به گزارش خبرگزاری «حوزه» از تهران، اولین مناظره هفت نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با محوریت مسائل اقتصادی در محل معاونت سیمای رسانه ملی برگزار شد. ترتیب صندلی‌ها و پاسخ آنها به سؤالات براساس قرعه‌کش مشخص شده بود.
نامزدهای نهایی انتخابات ریاست جمهوری عبارتند از: سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، سید ابراهیم رئیسی رئیس دستگاه قضا، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نائب رئیس اول مجلس، محسن مهرعلیزاده استاندار پیشین استان‌های خراسان و اصفهان و عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی.
طبق قرعه‌کشی انجام شده، ترتیب استقرار نامزدها به قرار زیر است:
شماره صندلی سعید جلیلی ۱
شماره صندلی سید ابراهیم رئیسی ۲
شماره صندلی سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی ۳
شماره صندلی علیرضا زاکانی ۴
شماره صندلی محسن رضایی ۵
شماره صندلی محسن مهرعلیزاده ۶
شماره صندلی عبدالناصر همتی ۷
مرتضی حیدری به عنوان مجری اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری در ابتدای برنامه توضیحاتی ارائه کرد. مطالب مطرح شده در این مناظره عیناً تقدیم مخاطبان می‌شود.
مجری: در ایام متعلق به بنیان‌گذار انقلاب اسلامی ۱۴ و ۱۵ خرداد ماه هستیم و به روح امام خمینی (ره) و شهدا درود می‌فرستیم. پیشاپیش سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) را تسلیت عرض میکنم البته اجازه میخواهم به نامزدها خیرمقدم عرض کنم. نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری جملگی از چهره‌های برجسته و شناخته‌شده برای مردم هستند. براساس عرف و روال استاندارد برنامه‌های تلویزیونی نامزدهای انتخاباتی طبق شماره صندلی معرفی می‌شوند:
یک: سعید جلیلی
دو: سید ابراهیم رئیسی
سه: سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی
چهار: علیرضا زاکانی
پنج: محسن رضایی
شش: محسن مهرعیزاده
هفتم: عبدالناصر همتی
مجری در ادامه متن اطلاعیه کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری را قرائت کرد:
مردم شریف ایران اینک در آستانه برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به عنوان مظهر تجلی اراده ملت مفتخر این در خدمتتان باشیم. به استحضار می‌رساند به استناد ماده ۶۲ قانون انتخابات ریاست جمهوری به منظور تضمین برخورداری یکسان نامزدهای ریاست جمهوری از امکانات دولتی، کمیسیونی به نام کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات با ترکیب وزیر کشور، دادستان کل کشور، دبیر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات وزارت کشور، رئیس سازمان صدا و سیما و یکی از اعضای شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما به عنوان منتخب سه قوه تشکیل شده است.
این کمیسیون موظف است طبق ماده ۶۴ قانون انتخابات ریاست جمهوری چنانچه تشخیص دهد ضمن برنامه زنده «مناظره»، هر یک از نامزدها نسبت به سایر نامزدها یا دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی مطالبی که در برگیرنده عبارت توهین آمیز یا هتک حرمت و یا بیان مطالبی که مغایر با قوانین رسمی کشور باشد اظهار نماید، به میزان مناسب زمان برای پاسخگویی در نظر بگیرد.
بر این اساس در جهت احترام به افکار عمومی مردم شریف ایران رعایت و اجرای قانون انتخابات ریاست جمهوری را به نامزدهای محترم یادآوری نموده و امیدواریم اولین مناظره سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با محوریت موضوعات اقتصادی، فضایی اخلاق مدارانه، آگاهی بخش و در جهت شناخت از برنامه‌ها و دیدگاه‌های نامزدهای محترم پدید آورد.
مجری: جهت استحضار بینندگان عزیزمان عرض کنم، چون استودیو ۱۱ که در آن قرار داریم بزرگترین استودیو با مساحت ۴۸۰ متر و ارتفاع ۱۵ متر و نامزدها در فواصل مناسب نشسته‌اند بنده و نامزدها طبق مجوز ستاد ملی مقابله با کرونا نباید ماسک بزنیم، اما کمیسیون بررسی تحقیقات تاکید کرده است چنانچه نامزدهای محترم از موضوع سؤال خارج شوند بنده به عنوان مجری جلسه مجاز به توجه دادن هستم، اما توضیحاتی را در خصوص میزی که بنده در آن هستم می‌دهم که زمان‌بندی‌ها در حد صدم ثانیه اندازه گیری می‌شود و میکروفن‌های نامزدهای محترم بر اساس صدای هر نامزد است که در حد صدم ثانیه صداها را اندازه گیری میکند البته در این دوره از مذاکرات چیزی به عنوان ذخیره زمان نداریم و هیچ زمانی ذخیره نمی‌شود و هر سؤالی و فرصتی که به کاندیداهای محترم داده می‌شود در همان جا اگر استفاده نشود از دست می‌رود.
بنابراین توصیه می‌شود که از زمان‌ها استفاده شود این توضیح را نیز بدهم که میکروفن‌های ما در زمان مقرر قطع خواهد شد و نامزدهای محترم توجه داشته باشند که قبل از اتمام زمان صحبتشان را تمام کنند به جز میکروفن بنده که در تمام طول مناظره باز است میکروفن نامزدهای محترم فقط در زمان مجاز باز خواهد بود بنابراین امکان بحث همزمان دو یا چند نامزد با همدیگر وجود ندارد. نمایشگرهایی بر روی میز کاندیداهای محترم تعبیه‌شده است که زمان در اختیار هر نامزد را نشان می‌دهد ابتدا این نمایشگر سبز است تا یک دقیقه و نیم مانده به پایان زرد می‌شود و ۳۰ ثانیه آخر قرمز می‌شود و در زمانی که به نقطه صفر برسد میکروفن قطع خواهد شد.
نکته دیگر که باید توضیح دهم این است که مانیتوری که در روبروی نامزدهای محترم قرار دارد در واقع وقت‌های استفاده شده نامزدهای محترم با دقت صدم ثانیه ذکر شده است و در واقع زمان کلی مناظره نیز همانطور که ملاحظه می‌فرمایید مشخص است. اما مناظره به چه ترتیب برگزار می‌شود: هر برنامه مناظره در دو نیمه برگزار می‌شود هر نیمه زمان تقریبی ۹۰ دقیقه خواهد بود و هر نیمه ۳ بخش خواهد داشت که بنده توضیح هر بخش را در همان جا به محضرتان تقدیم میکنم، چون توضیح تمام این موارد می‌تواند ما را به اشتباه بیندازد.
بخش اول نیمه اول مناظره امروز که با تم اقتصادی برگزار می‌شود ۷ سؤال از هر کدام از نامزدها به قید قرعه پرسیده می‌شود و هر نامزد محترم ۳ دقیقه فرصت خواهد داشت تا به سؤال پاسخ دهد. در بخش‌های بعدی فرصت نقد و دفاع از پاسخ‌های داده شده وجود خواهد داشت و تمام این موارد بر اساس قرعه کشی انجام خواهد شد پاکتی که در دست بنده قرار دارد و در واقع به طور محرمانه پلمپ است حاوی ۷ پاکت سؤال است که به قید قرعه انتخاب می‌شود و از کاندیداهای محترم پرسیده می‌شود بنده سؤالات را از پلمپ خارج میکنم همان طور که ملاحظه می‌فرمایید از ۱ تا ۷ سؤالاتی است که در اختیار من است با اجازه نامزدهای محترم بنده قرعه کشی را انجام می‌دهم تا برای این که ببینیم نخستین نامزدی که باید به سؤال بخش اول پاسخ دهد کدام یک از نامزدهای محترم است.
نامزد محترم شماره دو
جناب آقای رئیسی
قرعه کشی انجام می‌شود تا معلوم شود کدام سوال باید از جناب آقای رئیسی پرسیده شود
سؤال شماره چهار
مجری: یکی از مشکلات اساسی در مسیر رونق و جهش تولید در کشور وجود موانع بسیاری مثل انحصار، تورم مقررات و مجوزها، قاچاق کالا و مداخلات نامناسب دولتی در مسیر حرمت بخش خصوصی است از نظر شما علت کم توفیقی چیست و اولویت شما برای رفع موانع چیست؟
سید ابراهیم رئیسی: شهادت امام صادق علیه السلام را تسلیت می‌گویم و یاد و خاطر امام بزرگوار و شهدای ۱۵ خرداد را گرامی می‌داریم. موضوع موانع تولید از مسائل مهمی است که امروز تولیدکننندگان ما با آن مواجه هستند. این موانع کاری کرده است که تولیدکنندگانی که با اندیشه و انگیزه در عرصه تولید حضور پیدا کرده اند در تولیداتشان با مشکلاتی مواجه شوند. برای رونق تولید باید جذابیت برای تولید ایجاد کنیم و جذابیت امور اقتصادی غیرمولد را بکاهیم. اینکه پول‌ها و نقدینگی‌ها به سمت ارز، طلا و زمین و امور غیرمولد برود باید جاذبه خود را از دست بدهد و از طرف دیگر جاذبه به سمت تولید برود.
این‌ها نیازمند سازوکار است مثل ایجاد مالیات برای کارهای غیرمولد و از آن طرف کاستن از مالیاتی که تولیدکنندگان در تولید خود انجام دهند. فرض کنید اگر ۲۵ درصد مالیات برای تولید گذاشتیم باید با شیب ملایمی تبدیل کنیم به میزان پایین تری تا به ۱۰ درصد برسد. ما باید مسئله تولید را در عمل کاری کنیم که تولیدکننده مشکلی نداشته باشد.
صدور برخی مجوزها برای تولیدکنندگان مانع است. باید سازوکاری داشته باشد، اما با این سازوکارها که برای مجوزها وجود دارد پسینی باشد نه پیشینی تا وقتی که تولیدکننده را بتواند موفق کند. ما باید کاری کنیم این مسئله قاچاق به عنوان مانع یکی از موانع جدی تولید به حداقل برسد و از بین برود. همچنین نقدینگی باید به سمت تولید برود.
مجری: فرآینده بودجه‌ریزی کشور با مشکلات ساختاری متعددی مواجه است؛ یکی از این مشکلات تدوین بودجه دارای کسری است که نتیجه آن بودجه مصوب کشور، چه در دوران شکوفایی و چه در دوران رکود اقتصادی، با کسری به تصویب می‌رسد. ریشه بروز این مشکل را چه می‌دانید و چه اصلاح ساختاری مشخصی را بر فرآیند بودجه ریزی و رفع آن در نظر دارید؟
محسن رضایی: سالگرد ۱۵ خرداد که سرآغاز یک تحول اساسی در زندگی سیاسی ملت ایران بود را گرامی می‌داریم و به یاد و خاطره شهدای این روز تاریخی سر تعظیم فرود می‌آورم. مردم عزیز، ۸ سال پیش در همین مکان در مقابل آن کلید بی‌خاصیت، من یک هزار تومانی را نشان دادم و به شما گفتم اگر اوضاع به این صورت ادامه پیدا کند، پول ملی ما سقوط میکند.
به جیب‌های خود رجوع کنید، به حقوق کارگران، کشاورزان و درآمد مردم بازاری نگاه کنید. امروز ما چه وضعی داریم و در کشور به آن رسیدیم؟ چرا این طور شده است؟ باید به این سوال جواب بدهیم که چرا امروز مردم ما به زباله‌گردی و نان قرضی رسیدند و با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند؟
وقتی دقیقاً مطالعه می‌کنیم می‌بینیم رابطه دولت با اقتصاد و رابطه اقتصاد با مردم تنظیم نشده است. هرگاه مشکلی پیش می‌آید دست در جیب مردم می‌کنند. از اقداماتی که بانک مرکزی، جناب آقای همتی و دوستانشان بلایی بر سر کسری بودجه آوردند و تا مشکلی به وجود می‌آید از طریق آن بودجه دولت را تامین می‌کنند، توقع دارید ارزش این پول ملی ثابت بماند؟
در مسئله بورس دولت آمد راه غیرقانونی را برای کسری بودجه خود در پیش گرفت، نرخ سود بانکی را پایین آورد نرخ ارز را به غلط ۴ هزار و ۲۰۰ تومان تعیین کرد. بعد که این پول‌ها از بازار آمد و به سمت بورس رفت بدون حساب و کتاب مردم را تشویق کردند و بعد هم برای بودجه کشور تامین مالی کردند و مردم را در زمین و آسمان رها کردند آیا این شیوه تنظیم کشور است؟ آیا بودجه کشور باید از طریق دست کردن در جیب مردم تامین شود؟
مگر زندگی مردم باید از زندگی دولت جدا باشد؟ این یکی از خط قرمزهای اساسی است که در انقلاب پیدا شده است. چرا باید قطار انقلاب روز به روز کوچک‌تر شده باشد که پشت این اقتدار عظیم ملی امروز قطار انقلاب به یک اسکوتر تبدیل شده باشد.
مجری: ابر بدهکاران بانکی مشکلات مالی موجود بانکها عدم بازگشت تسهیلات ابربدهکاران بانکی است به نظر شما برای خشکاندن این پدیده چه اصلاحات ساختاری باید صورت بگیرد؟
عبدالناصر همتی: اجازه بدهید اول ابراز تأسف کنم که نمایندگان بخش‌های بزرگی از جامعه که زنان هستند در این مناظره حضور ندارند از جمله زنان. مردم خیلی از شماها اینجا نماینده ندارید به حقم به این موضوع معترض هستید و اعتراضان‌تان را می‌خواهید با قهر از صندوق نشان دهید و این اعتراض مؤثرتر است که با رأی‌تان صحنه را تغییر دهید. ما امروز به جای انفعال علیرغم همه اختلاف نظرهایمان نیاز به تشکیل ائتلاف بزرگی برای جمهوریت هستیم. مردم خیلی فکر کردم که به شما چه وعده‌ای بدهم دیدم صادقانه‌تر این است که به شما وعده راست بدهم. وضعیت اقتصاد ایران در شرایط فعلی طوری است که اغلب وعده‌های رنگارنگ و جذابیتی که دیگر نامزدها می‌دهند امکان تحقق ندارد. من برخلاف دوستانی که روبروی شما هستند اقتصاددان هستم و از جزئیات وضع اقتصادی کشور خبر دارد. سابقه مدیریت اقتصادی اجرایی دارم. ما منابع لازم در مورد تحقق این وعده‌ها را نداریم. دوست ندارم برای شما به دروغ بگویم برای رأی آوردن از شما متوصل به دروغ شوم. این دوستان هیچکدام از تولید و ثروت حرف نمی‌زنند و عملا از توزیع فقر می‌گوید، من به تولید ثروت و هم به توزیع عادلانه آن توجه همزمان میکنم. ما برای خروج از این وضعیت به شدت به اصلاحات اقتصادی نیاز داریم. قوی‌ترین اقتصاددانان کشور حاضرند در این راه به من کمک کنند و وضعیت اقتصادی شما مردم عزیز خیلی می‌تواند بهتر شود، اما لازم است اصلاحاتی در حوزه اقتصادی است که سایر دوستان توانایی انجام آن را ندارند و بنده برنامه‌ای برای اجرای آن دارم.
جناب آقای رضایی به جای اینکه بیایند بگویند بانک مرکزی مقصر است، بگویند چگونه می‌خواستند با گروگان گرفتن در کشور درآمد ارزی جور کنند. ما ۶ ماه منتظریم که ایشان اقدامی کنند شاید درآمد ارزی‌مان به جایی برسد. شما ما را چند بار در بحث FATF معطل کردید و عدم پذیرش آن پدر اقتصاد کشور را درآورده. حتی مقام معظم رهبری مجددا این طرح را به مجمع ارجاع دادند ما رفتیم التماس کردیم برای ما مهم است، من وقتی رئیس بانک مرکزی بودم گفتم این بحث برای ما خیلی مهم است، ولی آقای رضایی آنجا تصمیم گرفتند.
مجری: موضوع سوال جنابعالی تقویت ارزش پول ملی است. در سال‌های گذشته حجم عظیمی از منابع ارزی و ذخایر استراتژیک کشور به اقتصاد تزریق شده است که بسیاری معتقدند نه تنها اهداف آن از جمله کنترل نرخ ارز و تقویت پول ملی محقق نگردیده بلکه ضررهای هنگفتی به پشتوانه اقتصادی کشور وارد کرده است؛ راهکارهای جنابعالی برای تقویت پول ملی و تامین قدرت خرید مردم چیست؟
سید امیر حسین قاضی‌زاده هاشمی: در مورد ارزش پول ملی می‌شود در چند سطح می‌شود بحث کرد. وقتی ما از حفاظت از ارزش پول ملی صحبت می‌کنیم، آن طرف سکه کنترل تورم است. اگر ما بتوانیم تورم را به عنوان ام‌المصائب در جامعه کنترل کنیم، می‌توانیم ارزش پول ملی را هم حفظ کنیم.
البته مسئله بعدی ما بحث حکمرانی ریال است. متاسفانه در کشور ما مسئولین مربوطه به جای این که مسئول حفاظت از ارزش پول ملی باشند، مسئول حفاظت از ارز خارجی شده‌اند.
هنر ما این است که به یک نحوی از انحاء اگر بخواهیم مشخصات ممیزات یا وجهه صحیحی از حکمرانی پول ملی تعریف کنیم، این است که مسئول مشخصی در کشور ندارد و مسئولینی هم که به طور مستقیم یا غیرمستقیم وظیفه پاسخگویی دارند، مسئولیت خودشان را به گردن دیگران می‌اندازند. رئیس بانک مرکزی ما، خودش را مسئول حفظ ریال بداند تا دلار.
اما در بحث گرانی و تورم اینطور عرض کنم که ما یک بسته مفصلی در دولت سلام تهیه کردیم که مبنی بر ۲۱۳ پروژه است که ۵۱ پروژه آن مستقیماً به مسئله کنترل قیمت‌ها و تورم برمی‌گردد.
وقتی ما داریم از مسئله تورم صحبت می‌کنیم، از نقدینگی و پول پرقدرتی که وارد بازار می‌شود صحبت می‌کنیم، از اصلاحات ساختاری بانک مرکزی و طبیعتاً بانکها باید صحبت کنیم. از اصلاح ساختاری بودجه باید صحبت کنیم.
در سوالات شما بود وای کاش در این مورد بیشتر توضیح داده می‌شد. بخش عمده‌ای از کسری بودجه کشور متاسفانه با خلق تورم در حال تامین است. تورم یک مالیات دائمی از سمت مردم پابرهنه به سمت دولت به سمت طبقه مرفه است؛ و این در طی ۵۰-۶۰ سال گذشته ادامه داشته است.
وقتی داریم از کنترل تورم و ارزش پول ملی صحبت می‌کنیم، موضوعمان گسترش تولید، تقویت تولید، هدایت نقدینگی به سمت تولید است وقتی داریم از مسئله تورم صحبت می‌کنیم، کنترل‌ها قیمت‌ها در سطح بازار صحبت می‌کنیم.
مجری: برنامه شما برای جلوگیری از فرار مالیاتی ور روندهای موجود چیست؟
محسن مهرعلیزاده: ایرانیان سرافراز خدمت همه شما عزیزان سلام عرض میکنم. با توجه به اینکه برنامه مدونی را از دو سال پیش روی این کار کردم و برنامه‌های نظری و اجرایی شامل همه راهکارها در همه زمینه‌ها درآن وجود دارد و شامل سه پیوست است که پیوست‌های متفاوتی در خصوص اهداف کمی و کیفی دارد و امشب آن را در سایت خود بارگذاری میکنم. از این فرصت استفاده کرده و دو مطلب اساسی عرض میکنم، اینک به هر دلیل از جمله شائبه مهندسی انتخابات با حذف تعدادی از افراد صالح در فرآیند انتخابات روبرو هستیم و تا جایی که از کنار فرمایش رهبری در جایگاه ولایت فقیه مبنی بر لزوم جبران جفا و ظلمی که بر برخی از آنان روا رفته است به راحتی عبور می‌کنند، پرسش این است این امر چگونه از سوی طراحان وضع موجود توجیه می‌شود.
آیا حمایت از یک فرد خاص در دستور کار قرار گرفته است. هموطنان عزیز شما می‌دانید با ظرفیت‌های فراوان و تلاش‌های فراوانی که شده است، ایران امروز مشکلات فراوانی دارد. من اگر بخواهم فهرستی از مشکلات را بیان کنم می‌توانم به موارد زیادی اشاره کنم. مشکلاتی که بعضا رخنه در جان و مال مردم دارد و زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده است.
