خبرگزاری حوزه/ ماه مبارک رمضان، ماه جلوه گری حقایقی است که از دل معرفت بیرون می آید و معرفتی که از معنای روزه الهام می گیر و از سرمنشأ عبودیت، آب می خورد.
آب حیاتی که حضور طیبه ما در این روزگار، مرهون و مدیون اوست.
آب حیاتی که برای ادامه راه سخت و صعب خوب زیستن در این راه برنده و مسیر کوبنده لازم و ضروری است.
ما به آب نیاز داریم؛ آب مکایه حیات است و همانطور که آب مادی، پاکی می آورد، آب معنوی هم رهایی و سلامت جان و جهان ما را به دنبال خواهد داشت.
ماه رمضان اما با همه متن و حواشی پیرامونیش، زیباست.
ماهی که با همه ظاهر و باطنش و با همه جلوه ها و تجلیات مادی و معنویش، رنگ دیگری دارد و صفا و صمیمیتی دیگر.
در ماه مبارک رمضان، و در میان عادات و رسوم و آیین های مردمان این سرزمین، می توان نمادها و نمودهای رفتارهای دینی و ارزشی را به انحاء و مراتب مختلف دید.
مردم در این ماه عزیز تلاش می کنند تا به همه اوقات و لحظات خویش رنگ معنویت ببخشند و شور عاشقیت بپاشند.
دقت در جزئیات و کلیات آیین ها و سنتهای مردمی این ماه که در پیوندی زیبا و جانانه با حقیقت و ظاهر و باطن دین و معارف آن است، این امر را به اثبات می رساند.
و براستی و درستی اینکه در ماه رمضان ما شاهد تجلی بسیاری از سنتهای زیبای اجتماعی و فرهنگی مسلمانان در جای جای ایران عزیز و اقصی نقاط جهان هستیم، از جمله به این دلیل است که در این ماه، حال و هوای همه چیز، انسان را به سوی زیباتردیدن و زیباتر زیستن رهنمون می سازد.
سنتهایی مردمی از دل معرفت آسمانی رمضان
سنتهای این ماه، حول محور ارزشهای انسانی، لطایف روحانی و نمادهای عرفانی این ماه ربانی می چرخید
سنتهایی که براستی و درستی در ازدیاد حس نوع دوستی و همیاری و همکاری و همدلی میان مردم موثر بوده است.
وقتی تاریخ رفتارهای رمضانی مردم را در جای جای این سرزمین و کره خاکی مرور می کنیم، درمیابیم که ماه رمضان چه فرصت درخشان و مغتنمی است برای هرچه بهتر زیستن و زیباتر شدن.
در بسیاری از این سنتها می توان نمادهای زیبای عبودیت و نمودهای برجسته انسانیت را دید.
گاه در این سنتها، لطایفی هست که انسان را به شور و شوق وا می دارد و از ظرافتی که در آنها به کار رفته است دل و جان آدمی را بر میانگیزاند.
آذربایجان
رمضان بعد از قاباخلاما
تاریخ گواهی می دهد که مردم خطه آذربایجان از گذشته های دور و قرون متمادی گذشته همواره جزء مردمان دینمدار و پیشرو در حوزه مسایل اجتمعی و دینی و حتی سیاسی بوده اند.
بسیاری از انقلابات و قیامهای مردمی که بر محور دین و آیین بوده اند یا از این خطه شروع گشته اند و یا در آن نضج گرفته و قد کشیده اند.
مردم آذربایجان همواره و به راستی و درستی به دینداری و مذهبی بودن مشهور بودهاند. رمضان در این منطقه حال و هوای عجیبی دارد.
سنتهای رمضانی مردم آذربایجان از ابتدای ماه آغاز و تا اثنای ادامه و تا آخرش استمرار می یابد و به زیبایی و شکوه به پایان می رسد که خود، شروعی است دوباره.
آغازی دیگر بر زیباتر زیستن و انسانی تر بودن.
این سنتهای آذربایجانیِ رمضان از برای رویت هلال ماه به پشتبامها رفتن یا سواری را به مناطق اطراف گسیل کردن تا برایشان از آمدن ماه مبارك خبر بیاورد، گرفته تا نذر و نیزا و عبادت و حضور در مساجد و مودت و محبت بیشتر بین مردمان و رفع کدورتها و برپاد اشتن سفره های باز و پربرکت افطار و سحوری را در برمی گرفته است.
«اوباش» دادن یکی از رسم های آذربایجانی های ماه رمضان است. رسمی که برای تركها اهمیت خاص خودش را دارد و به سفرههای گشوده سحری اطلاق میشود كه آنها، دیگران را برای تناولش وعده میگیرند.
این سنت زیبای رمضانی در این خطه نورانی و ربانی، از اهمیت خاصی برخوردار است و مردمان این ناحیه با دقت و فراست، خود را به راستی و درستی مقید به این امر می دانسته اند.
یکی دیگر از رسم های رمضانی مردم این سامان، «نزیه» دادن است. نزیه نام نوعی شیرینی خاص است كه به منظور قرار گرفتن سر سفره افطار، فقط در ماه مبارك پخت میشود و بسیار خوشمزه است.
رسم دیگر اینکه، عشایر آذری با كوفتن مشت به دیوار همسایه، او را برای خوردن سحری بیدار میكردند و این زنجیره خبررسانی، باعث میشد هیچكس خواب نماند.
ماه مبارك رمضان در آذربایجان كه با رصد هلال از پشتبام آغاز میشد، با زیارت اهل قبور در روز پایانی به سرانجامش میرسید.
دیگر از رسم ها و سنتهای آذری اینکه آنها معتقد بودند نگریستن به آیینه در هنگام از راه رسیدن ماه مبارك خوشیمن است و به همین دلیل آنها یك آیینه كوچك را با خود حمل میكردند.