عزیز و اقصی نقاط جهان هستیم، از جمله به این دلیل است که در این ماه، حال و هوای همه چیز، انسان را به سوی زیباتردیدن و زیباتر زیستن رهنمون می سازد.
سنتهایی مردمی از دل معرفت آسمانی رمضان
سنتهای این ماه، حول محور ارزشهای انسانی، لطایف روحانی و نمادهای عرفانی این ماه ربانی می چرخید
سنتهایی که براستی و درستی در ازدیاد حس نوع دوستی و همیاری و همکاری و همدلی میان مردم موثر بوده است.
وقتی تاریخ رفتارهای رمضانی مردم را در جای جای این سرزمین و کره خاکی مرور می کنیم، درمیابیم که ماه رمضان چه فرصت درخشان و مغتنمی است برای هرچه بهتر زیستن و زیباتر شدن.
در بسیاری از این سنتها می توان نمادهای زیبای عبودیت و نمودهای برجسته انسانیت را دید.
گاه در این سنتها، لطایفی هست که انسان را به شور و شوق وا می دارد و از ظرافتی که در آنها به کار رفته است دل و جان آدمی را بر می‌انگیزاند.
سیستان و بلوچستان؛ آواز خوش سحرخوانی
یکی از قدیمی ترین مناطق ایران که سنتهایش هم به تبع خصوصیات جغرافیایی و کهن بومه گی اش، از تاریخ پرفراز و نشیبی برخوردار است سیستان و بلوچستان است.
در منطقه سیستان و بلوچستان، در ماه رمضان، آیین ها و سنتهای قابل توجهی رواج داشته و مردمان این سامان در آینه این آیین ها، خود را می دیده اند و حرکت و تکامل و ارتقای معنوی و پیشروی معرفتی خویش را.
اما یکی از سنتهای اصیل و جذاب و زیبای این منطقه در ماه مبارک رمضان که از خیلی سال پیش رواج داشته است، آیین سحرخوانی و رمضان‌خوانی است. آیینی کهن و بومی.
به نحوی که جمعی از مورخان سابقه سحرخوانی را به یك‌هزار سال پیش نسبت می‌دهند. این آیین كه در ماه مبارك و در ساعات پایانی منتهی به اذان صبح برگزار می‌شد، مخصوص ریش‌سفیدها و معتمدین شهر بود كه ترانه‌های عامیانه سیستانی را با صدای رسا و آواز خوش قرائت می‌كردند.
در رمضان‌خوانی هم سروده‌ها غالبا محتوای مشابهی داشت، با این تفاوت كه بین روزهای هشتم و چهاردهم ماه مبارك انجام می‌گرفت. در این آیین، جوانان و نوجوانان محل جلوی در خانه حاجتمندان جمع می‌شدند و بعد از افطار، شروع به خواندن سرودهای محلی می‌كردند.
بعد از چند دقیقه صاحبخانه با هدیه‌ای مختصر به جمع آنها می‌پیوست. این هدیه می‌توانست مقداری پول باشد یا تكه‌هایی از كلوچه‌های محلی سیستان كه توسط صاحبخانه به جوانان محل اهدا می‌شد.
پس از این اتفاق، اگر صاحبخانه هم متمایل بود، همراه جوانان می‌شد تا ادامه راه را با آنها برود. شب‌های احیا هم در سیستان حال و هوای عجیبی دارد و مساجد مملو از جوانان می‌شود.
و در این آوردگاه سنتهای زیبای رمضانی و جلوه گاه حضور ربانی مردمان ایمانی است که ماه رمضان به ظهور و بروزی معنوی و معرفتی می رسد و فرصتی می شود برای پاسداشت بهترین و قشنگ ترین رسم ها و برافروزی چراغ پرفروغ برترین آیین ها.
سحر برخیز تجدید وضو کن
به آب توبه خود را شستشو کن
اگر خواهی شوی پاک از پلیدی
به درگاه خدای خویش رو کن
به شکر نعمتش تا می توانی
لبت را آشنا با ذکر او کن
در رحمت به رویت کرده حق باز
به او رو آور و دفع عدو کن
گدای درگه حق شو به عالم
گدایی گر کنی با آبرو کن
هرآنچه درد دل داری به عالم
سحر با حقتعالی گفتگو کن
اگر خواهی تو فیض از محضرحق
از او توفیق طاعت آرزو کن
باشد که ما نیز در این فصل رویش عرفانی و تابش روحانی، از زمره روزه داران حقیقی به شمار آییم و در خیل میهمانان واقعی سفره نعمات الهی محسوب شویم. انشاأالله تعالی!