هموطنان شما با عزت و سربلندی تاریخی تان امروز، روزگا سختی را می‌گذرانید آمارها نشان می‌دهد نزدیک به ۵۰ درصد از مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند و این در خور ملت ایران نیست که ۷ میلیون سرپرست خانوار در امد ثابتی نداشته و به کمک‌های معیشتی مستقیم نیاز دارند.
آقای رئیسی شما حاضر هستید خانواده خود را در جاده چالوس دست یک راننده‌ای که مومن و متدین است، ولی گواهینامه ندارد و به چالوس برساند. من سوالم از آقای رئیسی این است که شما که از نظر کارایی کلاسیک و تحصیلات ۶ کلاس سواد دارید البته من به سواد حوزوی حضرتعالی احترام می گذارم، ولی با این سواد نمی‌شود اقتصاد را اداره کرد.
مجری: جناب آقای زاکانی سوال شما در مورد حجم نقدینگی کشور است، روزانه هزاران میلیارد تومان به حجم نقدینگی کشور اضافه می‌شود و بخش زیادی از این نقدینگی به تحریک تقاضا و افزایش قیمت در بخش‌های مانند ارز، طلا، مسکن و خودرو منتهی می‌شود این در حالی است که بسیاری از بنگاه‌های تولیدی در تنگنای مالی و اعتباری قرار دارند، برنامه شما برای کنترل این حجم از نقدینگی مخرب و هدایت آن به سمت بخش‌های مولد چیست؟
علیرضا زاکانی: علی الظاهر با هم مناظره می‌کنیم، اما دوستان انشاء می‌خوانند، اینجا کلاس انشاء نیست، اینجا وقت پاسخ دادن، وقت مستدل صحبت کردن و وقت راست گفتن است. آقای همتی خیلی زشت است که شما ما را متهم به دروغگویی می‌کنید، ما که هنوز حرفی نزدیم، شما غیب می‌دانید؟ شما غیب نمی‌دانید، شما خلاف می‌روید.
سال ۹۸ گفتید که FATF هیچ تاثیری در اقتصاد ایران ندارد، چرا به مردم دروغ می‌گویید؟ ایشان می‌فرمایند ما اقتصاد دانیم، به نظرم باید به ایشان نوبل شیمی بدهند، پول ملی مملکت را ایشان نابود کرده، ایشان صحبت از توزیع فقر میکند، شما فقر را توزیع کردید، بنده صحبت از تولید میکنم، جهش تولید و از این دست.
بنده معتقد هستم که ما باید سر مسائل درست صحبت کنیم، لذا خواهش میکنم که دیگر به دیگران تهمت نزنید، چون اگر بنا باشد تهمت بزنید حقایقی را می‌گوییم که اینجا هم اوقات جنابعالی تلخ می‌شود و هم اوقات مردم.
علاوه براینکه اگر راجع به رد صلاحیت‌ها و یا عدم تایید صلاحیت‌ها صحبت کردید علی قائده اگر بنا بود کسان دیگری را تایید کنند، شما نباید اینجا می‌بودید، چون هرکسی قد و قواره خودش باید باشد.
نکته بعد که شما فرمودید ۵ نفر، ۸۵ میلیون نفر در مقابل شما قرار دارند، ما ۵ یا ۶ نفر نیستم، ۸۵ میلیون نفر را شما نابود کردید که الان مقابل شما قرار دارند، صحبت از مبانی درست کنید.
حجم نقدینگی بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است، حجم نقدینگی به علت تولید پول پر قدرت در کشور است و بانکها بدون نظارت بانک مرکزی در حال خلق پول هستند و عملا امکانی را ایجاد کردند که ما به ازای آن، ما ابر بدهکارانی را داریم. ما الان ۱۱ ابر بدهکار داریم که ۹۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارند.
راه حل ماجرا حجم نقدینگی است و متصل کردن بانکها به یکدیگر و اطلاعات را در خدمت نظام مالیاتی قرار دادن، چیزی که وظیفه آقای همتی و وزیر اقتصاد بوده که این کار را انجام ندادند، خیلی‌ها پول می‌گیرند، بدهکار بانکی هستند و این پول را جای دیگر گذاشتند و سود می‌کنند، حجم نقدینگی مهم است و بعد هم انتقال آن به بخش تولید.
مجری: سوال جنابعالی آقای جلیلی در مورد محرومیت زدایی است از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران محرومیت زدایی یکی از اهداف اصلی دولت‌ها بوده و قوانین مختلفی تا کنون برای رسیدگی به توسعه و پیشرفت مناطق محروم به تصویب رسیده است، اما تا رسیدن به اهداف فاصله زیادی در پیش داریم؛ در صورت رای آوردن در مدت ۴ سال در دولت خود چه اقدامات ویژه‌ای را برای محرومیت زدایی صورت خواهید داد؛ (کمیته تبلیغات مجدداً به من تذکر داد که نامزدها به سوال پاسخ بدهند).
سعید جلیلی: شهادت امام صادق (ع) را تسلیت عرض میکنم و یاد شاگرد این مکتب حضرت امام (ره) را گرامی می‌دارم که در حقیقت اسلام را در عصر معاصر احیا کرد؛ یکی از بحث‌های حضرت امام (ره) همین موضوع محرومیت زدایی است؛ برای محرومیت زدایی قبل از این طرح‌های اقتصادی داشته باشید مهمترین بحث این است که این نگاه را داشته باشید که آیا قائل به محرومیت زدایی هستید یا نه؟ یکی از مشکلاتی که ما در سال‌های گذشته داشتیم این است که در نگاه اقتصادی مردم و محرومین در اولویت نبودند؛ یکی از بحث‌های مهم در اقتصاد این است که ما وقتی صحبت از جمهوری اسلامی و جمهوریت که یادگار بزرگ حضرت امام است می‌کنیم، این است که جمهور مردم را در اقتصاد نیز توجه داشته باشیم؛ موقع رای گیری با هلی کوپتر هم که شده در صددیم رای مردم را بگیریم، اما آیا در آن روستاهای دورافتاده تلاش می‌کنیم آن چیزی که حق مردم در جنبه‌های اقتصادی است به آنها برسد؟ اگر شما این نگاه را نداشته باشید به یکی سری کارهای نمایشی روی می‌آورید که آن کارهای نمایشی کار برای مردم نیست؛ برای محرومیت زدایی قبل از طرح و برنامه باید باور و اراده داشت؛ ما در این زمینه چند طرح اساسی داریم که حتماً باید انجام شود تا محرومیت به حداقل خود برسد؛ یکی این است که باید حق مردم را در عرصه‌های اقتصادی به ویژه در سهمشان از مصرف انرژی به آنها داده شود؛ در طرحی به عنوان طرح وام یا واحد انرژی این موضوع را تعریف کردیم و کاملاً اجزایش را مشخص کردیم که به مردم این حق داده شود؛ طرح دوم، طرح سبد غذایی است در این طرح برای مردم باید آحاد جامعه در روز حداقل ۲ هزار و ۵۰۰ کالری انرژی و غذاهای لازم برسد و طیفی از غذاها در این رابطه وجود دارد و در آن برنامه‌ای که تدوین کرده ایم مشخص شده که چگونه باید به خوبی این میزان انرژی توزیع شود که متاسفانه الان در نتیجه سیاست‌هایی که وجود دارد شاهد هستیم که این میزان انرژی به مردم نمی‌رسد؛ اگر ما صحبت از محرومیت زدایی می‌کنیم فقط منحصر به حقوق اولیه نیست و بحث‌های تفریح و سلامت هم در این موضوع می‌گنجد؛ یک طرح مفصلی درباره موضوع سفر داریم که چگونه با همین امکانات فعلی می‌توان مردم را از سفر برخوردار کرد تا تحکیم خانواده تقویت شود و آخرین بحثم طرح سلامت است.
مجری: دور نخست بخش اول مناظره ما در اینجا به پایان می‌رسد و من از همکارم خواهش میکنم که جام‌های من را با گوی‌های جدید شارژ کنند تا بخش دوم را در خدمت نامزدهای محترم برگزار کنیم. در این بخش هر کدام از نامزدهای محترم چهار دقیقه فرصت دارند چنان چه نقد یا تعریضی نسبت به صحبت‌های نامزدهای دیگر دارند، بر اساس قرعه کشی انتخاب می‌کنیم که نامزدهای محترم به چه ترتیبی باید نقدهای خود را مطرح کنند. نامزد محترم شماره چهار جناب آقای زاکانی، چنان چه نقدی نسبت به صحبت‌های نامزدهای دیگر دارید به مدت چهار دقیقه می‌توانید بفرمایید.
زاکانی: بسم الله الرحمن الرحیم؛ من عرضم را با یک گله مندی نسبت به آقای همتی شروع کردم و خواهش میکنم که ما اینجا مستدل صحبت کنیم و با تعرض به همدیگر سبب آزردگی خاطر مردم نشویم. نکته‌ای که هست این است که سئوالی که از جناب آقای همتی شده این بود که ابربدهکاران بانکی چه کسانی هستند و در مورد این بی انضباطی که در بانک‌های مختلف کشور است چرا تنظیم و دقت صورت نمی‌گیرد و این مفسده‌های بانکی از کجا صورت می‌گیرد؟
بزرگترین اشکال در این بخش به بانک مرکزی برمی گردد و عدم نظارت درستی که در این خصوص صورت می‌گیرد. سال گذشته از ۵ هزار و ۴۰۰ هزار میلیارد سپرده‌های بانکی هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تسهیلات داده شده که از این هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تسهیلات دو سوم آن استمهال بوده و به کسانی داده شده که بدهکار بانکی هستند.
متاسفانه این حجم بالا عمده آن متعلق به کسانی است که عملا هیچ نقش فعالی در حوزه اقتصاد نه تنها ندارند بلکه در سوداگری و در سفته بازی این کار را انجام می‌دهند. بزرگترین خدمتی که آقای همتی باید می‌کرده همین نظارت دقیقی بوده که باید در حوزه پولی بانکی انجام می‌شده، ولی متاسفانه ایشان این کار را نکرده و بالعکس.
از من سئوال شد که نقدینگی در جامعه که عرض کردم سه هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان عامل مهم نقدینگی در جامعه و این سیل فراگیری که شکل گرفته باز پول پرقدرتی است که بانک مرکزی به تقاضای دولت چاپ کرده و در بازار عرضه کرده و با عدم صداقت قریب به ۳۴ هزار میلیارد تومان امکان و اعتبار را حواله به دولت آینده کرده اند. دولت آقای روحانی در سال ۹۹ از عدم انتقال ارزی که به داخل بوده پول قدرت ما به ازای آن تولید و مصرف کرده و نهایتا بدهی و امکان بازپرداخت آن را برای دولت آینده گذاشته. اینجا به نظرم آقای همتی باید پاسخگو باشند که چرا با این وضعیت و این اختلال کشور دارد اداره می‌شود.
از طرف دیگر ناظر به بحث ارزش پول ملی معتقدم که جنبه تورمی یک جنبه اصلی است و موضوع قیمت دلار آن هم به صورت منطقی و نه دستوری که در دولت که بگویند نه ۴۸۰۰ تومان نه ۳۸۰۰ تومان وسط آن را بگیر ۴۲۰۰ تومان وسطش را بگیر و صلوات بفرست. کشور را آقای همتی نمی‌توان این گونه اداره کرد. اگر اقتصاددانی این است که شما می‌فرمایید به نظرم همه ملت ایران از اقتصاد و اقتصاددانی تبری می‌جویند. انقدر موفقیت برای شما و همکارانتان بالاست که باید جایزه نوبل شیمی دهند.
ارزش پول ملی را این جوری نابود کردید. از این جهت معتقد هستم پارامترهای تورمی، نقدینگی و افزایش پایه پولی سه پارامتری است که مستقیما آقای همتی باید پاسخگوی آن باشند و، چون فرصت نیست عرض خواهم کرد که هم در حوزه تورم، هم نقدینگی و هم در حوزه پایه پولی که مستقیما به ایشان مربوط می‌شود، کشور دچار بحران شده است.
مجری: آقای رضایی شما ۵ دقیقه فرصت دارید در خصوص صحبت‌های نامزدهای محترم دیگر چنانچه نقد یا تعریضی دارید، بفرمایید
محسن رضایی: جناب آقای همتی شما منبع برای سلطان سازی در فولاد، شکر و روغن دارید، اما منبع برای مستضعفین و محرومین ندارید؟ شما چطور رانت خوارها را با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین مالی کردید؛ اما برای اینکه به محرومین کشور همان قیمت واقعی یارانه ۴۵ هزار تومانی در سال‌های قبل را که ۲۰ دلار بوده و الان ۴۵۰ هزار تومان است شما می‌فرمایید که ندارید، این واقعا جای تاسف برای شما دارد که در دوران شما وضعیت اقتصاد کشور را به گونه‌ای رساندید که اگر آقای حیدری یک نگاهی به این نمودار بندازد.
مجری: می‌توانید روبروی دوربین بگیرید همکاران اگر ممکن است اسلایدهای آقای رضایی را نشان دهند.
محسن رضایی: ببنید این وضعیت نمودار عملکرد آقای همتی در بانک مرکزی است که از زمانی که ایشان مسئول شده چگونه نرخ دلار به ۲۱ هزار و ۳۵۰ تومان از ۸ هزار تومان رسیده است آیا این اقتصاد دان است؟ ایشان اقتصاد دان بوده چطور نتوانسته تشخیص دهد در چه وضعیتی است؟ سیاست پولی که ایشان در پیش گرفت سیاست بسیار غلطی بود و یک فاجعه بزرگی را در نقدینگی کشور به وجود آورده است که اگر امسال آن را نتوانیم جلویش را بگیریم خطر بزرگی کشور را از نظر تورم‌های فوق تورمی کشور را تهدید میکند.
اما در رابطه با مسایل گروگان‌ها که می‌گوید بله من یک سرباز هستم وقتی آمریکا تهدید کند که ما به ایران حمله می‌کنیم حتما جواب فردی مثل من این است اگر پایتان به ایران برسد ما شما را گروگان می‌گیریم، آیا ایشان می‌خواهد ما گروگان‌های آمریکا را بکشیم و چیزی دستگیرمان نشود؟ خب معلوم است اگر چنین اتفاقی بیفتد ما رجز می‌خوانیم و در این رجز خواندن توی دهن آمریکا می‌زنیم و به شکلی هم می‌زنیم که آن جنبه انسانی ما حفظ شود.
اما من برای اداره اقتصاد کشور برنامه جدیدی دارم که از زندگی خانوارها آغاز می‌کنیم تا به شهر، تا به مناطق و تا به اقتصاد ملی برسیم؛ به همین دلیل اولا یارانه ۴۵۰ هزار تومانی را با محاسبات دقیق، آن هم از منابعی که در اسراف و اتلاف و در رانت خواری از دست رفته و همچنین صرفه جویی در ۴ میلیارد دلار از ارز ۴۲۰۰ تومانی و ۴ میلیارد دلار یارانه‌ای که به طبقات بالا داده می‌شود، به دست می‌آید.
از طرف دیگر مساله اقتصادی که ما داریم از بسیج همه مردم از اهل تسنن گرفته تا بانوانی که امروز در حاشیه هستند تا جوانان، این قطار اقتصاد را من یکبار دیگر بزرگ میکنم که همه اقوام و همه استان‌های مرز نشین و همه قشرها بتوانند وارد اقتصاد شوند و اقتصاد را تامین کنیم آن موقع نه تنها منابع یارانه و مالیات‌ها را بهبود می‌بخشیم بلکه جهشی در اقتصاد ملی ایجاد می‌کنیم.
امیدوارم که مردم عزیز ما این فرمان را به دست ما بدهند تا بتوانیم ثابت کنیم که ایران همانطور که در دفاع مقدس و مسایل امنیت ملی بزرگ و عظیم است در اقتصاد ملی نیز توانایی این را دارد که ایران بزرگ اقتصادی را ایجاد کند.
مجری: نامزدمحترم شماره ۱ جناب اقای جلیلی ۴ دقیقه فرصت دارید چنانچه نقدی نسبت به صحبت‌های سایر نامزدها دارید مطرح بفرمایید.
سعید جلیلی: بسم الله الرحمن الرحیم، ببینید یک سئوال اساسی که شاید برای مردم مطرح بشود این است که این مسائل اقتصادی که پاسخ هایش مشخص است پس چرا انجام نمی‌شود. برخی از دوستان هم می‌گویند ما این پاسخ‌ها راخیلی بلدیم از بقیه بهتر بلدیم.
سئوال این است که چرا این‌ها انجام نشده به نظر من در همین جلسه برخی از موضوعات خودشان را نشان داد که چرا این پاسخ‌ها دنبال نمی‌شود. بله یک راه این است که شما باید مسئله را بدانید پاسخش را بدانید، اما بحث دیگر این است که پاسخ را دانستید واقعا دنبال کنید و اراده داشته باشید و باور داشته باشید.
اقای همتی فرمودند بله FATF معطل کرده و این انجام نشده است. شما باید آنقدر مسئله را بدانید در اقتصاد کشور همین است که اینکه اینطور پیش می‌آید. FATF شما رفته‌ای با آن برنامه اقدام بسته ای، ۴۱ بند بستی و ۳۹ مورد آن را اجرا کردی، ۲ مورد آن مانده است و ۳۹ مورد را که اجرا کردی هنوز FATF از تو نپذیرفته و گفته ۱۶ مورد آن را قبول کردم. کشورهای دیگر همینقدر هم انجام ندادند بعد شما می‌گویید تمام مشکلات کشور این است که آن انجام نشده است. من نمی‌توانم حتما نمی‌توانید.
من دقیقا بحثم این است که این عدم فهم صحیح مسئله حتما به شما نمی‌تواند کمک کند در پاسخش. نکته دوم اینه که شما در رویکرد اشتباه دارید و این خودش را نشان می‌دهد، این رویکرد اشتباه چی هست؟ البته من معتقدم اقای همتی جزیی از این رویکرد غلط است. یک رویکرد این است که می‌خواهد عوض کار واقعی کشور را با نمایش اداره کند. کشور با نمایش اداره نمی‌شود اگر سوال میکنی اقا ابر بدهکاران بانکی چه شد شروع میکند یکسری صحبت‌های این فرمی.
کار اقتصاد دان ما، مرد اقتصادی ما باید در میدان اقتصاد باشد نه اینکه در رسانه بیشتر باشد. ببینید من همین را توضیح بدهم یادم است اقای همتی هم حضور داشتند. در زمانی که ما مسئولیت داشتیم سال ۹۱، ۷۰ هزار میلیارد معوقه بانکی بود. من مدیران عامل بانکها را دعوت کردم اقای همتی هم بود که مدیر عامل بانک سینا بود و حضور داشتند. تمام مسئولین قضایی و امنیتی را هم دعوت کردیم. اواخر سال ۹۱ بود. گفتیم اقا این‌ها همه در خدمت شما بگویید چه باید کرد که این معوقات بانکی پس گرفت. چرا آقایان شکایت نکردند؟ همان موقع به همین دوستان گفتیم که اقا بگویید تا کمکتان کنیم. سال ۹۲ همین‌ها را مطرح کردم که مربوط این دولت نیست که بگویم بعد روند چی شد در این هشت سال این گونه شده است که امروز خود ایشان می‌گوید ۹۰ هزار میلیارد معوقه‌های بانکی فقظ دست این یازده نفر است.
بعد می‌گویند که از قبل بوده که بدتر است پس شما چیکاره اید؟ اینکه گفته می‌شود مردم بله نمی‌شود این چیزهایی که گفته می‌شود این دو تا نگاه است که من همین را میخواهم عرض کنم. یک نگاه این است که همینطور کشور را به زور اداره کنیم و یکی دوتا مسئله را حل کنیم. اگر بقیه را هم بگوییم آنجا FATF نشد، آنجا فلان نشد برای همین یک مانع پیدا کنیم و خودمان را راحت کنیم.
