جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ |۱۸ رمضان ۱۴۴۵ | Mar 29, 2024
کد خبر: 870834
۱۶ آبان ۱۳۹۸ - ۱۹:۱۹
وحدت یا برائت؟

حوزه/ متاسفانه امروزه حتی در جوامع نخبگانی هم با مسئله ی وحدت به عنوان یک شاه کلید برخورد نمی شود و آن را نهایتا یک راه حل معمولی در کنار راه حل های دیگر می دانند. البته این هم بی تاثیر نیست که نهادهای مسئول در این قضیه، معنای دقیقی از وحدت را برای بدنه ی جامعه تعریف نکرده اند

خبرگزاری حوزه/ چند سالی است که در ایام نهم ربیع الاول دو کلمه زیاد شنیده می شود؛ وحدت و برائت.

گویا عده ای میل دارند که تافته ی جدا بافته ای باشند و به همه بفهمانند که محبتشان به اهل بیت علیهم السلام خیلی شدید است و لذا نام خود را برائتی می گذارند و به طرف مقابلشان که مانند آن ها فکر نمی کند، وحدتی می گویند. حال سوال اصلی اینجاست که در اسلام، اصل بر وحدت است یا برائت؟

اگر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم، باید بدانیم که هدف اصلی از دستور به برائت و وحدت در متون دینی چه بوده است. در پاسخ به این سوال باید گفت که اهداف متعددی در این جا وجود دارد اما مهم ترین هدف از برائت این است که ما وقتی متوجه می شویم که مسیرمان درست است که خلاف جهت دشمن حرکت کنیم و اصلا خط دشمن خود به خود خط ما را مشخص می کند. دستور به برائت از مشرکین از همین باب است. یعنی انسان مومن همیشه باید بغض دشمنان دین را به خود یادآور شود و این بغض را نسل به نسل منتقل کند تا نسل های بعد نیز دچار سردرگمی در مسیر و تشخیص راهزنانِ این مسیر نشوند.

اما وحدت چرا؟ آن چه که در درجه ی اول برای ائمه ی دین اهمیت داشت، حفظ اصل اسلام در مقابل کفار و مشرکین بود. ابن ابی الحدید در جلد ۶ شرح نهج البلاغه، صفحه ۲۱ روایتی را نقل می کند که در بحار الانوار جلد ۲۸ نیز این روایت آمده است. یکی از فرزندان ابولهب خدمت امیرالمومنین(علیه السلام) رسید و شروع کرد به خواندن اشعاری در مدح حضرت و صاحب حق بودن ایشان و همچنین در مذمت کسانی که خلافت را از او دریغ کردند. امیرالمومنین او را از خواندن این اشعار نهی کرد و فرمود: سلامه الدین اَحَبُّ اِلینا من غیره. در این جمله امیرالمومنین اصل کار او را زیر سوال نبرد، بلکه فرمود: حفظ اصل اسلام برای ما از همه چیز مهم تر است. وحدت آن سپری است که شیعه و سنّی را در مقابل کفار و مشرکین حفظ خواهد کرد.

بسیاری از اندیشمندان دینی را می بینیم که همیشه گلایه می کنند از مشکلات زیادی که در جوامع مسلمین وجود دارد. از قتل و فحشائی که در اُمت پیامبر به وجود آمده است. از به جان هم افتادن هایی که موجب سوء استفاده ی بیگانگان شده است. همه این عوامل بر می گردد به اینکه مسلمانان هنوز به اهمیت وحدت پی نبرده اند و از این سپر حیاتی غفلت ورزیده اند.

متاسفانه امروزه حتی در جوامع نخبگانی هم با مسئله ی وحدت به عنوان یک شاه کلید برخورد نمی شود و آن را نهایتا یک راه حل معمولی در کنار راه حل های دیگر می دانند. البته این هم بی تاثیر نیست که نهادهای مسئول در این قضیه، معنای دقیقی از وحدت را برای بدنه ی جامعه تعریف نکرده اند.

تا صحبت از وحدت می شود، مردم خیال می کنند که باید از مقدسات خود دست بکشند یا به مقدسات مذاهب دیگر علاقه مند شوند. قطعا ارائه ی یک تعریف دقیق و معتدل از وحدت، بسیاری از شبهات و مشکلات را رفع می کند.

حال برگردیم به سوال ابتدای بحث که اصل بر وحدت است یا برائت؟

با توضیحاتی که داده شد مشخص شد که هر دو موضوع از منظر دین اصالت دارد و هیچ کدام بر دیگری ترجیح ندارد.

در قرآن به طور صریح دستور به برائت از مشرکین داده شده است. آن چه که مهم است در کیفیت اجرای مسئله وحدت و برائت است که تمام فقهای شیعه متفق اند بر این که هر حرکتی که خلاف وحدت بین مذاهب مسلمین باشد، جایز نیست.

به قلم: علی خردمردی

توجه: انتشار یادداشت و مقالات به معنای تأیید یا رد آن از سوی خبرگزاری حوزه نیست.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha