بسم الله الرحمن الرحیم بررسی اسقاط هواپیمای اکراینی از نگاه فقهی و اخلاقی همانطور که می دانیم در شریعت اسلام و مذهب شیعه علم فقه عهده دار بیان سنجه های حق و عدالت است. باید توجه داشت که شریعت اسلام اخلاقی جدا از فقه ندارد به تعبیر دیگر گزاره های اخلاقی دین اسلام منافاتی با گزاره های فقهی و حقوقی ان ندارد. حال با توجه به مطلب فوق باید اسقاط هواپیمای مذکور را از جهات ذیل به تحلیل گذاشت، تا بتوان درباره مسببین واقعی و فرضی آن قضاوتی عادلانه داشت از جهت شریعت اسلام هواپیمای مورد نظر می تواند موضوع چندین حکم اخلاقی و چندین حکم فقهی قرار بگیرد. لایه اول این موضوع که هواپیما باشد مصداق عنوان مالیت است لایه دوم این موضوع که سرنشینان این هواپیما باشند انسان هایی هستند که می توانند تحت یکی از دو عنوان مهدور الدم و یا محقون الدم قرار بگیرند لایه سوم این موضوع عنوان قتل است که اقسام مختلفش از عمد خطاء و.. موضوع احکام فقهی خاص خود است مانند وجوب دیه و یا قصاص و ... لایه چهارم این موضوع موقعیت جنگی است که حادثه در ان اتفاق افتاده است حکم قصاص در جنگ در برخی عنوان های قتل عمد فقط دیه است لایه پنجم این موضوع موقعیت دفاعی است که خواستگاه عناوین واحکام ثانویه است به هر وجهی در صورت جواز فقهی عمل اسقاط هواپیمای فوق در اخلاقی بودن آن جای شبه نیست بلکه لازم است که با بیان فضای ماجرا اخلاقی بودن آن توضیح داده شود. در نهایت لازم است که عکس العملهای غیر اخلاقی و غیر مجاز نسبت به حادثه و مسببین آن از منظر فقه و اخلاق اسلامی تبیین شود.