یک نگاه هم این است که می‌گوید کشور ما هشت سال دنبال کردیم سایه به سایه دنبال کردیم. کشور توانمندی‌های بالا دارد، کشور ظرفیت‌های خوب دارد، امروز جوانان و نخبگان متخصص دارد. قطعا هم کشور می‌تواند اداره بشود و اینکه کشور در چهار سال اینده می‌تواند ان شالله جهش پیدا کند دوستان به صراحت می‌گویند که نمی‌شود نه شما نمی‌توانید اشکال ندارد این خوب است اتفاقا مناظره برای همین است بگویید اقا ما می‌گوییم نمی‌شود، ما می‌گوییم می‌شود. همچنان که در سال ۹۴ موقع توافق برجام من گفتم اقا این تحلیل‌ها که گفته می‌شود طبق این سند نمی‌شود روز نامه‌ها زدندکه فلانی می‌گوید می‌شود جلیلی می‌گوید نمی‌شود، امروز مردم ببیند که آیا شد یا نشد.
عبدالناصر همتی در بخش نقد و تعریض به صحبت‌های سایر نامزدهای انتخاباتی: خب تشکر میکنم از دوستان. من قبلا گفته بودم که در مقابل ۵ کاندید هستم و این قاعدتاً به ریاست آقای رئیسی است و این نامزدها دارند به صورت پوششی ایشان را پوشش می‌دهند. الان هم اگر دوستان پوششی بخواهند من به آنها پاسخ بدهم باید رسما اینجا قسم بخورند تا آخر رقابت‌های انتخاباتی باقی بمانند؛ اگر قسم نخورند من جواب آنها را نخواهم داد. ببینید این نمی‌شود، سه نفر بیایند و بنشینند و به همتی حمله کنند. من دفاع خواهم کرد. من جواب خواهم داد.
جناب آقای جلیلی من در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفتم که شما اقتصاد و تجارت نمی‌فهمید درست است یا خیر؟ شما ابتدایی‌ترین مسائل فنی و تجاری را بلد نیستید. چرا برای مجموعه بزرگ و فهیم ایران تصمیم می‌گیرید.
آقای جلیلی خسته نشدید از این همه بیانیه دادند و بیانیه خواندن. شما ۲۰ سال است که دارید بیانیه می‌خواند و پدر کشور را درآوردید. آقای جلیلی مشکل کشور همین چیزها است و چرا همه موارد را گردن بانک مرکزی میندازید. آقای جلیلی ورودی ارز بانک مرکزی متوسط بیست سال گذشته ۴۵ میلیار دلار در سال بوده است و در دو سال گذشته به طور متوسط ۹ میلیارد دلار شده است. وقتی درآمد یک راننده تاکسی از ۵ میلیون تومان به یک میلیون تومان رسیده یا باید زن و بچه‌اش را از نظر رسیگی رها کند و یا باید قیمت خود را پنج برابر کند.
به جای اینکه قیمت دلار ۵۵ هزار تومان شود الان روی ۲۲ هزار تومان است و دو برابر شده است. آقای جلیلی شما با برجام، شما اصلا در زمین ترامپ بازی کردید و پدر کشور را در آوردید. یک عده گفتن که من تحریف کردم و گفتم «اف‌ای تی اف» مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ آقا من مسئول بازار بودم و التهاب در بازار ایجاد شده بود. من چطور می‌توانم بیایم و به مردم بگویم «اف‌ای تی اف» به همت آقای جلیلی و رضایی ما را به لیست سیاه برده، خب توقع دارید من بیایم و جوابگو باشم؟ من به خاطر مردم دفاع میکنم، من خواستم بیشتر از این قیمت ارز بالا نرود تا مردم بیشتر از این از بالارفتن قیمت ارز ضرر نکنند.
جناب آقای زاکانی من خواهش میکنم از حالت پوششی در بیاید یعنی چه انقدر متهم می‌کنید، اصلا شما اقتصاد نمی‌دانید، اصلا شما دو کلاس اقتصاد خوانده‌اید؟ مشخص است که به چه نحوی مدرک هسته پزشکی خود را گرفتید.
دهان ما را باز نکنید تا یه چیزهایی مطرح شود. من می‌خوام محترمانه صحبت کنم. جناب آقای رضایی شما می‌فرمایید من میخواهم گروگان امریکایی بگیرم و فلان کنم. آقای رضایی شما می‌گویید من اقتصاددان هستم و من می‌دانم شما چطور اقتصاد خواندید. من که از نحوه اخذ مدرک شما خبر دارم، شما استاید را مجبور می‌کردید بیایند دفترتان و از شما امتحان بگیرند. در خواست دکتری شما رد شد.
آقای رضایی من خواهش میکنم یک چیزهایی را نگید تا مجبور شوم در این مجموعه بگویم. من خدمت آقای رئیسی هم عرض میکنم. من برای آقای رئیسی احترام ویژه‌ای قائل هستم. ولی روند را می‌بینم که نامزدها دارند آقای رئیسی را پوشش می‌دهند. آقای رئیسی من از شما سوال میکنم؛ شما به جای رفتن به کارخانه‌ها در سفرهای استانی و دادن وام به آنها می‌رفتید و به زندان‌ها سر می‌زدید. اصلاً این وظیفه بخش اجرایی است. البته آن وام‌ها هم معلوم نشد چه سرنوشتی پیدا کرد. شما ۴۰ سال در قوه قضائیه تشریف داشتید. من خواهشم این است که ابتدا مشکلات قوه قضاییه را حل کنید و بعد مشکلات اقتصادی را حل کنید. شما خودتان با رای مثبت به فیلترینگ اینستاگرام، تهدید کردید. در حال حاضرنمایندگان شما بنده را تهدید می‌کنند.
مهر علیزاده خطاب به رئیسی: مطلبی که دارم بیشتر مربوط به جناب آقای رئیسی است ببینید آقای رئیسی سید هستند و ما به جد بزرگوارشان احترام قائلیم، ولی من یک سوال دارم از جناب آقای رئیسی که آقای رئیسی شما که در راه حل‌هایی را برای رفع موانع تولید داده اید واقعاً خودتان چقدر با مسئله تولید آشنایی دارید ممکن است چند کارشناس دور هم جمع شوند و چیزهایی بگویند و آدم حفظ کند و بیاید این جا و مطالبی را عنوان کند، ولی این موارد به درد مردم نمی‌خورد مردم الان مشکل دارند ۴۲ سال از انقلاب گذشته و مردم مشکل تولید دارندف مشکل صادرات دارند، بیش از ۷۰ درصد ظرفیت‌های تولیدیمان در کشور معطل است. من از آقای رئیسی این سوال را میکنم که آیا واقعاً شما خودتان می‌توانید یک سوال اقتصادی مطرح کنید و بدون کمک مشاورانتان خودتان به آن پاسخ دهید.
اشاره شد که جناب آقای رئیسی تشریف می‌برند به کارخانه‌ها و کلی هزینه می‌شود و هر سفری حداقل ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان هزینه دارد و آخرش کارخانه‌ای که بانک توقیف کرده بود و بر اساس حکم دادستان آزاد می‌شود و ده تا ۱۵ نفر مشغول به کار می‌شوند سوال من این است که چند تا از این کارخانه‌ها باز شدند یکی ۲ تا ۳ تا ۱۰ تا ۱۵ تا خب جناب آقای رئیسی چند تا از این کارخانه‌ها بسته بودند و بسته شدند یکی ۲ تا ۳ تا ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ تا هزار و ۵۰۰ تا این همه کارخانه به این دلیل بسته شدند و چه کسی این کارخانه‌ها را بسته است کسی که از خارج نیامده این کارخانه‌ها را ببندد اسرائیل که نبسته است آمریکا که نبسته است همان قاضی شما این کارخانه را بسته است جناب آقای رئیسی بخش عمده مشکلات تولید در همان جا است همان جا را مدیریت بفرمایید مسئله حل می‌شود.
یکی از ارکان توسعه اقتصادی دادرسی عادلانه است شما اگر دلتان برای اقتصاد سوخته است جناب آقای رئیسی همان قوه قضاییه را که هنوز هم به شیوه قجری اداره می‌شود را اصلاح کنید شما که از ۱۶ سالگی در این کار بوده اید و هستید. خیلی عذرخواهی میکنم بعضی موارد من می‌شنوم و خیلی هم راضی نیستم که چنین سوالاتی از من پرسیده شود و به هر حال این مطلب در خصوص جنابعالی گفته شود که جناب آقای رئیسی سندروم پست بی قرار شدید دارند از دادستانی به آستان قدس تشریف می‌برند از آستان قدس برای کاندیداتوری ریاست جمهوری تشریف می‌آورند از کاندیداتوری ریاست جمهوری به قوه قضاییه می‌آیند از ریاست قوه قضاییه ۵ سال شما فرصت دارید که بر اساس نظر و دستور مقام معظم رهبری در حساس‌ترین جا؛ در دنیا نیز اتفاقاً جای مبارزه با فساد در همان سیستم قضا است و شما در آن جا هوس ریاست جمهوری می‌کنید چه تضمینی است که فردا ریاست جمهوری را فردا به سودای مقام بالاتر رها نکنید مردم نگرانند مردم واقعاً نمی‌توانند به این موارد اعتماد کنند بنابراین من خواهشم این است که دوستان دیگر نیز این مطلب را مدنظر داشته باشند و دوست عزیزمان آقای زاکانی که فرمودند انشاء نوشتند نه انشاء نمی‌نویسیم حرف حق قل و دل است با منطق و اصول از روی کاغذ هم خوانده می‌شود و اگر بتوانیم به این تهمت بزنیم خیلی راحت می‌توانیم حرف بزنیم و حرف هایمان هیچ ترمزی نداشته باشد من مهندس اقتصادم من مدیریت اقتصاد خوانده ام مدیریت مالی خوانده ام.
مجری: آقای رئیسی صحبت‌های خودتان را در رابطه دیدگاه نامزدهای محترم بفرمایید؟
حجت الاسلام و المسلمین رئیسی در نقد دیدگاه‌های سایر کاندیداها: در ارتباط با مطالبی که آقایان اشاره کردند خواهش میکنم به یک نظرسنجی، نه یک نظرسنجی نظرسنجی که میان مردم اشاره شده عنایت کنید. یکی از دغدغه‌های مردم بی‌صداقتی برخی از مسئولین است و انتظارشان آن است که در سطوح مختلف با صداقت با آنها حرف زده شود و حرف درست به مردم زده نشود خیلی بد است. کسی در کسوت کاندیده‌های ریاست جمهوری فقط برای جلب آرا و تخریب دیگران عمل کند اگر این کار جواب می‌داد در همین سالن افراد بسیاری اهانت کردند شما دیدید بسیار تخریب کردند، حرف نادرست زدند مردمی که الان پای صحبت‌های ما نشستند این جوانان عزیز که دسترسی دارند شما فکر کنید این‌ها خودشان الان در سایت آموزش عالی بینند که مدرک تحصیلی فرض کنید بنده یا هرکدام از آقایان چه هست بعد این برای آن فردی که اینجا ادعا می‌کنید بد نمی‌شود؟ این کار لازم نیست به فردا بیانجامد کار یک دقیقه‌ای است هر عزیزی که پای گیرنده‌اش نشسته است، چرا اینطور حرف می‌زنید؟ خسته نشدید از این همه تهمت زدن و اهانت کردن اگر مشکلات مردم با اهانت حل می‌شود هیچ اشکال ندارد، اگر با تهمت زدن به من حل می‌شود الان در سایت‌ها نگاه کنید جریان معاندین چقدر علیه من فعالیت می‌کنند و بسیج شدند برای اینکه همین نگاهی که بعضی‌ها اینجا دارند که متأسفانه نگاه نادرستی است، آخه چرا، شما در محضر خدا هستید. در محضر نگاه مردم صحبت می‌کنید مردم می‌فهمند، چرا به مردم اهانت می‌کنید، مردم ما با شعورند تشخیص می‌دهند، همه را دیدم، مردم من را تجربه کردند شما را هم دیدند من با مردم با صداقت حرف می‌زنم چرا اینگونه با مردم حرف می‌زنید؟ چرا به کاندیده‌ها اهانت می‌کنید؟ شما می‌دانید اولین بار که در تاریخ سیاسی ایران کسی که پوششی عمل کرد که بود و در دوره قبل رسما گفت که نمی‌خواهم رئیس جمهور شوم و آمده‌ام از دولت دفاع کنم این را در تاریخ سیاسی ایران دوستان شما بنیان گذاشتند. چرا این کار را کردید؟ این آقایان هرکدام شخصیتی هستند من به رقابت و مشارکت اعتقاد دارم این دیدگاه من است شما دیدید من در قوه قضائیه چطور برخورد کردم. من اولین روزی که به قوه قضائیه آمدم گفتم قوه قضائیه از هرکس شاکی است از آن گذشتیم نه یک سایت و نه یک روزنامه بستیم و نه یک نفر را به خاطر انتقاد از خود پیگیری کردیم، ولی شما به جایی ارتباط دارید که صدها شکایت کردند علیه کسانی که انتقاد کردند. من در دوره انتخابات قبل یک شکایت از کسی در کشور نکردم می‌گویند چرا به واحدهای تولیدی سر می‌زنید من که نمی‌خواهم سر بزنم شما مردم را گرفتار کردید. این اقتصاد کشور است که آن را به این روز انداختید؟ قوه قضائیه و دادگستری‌ها در سراسر کشور الان بیش از ۲ هزار کارخانه راه‌اندازی کردند. بروید ببینید این‌ها چه کارخانه‌هایی است در هر شهری بروید ببینید این‌ها بوده یا نبوده یا چطور است این پیش‌روی مردم است. من به همه زندان‌ها هم سر می‌زنم دیدید؟ من مدیر نشست داخل اتاق نیستم. شما اتفاقا باید پاسخ بدهید چرا کار را به این روز رساندید که منی که در هر استانی می‌روم اول با کارآفرینان باید نشست داشته باشم و دغدغه آنها را گوش بدهم آنها صدایشان بلند است از اینکه کسی به آنها توجه نمی‌کند. اتفاقا سوال جدی از شما مطرح است چرا داد همه را درآوردید؟ چرا داد جوان و کارآفرین و کارگر و کشاورز را درآوردید؟
نقد سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی: من گفت‌وگوی دوستان را که نگاه می‌کردم، داشتم با خود فکر می‌کردم که مردم که پای گیرنده‌ها هستند انتظار بیان چه مطالبی از کاندیداهای ریاست جمهوری دارند؟ احتمالا انتظار آنها این است که وقتی تا خرخره در مشکلات غرق هستند برای مشکلات امروزشان و آینده فرزندانشان چه برنامه‌هایی داریم؟
اینکه بحث از مناظره اقتصادی به انحراف برده می‌شود این نشاندهنده این است که برخی از دوستان که در طول این سال‌ها برنامه‌ای برای اداره کشور نداشتند الان هم برنامه ندارند و با ایجاد دوقطبی کاذب و جوسازی‌های کاذب و تهمت که شما پوششی هستید، می‌خواهند بی برنامگی خود را نشان دهند. دو سه سالی برنامه‌هایی را با کمک جوانان انقلابی و متخصص کشور تحت عنوان دولت سلام تدوین کردیم و می‌توانم به قوانین تولید و بحث عدم بازگشت بدهی‌ها و بدهکاران بانکی و مالیات بپردازم.
اما یک نکته عرض میکنم مساله ما مدیریت است، اما آنچه مهمتر است وجود سازوکارهایی استضعاف گر است اینکه اگر ما واقعا می‌خواهیم واقعا اصلاح اقتصادی کرده و با فساد مبارزه کنیمف ابتدائا باید سراغ اصلاح ساختارها باید برویم. برای روشن شدن این موضوع سراغ آمارها و اعداد می‌روم، در ۸ سال گذشته نقدینگی که اضافه شده است و به ازای سرانه هر نفر ۴۰۰ میلیون تومان به هر نفر می‌رسد، اما توزیع منابع بانکی چطور است؟
بزرگترین رانت داده شده در کشور به اعتقاد بنده وام بانکی بود، چرا؟ بخاطر اینکه معمولا نرخ تسهیلات زیر نرخ تورم است. ما عملا به کسی دارایی می‌دهیم و این تورم این انگیزه را به او می‌دهد که به هیچ وجه بدهی خود را صاف نکند، اگر این پول را بیشتر نگه دارد ارزش دارایی او بیشتر می‌شود. در همین ماجرا ۶۵ درصد منابع بانکی بین دهک اول توزیع شده استو نیمی از جمعیت ۵ دهک گرفته اند. اگر منطقه‌ای این را بخواهیم این را تقسیم کنیم ۷۰ درصد این به تهران و ۲۰ درصد آن به ۲۵ استان داده شده است. وقتی منابع را اینطوری تقسیم می‌کنیم باید در آن بشاگرد و مشکلات فراوان در خوزستان دربیاید. خانه ۵۰۰ میلیون تومانی به خانه ۵ میلیاردتومانی تبدیل شود.
باید این منابع به ترکیه رفته و تبدیل به واحدهای مسکونی شود و نحوه توزیع منابع ما مشکل دارد. حالا این ساختار را حفظ کنیم، ولی مدیران عوض شوند تفاوتی نمی‌کند. یک مدیری از جریان اصولگرا جای مدیری از جریان اصلاح طلب بیاید. اگر می‌خواهیم مشکلات حل شود باید سراغ اصلاحات ساختاری عمیق برویم.
مجری: امور افتصادی را در دولت خودتان چگونه اداره خواهید کرد؟
سعید جلیلی: ارزش پول مالی چه وقت ایجاد می‌شود، وقتی که شما بتوانید تولید داشته باشید، جهش تولید داشته باشید. جهش تولید چه وقت است؟ وقتی که جهش صادرات داشته باشید. جهش صادرات چه وقت است؟ وقتی که بتوانید تعاملات گسترده و سازنده با جهان داشته باشید و معطل ۲- ۳ تا کشور نمانید.
اینکه فرمودند راجع به تبادل خارجی اتفاقا یکی از سوالات ما این است. شماها که بلدید خیلی خب بفرمایید؛ چرا صادرات ما به ۲۸ کشور اتحادیه اروپا نصف صادرات به افغانستان است؟ عرض من این است که در همه این زمینه‌ها باید برنامه جدی داشت.
حالا من اینجا وارد بحث می‌شوم. ببینید، ما اگر از اینکه کشور نیاز دارد که به قول ایشان توزیع فقر نباشد و توزیع ثروت باشد صحبت کنیم، شما باید برنامه جدی برای ارزآوری داشته باشید. این ارزآوری چگونه ممکن است؟ وقتی که شما به تمام دستگاه‌هایت مأموریت تعریف کنید که شما باید برای ارزآوری کشور این هدف را محقق کنید؛ یعنی فقط این نیست و اگر وزارت نفت گفت من نفت فروختم، باشد، اگر نبود بانک مرکزی بگوید ندارم و بقیه دستگاه‌ها هم تعطیل بشود. بعد هم بگویند هر زمان FATF تصویب شد ما کار می‌کنیم.
نه؛ وزارت کشاورزی شما، وزارت صنعت ش ما، وزارت آموزش عالی شما، وزارت خارجه شما، همه این‌ها باید کار کنند برای اینکه شما بتوانید ارزآوری داشته باشید. ما برای این کار تعریف کردیم که چگونه می‌توان این را انجام داد که همه دستگاه‌های شما بتوانند وظیفه داشته باشند.
ما در ۴ بخش معدن، کشاورزی، نفت و گاز و برق بررسی کردیم که می‌توان بر این اساس درآمد ارزی کشور را جهش داد نه اینکه بهانه آورد که FATF نبود، نتوانستیم عمل کنیم.
این را طبق برنامه می‌بینید که بر این اساس ما فکر می‌کنیم. اگر ظرفیت‌های کشور بسیج بشود می‌توانیم دو برابر درآمدهای نفتی کشور، حتی در آن زمان که تحریم نیست، از بخش معدن، کشاورزی، نفت و گاز و برق درآمد داشته باشیم.
نکته دوم این است که شما باید اگر این برنامه‌ها را دارید اشتغال یک امر مهم است. امروز جوانان ما از شما می‌خواهند که این کار انجام بشود بتوانید برای دستگاه‌ها مأموریت تعریف کنید که آنها بر این اساس اشتغال مأموریت داشته باشند. هر دستگاهی بخش کشاورزی، بخش صنعت، بخش معدن، حتی در علوم انسانی شما باید بتوانید شغل ایجاد کنید نه اینکه کارمند اضافه کنید. یعنی در بخش کشاورزی شما، باید بتوانید این کار را انجام دهید.
ما این را بررسی کردیم؛ بخش پتروپالایشگاه، در بخش طرح‌های پتروشیمی، نفت و گاز و بهینه‌سازی مصرف انرژی در یک عرصه، چه میزان می‌توان جهش در اشتغال ایجاد کرد.
