زندگی سالم

حوزه/ مدرس و مشاور سبک زندگی سالم گفت: همگام بودن با طبیعت و کائنات شرط مهم و اصلی در سلامت است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، دکتر زهرا خرمنگیر در نشست علمی که با موضوع سبک زندگی، کرونا و سلامت روان به همت مؤسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم و به‌صورت اینترنتی برگزار شد، اظهار داشت: منشأ بسیاری از بیماری‌های جسمی، اختلالات روانی می‌باشد، هر چیزی که خداوند آفریده است دارای یک طبع و مزاج هست حتی درختان و به عبارت بهتر سلول‌های بدن انسان دارای مزاج‌های مشخص هستند.

آفرینش هر چیزی دارای حکمت است

وی با بیان این‌که آفرینش هر چیزی دارای حکمت است، ادامه داد: هر چیزی که درون آن تهی باشد احتمال شکستگی آن بیشتر می‌باشد فضای خالی داخل جمجمه با کوچک‌ترین ضربه دچار شکستگی می‌شود به همین علت بسیار مهم است که جایگاه ویژه مغز را که بالاترین جایگاه را دارد بدانیم.

خرمنگیر افزود: معمولاً در طب کلاسیک دارو تجویز می‌شود اما حکمت آن را نمی‌دانیم مثلاً ممکن است یک سردرد منشأ گوارشی داشته باشد که معمولاً در نظر گرفته نمی‌شود و داروی سردرد تجویز می‌شود.

وی ابراز داشت: مزاج مغز در حالت عادی سردتر است و متأسفانه به علت سبک زندگی اشتباه مغز در تعادل خودش نیست.

مدرس و مشاور سبک زندگی سالم تأکید کرد: یکی از علت‌هایی سردی مغز این است که تجزیه اطلاعات را به‌خوبی انجام دهد اگر مغز به علت اشتباهات رفتاری بیش از حد گرم شود در واقع از مزاج اصلی خود خارج شده است.

وی به بیماری کرونا اشاره کرد و بیان داشت: یکی از مشکلاتی که به علت کرونا تشدید شده است به‌هم‌ریختگی ساعت خواب و بیداری است در طب کلاسیک هم به این موضوع پرداخته می‌شود به طوری که به‌هم‌ریختن ساعت خواب و بیداری روی کنش‌ها و رفتارهای فردای آن روز تأثیر می‌گذارد و اگر تکرار شود این اختلال رفتاری جز منش و شخصیت می‌شود.

خرمنگیر ابراز داشت: متأسفانه کرونا ساعت خواب و بیداری را به‌هم‌ریخته و باعث تداخل امواج روی نضج نرم مغز می‌شود و باعث گرم‌شدن آن می‌شود.

وی افزود: موبایل یکی از عوامل مهمی است که باعث به‌هم‌ریختن خواب می‌شود و باید گفت همگام بودن با طبیعت و کائنات شرط مهم و عامل اصلی در سلامت است.

بهترین زمان خواب قبل نیمه‌شب شرعی است

مدرس و مشاور سبک زندگی سالم ادامه داد: بهترین زمان خواب قبل نیمه‌شب شرعی است چرا که هورمون‌هایی که از نضج نرم مغز ترشح می‌شود روی قسمت‌های مختلف بدن مثل کبد تأثیر گذاشته و کارکرد آن‌ها بهتر می‌کنند.

وی بیان داشت: در نتیجه یکی از عوامل مهم که در سبک زندگی سالم مؤثر است تنظیم خواب و بیداری است.

خرمنگیر در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار داشت: اقلیم کشور ما در منطقه‌ای است که گرم و خشک است که در نتیجه تمایل به سردی‌ها در تمامی فصول زیاد است و باید گفت که هر میوه‌ای را باید در زمان فصل خود استفاده کنیم.

وی تأکید کرد: ۶ عامل مهم که وزارت بهداشت با نام اصول خودمراقبتی از آن نام می‌برد که در سبک زندگی سالم مؤثر هست عبارت‌اند از:

۱)آب‌وهوا، مهم‌ترین عامل در سبک زندگی سالم داشتن هوای سالم است.

۲)خواب و بیداری، خواب یک رفتار است، رفتار خواب را درست کنیم.

۳)تغذیه که شامل نوشیدنی، خوردنی‌ها، مزاج مواد غذایی هم‌روی تعادل مغز تأثیر زیادی دارد.

۴)یبوست: عامل مهم روی بیماری‌ها و اختلالات روحی و روانی خواهد بود و تأثیر زیادی دارد.

۵)عامل بعدی ورزش هست اختلال گردش خون باعث کاهش گذر خون و در نتیجه اختلال کارکرد در بدن می‌شود.

۶)حالات روانی و روحی که آن‌قدر قدرتمند است که می‌تواند ۵ عامل قبلی را پس بزند و باعث سکته شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این‌که درمان فقط دارو نیست، گفت: گاهی طبیعت هم درمان است و می‌تواند بر روی انسان‌ها تأثیر مثبتی می‌گذارد.

پرهیز اساس درمان است

خرمنگیر با بیان این‌که پرهیز اساس درمان است، اظهار داشت: انسان‌ها در زندگی روزمره باید طوری عمل کنند که مزاجشان همیشه به سمت تعادل حرکت کند، اگر هر رفتار یا کاری که باعث شود تعادل مزاج به هم بخورد به دنبال آن بیماری ظهور می‌کند.

