به گزارش خبرگزاری حوزه، شب سیزدهم محرم الحرام سال ١٣٦٢ قمری مصادف است با پرکشیدن عالم عامل فقیه پارسا آیت الله شیخ محمد انبوهی به عالم قدسی می باشد.
آیت الله شیخ محمد انبوهی در سال ١٢٨٥ قمری در نجف اشرف در خاندان علمی تولد یافت.
والد معظمشان آیت الله شیخ أحمد انبوهی و اجدادشان همگی از أفاضل علما بودند که از روستای (انبوه) از توابع شهرستان رودبار گیلان به نجف اشرف مهاجرت نموده و بخاطر طلب علم و اجتهادو مجاورت بارگاه قدسی مولی امیرالمؤمنین علیه السلام در نجف اشرف ماندگار شده اند.
این عالم ربانی تحصیل مقدمات و سطوح حوزوی را نزد والد فقیه خود و شیخ محمد حرزالدین ودیگر بزرگان سپری نموده ودر دروس خارج فقه واصول از محضر أکابر علمای زمان خود همچون :
میرزا حبیب الله رشتی ره وآخوند خراسانی ره ومیرزا حسین خلیلی ره وشیخ شعبان گیلانی ره تلمذ نمودند.
و در ایام طلبگی جوانی هم بحث با مرجع بزرگ سید ابوالحسن اصفهانی ره در محفل درسی میرزا حبیب الله رشتی ره بودند.
بخاطر هوش و استعداد بالا، در اوائل جوانی به درجه والای اجتهاد نائل آمدند و بخاطر مکانت علمی و اجتماعی مورد احترام مراجع و علمای نجف اشرف برخوردار شدند وبا وجود این مقام در نهایت زهد و قناعت زندگی خودرا سپری می کردند و گریزان از شهرت و قبول جاه و مقام بودند.
هرگز از ادای تکلیف کوتاه نمی آمدند. در اوائل نهضت مشروطه یکی از علمای مجاهد و همصدای دیگر علمای نجف اشرف در حمایت وپشتیبانی از نهضت مشروطه بودند و از هیچ مجاهدتی در این زمینه دریغ نکردند؛ اما بعد از انحراف مشروطه از مشروعه وتسلط فراماسونهای اسلام نما بر آن و اعدام مجتهد مشروطة شیخ فضل الله نوری ره و ترور ملامحمدخمامی (ره) و دیگر حوادث، از آن روی گردانیده وبه تبیین انحراف وفساد آن تبلیغ نمودند.
مجاهدت استعمار زدایی این عالم مجاهد مختص کشور خود ایران فقط نبود بلکه در وقائع قبل از انقلاب عراق( ١٩٢٠ میلادی) برضد اشغالگران انگلیس، نهایت حمایت خود را از مجاهدین برضد استعمارگران انگلیس اعلام نموده و درتمام اشکال به تبلیغ وروشنگری مردم علیه فساد وظلم استعمار دریغ نکرده است.
دراین زمینه حکایت جالبی از این عالم مجاهد پارسا نقل میشود:
درآن دوران یکی از عمّال انگلیس شخصی هندی با ظاهری معمم! نزد ایشان می أید و به این عالم بزرگوار که بینایی دو چشمش را از دست داده بود و در نهایت زهد زندگی مینمود! پیشنهادات مادی مثل :
درمان چشمانش در خارج عراق و حقوق ماهیانه درخور مقام، و خانه مسکونی در شان و منزلت و در ازای این همه مساعده آیت الله شیخ محمد انبوهی در مجالس عمومی نجف از بدگویی علیه انگلیس دست بردارد آنرا مدح و ستایش کند و کشور دوست معرفی کند نه استعمار!
آن عالم ربانی آن عامل انگلیس را طرد کرده و از استعانت بغیر خدا دوری جسته...
در سفری که به ایران داشتند و مصادف با نهضت جنگل بوده دیداری با سردار جنگل داشته واعلام حمایت خودرا از نهضت میرزا کوچک خان نموده وبعد از عودت به نجف اشرف مکاتباتی بین این دو بزرگوار رد و بدل میشده...
این عالم ربانی دارای تألیفات فراوانی در فقه و اصول و کلام و علوم غریبه بودند ولی متأسفانه به همراه تالیفات گرانمایه والد معظم خود آیت الله شیخ احمد انبوهی ره بالغ بر ٥٠ جلد کتاب خطی در حدود سال ١٣٥٠ شمسی توسط اداره میراث فرهنگی بغداد گرفته شده و تاکنون خبری از آنها نیست.
به اقامه مجالس روضه اهل بیت علیهم السلام و نماز شب، نوافل یومیة، زیارت عاشوراء و جامعه و ومبیت و اعتکاف در مسجد سهله وکوفه وپیاده رفتن به کربلا وسامراء وکاظمین، تهجد وتعبد در اسحار مداومت داشته و به اطرافیان سفارش می نموده است.
زهد و پارسایی ایشان مصادیق فراوانی داشته که من جمله آنها :
* بخشیدن هکتارها از مزارع چای در لنگرود شمال به امور عام المنفعه و فقراء و نیازمندان که ارثیه مادریشان بود و خود محتاج آن بودند!
* زمانی که دوست صمیمیشان معین التجار بوشهری خیر معروف وبانی تأسیس لوله کشی آب نجف اشرف، پیشنهاد خرید خانه به آیت الله انبوهی میدهند، ایشان تشکر کرده و میگویندان خانه را دراختیار زوار عتبات عالیات قرار دهند تا عام المنفعه باشد درحالیکه خود مستاجر بودند.
سرانجام روح ملکوتی این عالم مجاهد زاهد در شب سیزدهم محرم الحرام سال ١٣٦٢ قمری به سوی ملکوت ورفیق أعلی پرکشیدودرصحن مولی امیرالمؤمنین علیه السلام در مدخل باب القبله روبروی مقبره شیخ انصاری ره آرام گرفت.
عاش سعیدا ومات سعیدا