در بخش کشاورزی، در بخش شیلات، در تولیدات زراعی باغی، در بحث تولیدات دامی و در هرکدام از این‌ها شما می‌توانید برنامه داشته باشید برای جهش که این اشتغال‌زایی نتیجه آن در هر سال چه خواهد بود؟
من این را نشان می‌دهم که می‌شود؛ زیرا بعضی دوستان بیان می‌کنند که نمی‌شود مناظره برای همین است. من می‌دانم در این ۴ دقیقه نمی‌توانند به من جواب دهند. من دعوت میکنم بعد از این مناظره در شبکه تلوبیون با هم مناظره کنیم.
مجری: آقای رضایی بفرمایید که در دولت خودتان چطور اقتصاد را اداره خواهید کرد؟
محسن رضایی: این که آقای همتی رجز خوانی نظامی و جنگی را نمی‌داند یک مسئله است، ولی اینکه از دشمنان ملت ایران دلسوزی میکند عیب بسیار بزرگی است.
اتفاقا ایشان در طی سه سالی که در بانک مرکزی بوده کاملا با تحریم‌های آمریکایی همراهی کرده و در اولین فرصت اگر من دولت را به دست بگیرم، ایشان و تعداد دیگری را در دولت آقای روحانی ممنوع الخروج میکنم و به دادگاه می‌سپارم و در آنجا ثابت خواهم کرد که دست‌های خیانت باری که در دوران این آقایان چه آسیب‌های بزرگی به ملت ایران زدند چگونه بوده، همه اسناد آنها را هم می‌دانم.
آیا من قبل از انقلاب که مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت بودم با زور و اسلحه به آنجا رفتم، مدرک اقتصاد من را دکتر عارف رئیس دانشگاه تهران، آن موقع که از دوستان ایشان است امضا کردند.
اما در رابطه با برنامه‌هایی که من دارم؛ من یارانه ۴۵۰ هزار تومانی را حتما پرداخت خواهم کرد، مسئله کسب و کارهای خانگی را جدی می‌گیرم، مسئله نهضت خانه سازی ایرانیان را برنامه ریزی کرده ام، از بانوان عزیز کشور تمام قد در اداره کشور استفاده خواهم کرد، با مشورت مراجع بزرگوار قم دو نفر از بانوان کشور در هیئت دولت خواهم داشت، ولی در تمام امورات دیگر نیز بانوان وارد خواهند شد.
در مسئله اهل تسنن و جوانان عزیز کشور و اقلیت‌ها و ظرفیت‌های خالی دیگری که خارج از جهش بزرگ تولید باقی ماندند حتما استفاده خواهم کرد و با برنامه اقتصادی که طراحی کردم به فضل پروردگار متعال به یک ایران بزرگ اقتصادی در کنار ایران بزرگ سیاسی دفاعی که امروز داریم منجر خواهد شد.
موضوع دیگری که به آن باید بپردازم موضوع پیشران‌های اقتصاد است؛ چند پیشران در اقتصاد است که هر کدام از این‌ها که فعال بشود ۳۰۰ یا ۴۰۰ صنعت را به دنبال خود می‌کشاند؛ مسئله مسکن، انرژی‌های نو، مسئله جهانگردی و امورات دیگری را که من برنامه ریزی کرده ام و در سایت خواهم گذاشت، حسنش این است که هر کدام از این پیشران‌های اقتصادی که فعال می‌شود واگن‌های بسیاری را به دنبال خود در صنایع و فعالیت‌های دیگر، جلو می‌کشاند.
اما همه این کارها بستگی به این دارد که ما اداره کشور و حکمرانی اقتصادی را تغییر بدهیم، لازمه این کار این است که من از اصل ۱۲۷ قانون اساسی استفاده میکنم و اختیارات متمرکزی که هم موجب فساد شده و هم هزینه‌ها را بالا برده از مرکز به استان‌ها و مناطق و شوراهای شهر واگذار میکنم تا اینکه مردم در هر استانی سپرده‌ها و درآمدهای خودشان را در همان جا سرمایه گذاری کنند یا اینکه مدیریت‌های محلی که امروز در شوراهای شهر و در استان‌ها است و مسلوب الاختیار هستند، این‌ها اختیار داشته باشند.
از طرف دیگر در تمام استان‌ها در کابینه من اقوام نقش و نماینده دارند و همچنین در اداره استان‌های خودشان از خودشان مدیر خواهم گذاشت، بنابراین تغییر حکمرانی بسیار مهم است و مسئله دیگر مبارزه با فساد از نظر پیشگیری تاثیر گذار است، هرچه ما با معلول‌ها مبارزه کنیم به نتیجه نمی‌رسد.
مجری: درباره اداره اقتصادی در دولت خودتان صحبت کنید؟
محسن مهرعلیزاده: به نظر من یکی از مشکلات کشور در ۴۲ سال که مواجه بودیم این بود که هیچ‌وقت یک الگوی صحیحی علمی تجربه شده توسعه به ویژه توسعه اقتصادی در کشور حاکم نبود. هر دولتی که آمد هر وزیری که آمد هر جمع اقتصادی در دولت‌های مختلف که آمدند، حسب فکر و ایده خود کارهایی انجام دادند. یکی به نئولیبرالیستی اعتقاد داشت، یکی به سوسیالیستی اعتقاد داشت مجموعه ملغمه‌ای از کارها تا کنون هیچ‌وقت نبوده، من، چون دکترای مهندسی اقتصاد خوانده‌ام و در حقیقت مهندسی اقتصاد میکنم و در حقیقت اقتصاد را مهندسی کنم به این نتیجه رسیده‌ام که روشی به نام الگوی حکمرانی اقتصاد اجتماعی که سوشیال مارکت اکونومی گفته می‌شود الان در کشورهای اروپایی به ویژه در آلمان به عنوان یک کشور پیشرفت اقتصادی در آنجا حاکم است در نظر بگیرید که آلمان با حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت ما هم همینطور، ما با درآمدهای نفتی و ... همه ممکن است ۵۰، ۶۰ میلیارد دلار در سال حداکثر درآمد ارزی داشته باشیم یا فروش داشته باشیم. آلمان هزار و ۶۰۰ و خرده‌ای میلیارد دلار درآمد دارد. همان جمعیت و همان آدم‌ها این برای این است که الگوی صحیحی به کار گرفته است، در الگویی که من به کار گرفته‌ام و در این کتاب عرض کردم و به شما نشان دادم و کاملاً دیده شده و بومی شده با فرهنگ ایران و اطلاعات ارقام ایران و وضعیت موجود ایران، در آن جا ما مانع‌زدایی را به عنوان یک اصل گذاشته‌ایم، مانع‌زدایی از تولید، تسهیل تولید و صادرات یک اصل گذاشتیم معافیت‌های مالیاتی برای تولید را اصل گذاشته‌ایم، ارائه تسهیلات مالی با نرخ پایین برای تولید را اصل گذاشته‌ایم، هدایت نقدینگی به تولید را بخش مولد اقتصاد را ایجاد کار، تلاش، گردشگری، محیط زیست شدیدا مد نظر قرار داده‌ایم؛ افزایش تولید و افزایش درآمد سرانه و ایجاد زمینه‌های مالیات و جلوگیری از فرار مالیات برای اینکه بتوانیم درآمد دولت را افزایش دهیم و در اختیار بانک‌هایی قرار دهیم که مستقیماً به تولید تزریق کنند با نرخ ارزان‌تر و برنامه‌های دیگر. من عرض میکنم به مردم عزیز ایران که من مهندس مکانیک هستم و از ۲۵ سالگی از کف کارخانه آچار به دست کار را شروع کردم، برنامه‌ریز بودم و تولید کردم؛ معاون صنایع سنگین در ۲۹ سالگی شده‌ام و ۵، ۶ سال معاون وزیر صنایع سنگین بوده‌ام و کیش را از صفر به عنوان منطقه آزاد طراحی کرده‌ام، ایجاد کرده‌ام و شرکت‌های سرمایه‌گذاری شاهد برای فرزندان شهدا ایجاد کردم، هلدینگ‌های بزرگ را هلدینگ‌داری کردم و بعداً به عنوان استاندار بزرگترین استان خراسان بزرگ که سه استان باهم بودند که همه مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، توسعه و عمرانی داشت را در آنجا مسئولیت داشتم و بعدا دکترای مهندسی خودم را در دانشگاه هلند خواندم. دکترای مدیریت مالی را در دانشگاه تهران خواندم و عملاً آنچه را که در دانشگاه خوانده‌ام در عمل هم تجربه کرده ام و به این ترتیب اطلاع دارم بایستی با مدیریت منطقی برنامه محور و عملگرایانه بر اساس علم روز دنیا، اقتصاد محور و تولیدگرا و کارآفرین با سیاست‌های رفاهی و حمایتی مناسب با حوزه کاروخصوصا یارانه را ترتیب دهم که اسم آن را گذاشتم دولت زندگی.
مجری: امور افتصادی را در دولت خودتان چگونه اداره خواهید کرد؟
سعید جلیلی: ارزش پول ملی چه وقت ایجاد می‌شود؟ وقتی که شما بتوانید تولید داشته باشید، جهش تولید داشته باشید. جهش تولید چه وقت است؟ وقتی که جهش صادرات داشته باشید. جهش صادرات چه وقت است؟ وقتی که بتوانید تعاملات گسترده و سازنده با جهان داشته باشید و معطل ۲- ۳ تا کشور نمانید.
اینکه فرمودند راجع به تبادل خارجی اتفاقا یکی از سوالات ما این است. شماها که بلدید خیلی خب بفرمایید؛ چرا صادرات ما به ۲۸ کشور اتحادیه اروپا نصف صادرات به افغانستان است؟
عرض من این است که در همه این زمینه‌ها باید برنامه جدی داشت.
حالا من اینجا وارد بحث می‌شوم. ببینید، ما اگر از اینکه کشور نیاز دارد که به قول ایشان توزیع فقر نباشد و توزیع ثروت باشد صحبت کنیم، شما باید برنامه جدی برای ارزآوری داشته باشید. این ارزآوری چگونه ممکن است؟ وقتی که شما به تمام دستگاه‌هایت مأموریت تعریف کنید که شما باید برای ارزآوری کشور این هدف را محقق کنید؛ یعنی فقط این نیست و اگر وزارت نفت گفت من نفت فروختم، باشد، اگر نبود بانک مرکزی بگوید ندارم و بقیه دستگاه‌ها هم تعطیل بشود. بعد هم بگویند هر زمان FATF تصویب شد ما کار می‌کنیم.
نه؛ وزارت کشاورزی شما، وزارت صنعت ش ما، وزارت آموزش عالی شما، وزارت خارجه شما، همه این‌ها باید کار کنند برای اینکه شما بتوانید ارزآوری داشته باشید. ما برای این کار تعریف کردیم که چگونه می‌توان این را انجام داد که همه دستگاه‌های شما بتوانند وظیفه داشته باشند.
ما در ۴ بخش معدن، کشاورزی، نفت و گاز و برق بررسی کردیم که می‌توان بر این اساس درآمد ارزی کشور را جهش داد نه اینکه بهانه آورد که FATF نبود، نتوانستیم عمل کنیم.
این را طبق برنامه می‌بینید که بر این اساس ما فکر می‌کنیم. اگر ظرفیت‌های کشور بسیج بشود می‌توانیم دو برابر درآمدهای نفتی کشور، حتی در آن زمان که تحریم نیست، از بخش معدن، کشاورزی، نفت و گاز و برق درآمد داشته باشیم.
نکته دوم این است که شما باید اگر این برنامه‌ها را دارید اشتغال یک امر مهم است. امروز جوانان ما از شما می‌خواهند که این کار انجام بشود بتوانید برای دستگاه‌ها مأموریت تعریف کنید که آنها بر این اساس اشتغال مأموریت داشته باشند. هر دستگاهی بخش کشاورزی، بخش صنعت، بخش معدن، حتی در علوم انسانی شما باید بتوانید شغل ایجاد کنید نه اینکه کارمند اضافه کنید. یعنی در بخش کشاورزی شما، باید بتوانید این کار را انجام دهید.
ما این را بررسی کردیم؛ بخش پتروپالایشگاه، در بخش طرح‌های پتروشیمی، نفت و گاز و بهینه‌سازی مصرف انرژی در یک عرصه، چه میزان می‌توان جهش در اشتغال ایجاد کرد.
در بخش کشاورزی، در بخش شیلات، در تولیدات زراعی باغی، در بحث تولیدات دامی و در هرکدام از این‌ها شما می‌توانید برنامه داشته باشید برای جهش که این اشتغال‌زایی نتیجه آن در هر سال چه خواهد بود؟
من این را نشان می‌دهم که می‌شود؛ زیرا بعضی دوستان بیان می‌کنند که نمی‌شود مناظره برای همین است. من می‌دانم در این ۴ دقیقه نمی‌توانند به من جواب دهند. من دعوت میکنم بعد از این مناظره در شبکه تلوبیون با هم مناظره کنیم.
همتی: من در مصاحبه‌های تلویزیونی اعلام کرده ام که بحث اساسی من تغییر حکمرانی اقتصادی است؛ سال‌ها اقتصاد را دست سیاستمداران داده ایم اجازه دهیم یک بار اقتصاددانان بیایند و سیاست تابع اقتصاد باشد؛ ما فرصت نداریم و باید خیلی سریع‌تر اصلاحات اقتصادی را انجام بدهیم.
من این موارد را منتشر میکنم تا مردم ببینند من چند نکته را خدمت عزیزان عرض کنم؛ من همیشه گفته ام که به جناب آقای رئیسی احترام خاصی قائلم، ولی الان رقیب وی هستم و مجبورم مطالبی را بگویم تا مردم مطالبی را بدانند؛ من الان یک شهروند عادی و استاد دانشگاه هستم و ایشان رئیس قوه قضاییه هستند؛ یک تعارض منافع وجود دارد؛ آیا امان نامه به من می‌دهید که اگر اتمام این کار علیه من پیگیری قضایی نکنند؛ با این جملاتی که آقای رضایی گفتند که می‌خواهیم محاکمه کنیم؛ واقعاً جناب آقای رضایی من نمی‌دانم حضرتعالی هنوز در ارتباط با برخی از عملیاتی که علیه شما شکایت است و همین که پیگیری نمی‌کنند شما باید خدا را شکر کنید البته شما فرمانده جنگ بودید و فرماندهان جنگ عزیز ملت هستند؛ شما هم در کسوت فرماندهی جنگ عزیز هستید؛ اما خواهش میکنم اینگونه صحبت نکنید؛ من اگر رئیس جمهور شوم شما را به عنوان یکی از مخلین اقتصادی کشور که وضع معیشت را به این روز درآوردند حتماً به جناب آقای رئیسی و قوه قضاییه معرفی میکنم؛ کشور را به این روز انداخته اید و بعد می‌گویید بانک مرکزی و فلان و بهمان مقصر است.
تمام ارتباط ما را با خارج از کشور بسته اید؛ آقای جلیلی شما می‌گویید چرا صادراتمان کمتر از افغانستان است؛ خب معلوم است کسی از شما کالا نمی‌خرد، برای این که شما دارید ده سال.
ببینید از زمانی که شما این بیانیه خوانی را آقای جلیلی شروع کردید، رشد اقتصادی ما طی یک دهه شده نیم درصد سالانه؛ یعنی کل رشد ما ۵ درصد بوده؛ آقای جلیلی خواهش میکنم نخندید، این‌ها خنده ندارد گریه دارد؛ شما باید سالی ۸ درصد رشد اقتصادی داشتید یعنی یک دهه گذشته باید ۸۰ درصد ثروت مردم زیاد می‌شد، اما ۵ درصد کرده اید؛ مردم را فقیر کرده اید و حالا ایده می‌دهید؟!
شما و دوستانتان و شرکت‌ها و نهادیتان پایتان را از اقتصاد ایران بکشید بیرون اقتصاد ایران قطعاً درست می‌شود.
در ارتباط با تعطیلی کارخانجات من قبول دارم که باید به واحدهای تولیدی کمک کرد، اما آقای رئیسی من می‌گویم این واحدهای تولیدی را بانکها یا خود قوه قضاییه تعطیل کرده اند؟
حضرتعالی آن موقع دادستان و معاون اول بودید، چرا جلوی آن را نگرفتید؟ حالا که دارید انجام می‌دهید من اگر یادتان باشد در تلویزیون از حضرتعالی تقدیر کردم و شما در این زمینه واقعاً کار خوبی می‌کنید، اما چرا بیست و سی اول خبر، خلاصه خبر می‌رود، چرا شما را مثل سوپرمن مطرح میکند؛ معلوم بود می‌خواهید بیایید انتخابات؛ من را از مسئولیت عزل کردند و آمده ام نشسته اند این جا به عنوان یک آدم عادی دارم در مقابل رئیس قوه قضاییه صحبت میکنم؛ در مقابل افرادی که پوششی از شما دفاع می‌کنند؛ مگر می‌شود در یک مناظره تلویزیونی ۵ نفر همه به یک نفر حمله کنند؛ این پول‌ها را در ستادهایتان از کجا آورده اید که این همه علیه من تخریب می‌کنید؛ آقای جلیلی، حضرتعالی، آقای رضایی، آقای هاشمی، آقای زاکانی؛ مردم بهتر می‌توانند قضاوت کنند؛ مردم خودتان قضاوت کنید
مجری: نامزد محترم شماره سه جناب آقای قاضی زاده هاشمی جنابعالی چهار دقیقه فرصت دارید تا در مورد دیدگاه‌های اقتصادی خود توضیح دهید.
قاضی زاده هاشمی: ما مثل اینکه هر چقدر توصیه می‌کنیم به رفقا فایده ندارد و بهتر است حرف خودمان را بزنیم. در چهار دقیقه نمی‌شود همه برنامه‌های اقتصادی را گفت و عرض اولیه من این بود که ما مدل حکمرانیمان یعنی روش اداره کشور یک روش فرسوده و صدساله است و قانون تجارت، بیمه و بانکها باید اصلاح نهادی شود.
انقلاب اسلامی که آمد حضرت امام (ره) که امروز هم روز پاسداشت حرکت امام است یکسری نهاد انقلابی ایجاد کرد، اما معماری سازمانی دستگاه‌های مختلف با انقلاب تغییر پیدا نکرد و الان هم فرسوده و مانع شده. حالا اگر فرصت شد فردا شب گفتگوی ویژه خبری بیشتر در این زمینه توضیح خواهم داد.
الان مساله این است که زانوی دولت بر گردن مردم است و کاری که باید دولت کند این است که زانوی خود را از گردن مردم بردارد. دولت وظیفه دارد استیفای حقوق مردم از دولت کند نه استیفای حقوق دولت از مردم؛ مثل کاری که در بورس شد مثل کاری که در بانکها می‌شود، مثل کاری که در مالیات و جاهای مختلف می‌شود.
ما یک نظام تحولی طراحی کردیم برای اینکه مجموعه اکوسیستم کشور تغییر پیدا کند و معتقدیم باید یک دگردیسی اتفاق بیفتد و معتقدیم باید یک انقلاب ساز و کاری اتفاق بیفتد تا مشکلات حل شود. دیگر با پروژه و برنامه مسائل حل نمی‌شود.
منتهی این را گام بندی کردیم و ۲۰ مساله و ۲۰ راهکار. یکی از مسائل اصلی ما بحث تورم و گرانی است. ما طراحی کردیم برای اینکه در عرض چهار سال تورم نه تنها تک رقمی شود بلکه زیر پنج درصد برسد. چون وقت نیست من مجبورم تیترها را عرض کنم انشالله در گفت‌وگوی ویژه خبری دانه دانه بیشتر توضیح می‌دهم.
برای اینکه مساله اشتغال و ازدواج جوانان برطرف شود طراحی کردیم و یک وزارت خانواده ایجاد خواهیم کرد و سه چهار کارکرد در مناظره فرهنگی و اجتماعی خواهم گفت. منتهی یک صندوق اعتبار خانواده پیش بینی کردیم تا پشتیبان این باشد و ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار برای زوج‌های جوان برای موضوع ازدواجشان، خرید جهیزیه و مساله مسکن و اشتغال بتواند حمایت و کمک کند.
