به گزارش خبرگزاری «حوزه» از مشهد، دکتر محمد باقر کجباف، در چهارمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی که پنج شنبه 29 آذرماه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: امروزه مطالعات متعددی توسط انديشمندان و صاحبنظران در رابطه با مذهب و اهمیت آن در تأمین بهداشت روانی در کل دنیا صورت گرفته که بر اساس نظرات و یافته‌های آنها مذهب نقش اثرگذار و انکارناپذيري بر سلامت جسم، روان و ديگر ابعاد زندگي بشر دارد.
استاد گروه روان شناسی دانشگاه اصفهان بیان کرد: بر اساس این تحقیقات نشان داده شده مذهب سهم مهمی در کیفیت زندگی بسیاری از مردم در سراسر جهان دارد و معنای زندگی، ایمان و اتصال به یک موجود روحانی، سهم قابل توجهی را در بالا بردن کیفیت زندگی و فراتر بردن سلامت روان دارد.
وی در ادامه افزود: سلامت روح و نفس انسان با ذکر تقویت می‌شود، اما اگر هوای نفس بر نفس انسان غلبه کند، آثار پیروی از آن انسان را گمراه و موجب بیماری قلب می‌کند که در اثر آن قلب ارتباط خود را با فطرت از دست می‌دهد و تنها با «نفس مسوله» خویش در ارتباط خواهد بود.
کجباف با بیان اینکه براساس مفاهیم اسلامی، قلب، مفهومی متافیزیکی است که حقیقت انسان‌ها را تشکیل می‌دهد، اظهار کرد: قلب نقطه‌ای میان نفس انسان و روح است؛ بدین شکل که قلب هر آنچه محصول نفس انسان است را جذب می‌کند و از سوی دیگر الهاماتی را از روح انسان دریافت می‌کند.
استاد گروه روان شناسی دانشگاه اصفهان با بیان شباهت تقوا با «گسلش شناختی» تصریح کرد: شباهت این دو در این است که تقوا دارای بعد شناختی است و در مواقعی به کار می‌رود که هنوز گناهی صورت نگرفته و درواقع با جدایی شناختی فرد از احادیث نفس، مانع از ارتکاب به گناه می‌شود.
کجباف ادامه داد: الگوی نظری پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی و فرآیند‌های روان شناختی، قلب سلیم را در مرکز قرار می‌دهد که ذیل آن فطرت، تقوا، شرح صدر، ذکر، ایمان و عمل صالح ارائه شده است.
وی افزود: الگوی نظری و مقدماتی آسیب شناسی روانی «اکت» مطابق با مفاهیم اسلامی نیز قلب مریض را در مرکز قرار می‌دهد و «نفس مسئوله»، پیروی از هوای نفس، ضیق صدر، خوف و حزن، ضلالت و فجور را از جمله مفاهیم شش ضلعی آسیب شناسی هستند که منجر به بیمار شدن قلب می‌شوند.
استاد گروه روان شناسی دانشگاه اصفهان در پایان گفت: پژوهش حاضر با هدف مقایسه مفاهیم نظری رویکرد روان‌شناختی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با مفاهیم اسلامی (قرآن کریم، تفسیر المیزان و اصول کافی) و ارائه الگوی نظری و مقدماتی پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی است مطرح شده است.