اصلاح یا متعادل کردن مزاج فواید زیادی دارد

وی ادامه داد: اصلاح مزاج یا تعدیل مزاج، فواید زیادی برای سلامت انسان خواهد داشت. برای متعادل کردن مزاج خود، ابتدا می‌بایست شناخت کامل از نوع مزاج خود داشته باشید چرا که به‌هم‌ریختن مزاج، مزاج سرد به گرم یا گرم به سرد بدن را در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف و خطرناک قرار خواهد داد.

خرمنگیر تأکید کرد: الگوی مصرف مواد غذایی و مواد مصرفی در سبد غذایی یک فرد مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر طبع و مزاج است، شما باید علاوه بر شناخت کامل از مزاج خود، مزاج غذاهای مختلف و نوع آب‌وهوا را شناخته و طریقه متعادل کردن مزاج را بلد باشید.

وی ادامه داد: همان‌طور که خشم، تنفر، اضطراب، ناامیدی، داروی عارضه دار، تغذیه نادرست، غذای فاسد، هوای بد، صدای دلخراش و…مزاج انسان را بهم می‌زند آرامش، امیدواری، محبت، داروی طبیعی تغذیه صحیح‌وسالم، هوای مطبوع، صدای دلنواز، مزاج انسان را به سمت تعادل پیش می‌برد.

مدرس و مشاور سبک زندگی سالم اعتدال مزاج مطلق را موردتوجه قرارداد و بیان داشت: یک معنی اعتدال مزاج می‌تواند این باشد که مزاج فرد در نقطه وسط کیفیات چهارگانه قرار گرفته باشد یعنی نه سرد باشد و نه گرم و نه مرطوب باشد و نه خشک این هم وقتی حاصل می‌شود که عناصر چهارگانه آب و بادوخاک و آتش، به نسبتی کاملاً مساوی در بدن او وجود داشته باشند. در نگاه اوّل، شاید این وضعیت، ایده‌آل و مطلوب به نظر آید امّا در واقع، چنین تعادلی نه مطلوب است و نه واقعی.

وی افزود: این نحو تعادل، یک مفهوم ذهنی است که در خارج، مصداق عینی ندارد و شما در کلّ هستی انسانی را نخواهید یافت که از هر سمت‌وسو، خنثی و وسط باشد. اگر چنین انسانی وجود خارجی هم می‌داشت انسانی بود بدون کنش و واکنش‌های انسانی و بدون تعامل با هستی.

خرمنگیر به اعتدال مزاج مطلوب اشاره کرد و بیان داشت: مطلوب بودن اعتدال مزاج انسانی باید نسبت به هدف از آن اعتدال سنجیده شود. در این حالت، ما به دنبال اعتدالی هستیم که هدف هستی انسان یعنی رشد جسمانی و سلوک روحانی مطلوب را در تمام ابعادش تأمین کند و این حاصل نمی‌شود مگر به این‌که انسان دارای سطح متعادلی از گرما و رطوبت باشد نه این‌که از این جهات خنثی باشد.

وی ادامه داد: این اعتدال مزاج، واقعی و به لحاظ تئوری برای همه مردم قابل وصول است امّا در عمل، تنها و تنها حضرات معصومین (ع) از چنین اعتدال مزاج مطلوبی برخوردار بوده و هستند و این با اعتدال روحی تامّ ایشان تناسب دارد؛ مسئله‌ای که بر اهل علم و معرفت واضح است.

نکات کلیدی جهت پایداری و تعادل مزاج

مدرس و مشاور سبک زندگی سالم در پایان خاطرنشان کرد: نکات کلیدی جهت پایداری وضعیت و جلوگیری از برهم خوردن تعادل مزاج عبارت‌اند از:

۱.   اصول کلی رعایت زمان مصرف مواد غذایی سردوگرم یعنی عدم مصرف مواد غذایی با طبع خیلی گرم در طول روز و خیلی سرد در طول شب

۲.   مصرف روزانه آب کافی، یعنی حداقل ۸ لیوان آب هم دمای محیط لازم و ضروری است. (در مزاج خشک، حداقل ۱۰ لیوان)

۳.   عدم نوشیدن آب از نیم ساعت قبل تا حداقل یک ساعت و نیم بعد از غذا

۴.   پیشگیری از یبوست

۵.   عدم استحمام در شب‌هنگام و پرهیز از دوش گرفتن با آب سرد یا آب داغ

۶.   توجه به خواب به‌موقع و کافی، سحرخیزی و همچنین فعالیت و تحرک کافی روزانه (ورزش)

۷.   عدم مصرف هم‌زمان چند نوع غذا، خصوصاً با طبع یکسان یا به شدت متضاد در یک وعده غذایی.

۸.   خودداری از ریزه خواری و مصرف مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده و صنعتی

۹.   عدم مصرف غذاهای سنگین (غذاهایی که به علت تعدد مواد تشکیل‌دهنده و طبخ طولانی‌مدت ممزوج شده‌اند)

۱۰.  دقت در مصرف دارو، رژیم ها و تکمیل دوره های درمانی