ما الان یک عددی نزدیک به هفت میلیون یا بیکار و یا با شغل ناقص داریم و نرخ بیکاری بالا را از این هفت میلیون پیش بینی می‌کنیم و به طور موقت در طی سه سال اول بتوانیم چهار و نیم تا پنج میلیون نفرشان را مشاغلی ببریم که بتوانند حداقل معیشت خود را برخوردار شوند.
مساله بعدی که دنبال آن هستیم؛ حل و فصل مساله بورس است؛ بورس یک موضوع حاد و ساختاری دارد و مسائل ساختاری آن الان در مجلس قانون بازار سرمایه در حال اصلاح است و قانون سهامداران حقیقی به همین ترتیب. مساله حاد آن را همان طور که عرض کردم با سه دستورالعمل که در طی سه چهار روز اول دولت اتفاق می‌افتد، به سمت بهبود بازار سرمایه و رشد و ارتقا بازار سرمایه خواهیم رفت.
به طور کلی رفتیم روی بحث هزینه خانوار ایستادیم و هزینه خانوار شامل خوراک که بسته‌های ۳۰۰ هزار تومانی پیش بینی کردیم و علاوه بر کالری، ریزمغذی‌ها و پروتیین و امثال این‌ها را در نظر گرفته و روی هزینه حمل و نقل و بهداشت و درمان و مسکن آنها ایستادیم و برای تک تک آنها پروژه طراحی کردیم.
مجری: نامزد محترم شماره ۴ جناب آقای زاکانی؛ شما ۴ دقیقه فرصت دارید دیدگاه‌های اقتصادی خود را تشریح بفرمایید.
علیرضا زاکانی: بسم الله الرحمن الرحیم؛ بنده هم خواهش دارم از جناب آقای همتی علمی صحبت کنند، دقیق و کارشناسی صحبت کنند، تهمت نزنند، اینکه می‌فرمایند پوششی، این همان راهبرد ستادهای تخریب بر علیه بنده است نسبت به خودم، خانوادم، همسرم، بچه هایم، رحم نکردید، لااقل رعایت انصاف را بکنید.
به هرحال اگر می‌ترسید و می‌دانید که من با مفاسد مبارزه جدی خواهم کرد و با معاون رییس جمهور، مسئولان مختلف، وزیر اطلاعات، وزیر نفت، برادر رییس جمهور، دادستان تهران، رییس دانشگاه آزاد، مدیران قضایی در خصوص کرسنت، ناظر به در واقع دو دوره قبل، فرزند رییس مجمع و دیگران برخورد کردم بدانید که آمدیم حق مردم را بگیریم و این یک امر قطعی است و با این صحبت‌ها نمی‌توانید ما را از میدان به در کنید. وی نموداری را روبروی دوربین نشان داد.
بنده فقط نه در حوزه اقتصاد، معتقدم که حتما باید حوزه اقتصاد و مدیریت با هم به عنوان فوریت، فرهنگ و اجتماع به عنوان اولویت، سیاست و امنیت به عنوان ضرورت و سیاست خارجی مدنظر قرار گیرد لذا ابعادی را که عنوان میکنم حتما ابعاد تک بعدی نیست ناظر به اقتصاد، اساس را ایجابا بر جهش تولید گذاشتم و در کنار او تمرکز زدایی را در حوزه مدیریت پیشنهاد، دنبال و برنامه ریزی کردم و حکمرانی فضای مجازی و دولت الکترونیک را.
سلباً هم مبارزه با مفاسد اقتصادی و دیوان سالاری هدف اساسی است، رشد اقتصادی پایدار و اشتغال زا و بسط عدالت در خلق ثروت و توزیع آن هدف گذاری شده است.
نکته بعد این است که ما برای این کار برای جهش تولید، حتما با مقررات زدایی، تسهیل در مجوزها؛ که الان هشتاد درصد مجوزها با رانت داده می‌شود و تامین مالی و تامین اقلام مورد نیاز، سیاست‌های با ثبات که یکی از ویژگی‌های بد بازار کسب وکار همین سیاست‌ها و بی ثباتی‌های کاری است که دولت انجام می‌دهد، مالیات و بیمه را ما از مقابل تولید کنار خواهیم کشید.
بحث صادرات و نظام توزیع مناسب برای ما اصل است، به هرحال دولت بزرگترین مانع تولید است ما از جلوی تولید کنار خواهیم رفت و بانک بزرگترین رقیب تولید است که بانک را هم در جهت تولید ما همراه خواهیم کرد.
برای اساس تولید هم ما ۹ پیشران اقتصادی انتخاب کردیم، نفت و گاز و پتروشیمی، به ویژه زیرساخت‌های ریلی، ما فقط کریدور جنوب - شمال را اگر سرمایه گذاری کنیم و آن را راه اندازی کنیم سالی ۳۰ میلیارد دلار به نفع مردم است، بحث کشاورزی و توسعه روستایی و بحث گردشگری و موارد متعددی که هست.
نکته دیگر آن است که ناظر به این پیشران‌ها ما بنگاه‌های خرد یعنی در داخل منزل، کوچک و متوسط را فعال می‌کنیم. ما به ازای خلق ثروت بسته‌هایی جدی توزیع مناسب ثروت را هم داریم پس این تهمت بزرگی که جناب آقای همتی زدند که این‌ها دنبال توزیع فقر هستند بنده اصلا به دنبال این نیستم. بنده به دنبال جهش تولیدم و به دنبال خلق ثروت و توزیع مناسب و که برنامه‌های جدی هم دارم به ویژه در موضوعات اقتصادی.
مجری: آخرین نامزد محترمی که در این بخش صحبت خواهند کرد علی القاعده نامزد محترم شماره ۲ جناب آقای رئیسی هستند. جناب آقای رئیسی خواهش میکنم از دیدگاه‌های اقتصادی خودتان دفاع بفرمایید.
رئیسی: بسم الله الرحمن الرحیم. من در مسئولیت ریاست قوه قضاییه با پرونده‌های بسیاری که این پرونده‌ها دارد در دستگاه اجرایی تولید می‌شود، مواجه هستم. یعنی سازوکارهای نادرست، بسترهای فساد و زمینه‌های بسیارِ رانت دارد پرونده تولید میکند. ما پرونده‌ها را می‌رسیم و خوب می‌دانند که بنده در رسیدگی خط قرمز ندارم و نه در ادعا در عمل این موضوع برای مردم اثبات شده است.
این یک نکته بسیار مهم است که باید رفت مجموعه‌ای که امروز تولید پرونده میکند را اصلاح کرد و در واقع رفتن به سراغ علل فساد است. دوم اینکه خدمت کردن در دستگاه قضایی برای بنده بسیار مغتنم است، اما امروز مواجه شدم با خواستی که عموم مردم دارند. اینکه قابل مشاهده و ارزیابی است. شما ده بار و یا ده‌ها بار ارزیابی کرده اید و خواست مردم از من است.
صدای اقشار مختلف از ناکارآمدی ها، ظلم، فقر، تبعیض، از بسیاری از بسترهای فساد درآمده است. من در قوه قضاییه جایگاه مطالبه گر دارم اگر رئیس جمهور شوم جایگاه پاسخگو پیدا میکنم. من در اینجا دوره ام طبق سنت سنواتی که اقایانی که بودند ۵ سال و ۱۰ سال بودند نیاز ندارم به این که در واقع بیایم از نظر اینکه دنبال یک مقامی پستی باشم، مطلقا این درذهن من نیست.
چه در آستان قدس رضوی به عنوان خادمی حضرت رضا (ع) چه در اینجا امروز من مردم با عملکردم و با روحیه ام آشنا هستند دلیل اقبال مردم این است. چرا از این اقبال شما ناراحتید؟ چرا می‌خواهید به نحوی با تخریب در واقع جایگاه من، خودتان را اثبات کنید؟ بیایید بگویید این کارها را کرده اید.
شما می‌گویید واحدهای تولیدی را چرا شما رفته اید؟ ۴ مورد را هم شما می‌رفتید. ۴ مورد را هم شما آباد می‌کردید. چرا به من اعتراض می‌کنید که ۲۰۰۰ واحد تولیدی را دوستان ما در سراسر کشور از تعطیلی نجات دادند و احیا کردند؟ ۴ مورد را هم شما می‌رفتید؟ چرا این کار را نکردید؟ می‌گویید مشکل قضایی داشت، بله مشکل قضایی را کی ایجاد کرد. اولا کل این موارد ۱ درصد هم اشکال قضایی ۱ درصد هم نمی‌شود. نوع خصوصی سازی‌های بی حساب و کتابی است که شما در دولت انجام دادید؟ خب چه بکنیم. ماشین سازی تبریز و تبریزی‌ها می‌بینند. کرمانشاه می‌بینند. خوزستان می‌بینند. در اراک می‌بینند که چه شده است؟ داد کارگر، داد کشاورز، داد مردم در امده است از این نوع کارها، ما بی توجه باشیم؟
فرق ما و شما همین است. ما به فرمان رهبری که فرمودند تولید مساله کشور است به خواست مردم توجه می‌کنیم می‌اییم پای کار. ما برای دولت، برای کسب و کار، برای خانواده و معیشت مردم برنامه داریم. ببینید جایگاه و ظرفیت ما ایجاب میکند که من چه در سازمان بودم، چه در قوه قضاییه این مدیریت حلقه مفقوده کشور است. بسیاری از اقتصاد دانان را بنده می‌توانم به خط کنم برای رفع مشکلات کشور و این کار را خواهم کرد. کما اینکه در جایگاهی که بوده ام بسیاری از اقتصادانانی که هستند جزو مشاورین و کسانی بودند که همواره با من کار می‌کردند.
این قدرت مدیریت را مردم امروز می‌خواهند. امروز بحث مردم این نیست که ما مساله مان این باشد که این اقتصادی چه می‌گوید و آن اقتصادی چه می‌گوید. دو مکتب اقتصادی با هم دعوا دارند دو نفر اقتصادی با هم حرف شان یکسان نیست. در سخنشان دنبال یک مدیر مقتدر جهادی می‌گردند که کارهای کشور را سامان بدهد چرا اجازه نمی‌دهید این کار اتفاق بیفتد؟
استراحت ۱۵ دقیقه‌ای نامزدهای انتخاباتی در ماراتن مناظرات
در بخش نخست اولین مناظره ۷ نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بعد از ۹۰ دقیقه مناظره کاندیداها به استراحت ۱۵ دقیقه‌ای رفتند و بعد از پایان استراحت ۱۵ دقیقه‌ای مجری برنامه آغاز دور بعدی را اعلام کرد و با گشودن پاکت محرمانه دوم سوالات کاندیداها را به قید قرعه مطرح کرد.
مجری: آیا بر این باور هستید که فرآیند خصوصی سازی در ایران ناموفق بوده است؟ اگر بله، علت این ناکارآمدی‌ها در زمینه خصوصی‌سازی را چه می‌دانید و چه برنامه‌ای برای اصلاح آن دارید؟
محسن رضایی: دولت آقای روحانی سیاه‌ترین دولت‌های ۴۰ سال اخیر انقلاب بوده است. این دولت نه تنها قفل‌های بیرونی را باز نکرد بلکه درب‌های اقتصاد داخلی به دلیل شرطی کردن اقتصاد بست.
بنده چند آمار می‌دهم تا مردم مورد قضاوت قرار دهند؛ متوسط رشد اقتصادی در این دولت صفر بوده است. متوسط تورم ۲۴ درصد بوده. متوسطه رشد سرمایه ثابت ناخالص منهای ۵ درصد بوده. طی ۵۰ سال اخیر برای اولین بار رشد استهلاک سرمایه از سرمایه‌گذاری پیش گرفته و این یعنی اقتصادی که من آن را دهه فرصت‌های از دست‌رفته می‌دانم چراکه برای اولین بار اقتصاد به عقب آمد و کیک اقتصاد کوچک شد.
آقای همتی که شما نماینده آقای روحانی در این جلسه هستید طی سه سال اخیر تورم تجمعی ۱۰۹ درصد بوده، اما افزایش حقوق کارگران ۶۰ و حقوق کارمندان ۴۵ درصد بوده است، بنابراین با این اوضاعی که شما می‌بینید و آمارهایی که وجود دارد خصوصی سازی چگونه می‌توانست پیش برود.
بزرگترین اشتباه آقایان در مسئله خصوصی‌سازی این بوده است که به اهلیت افراد توجه نکردند، یعنی کسانی که می‌آیند کارخانجات دولتی را می‌گیرند و می‌برند و سرمایه یک ملتی را تصاحب می‌کنند، باید اهلیت داشته باشند در روسیه حداقل آیین نامه تحویل دادن کارخانجات دولتی و خصوصی سازی یک آیین نامه‌ای با ۱۰۰ صفحه است و هر فردی که می‌خواهد بیاید، مورد پرسش و تحقیق قرار می‌گیرد، اما اینجا فردی آمده در اراک در آذربایجان در اردبیل، کارخانه را مفت و مجانی برده و زمین را فروخته و تجهیزات را جدا کرده و هیچ نظارتی بر آن نبوده است یعنی این آقایان بدین نحو می‌خواهند ادامه دهند.
بعد هم وقتی از آقای همتی سوال می‌شود می‌گویند من در جریان نبودم و من کاری نبودم. آقای همتی شما شدید استاد جا خالی کردن. شما می‌خواهید کشور را بدین نحو اداره کنید. شما که امروز به عنوان نماینده آقای روحانی اینجا نشسته اید، افتضاح کردید در اداره کشور و خون شهدا را پایمال کرده اید. شما حتماً باید در مقابل ملت پاسخگو باشید
مجری: در صورتی که گشایش‌های ارزی و ریالی در دولت شما حاصل شد چه راهکارهای مشخصی برای جلوگیری از واردات بی‌رویه به کشور که از عوامل ضربه به تولید است اتخاذ خواهید کرد؟
سید امیر حسین قاضی زاده هاشمی: ما در حال حاضر شاهد یک مافیای بزرگ در هم تنیده‌ی واردات هستیم که با برخورداری از رانت‌های مختلف از جمله رانت دریافت مجوز، رانت دریافت ارز ارزان قیمت، رانت انحصار واردات و امثال این‌ها تولید و نهاده‌های تولید را تهدید می‌کنند. یک دولت مسئول خوب باید هدف اصلی و اولش حمایت از تولید داخل و اشتغال داخلی باشد. مکانیزیم‌های مختلفی هم برای این وجود دارد، مکانیزیم تعرفه‌گذاری را قانون‌گذار در اختیار دولت گذاشته است، اما به طور عملی راه‌های مختلفی به وجود آمده که در اجرا واردات کار خود را انجام می‌دهد و تولید را تهدید میکند. یک مسیر، مسیر قاچاق است که این قاچاقی که عرض میکنم قاچاق از مبادی رسمی و مناطق آزاد و ویژه است که متأسفانه اتفاق می‌افتد و همچنین یک راه هم اینکه آمده‌ایم ارز ارزان قیمت را در مقابل تولید داخلی در اختیار واردکننده قرار می‌دهیم یعنی از یک طرف به طور مثال در کشور نیاز به برنج داریم، اما همزمان در فصل تولید برنج که برنجکار ما تازه محصولش را آماده کرده اجازه واردات حجم بالایی برنج به کشور می‌دهیم. دولت مسئول از یک طرف نباید بازار را دچار کمبود کالا کند، از یک طرف نیز از یک بخش اندکی از واردات باید استفاده کند، باید برای تنظیم قیمت بازار استفاده کند، البته این واردات همیشه باید کمتر از صادرات باشد یعنی باید محور حرکت دولت به سمت صادرات محور باشد از یک طرف هم نباید بگذارد تولید و اشتغال داخلی دچار مشکل شود.
مسئله‌ای که در حال حاضر برای مدیریت وجود دارد مدیریت تأمین است و، چون بخش‌های مختلف اقتصادی به صورت مجزا خودشان تأمین منابع مالی می‌کنند و خودشان وارداتشان را تأمین می‌کنند ما طراحی را انجام داده ایم که تولید ارزش را در کشور به مدیران بزرگ زنجیره تأمین بسپاریم و از تأمین ماده اولیه از طریق معادن، از طریق کشت کشاورز یا تولید بذر یا واردات اتفاق می‌افتد، سفره و مصرف مردم و صادرات را یک مجموعه مدیریت کند و آن مجموعه در مقابل دولت مرکزی و اختیاراتی که به آن تفویض می‌شود باید پاسخگو باشد. اینکه این اختیار را دریافت کند، ولی باز هم بخشی از قاچاق را خودش سازماندهی کند مثل اتفاقی که متأسفانه در حال حاضر رخ می‌دهد یعنی مجوزهایی برای واردات و تولید صادر شده، اما همان صاحب مجوز بخشی از قاچاق را انجام می‌دهد که نمونه بارز آن قاچاق سیگار است.
مجری: بهره گیری از ظرفیت بالقوه معادن کشور طبق اذعان بسیاری از کارشناسان معادن ایران با ده‌ها ماده معدنی و ده‌ها میلیارد تن ذخایر کشف شده و بیش از ۵۰ میلیارد تن ذخایر بالقوه در میان ۱۵ قدرت معدنی جهان قرار دارد، اما فرآورده‌های معدنی کشور نشان می‌دهد این ظرفیت به طور مناسب به کار گرفته نشده است شما برای بهره گیری از این ظرفیت کم نظیر اقتصادی بالقوه چه برنامه‌ای مدنظر قرار دارید.
سعید جلیلی: ما در کشور فرصت‌های بسیار ارزشمندی داریم که هر کدام آنها می‌تواند پیشران اقتصاد کشور باشد کشور ما فرصت‌های خوبی در کشاورزی، معدن، صنعت و شیلات در موضوعات مختلف که مثل واگن‌های یک قطار، اما هر کدام می‌تواند پیشران و لوکوموتیو باشد که بقیه را راه بیندازد بلکه باید دولت بتواند برنامه‌ای داشته باشد که با هر کدام از آنها به تنهایی بتواند کشور را اداره کند یکی از این موارد همین بخش معدن است ما بررسی‌های دقیقی داشتیم که توسط همین جوانان با انگیزه و متخصص داشتیم طبق بررسی‌هایی که انجام شد از طریق معدن به عنوان یکی از این بحث‌هایی که می‌تواند فعال و پیشران کشور باشد و از ذخایر ملی کشور ما است با اکتشاف و استخراج و بلکه مهمتر از این‌ها این که ارزش افزوده در داخل کشور باشد این که شما فقط خام فروشی معدن داشته باشید درست نیست یکی از مشکلات اساسی در کشور این است که ذخایر و مواد معدنی ما خام فروشی می‌شود هر میزان که شما برنامه‌ای برای ارزش افزوده کشور داشته باشید هم ارز آوری شما بیشتر خواهد شد هم اشتغال زایی بیشتر خواهد شد یکی از فرصت‌ها در تحقق این موضوع معدن است شما می‌توانید موتور اقتصاد کشور را راه بیندازید و با آن حتی می‌توان با بخش معدن اگر توجه ویژه شود می‌توان بخشی از هزینه‌های اساسی کشور را با آن تامین کرد می‌توان این کار را کرد اگر ما بگوییم نمی‌توانیم عده‌ای نتوانستن خود را به کشور تسری می‌دهند ما می‌گوییم در چهار سال آینده کشور را نباید فقط اداره کرد بلکه باید کشور را جهش داد یکی از لازمه‌های آن این است که در بخش معدن ما بتوانیم جهش پیدا کنیم نه این که حداکثر بگوییم مشکل دو معدن کار را حل کنیم نمی‌شود، باید برای بخش معدن برنامه داشته باشیم همه ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم و موانع را برطرف کنیم ما جلسات متعددی داشتیم ما با بیش از ۲۴ طیف جلسه داشتیم که این موضوع را در آینده توسعه خواهیم داد.
مجری: در سال‌های اخیر شاهدیم عده‌ای با بهره گیری از خلاهای قانونی و یا با جعل اسناد و مدارک دست به پدیده شوم زمین خواری می‌زنند که لطمات زیادی را به منابع طبیعی وارد آورده است و حجم زیادی از پرونده‌های قضایی را به خود اختصاص داده است. چه برنامه مشخص، بازدارنده و قاطعانه‌ای را برای مقابله با این معضل در نظر دارید؟
سید ابراهیم رئیسی: یکی از مشکلات جدی کشور مسئله زمین خواری است که زمین به جای اینکه برای کشاورزی و سکونت و کاربردهایی که زمین در سطح کشور می‌تواند داشته باشد تبدیل به یک سرمایه‌ای مانند ارز و طلا شده است و به دست سوداگران افتاده است و کسانی که دارند با زمین سوداگری می‌کنند، با تغییر کاربریها و جنگل خواری و کوه خواری‌ها.
زمین خواری هم عرض کردم از آن مواردی است که در قوه قضاییه ما شاهد خروجی اش هستیم و پرونده‌هایی در این رابطه تولید می‌شود اگر سازوکارهایش در دولت اصلاح شود، یعنی دستگاه‌هایی که در این زمینه مسئول هستند در حوزه روستا و شهر، مسئولیت آن با شهرداری هاست و با جهادکشاورزی است، بخش‌هایی که مسئول هستند، بتوانندمسئولیت شان را انجام دهند، نوبت به دستگاه قضایی نمی‌رسد.
ما یک شورایی به عنوان شورای حفظ حقوق بیت المال ایجاد کردیم با حضور همه مسئولان اجرایی و قضایی که از اینگونه زمین خواری‌ها پیشگری شود. به نظر من اولین کاری که برای جلوگیری از این معضل می‌توان انجام داد، سند عادی را باید به سند رسمی در کشور تبدیل کنیم، این یکی از ضرورت‌های جدی کشور است و من از ابتدای ورود به قوه قضاییه این کار را با مجلس دنبال کردم و مجلس نیز این را تصویب کرد که یک مقدار در گیرو دار مسائل اداری است. اینکه سند رسمی در کشور رسمیت داشته باشد، این خیلی مهم است.
دوم، حدنگار(کاداستر) است و از کارایی که شروع کردیم و متاسفانه کشور در بحث کاداستر و کار حدنگار عقب است وشاید حداقل یک کشور است که این کار را انجام نداده است و یا در حال انجام است، ما این کار را دنبال کردیم و انشالله تا آخر ۱۴۰۰ کاداستر کشور به سامان خواهد رسید کارش ۴ برابر شده است. اینکه ما می‌گوییم مدیریت، معنایش این است و این کار ۴۰ ساله بوده و الان در حال به سامان رسیدن است. همه در کشور شاهد این موضوع هستند و ما رسما اعلام می‌کنیم این مسئله در کشور انجام می‌شود.
ما باید سازمان‌های مردم نهاد را فعال کنیم، مردم روستا و شهر خودشان بر این قضیه نظارت می‌کنند وباید در این قضیه فعال شوند و جلوگیری کنند از تغییر کاربریها. کاری که دولت میکند، دولت موظف است راه قانونی را نه تنها در این مورد در همه موارد، راه قانونی را باز کند تا مردم سراغ راه غیر قانونی نروند. یعنی اگر یک به یک سازمان‌هایی که در کمیسیون مسئول هستند کارخودشان را انجام دهند، معلوم شود که جهاد کشاورزی کار خود را میکند، خب متخلف هم مشخص می‌شود.
الحمدلله با پیگیری‌هایی که دستگاه قضایی کرده امروز کاملا انسان کاهش جریان زمین خواری را در کشور می‌بیند و این بخاطر جدیت است و ما امروز مدیریت جدی در امور می‌خواهیم وگرنه قوانین و ممقررات در این زمینه هست منتها انجام نمی‌شود. اگر عمل به قوانین انجام شود کاملا سازوکارها وجود دارد که جلوی زمین خواری گرفته شود.
مجری: اولویت سرمایه‌گذاری برای توسعه صنعتی و اقتصادی؛ از نظر شما بخش‌های صنعتی دارای اولویت برای سرمایه‌گذاری دولت در راستای توسعه اقتصادی کشور که مدتیست از همه توان و ظرفیت‌ها استفاده نمی‌شود چیست؟ منابع لازم برای سرمایه‌گذاری را چگونه تامین خواهد کرد؟
محسن مهرعلیزاده: انجام طرح‌های بزرگ اقتصادی، اعم از اینکه دولت بخواهد سرمایه‌گذاری کند یا مردم نیاز به پول دارد، نیاز به سرمایه دارد، سرمایه یا بایستی از داخل تهیه شود یا از خارج.
در داخل که وضعیت بودجه مشخص است؛ ماه عسل کسری بودجه داریم امسال هم در بودجه سال ۱۴۰۰، از هزار و ۲۸۰ هزار میلیارد تومان، مدرس می‌گوید که ۱۵۰ هزار میلیارد تومان و کارشناسان می‌گویند ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم.
در حال حاضر هم بیش از ۹۰ درصد بودجه در مسیر اجرا و جاری هزینه می‌شود و عملاً کمتر از ۱۰ درصد در مسیر عمران و سرمایه‌گذاری هزینه می‌شود.
اصولاً دولت نباید سرمایه گذاری کند؛ دولت باید راه را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی باز کند.
برای اینکه پول بتواند وارد کشور شود ما باید راه‌های خاصی را باز کنیم؛ اول امنیت سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذار باید اطمینان کند که راه باز است می‌تواند سرمایه‌گذاری کند و مزاحم ندارد. وگرنه سرمایه فرار است. اصطلاحی وجود دارد که می‌گویند اگر به قصد یک گنجشک سنگی را پرتاب کنیم همه گنجشک‌های روی درخت فرار میکند؛ سرمایه هم همینطور فرار است.
روان بودن کار بروکراسی یکی از شروط اصلی کار است. نبود رانت و فساد یکی از شروط اصلی کار است. مهمتر از همه این‌ها نداشتن تنش در سطح بین‌المللی و در داخل است؛ به ویژه در کشورهای همسایه و رفاقت و همزیستی مسالمت‌آمیز با همسایه‌ها.
ما در منطقه‌ای قرار داریم که خوشبختانه سطح دانش علمی، فنی، کارخانه، صنعت و تجربیات صنعتی‌مان در مقایسه با اغلب کشورهای همسایه به مقدار خیلی زیادی بالاتر است. پس بنابراین ما باید روی یک بازار ۵۰۰ میلیون نفری در منطقه حساب کنیم؛ نه فقط بازار ۸۰ میلیونی ایران.
من اینجا عذرخواهی میکنم از جناب آقای رئیسی، باید اشاره کنم به ایشان. ببینید، واقعاً در همین جهت عرض میکنم که همین شورای حفاظت از حقوق بیت‌المال که اشاره کردم در زمانی که من استاندار اصفهان بودم، مسئول ستاد رفع موانع تولید بودم. می‌نشستیم در جهت مانع‌زدایی کار می‌کردیم که یک مطلب یک سرمایه‌گذار را حل کنیم.
با همه چارچوب‌ها و قوانین جلو می‌رفتیم. یک نفر بیرون از این قضیه خوشش نمی‌آمد؛ یک یادداشتی می‌نوشت به قوه قضاییه که اینجا بیت‌المال حفظ نشده است. استاپ می‌کردیم و می‌رفت تا یک سال یا دو سال بعد از بررسی در آنجا و این یعنی دخالت مستقیم در امور اجرایی و کندکننده.
مجری: راه کار شما برای کاهش وابستگی به درآمد نفتی چیست و چه برنامه مشخصی برای استفاده بهینه از این منبع خدادادی و عبور از اقتصاد مبتنی بر نفت دارید؟
علیرضا زاکانی: اقتصاد ما دولتی است و بالغ بر ۹۰ درصد دولت موثر در اقتصاد است، دولت‌ها در گذشته با پول نفت خودشان را اداره می‌کردند و دولت آقای روحانی با پول جیب مردم خودش را اداره کرد و از تورم ارتزاق کرد. همین جا من از طرف آقای روحانی و از طرف آقای همتی از مردم عذر میخواهم، هیچ کس مسئولیت این دولت را نمی‌پذیرد؛ نه ایشان می‌پذیرد و نه آقای روحانی، انگار از فضا آمدند و این بلا را سر ما آوردند.
ما امروز راهی نداریم جز از طریق جهش تولید و بهره مندی از ظرفیت‌های جدی کشور و خلق و توزیع ثروت، حالا برای همچنین کاری ما باید از تولید، خدمات و عناصر مختلفی که در جامعه دارای ثروت هستند بتوانیم دولت را اداره کنیم. امروز متاسفانه ۳۲۰ هزار میلیارد معوقه مالیاتی داریم، امروز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم، امروز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی داریم؛ یعنی ۷۲۰ هزار میلیارد تومان مالیات.
۹ درصد مالیات را مشاغل به خود اختصاص می‌دهند، ۳۷ درصد GDP و تولید ناخالص ملی از حوزه مشاغل صادر می‌شود، لذا اگر بنا باشد ما دقت کنیم می‌بینیم که به جای ۹ درصد باید ما حدود ۳۷ درصد از مشاغل بگیریم و آنکه امروز داریم از مشاغل می‌گیریم یک پنجم یا چهارمی است که باید بگیریم و و نزدیک به ۷۰ هزار میلیارد تومان می‌شود از مشاغل مالیات گرفت؛ لذا باید مسیر دولت را اصلاح کنیم، دولت باید دست در جیب مردم نکند، دولت باید با اقتصاد سالم این مسیر را دنبال کند و این را هم عرض کردم که برنامه دقیق ما اولا چند جانبه است، برنامه تک بعدی اقتصادی به درد نمی‌خورد، برنامه ما اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، مدیریتی، سیاسی، امنیتی و سیاست خارجه است و همه این‌ها فوریتش اقتصاد است و همه در خدمت اقتصاد قرار می‌گیرند، در دنیا امروزاقتصاد ۷۰ درصد دانش بنیان، وابسته به تعلیم و تربیت، مدارس و دانشگاه‌ها است لذا ما یک بسته جامعی آماده کردیم و در این بسته آنچه که مهم است این است که ما با مفاسد اداری، اقتصادی و بوروکراسی به اشد مجازات برخورد می‌کنیم.
مجری: دولت‌ها برای کنترل ثبات در بازارها اقدامات دستوری از جمله قیمت‌گذاری بوده است. از نظر شما این شیوه تا چه میزان در کنترل قیمت‌ها موفق بوده است؟ آیا این شیوه در دولت شما ادامه خواهد یافت و در غیر این صورت راهکار شما برای تنظیم بازارها چیست؟
عبدالناصر همتی: با سلام مجدد خدمت بینندگان عزیز و مردم شریف ایران، اولاٌ من همین اول بگویم من نماینده آقای روحانی نیستم، من از بانک مرکزی کنار گذاشته شدم بخاطر اختلاف نظری که با جناب آقای روحانی داشته‌ام، ولی این را بگویم که آقای روحانی هم قوی‌تر، هم سیاسی‌تر و هم دنیا دیده‌تر و هم از نظر فن بیان بهتر از همه شما بود، ولی ایشان هم مشکل شما را دارد بینش اقتصادی نداشت و گرفتاری من هم همین بود. من خواهش میکنم به این نکته دوستان توجه کنند جناب رئیسی فرمودند که دو گروه اقتصاددان می‌آیند و نظر می‌دهد خب اگر آدم بینش نداشته باشد دو گروه اقتصاد کدام را انتخاب میکند. در دنیا این مسائل حل شده است و آن کسی که تصمیم اقتصادی می‌گیرد باید بینش اقتصادی داشته باشد. جناب آقای حیدری من یک برنامه مفصلی دارم و در واقع دوستان فکر نکنند، چون دوستان در قسمت اول ۵ عدد از دوستان علیه بنده صحبت کردند من مجبور شدم که جواب بدهم، ولی برنامه مفصلی دارم در مورد قیمت‌گذاری خدمت شما عرض میکنم. من معتقد به قیمت دستوری نیستم من معتقدم دولت نباید در این مسائل جزئی نمی‌دانم قیمت‌گذاری گندم، واردات لاستیک، اقداماتی نظیره نهاده‌های کشاورزی وارد شود، دولت باید بر روی زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کند و در آن مسائل وارد شود. مشکل قیمت در نقدینگی است ما باید نقدینگی را کنترل کنیم و رابطه بین کسری بودجه و بانک مرکزی باید حل شود من حتما از استقلال بانک مرکزی به طور جدی حمایت خواهم کرد. مشکل ما ساختاری است و ساختار بودجه ما است که هر روز بر روی آن می‌دمند و هزینه‌های آن را بالا می‌برند و بعد روی بانک مرکزی تبدیل به پایه پولی و نقدینگی می‌شود. حالا درآمدهای ارزی کشور به خاطر تحریم کاهش پیدا کرده است و مشکلات مضاعف شده است. نکته‌ای که اینجا مطرح میکنم این است که قیمت‌گذاری در دنیا شکست خورده است و اینکه می‌گویند ما با گران‌فروشی مبارزه بکنیم با گرانی و گران‌فروشی مبارزه نمی‌شود کرد گران‌فروشی و گرانی نتیجه تورم است قیمت‌های نسبی خودش جواب می‌دهد و وقتی در بازاری قیمت بالا می‌رود در باقی بازارها نیز این اتفاق می‌افتد بنابراین طبق برنامه ما دولت باید کنترل نقدینگی بکند و اگر بتواند نقدینگی را کنترل کند و پایه پولی که تزریق به جامعه می‌شود بتوانیم خنثی کنیم و یکی از راه‌های خنثی‌کردن پایه پولی نقدینگی ارز بود و ارز مسدود شده است و همه این‌ها در خارج از کشور گیر افتاده است و ارز جدید برای بانک مرکزی نیامده است بنابراین من فکر میکنم راه آن، راه اقتصادی است برای تولید، تورم، رشد من برنامه‌های وسیع دارم که به موقع فرصت شود خدمت ملت بزرگ ایران توضیح مفصل خواهم داد.
مجری: در این بخش ۷ سوال داریم که هر نامزد، ۳ دقیقه فرصت پاسخگویی خواهد داشت؛ قرعه کشی میکنم برای نامزدی که باید به اولین سوال پاسخ دهد؛ نامزد شماره ۷ آقای همتی.
سوال شماره یک از عبدالناصر همتی: به طور کلی ۲۴ درصد محصولات کشاورزی به ارزش ده‌ها هزار میلیارد تومان به ضایعات تبدیل می‌شود و برای این محصولات ۱۳ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌شود؛ جنابعالی چه برنامه‌ای برای جلوگیری از این ضرر هنگفت به ویژه در بحث آب دارید؟
عبدالناصر همتی: بحث بخش کشاورزی ما بسیار مهم است؛ زندگی روستاییان ما وابسته به فعالیت‌های کشاورزی است، برنامه مفصلی را بنده دارم برای این که بتوانیم کشاورزی را از این وضعیت نجات دهیم؛ ما یک چیز نزدیک به سالی ۱۴ میلیارد دلار نهاده‌های کشاورزی وارد می‌کنیم، اخیراً یک مقدار کاهش پیدا کرده و در حد ۱۲ میلیارد دلار را داریم؛ بخشی از آن ۴ هزار و دویست تومانی است به خاطر این که نهاده‌هایی هستند که خیلی ضروری است؛ و بخشی از آن نیز با ارز نیمایی وارد می‌شود.
بخش کشاورزی ۷۵ درصد آب ما را مصرف میکند و این مسئله مهمی است؛ البته مسئله آب، مسئله ۳۰ سال آینده همه کشورها است و ما حتماً باید از نظر نوع کشت و نوع آبیاری حتماً باید اقدامات جدی را انجام دهیم، نکته دیگر در بحث کشاورزی موضوع قیمت گذاری محصولات کشاورزی است؛ تا به حال به صورت خرید تضمینی قیمت بوده است مثلاً گندم ۵ هزار تومان؛ در حالی که باید تضمین خرید به قیمت روز داشته باشیم، مشکل کشاورزان الان همین است؛ مسئله بعدی موضوع انتقال به بازار مصرف است؛ شما شب عید دیدید چه اتفاقی افتاد؛ خیلی از میوه‌هایی که در دست کشاورزان بود با قیمت کیلویی ۲ الی ۳ تومان خریدند و در بازار به قیمت ۱۵ الی ۲۰ تومان فروختند این واسطه‌هایی است که در بخش کشاورزی فعال هستند؛ باید بتوانیم این‌ها را به بورس کالا مرتبط کنیم و نباید این گونه باشد که تولید کننده کشاورزی ما مجبور به پیش فروش محصولاتش با قیمت پایین باشد.
این نکته را باید بپذیریم که در روستا در بخش‌های مهمی نتوانسته ایم نظام پایدار کشاورزی را برقرار کنیم و نتوانستیم آن استان‌هایی که جنبه کشاورزی دارند را صنعتی کنیم؛ من فکر میکنم در ارتباط با کشاورزی بحث‌های بسیار پیچیده‌ای داریم؛ آب مسئله مهمی است، بذر و کود واقعاً با قیمت‌های بالا به دست کشاورزان می‌رسد؛ بحث قیمت گذاری هم مهم است و من برای همه این‌ها برنامه دارم.
مجری: نامزد محترم شماره چهار جناب آقای زاکانی، سئوال شماره چهار از نامزد شماره چهار؛ بومی گزینی و اولویت دادن به اشتغال نیروی انسانی هر استان در مراکز اداری و تولیدی همان خطه از موضوعات مهمی است که هم زمینه ساز کاهش بیکاری در استان‌های مختلف کشور می‌شود و هم با افزایش رضایت خاطر هر استان سرمایه اجتماعی کشور را افزایش می‌دهد؛ در صورت رای آوردن رویکرد شما در زمینه بهره گیری از نیروی انسانی بومی استان‌ها چه در سطوح مدیریتی و چه برای اشتغال در فعالیت‌های تولیدی، خدماتی و اداری هر استان چیست؟ لطفا در سه دقیقه پاسخ خود را بفرمایید که از الان شروع می‌شود.
علیرضا زاکانی: بسم الله الرحمان و الرحیم؛ بنده چهار رویکرد اختیار و انتخاب کرده بودم که رویکرد اول تحول در عرصه اقتصاد و مدیریت بود؛ در این عرصه چهار راهکار و هدف عملیاتی را طراحی کردم که یکی جهش تولید بود، یکی حکمرانی فضای مجازی و دولت الکترونیک و دیگری تمرکز زدایی بود و جنبه سلبی آن مبارزه قاطع با فساد اقتصادی و اداری است. تمرکززدایی همین نکته‌ای است که فرمایش می‌فرمایید و آن این است که ما مبتنی بر یک بازآمایش مجدد ایران اسلامی و هویت دادن به ۴۵۱ شهرستان و تعریف ماموریت درست برای آن مقوله عملیات و تلاش و کوشش برای تحول در قاعده هرم اجتماعی ما فعال میکند.
ما از صد در صد وجوه و اعتباری که سالانه در بودجه مصوب می‌کنیم ۱۰ درصد آن سهم استان و شهرستان برای تصمیم گیری است و ۱۲ درصد ماده ۷۵ قانون محاسبات است و الباقی و ۷۸ درصد مربوط به طرح‌های ملی و ملی-استانی است؛ لذا بدبینانه ۹۰ درصد بودجه‌ها را در مرکز کشور برای آن تصمیم می‌گیریم.
این تحول در حوزه دادن اختیارات به شهرستان ها، توجه به محور قرار دادن نخبگان شهرستان‌ها برای تحول و یک اقدام مناسب و تلاش در جهت انتقال ظرفیت اعتباری به خود شهرستان‌ها امکانی را ایجاد میکند که ما ۴۵۰ نقطه کشور با هم شروع به مسابقه دادن کنند و ما مبتنی بر آن نوع پیشرانی که در حوزه جهش تولید اختیار و انتخاب می‌کنیم و خوشه‌های متناسب با آن را در بنگاه‌های خرد و کوچک و میانی تنظیم می‌کنیم، کل کشور را در مسیر تولید قرار می‌دهیم در حالی که اختیار آن را در قاعده هرم شهرستانی توزیع می‌کنیم و امکانی را فراهم می‌کنیم که نخبگان و شایستگان هر شهرستان محور تغییر و تحول آن شهرستان قرار گیرند تا امکانی فراهم شود که از این فلاکتی که این دولت برای ما ایجاد کرده و یا دست مایه‌های سال‌های قبل است و همه آن به این برنمی گردد، ولی به هر حال این بیشترین سهم را دارد، بتوانیم شرایط را به سمتی ببریم که با مشارکت مردم با یک الگوی درست و همه جانبه و نه اقتصادی صرف، امکانی را فراهم کنیم که کشور در سال اول تغییر را حس کند و در چهار سال تحول را ببیند.
مجری: تغییر کاربری و تخریب محیط زیست طبیعی و جانوری در بسیاری از استان‌ها موجب برهم خوردن اکوسیستم‌ها و تبدیل حوادث طبیعی به بلایای طبیعی و خسارت عدیده جانی و مالی به مردمان این مناطق شده است که برای مثال می‌توان به حوادث تاسف بار دو سال گذشته ناشی از بارش‌های آسمانی اشاره کرد برنامه عملیاتی و قابل تحقق جنابعالی برای برگرداندن این مسیر به ریل صحیح خود و جلوگیری از پیامدهای مشابه درآینده چیست؟
محسن مهرعلیزاده: تغییر کاربری یا برای ایجاد صنایع است یا برای ایجاد و احداث ساخت آنها و مراکز مسکونی است که با توجه به اینکه هرکدام از این‌ها در یک جای متفاوتی تصمیم گیری می‌شود بایستی تصمیمات مشخص آن بخش را در نظر بگیریم.
ما متاسفانه محیط زیستمان بسیار الان در خطر است یکی از دلایل عمده این موضوع این است که با تشکیل شوراهای اسلامی، در مراکز روستاها و معین نبودن دقیق اختیارات آنها در مقایسه با اختیاراتی که سایر ارگان‌ها در ارتباط با مساله زمین و ارتباط آنها با شهرداری‌ها باعث شده که بعضا اعمال نفوذهایی در منطقه شود و این تغییر کاربریها فراتر از آنچه که قانون اجازه می‌دهد، صورت گیرد.
در خصوص مساله صنایع و اجازه صنعت هم معمولا آن نظامی که ما در بودجه نویسی داریم و نظامی که در تدوین بودجه داریم در آن نظام علی القاعده یک نگاه آینده نگرانه و عمیق وجود دارد در طراحی، اما در عمل که می‌آید در مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد منطقه گرایی و یا نگاه ویژه نمایندگان به حوزه مدیریت‌شان باعث می‌شود فشارهای زیادی را بیاورند در ایجاد صنایع یا در توسعه‌های دیگر در مناطق خودشان که این‌ها متاسفانه عمدتا تصمیمات مخرب محیط زیست را می‌گیرند.
به نظر من یکی از راه اساسی آن، تقویت سازمان محیط زیست است. یکی از راه‌های آن این است که نهادهای عمومی ناظر بر محیط زیست را بگذاریم به عنوان نظارت عمل کنند، من متاسفم از اینکه به هر دلیل در همین چند سال گذشته ما شاهد این بودیم جزو این مسایلی که ما معمولا به آن انتقاد داریم و از آن ناراحت هستیم اینکه تحت عنوان محیط زیستی‌ها و این‌ها عده‌ای را مشکل برایشان ایجاد کردند معاون جوانی در محیط زیست آمد و کار کرد و بعد مشخص شد مشکل نبوده و هزارتا اسم جاسوس و این حرفا برایش گذاشتند، آقای کاوه مدنی فردی بود که حضورش مغتنم بود در مساله محیط زیست و نگاه دقیق محیط زیستی و حفظ آینده؛ ما در شرایط فعلی اگر به این مسایل کم توجهی کنیم در آینده ما با بحران شکست مواجه می‌شویم.
مجری: نامزد محترم شماره ۱ جناب اقای جلیلی: سئوال شماره ۲ در خصوص شهرک‌های صنعتی است، طبق آمارهای موجود بخش عمده‌ای از واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌های صنعتی کشور تعطیل یا نیمه تعطیل هستند و از این طریق بخش قابل توجهی از سرمایه ها، امکانات و تجهیزات تولیدی کشور در حال فرسودگی بوده و موجب اتلاف منابع، بیکاری و کمبود تولید محصولات داخلی شده است برنامه مشخص شما برای بازگشت این واحدها به عرصه تولید با ذکر محل منابع مالی پیش بینی شده چیست؟
سعید جلیلی: من در ۸ سال گذشته از بسیاری از شهرک‌ها صنعتی بازدید و جلسات متعددی با این‌ها داشته ام. تقریبا شاید با ۲۴ صنف ما جلسات مفصل داشته ایم. در این جلسات ۱۶ مسئله مشترک مطرح شده است که این ۱۶ مسئله تقریبا همه این‌ها روی آن اذعان دارند که این‌ها مانع کار است، اگر ما صحبت می‌کنیم از موانع تولید. یکی از مهمترین بحث‌هایی که مطرح می‌کنند که باعث شده که شهرک‌ها نتوانند کار کنند بحث تامین مالی است.
سئوال اصلی اینجا این است که اگر ما الان روزانه داریم ۲۰۰۰ میلیارد تومان خلق پول می‌کنیم حال به هر دلیلی که جای بحث دارد، بعد چگونه کسانی که در کار تولید هستند مهمترین مشکلشان تامین مالی است. این ۲۰۰۰ میلیارد خلق پول کجا می‌رود؟ به دست چه کسی می‌رسد؟ این سوالات اصلی است که باید کار بشود.
ما بحث مان این است که پس اگر شما می‌خواهید به تولید بها بدهید و یک مشکل آن تامین مالی است این را باید حل کنیم.
نکته دومی که مطرح می‌شود در همین موضوعات مطرح میکنم، ببینید من اینجا بحث‌هایی که مطرح میکنم آورده ام که چه میزان برای اینکه آنها بخواهند برای اینکه یک صادراتی داشته باشند عدم ثبات در مقررات تجاری وجود دارد. یعنی بخش نامه‌هایی که از ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ صادر شده در زمینه‌های مختلف مثلا در فولاد، در کاشی و سرامیک، در شیشه، در سیمان و در پتروشیمی چه میزان بخشنامه‌های متعدد و بعضا متعارض و مختلف که این‌ها حتما تولید شما را لطمه می‌زند.
نکته بعدی که در اینجا مهم است این است که در کنار آن بحث‌ها یکی از خواهش هایشان این است که اگر تصمیمی گرفته می‌شود شما حتی بخش نامه می‌خواهید صادر کنید با ما مشارکت کنید. حداقل حرف آنها را بشنوید بعد بخش نامه بدهید که آن کار بتواند بهتر صورت بگیرد و مباحث آنجا به اصطلاح دیده بشود.
نکته بعد سازمان‌ها و دستگاه‌ها دولتی است که من باز این را عرض خواهم کرد. ماشین دولت برای این است که اگر صنعتگر شما شهرک صنعتی شما او را می‌ببیند خوشحال بشود گویی او را به جلو می‌برد نه اینکه هر کدام از دستگاه‌ها می‌گویند باید ده‌ها مجوز از بخش‌های مختلف بگیریم.
در همین شهرک صنعتی عباس آباد که ما رفته بودیم بحث می‌کردند که من همه کارها را کرده ام، ولی یک دفعه محیط زیست به من مجور نمی‌دهد گفته نه این نمی‌شود. بالاخره این‌ها را شما باید ساماندهی کنید و از طرفیت همین دولت الکترونیک یکی از آن این است که شما به شکل فوق هوشمند پیشاپیش با آنها بگویید که چه امکانات و اختیاراتی دارید و چگونه می‌توانید.
مجری: با توجه به اینکه یکی از چالش‌های اصلی در حوزه توسعه توسعه روستایی و کشاورزی بحث بیکاری و مهاجرت قشر جوان و فعال کشور از مناطق روستایی و شهرهای بزرگ است مهمترین برنامه‌های جنابعالی جهت توسعه فرصت‌های شغلی در روستاها و ماندگاری جمعیت جوان در مناطق روستایی چیست؟
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی: بسم الله الرحمن الرحیم. من وقتی می‌گویم ساختارها استضعاف گر هستند و منابع مالی را نادرست توزیع می‌کنند؛ نتیجه آن می‌شود مهاجرت گسترده روستائیان و متاسفانه از بین رفتن مشاغل کشاورزی. ۶۰ سال پیش امریکایی‌ها برای ما یک طراحی تحت عنوان اصلاحات ارضی داشتن؛ اصل چهار ترومن. بر اساس نظریات الیو تافلری آمدند و برای ما نظام برنامه ریزی درست کردند و هدفشان توسعه شهرنشینی بود. درآمدهای نفتی و هزینه درآمدهای نفتی هم در شهرها به خصوص کلانشهرها باعث شد تا سطح رفاه اجتماعی در شهرها افزایش پیدا کند و شغل و درآمدهای شغلی افزایش پیدا کند؛ بنابراین تمایل به مهاجرت تسریع شود، ما یکی از سریعترین جابجایی‌های جمعیت از روستا به شهر در جهان را داریم.
در طی ۵۰ سال گذشته ترکیب جمعیتی ۷۰ به ۳۰ ما - روستا به شهر- درست برعکس شده و ۸۰ به ۲۰ شده است یعنی در حال حاضر ۸۰ درصد شهری و ۲۰ درصد روستایی شده است. عمده‌ترین مسئله در این زمینه هم باز توزیع نامناسب منابع است. در حال حاضر در کشورهای دنیا ما بیشترین مالیات بر تولید را داریم. ما وقتی سپرده‌های بانکی را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که دهک اول بیشترین سپرده را دارند و دهک‌های پایین تقریباً صفر هستند.
در حال حاضر جوانان روستایی علاقه‌ای برای ماندن به روستا ندارد چرا که درآمد کافی برای اداره زندگیشان ندارند و آن رفاهی که می‌خواهند در شهر بینند، نیست. اگر ما باز منابع را طوری توزیع کنیم که بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها به سمت روستا برود؛ یعنی منابع بانکی به سمت روستا رود، بحث اشتغال مولد شود و همچنین اختیارات کافی باشد و یعنی شبکه توزیع اختیارات را جوری انجام دهیم که هر شهرستانی بتواند پایتخت باشد، مشکلات حل خواهد شد.
مجری: فقر، فساد و تبعیض سه درد کهنه‌ای است که با وجود وعده‌های داده شده به ویژه در منطق کم برخوردار همچنان خودنمایی میکند، در دولت شما شاهد چه راهکارهای عملیاتی برای رفع این معضلات سه‌گانه خواهیم بود؟
محسن رضایی: من معتقدم که سال ۱۴۰۰ سال گشایش و عبور از سختی‌هاست، ولی به عنوان یک سرباز که از ۱۷ سالگی افتخار میکند این شغل را برای خودم تعیین کرده‌ام لازم است دو نکته را بگویم یکی هشدار دهم و دیگری بگویم چرا سینه خود را دوباره سپر حوادث ملت ایران میخواهم بکنم. هشدار من به این برمی‌گردد که ۸ سال آینده چالش‌ها و ابرچالش‌هایی مثل آب، جمعیت، صندوق‌های بازنشستگی، ناترازی بانکها، نقدینگی، بیکاری، گرانی و بدتر شدن محیط کسب و کار را داریم. این بدان معناست که اگر می‌خواهیم فقر و فساد و تبعیض از بین برود اولین کاری که باید انجام شود این است که باید از تکرار دولت‌های گذشته به طور جدی جلوگیری شود.
شما از یک صحبت آقای همتی کاملاً می‌توانید درک کنید که چه اوضاعی وجود دارد. ایشان می‌گویند که به خاطر اینکه در بینش اقتصادی با آقای روحانی اختلاف داشته است من را کنار گذاشته است. جناب آقای همتی شما پس برای چه کنار آقای روحانی مانده‌اید؟ شما که می‌گویید آقای روحانی تخصص اقتصادی نداشته است پس به دست شما این کارها را انجام داده است و شما این کارها را انجام داده‌اید چرا به شعور ملت ایران توهین می‌کنید؟ چرا می‌خواهید دولت‌های گذشته دوباره تکرار شود؟
مردم عزیز ایران من همانطور که سال ۹۲، یک هزارتومانی را نشان دادم به خدای متعال قسم می‌خورم اگر دولت‌های گذشته تکرار شود یک فاجعه بزرگی شما را در بر خواهد گرفت نباید بگذاریم این تکرار شود. من که به صحنه آمده‌ام برای تمام این مسائل خودم را آماده کرده‌ام بیش از ۲۰ سال است که من فریاد می‌کشم به اقتصاد برسید مسئله اقتصاد مهم است. دست از جناح‌های سیاسی و گروه‌گرایی‌ها بردارید. دولت آینده باید قوی‌ترین دولتی باشد که از همه شایستگان که اصولگرا، چه اصلاح‌طلب، چه اهل سنت، چه اهل تشیع، چه بانوان و جوانان باید استفاده کنند ما حتی یک روز و یک ثانیه را نمی‌توانیم از دست بدهیم ما نمی‌توانیم به ملت ایران خیانت کنیم ما باید دست برداریم از خودخواهی‌ها و متلک گفتن‌ها، ما باید دست برداریم از این جنگ‌های روانی خدا خوشش نمی‌آید که یک ملتی بعد از ۲۰۰ سال آمده یک آغازی را شروع کرده و می‌خواهد یک تمدن بزرگی را بسازد امروز نباید دست‌آویز جناح‌های سیاسی و افراد قرار گیرد. یک بار بیایید در مقابل ملت بزرگ تعظیم کنیم و خودمان را در اختیار آنها قرار دهیم و قوی‌ترین دولت را در ۸ سال آینده درست کنیم.
مجری: تورم یکی از بیماری‌های مزمن اقتصاد ایران در سال‌های گذشته است که رغم وعده‌های داده شده بسیاری از دولت‌ها در رفع آن ناتوان بودند مهمترین راهکار شما برای رفع این مشکل چیست؟
سید ابراهیم رئیسی: متاسفانه یکی از مشکلات جدی که مردم ما به آن گرفتار شدند تورم است نسبت به کالاهای اساسی قیمت‌ها فوق العاده افزایش پیدا کرده مسکن ۷ برابر، خودرو ۸ برابر قیمت گوشت مرغ را مردم شاهدند که ۵، ۶ برابر افزایش پیدا کرده امروز آن چه که مردم را بسیار نالان کرده سفره مردم کوچک شد خیلی‌ها در سال ۹۶ گفتند اگر فلانی بیاید قیمت دلار ممکن است بشود ۵ هزار تومان، اما ما شاهد بودیم خودشان آن را به ۳۰ هزار تومان رساندند بعد هم اعلام می‌کنند که اگر ما نبودیم مملکت قحطی می‌شد مثل دروازه بانی می‌ماند که ۱۷ تا گل خورد گفتند چرا ۱۷ تا گل خوردی پاسخ داد اگر من نبودم ۳۰ گل خورده می‌شد این که نمی‌شود پاسخ به مردم باید راهکار پیدا کرد تورم راهکار دارد ثبات بازار بسیار مهم است این قدر دخالت دولت در بازار معنی ندارد شان دولت نظارت، حمایت و هدایت است از بازاری باید برای اداره بازار کمک گرفت از تولید کننده باید برای اداره واحدهای تولیدی و مجموعه‌های صنعتی کمک گرفت نمی‌توان با بخشنامه تصمیم گرفت و بازار دستوری اداره نمی‌شود ثبات بازار بسیار مهم است ارز تک نرخی را باید در کشور باب کرد، این فساد جدی است من پرونده‌ها را در قوه قضاییه شاهدم این ارز ۴ هزار و ۲۰۰ چقدر پرونده در قوه قضاییه درست کرده ما موارد را در حال رسیدگی داریم چقدر مشکل درست کرده است، بله کمک به سفره مردم درست است، اما این به جیب یک عده دلال رفت باید به طرف ارز تک نرخی رفت و ثبات در بازار. باید ارز صادراتی را مدیریت کرد ما یک وقت اعلام می‌کنیم در کشور ارز صادراتی را صادر کنندگان نیاوردند این را نمی‌شود با قوه قهریه حل کرد باید رفت پیگیری کرد و آن را به صورت تهاتر و موارد دیگر دنبال کرد مدیریت نسبت به ارز صادراتی بسیار مهم است ما باید تسهیلات بانکی را مدیریت کنیم اگر در این مسیر نسبت به خلق نقدینگی مدیریت شد و پرداخت تسهیلات مدیریت شد و ارز صادراتی مدیریت شد.
علیرضا زاکانی در جمع بندی اظهارات خود در اولین مناظره انتخاباتی: تنها جرم انتصابی بنده مبارزه با فقر و فساد و تبعیض است. من ۱۵ روز ازحنگ برگشته بودم امتحان دادم و دو تائیدیه گرفتم ۱۱ ماه با ماشین مسافرکشی می‌کردم و زن و بچه داشتم و این‌ها مسائلی است که انسان را می‌آزارد. من در دانشگاه علوم پزشکی درس خوانده ام و اگر شما رفتی به خارج و از خارج آمدی به داخل، بنده کنکور دادم و رزیدنت شدم و بخاطر اینکه دستم معلولیت داشت گفتند برو پزشکی هسته ای، اگر می‌دانیدنگویید، اگر نمی‌دانید حال بدانید و دیگر نگویید. مایه خجالت است.
می‌گویند نامزد پوششی هستم، امیدوارم این آخرین باری باشد که چنین چیزی را می‌گویید. اگر بناست که کسی پوششی باشد، شما اصلی‌ترین نامزد پوششی هستید، آمدید ۸ سال افتضاح دولت را پوشش دهید. مردم دارند می‌بینند و لمس می‌کنند.
قرار بود قرارگاه اقتصاد مقاومتی وجود داشته باشد، قرار گاه مرغ زدید. در بحث نهاده‌های دامی یکی از افرادی که متهم است، آقای همتی است. بنده با عدد و رقم خدمت تان خواهم گفت. بی تدبیری ایشان مرغ را ۳۵ هزار تومان کرد. دیگران بودند و ایشان هم بود. مردم یادتان هست که گفتند ما رکود را رد کردیم. از کرونا گذشتیم و تحریم رفع شد چرا به مردم دروغ می‌گوییم مردم صداقت و دانش می‌خواهند. مردم عرضه می‌خواهند. ۲ هزار میلیارد در بازار ریختید و پدر مردم را در آوردید.
شما کاندیدای معمولی هستید؟ آقای همتی بگذریم. شما با استقلال بانک مرکزی موافقید؟ با این قانونی که در مجلس است موافق هستید؟ اگر موافقید بگویید تا من بگویم در مجلس چه گفتید؟ تنها کاری که ما می‌کنیم دولت را از جلوی ملت کنار بکشیم و در خدمت مردم قرار می‌دهیم، بانک را در خدمت تولید قرار می‌دهیم و بازار سرمایه را خط تلاش اصلی سرمایه گذاری در کشور قرار می‌دهیم وب رای ان منابع و عناصر توسط ملت تامین می‌شود، اما دولت خود را پشتیبان بازار سرمایه می‌داند نه اینکه دست در جیب ملت کند.
۳۰۰ هزار میلیارد تومان وزیر اقتصاد گفته دولت سال گذشته از بازار سرمایه برداشته است برای چی برداشته است آقای روحانی برای چی برداشته است. مال مردم را برای چی برداشته است؟ مسیر غلط گذشته و امروز باید جبران شود. ملت باید همگی به میدان تغییر و تحول بیاییم و بدانیم که باید خود را اصلاح کنیم و توقعم از دوستان این است که وعده ندهیم و بگوییم می‌خواهیم چه کنیم تا تحول بزرگی در جامعه ایجاد شود و تغییر و سال چهارم تحول ایجاد شود
جمع‌بندی سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی: از آنجایی که ظاهراً در جمع حاضر، من جوانترین هستم، باید بگویم ما جوان‌ها آرمان‌های بلندای داریم و دلمان می‌خواهد تحولات عمیقی اتفاق بیفتد. مردم از ما سوال می‌کنند که چرا هر انتخاباتی می‌گذرد حرف‌ها تکرار می‌شود؟ مشکل گرانی، مشکل بیکاری، مشکل معیشت مردم، مشکل مرغ و تخم‌مرغ و مشکلاتی به این سادگی چرا حل نمی‌شود؟
حقیقتاً ما با یک جمعی از دوستان‌مان چند سالی هست به خصوص بعد از زمانی که بیانیه گام دوم انقلاب داده شد به این جمع‌بندی رسیدیم که نحوه اداره کشور مشکلاتی دارد این مشکلات قدیمی و زیرساختی است.
من یک پزشکم؛ یک جراحم. ما یک بیماری مزمن و یک بیماری خطرناک را با مسکن درمان نمی‌کنیم وقتی سرطانی را نفس بیماری را گرفته است، باید جراحی شود.
وقتی ما ۵۰ سال تورم دو رقمی داریم، وقتی نرخ بیکاری بالا داریم، وقتی که برنامه‌ریزی‌های ما آثار موقت دارد، آثار کوتاه مدت دارد به ما می‌گوید که باید برویم کارهای اساسی تری انجام بدهیم بله برای موضوعات اضطراری باید حتماً دستورالعمل داشته باشیم برنامه داشته باشیم که داریم.
ما این برنامه‌ها را در مجموعه کتاب‌هایی فرستادیم برای همکاران و دیدند و حتی این را ارائه کردیم به جامعه نخبگانی دولت سلام. در دولت اعتماد آمده‌ایم برنامه اجرای دقیق را ذکر کردیم حتی ۲۱۳ پروژه اجرایی را هم ذکر کردیم؛ اما حرف ما بالاتر از اینهاست.
ما نیاز است رویکردها را تغییر دهیم، نگاه‌ها را تغییر دهیم، نگاه‌ها را به مردم تغییر دهیم. دولت سلام آمده که حاکمیت مردم را تعمیق بدهد آمده است؛ مردم سالاری را نهادینه کند.
قانون اساسی ما قائل به حاکمیت مردم است. دولت باید به مردم پاسخگو باشد. مردم باید بر آن نظارت داشته باشند. جایی که خطا میکند بتوانند با او برخورد کنند. اما سطح نگاه ما به مردم این است که بیایند پای صندوق‌های رای بدهند و بروند.
وقتی ما سراغ مسئله سربازی می‌رویم، می‌گوییم به خاطر اینکه این مانع توسعه استارت‌آپ‌هاست. وقتی سراغ مدیریت غلط کرونا می‌رویم به خاطر اینکه مدیریت چند پارچه‌ای در مدیریت دولتی این بلا را سر کشور آورده و امروز شما می‌بینید که همه مردم گرفتار آن هستند.
تلاش ما باید به این سمت برود که ما مسائل ۵۰ ساله و ۱۰۰ ساله را حل و فصل کنیم. الان شما نگاه کنید نقدینگی ۷۰ هزار برابر شده است؛ چه کسی عامل خلق این نقدینگی است؟ آیا نقدینگی آن هم خلق نقدینگی به این عظمت مربوط به خارج از کشور ماست؟
متاسفانه ما دنبال ایجاد ساختارهای مولد فقریم. در انحصار و تبعیض یک اقتصاد درست شده است؛ رانتی - غارتی. یعنی از یک انحصار فوق‌العاده ایجاد شده است.
این انحصارها را طبقه مرفه درست میکند. این طبقه مرفه کنار منافع دولت قرار گرفته است صحبت از خصوصی‌سازی که می‌کنیم، می‌شود اختصاصی‌سازی. از یک جیب دولت می‌رود به جیب دیگر دولت.
کل هنر ما این است که مدیریت صندوق‌ها را جابجا کنیم. اگر الان بخواهیم منابع کشور را همینطوری بین مردم تقسیم کنیم، منابع طبیعی کشور را، به هر نفر ۳ میلیون تومان می‌رسد. باید سوال کرد که این منابع کجا رفته است؟
سید ابراهیم رئیسی در جمع بندی مناظره امروز: رئیس جمهور، رئیس همه جمهور است یعنی همه مردم، تمام جناح ها، گروه‌ها و تمام دغدغه‌مندان نسبت به مردم و انقلاب از هر جناح، از هر حزب و با هر گویشی و در هر اقلیمی که قرار دارند باید خود را رئیس آنها ببینند.
نگاه، نگاه خدمتگزاری به همه است، زن، مرد، پیر، جوان، دختر و پسر، رفع مشکل همه در دستور کارش باشد، با یک نگاه عمیق به شناخت مسائل کشور، به حل مسائل کشور، به تعیین اولویت‌ها برای مسائل کشور، با داشتن برنامه.
در قوه قضاییه همه مردم دیدند آن روز که رفتم، یک برنامه‌ای تحت عنوان سند تحول ارائه دادم و مشغول به کار شدم و بعد این سند تحول را در اختیار همه اندیشمندان، صاحبنظران، قضات و همه قرار دادم و گفتم تحولی که میخواهم ایجاد کنم و این سندش است و مستند این سند میخواهم تحول ایجاد کنم، مردم هم احساسشان این بود که بعد از دو سال و چند ماه یک اتفاقی در قوه قضائیه افتاده، نگاه‌های مردم، نگاه‌های نخبه گانی و حتی نگاه جناح‌های مختلف این شد که یک اتفاقی در قوه قضائیه افتاده و یک وضعیت متفاوتی در قوه دارد پیش می‌آید.
این برنامه نویسی و این نگاه را من در چند روزی که تصمیم گرفتم، اندیشکده‌های مختلفی را در کشور یعنی ۱۲ اندیشکده فعال در کشور را در این رابطه به خط کردیم و دوستان کارهای بسیار خوبی کردند و یک برنامه‌ای برای بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت گره‌های مردم، همان نظام مسائل مردم و حل مسائل مردم در دستور کار بوده است.
در مسئله فضای مجازی که آقایان مطرح می‌کنند ما معتقدیم که در فضای مجازی عقب هستیم، در فضای مجازی کار آنچنان بایسته نشده، زیرساخت‌ها مشکل دارد. من از جوانان سوال میکنم، از بچه‌ها سوال میکنم، شما دارید game بازی می‌کنید چقدر وسط بازی حالتان گرفته می‌شود؟ معلوم است که زیرساخت‌ها درست نیست، پژوهشگر عزیز وقتی دارید پژوهش می‌کنید می‌بینید که کار پژوهش ات و در ارتباط با یک کتابخانه در آن طرف دنیا با مشکل مواجه شده، این مشخص میکند که زیرساخت‌ها کامل نیست که باید کامل شود.
در تولید محتوای فضای مجازی مشکل داریم، حق بسیاری از خانم‌ها در این قضیه ضایع می‌شود، حتی خانم خانه داری که تولید محتوا میکند، حقش ضایع می‌شود. در ارتباط با مسئله فضای مجازی باید در آن قسمتی که کار نشده، کار بسیار شود، من خودم در این فضا هستم، ۲ میلیون دنبال کننده دارم، ارتباط دارم و خیلی از مسائل از، این طریق به من منتقل می‌شود، منتهی آقایان خیلی از مسائل را خلط مبحث می‌کنند که آن کارها وظیفه شان است انجام نداده اند و یکسری مسائل فرعی را توجه می‌کنند.
بدانید ما مسائل کشور را در مسائلی که امروز مسئله است، وقتی می‌گوییم سفره، سفره مسئله مردم است، وقتی می‌گوییم کسب و کار، مسئله مردم است، وقتی می‌گوییم دولت، دولت مسئله مردم است، ما چطور نتوانیم بعد از گذشت این همه یک دولت تراز انقلاب اسلامی، خاص مردم عزیز با همه نگاه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایجاد کنیم، حتما ما توانمندیم، ما اصحاب ما می‌توانیم هستیم، نمی‌شود، نشد ...
من در رابطه با برخی از مسائل بانکی با مسئولین بانکی صحبت کردم که آقا این کار می‌شود، گفتن بانکها به حرف ما گوش نمی‌کنند، گفتم یعنی چه که نمی‌کنند، پس من شروع میکنم ببینید می‌کنند یا نه. نه به دلیل اینکه در قوه قضائیه هستم، هر مدیری محکم و جدی باشد کارها انجام خواهد شد.
سعید جلیلی در بخش جمع‌بندی مناظره امروز: موضوعات اقتصادی مطرح شد، اما موضوع اصلی این جلسه نقش و هنر رئیس جمهور است و اینکه کسی که در این جایگاه قرار می‌گیرد چگونه این بحث‌ها را می‌خواهد به نتیجه برساند.
این بسیار موضوع مهمی است اگر کسی که در این جایگاه قرار می‌گیرد برنامه‌هایی را داشته باشد در بخش‌های مختلف یک نکاتی را بگوید سوال این است که با چه تضمینی این‌ها به نتیجه می‌رسد. اولین سوال به نظر من در برنامه‌ها باید این باشد جدا از اینکه می‌گویند چه می‌کنند. باید بگویند این کاری که می‌کنند چه نتیجه‌ای خواهد داشت. مشخص باشد تا این قابل ارزیابی باشد.
۸ سال پیش در همینجا یک چیزهایی گفته شد، اما کدام یک انجام شد تحریم‌ها دو برابر شد دلار چند برابر شد. بحث بنده این است اگر در سوال معدن از بنده سوال کردید که چه کردید من می‌گویم در این بخش اشتغال ایجاد می‌شود این را دقیق می‌گوییم این کارها را خواهیم کرد در اشتغال مثلا سال اول ۱۰۰ هزار، سال دوم ۱۲۶ هزار، سال سوم انقدر و سال چهارم ۲۵۳ هزار شغل ایجاد خواهد شد و این قابل ارزیابی است اینکه چگونه من از همینجا تشکر میکنم از صدا و سیما من در شبکه تلوبیون آنچه در اینجا نمی‌شود بیان کرد را بیشتر توضیح خواهم داد و حتی اگر دوستانی با این موضوعات سوال دارند حاضرم در آنجا با آنها مناظره و یا مباحثه داشته باشم.
عرض بنده این است ماها باید صحبت کنیم از یک رئیسی جمهوری که با اقتدار بتواند این کار را انجام دهد اقتدار هم این نیست که مثلا بگوییم چند حرف تند زده باشند یعنی اینکه به موقع تصمیم بگیرد و تصمیمش اجرا و عملی شود و آن نتیجه‌ای که قول داده است شکل بگیرد. اینجا مشکلی که وجود دارد برای اینکه چنین چیزی باید محقق شود این است که برخی از مشکلات همه مشکلات ساختاری نیست یک مشکلاتی در فرهنگ سیاسی کشوراست.
رئیس جمهور باید این توانمندی را داشته باشد متأسفانه برخی از این‌ها مربوط به این جناح و آن جناح و این قوه و آن قوه نیست ممکن است فراتر باشد این را باید برطرف کرد و این بحث بسیار مهمی است که ما چگونه می‌خواهیم آن فرهنگ سیاسی غلطی را که بعضاً حاکم است را کنار گذاریم مناسبات غلطی که شکل گرفته است. مناسبات غلطی که شکل گرفته من بعضی از آنها مثال بزنم مثلا ما اگر می‌گوییم کار به نتیجه برسد کار با نمایش به نتیجه نمی‌رسد کار واقعی می‌خواهد. به قول شهید حاج قاسم سلیمانی می‌گفتند که اگر شما آبی را رها کنید آنطور نیست که به پای درختی برسد باید دنبال آن بروید و مواظب باشید که راه را کج نکنند، ماشین دولت را اگر شما می‌خواهید این نیست که من یک بخشنامه‌ای را صادر میکنم و این می‌رود، من به عنوان کسی که از کارشناس، معاون، وزیر، رئیس اداره، مدیرکل همه از پایین به بالا آمده‌اند و دیده‌اند که موضوعی که به این سیستم می‌آید چگونه از مسیر خودش خارج بشود مهم این است که کار به نتیجه لازم برسد و ماشین دولت را به بهترین شکل بتوان استفاده کرد اینجاست که اگر ما صحبت می‌کنیم از فضای مجازی و هوشمند و بلکه فوق هوشمند کردن دولت باید برخی از این ساز و کارها باید بتوانیم به خوبی از آنها استفاده کنیم، عرض بنده این است که یکی از مهمترین چیزهایی که ما الان صحبت از جایگاه رئیس جمهور می‌کنیم و مانع کار است و متأسفانه وجود دارد بحث تعارفات است، تعارفات سیاسی، تعارفات جناحی، تعارفات بعضا سازمانی، اینهاست که مانع کار می‌شود.
محسن رضایی در جمع بندی مناظره امروز: صحبت‌های من این است که دولت‌های گذشته نباید تکرار شود. در این دولت ها، سفره مردم از سفره دولت جدا شد و جوانگرایی کنار رفت، ما نمی‌توانیم وارد ادبیات سیاسی-اداری کشور شد، اعتماد به نفس کشته شد و خودباوری و خلاقیت از بین رفت.
باید یک دولت نو به وجود آید که کارآمد، قوی، پاسخگو و مسئولیت پذیر باشد. دوباره مردم و دولت در کنار هم قرار گیرند و یک دولت جوان و انقلابی انشالله ما درست خواهیم کرد. شعار ما می‌توانیم را دوباره به عرصه اداره و مدیریت کشور برمی گردانیم.
برنامه‌های من شامل این هاست؛ یارانه ۴۵۰ هزار تومانی را برای ۴۰ میلیون نفر تضمین میکنم. شغل خانه داری که تربیت فرزند و بهداشت و سلامت خانگی است را برقرار میکنم.
علاوه بر ساخت یک میلیون مسکنی که در مصوبه مجلس است، یک میلیون مسکن به صورت نوسازی که احیاء بافت‌های فرسوده است را در دستور کار قرار می‌دهیم.
ایجاد صندوق جبران ضرر مالباختگان بورس را در پیش می‌گیریم و علاوه بر این از اصل ۱۲۷ استفاده میکنم و ایالت‌های اقتصادی را طبق قانون اساسی درست خواهم کرد. موضوع کشاورزی و کشاورزان مظلوم ما که امروز حتی در قیمت تضمینی گندم و دانه‌های دامی با مشکل مواجه هستند، ۵ درصد بالاتر از قیمت‌های وارداتی محصولات کشاورزی را تضمینی می‌خرم و بیمه کشاورزان را حل میکنم و دست دلالان و واسطه گران را در این زمینه قطع خواهم کرد و کشورم ایران را به آب و غذای منطقه ۵۰۰ میلیونی تبدیل میکنم.
فضای مجازی را با مدیریت در دسترس همگان قرار می‌دهم و این را عرض میکنم که خود را سرباز وطن می‌دانم و یک بار دیگر آبروی خود را کف دست گذاشته ام و آورده ام تا با جانفشانی و ایثار و فداکاری دهه اول انقلاب جوانان کشور را به صحنه بیاورم و با کمک کارشناسان و پژوهشگران کشور نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری و نظارت را در جامعه و دولت انشالله تقویت کنم و در این عرصه بزرگی که بوجود آمده حقیقتا شرمنده اعتماد شما مردم هستم. من شرمنده صبر و تحمل شما هستم، من شرمنده زباله گردها، نان قرضی‌ها و کوله برها هستم.
هیچ گاه فکر نمی‌کردم که وقتی خرمشهر آزاد می‌شود و آوارگان به خرمشهر برمی گردند من باقی بمانم و وضع اسف بار جامعه را در پشت سر اقتدار ایران که تا ساحل مدیترانه برادران من به عنوان مشاور و صلح ساز امنیت هستند در پشت سر آنها مردمی را صبور ببینم که با انواع ناملایمات دارند ما دولتمردانی را که امروز آنها را بازیچه می‌خواهیم قرار دهیم تحمل می‌کنند.
حقیقتا به جای همه دولتمردان کشور از محضر شما عذرخواهی میکنم و امیدوارم که خداوند متعال توفیقی به من دهد که این گذشته‌ها را جبران کنم.
عبدالناصر همتی در جمع‌بندی مناظره امروز: دو نکته را خدمت عزیزان بگویم یکی اینکه من فکر می‌کردم جناب آقای زاکانی پوششی هستند، ولی الان فهمیدم سوپر پوششی هستند بنابراین به هیچ وجه وقتم را صرف پاسخ دادن به ایشان نمی‌کنم. نکته دوم اینکه گفتند چرا آمدید بانک مرکزی؟ من بانک مرکزی آمدم افتخارم این است که در شرایط بسیار سخت در کشور بانک مرکزی را اداره کردم نگذاشتم ایران ونزوئلایی شود. مطمئن باشید که الان آمده ام که رییس جمهور شوم و نگذارم اقتصاد کشورمان به سمت اقتصاد کره شمالی برود.
اما سخنی با مردم عزیز دارم و برای آنکه دقیق صحبت هایم را عرض کنم از روی متن می‌خوانم تا هیچ کلمه‌ای را از جا نندازم. مردم، من هنوز پیروزی این انتخابات نیستم. چون اکثر شما تا الان تصمیم دارید که رای ندهید، اما از شما دعوت میکنم لطفا تجدیدنظر کنید، برای تقویت جمهوریت نیاز داریم قدرت بی قدرت‌ها را نشان دهیم. ما زمان نداریم برای احیای توسعه کشور، ما ایرانی‌ها دیگر حق و فرصت اشتباه کردن نداریم، جامعه ایران در حال پیر شدن است. چهار سال دیگر یکسری فرصت‌های طلایی بین المللی توسعه ایران از دست می‌رود، میلیون‌ها ایرانی می‌تواند از زیر خط فقر درآیند اگر این ۴ سال از دست نرود.
همسایه‌های ما در حال جلو افتادن از ما هستند اگر امروز درست انتخاب نکنیم ۲۰ سال دیگر همچنان داریم قیر رایگان و ارز ۴۲۰۰ توزیع می‌کنیم حتی از عراق و پاکستان هم عقب می‌افتیم.
ما الان به همت شهید سلیمانی ها، قدرت منطقه ایم، باید اقتصاد اول منطقه هم باشیم، اما نیستیم. اگر امروز درست انتخاب کنیم الگوی اقتصادی منطقه خواهیم شد، در میان نامزدهایی که امروز روبروی شما هستند من توانایی و دانش این کار را دارم. اگر یکایک شما بخواهید هم یکسری مشکلات اقتصادی کشور حل می‌شود بعد از چند سال جنگ تحریمی، جامعه مان یک نفسی می‌کشد و روی ریل توسعه می‌افتد و هم جمهوریت تقویت می‌شود.
خیلی‌ها نتیجه انتخابات را از پیش مشخص می‌دانند، ولی ما می‌توانیم نتیجه صحنه را عوض کنیم، کمکی که از شما میخواهم و از شما بر می‌آید آن است که اولا خودتان رای دهید و اگر اعتراض هم دارید اعتراض خودتان را با رای به من نشان دهید. دوما در همین هفته تلاش کنید نظر لااقل ۱۰ نفر دیگر را تغییر دهید و با خودتان همراه کنید، لطفا بشمارید لااقل ۱۰ نفر، بحث پیروزی من نیست ما مردم می‌توانیم ببریم؛ ایران هم می‌تواند ببرد، جمهوریت هم می‌تواند ببرد، ما مردم می‌توانیم بازی و صحنه را عوض کنیم به نفع ما مردم، به نفع جمهور، به نفع جمهوریت و به نفع فرزندانمان و به نفع ایران.
والسلام، ان‌شاءالله که ۲۸ خرداد همه با حضور چشمگیر خود در پای صندوق‌های رای جواب خوبی را به آن‌هایی که فکر می‌کنند جمهوریت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران ضعیف شده، بدهیم.
مجری: تقریبا همه نامزدهای محترم از ۱۰ دقیقه فرصت نیمه دوم خودشان استفاده کردند. دو نکته را عرض بکنم. نکته اول این که چنانچه نامزدهای محترم حاضر در استودیو یا اشخاص دیگر شکایتی نسبت به مطالب مطرح شده در مناظره داشته باشند کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری آماده رسیدگی به این شکایات و در صورت اثبات، دادن فرصت مناسب برای پاسخ گویی خواهد بود.
نکته دیگر اینکه ما به عنوان رسانه ملی وظیفه خودمان می‌دانیم که هر کدام از ۷ نامزد محترم که ان شالله ریاست جمهوری اسلامی ایران را در دوره سیزدهم بر عهده داشته باشند صحبت‌هایی که در مناظرات و مسائلی که به صورت تلویزونی مطرح می‌کنند را به صورت کمی و کیفی در فواصل اعلام شده در رسانه ملی بررسی پیگیری و ارزیابی می‌کنیم تا ان شاءالله کمک بکنیم به پیشرفت و توسعه کشورمان.
از تک تک نامزده‌های محترم تشکر میکنم به خاطر تشریف فرمایی شان به برنامه مناظره. از همه همکاران در بخش‌های مختلف شبکه یک سیما، معاونت سیما و معاونت سیاسی که همت کردند که برنامه مناظره را تقدیم شما بکنیم و از تک تک شما بینندگان عزیز در داخل مرزها ایران یا خارج از کشور بیننده برنامه مناظره یا شنونده آن و یا مخاطب در شبکه‌های اجتماعی هم بودید صمیمانه تشکر و سپاسگزاری میکنم.
ان شالله سه شنبه ۱۸ خرداد با دومین مناظره از سری مناظرات سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران با نامزدهای محترم در خدمت شما بینندگان عزیز خواهیم بود
انتهای پیام/
۰۵:۴۹ - ۱۴۰۰/۰۳/۱۷