به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، حجت الاسلام براتعلی حق شناس، در نشست برخط تفسیر عددی آیات قرآن، گفت: منظور از تفسیر عددی یک آیه این است که با بررسی آیات و روایاتی که ذیل این آیات است، به تعدادی از ویژگی یا خصلت عددی آیه دست پیدا می کنیم، یعنی یک عنوان کلی از آن به دست آوریم که دارای زیر مجموعه باشد.
استاد حوزه با بررسی اولین آیه از سوره مبارکه حمد به تبیین کلمه الحمدلله پرداخت و بیان داشت: کلمه ی الحمدلله که در ابتدای سوره حمد است، به معنای عظمت و ستایش خداوند متعال است، اما این که چطور خداوند را حمد و ستایش کنیم باید به فرمایشات اهل بیت(علهم السلام) در این زمینه مراجعه نماییم. برای تعریف کلمه ی حمد، روایات متعددی وجود دارد که یکی از آن ها، روایتی است که در کتاب خصال جلد۱ صفحه ی ۲۹۹ ابوحمزه ثمالی از امام سجاد علیه السلام نقل کرده است و امام در آن با ۵ جمله به ما یاد می دهند چگونه خداوند را ستایش کنیم.
استاد حوزه در ادامه افزود: امام علیه السلام این ۵ جمله را چنین تبیین فرمودند: هنگامی که بگوییم «سبحان الله و بحمده» یعنی خداوند را تسبیح و تحمید کرده ایم و خداوند را از آنچه مشرکین می گویند منزه دانسته ایم. و هنگامی که می گوییم «سبحان الله وحده لاشریک له» به معنای تهلیل و نشان از اخلاص است و هیچ بنده ای آن را نمی گوید مگر اینکه خداوند او را از آتش رها می سازد.
وی به تبیین فرازهای بعدی روایت اشاره کرد و گفت: شخصی که «لاحول و لاقوة الا بالله» بگوید، کار را به خدا واگذار کرده و با این واگذاری، خدا را حمد می نماید. با گفتن «استغفرالله و اتوب الیه» نیز تواضع خویش را اعلام نموده که به معنای این است که ما گردنکش نیستیم؛ زیرا کسی که سرکش است اصرار به گناه می کند و در نهایت کسی که «الحمدلله» بگوید شکر هر نعمتی را که خداوند به او ارزانی داشته را، به جا می آورد و در نتیجه «الحمدالله رب العالمین» همه ی این موارد را در بر دارد.
حجت الاسلام حق شناس در ادامه، به ضرورت هماهنگی قول و عمل اشاره کرد و گفت: ما باید این نکته را در نظر بگیریم که صرفا با گفتن این پنج جمله، مجد و حمد الهی حاصل نمی شود؛ بلکه باید سعی کنیم روحمان را با این کلمات مقدس همسو و هم مسیر کنیم. زیرا واژه ی «الحمدلله» شکر زبانی است و باید در کنار آن شکر قلبی و عملی را نیز در خود نهادینه کنیم.
استاد حوزه در بخش بعدی شرح سوره ی حمد به ارتباط حمدالهی با پذیرش ولایت اشاره و بیان کرد: در سوره ی حمد، دعای واجبی هست به نام«اهدنا الصراط المستقیم» و دومین دعا در نماز، صلوات بر محمدو آل محمد است. که تمام ادعیه، زیرمجموعه ی این دو دعا هستند. از طرفی ما می دانیم هر صراط مستقیمی به ولایت امیرالمومنین علیه السلام ختم می شود. اما اینکه چگونه هدایت می شویم را خداوند متعال در سوره بقره بیان می کند.
وی در ادامه با تبیین آیات ۳ تا ۵ سوره بقره به برخی از ویژگی های شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره کرد و اظهار داشت: ما از ابتدای سوره بقره تا آیه «وبالاخره هم یوقنون» ۸ نوع ارتباط را در ویژگی های شیعیان امیرالمومنین علیه السلام می توانیم پیدا کنیم. خداوند می فرماید: «ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین». در تفسیر البرهان مراد از متقین، شیعیان امیر المومنین علیه السلام می باشد. یعنی خداوند می فرماید ارتباط قلبی و همیشگی با این کتاب، از ویژگی های متقین است. دومین ویژگی آنها «یقیمون بالغیب» است. که در تفاسیر متعدد، مانند المیزان از کتاب معانی الاخبار شیخ صدوق نقل کرده است که یکی از مصادیق غیب، وجود امام عصر عج الله تعالی فرجه الشریف است. پس ایمان به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف، از دیگر ویژگی های متقین می باشد.
حق شناس، با تکیه بر این قسمت از آیه «یقیمون الصلاه»، اقامه ی نماز را سومین ویژگی اختصاصی شیعیان بر شمرد و افزود: خداوند در آیات قرآن، برای منافقین از تعبیر «اقامه» استفاده نکرده است؛ زیرا اقامه ی نماز با همه ی شرایطش محقق می شود که ولایت رکن اصلی و اساسی آن است که منافقین از آن بی بهره اند. به همین دلیل با دقت در آیات قرآن متوجه می شویم که خدا برای مومنین از افعال «یقیموا» و «قاموا» که از افعال ثلالی مزید هستند استفاده می کند و برای منافقین افعال ثلاثی مجرد می آورد.
استاد حوزه، با بیان این بخش از آیه «مما رزقناهم ینفقون» به ویژگی چهارم شیعیان اشاره کرد و گفت: شیعیان، از همه ی رزق های مادی و معنوی که خداوند به آن ها عطا نموده است، سهمی را برای انفاق در نظر می گیرند. دلیل این مدعا لفظ «مما» در این آیه است که به صورت مطلق است.
وی در ادامه ارتباط با پیامبر اسلام، ارتباط با دیگر پیامبران و ارتباط با دنیای پس از مرگ را از ویژگی های دیگر متقین دانست و اظهار کرد: رکن اصلی در همه ی این موارد ایمان به آن هاست به عنوان مثال با ایمان به قیامت، ارتباط با زندگی پس از مرگ محقق می شود.
حق شناس در پایان تصریح کرد: با دقت در این آیات، متوجه می شویم که خداوند در این جا واژه ی یقین را معادل و همطراز با ایمان قرار داده است و این تعبیر به معنای این است که اعتقاد به همه ی این امور با سرشت شیعیان عجین شده است و ما به عنوان شیعه امیر المؤمنین علیه السلام وظیفه داریم نگذاریم غبار غفلت بر این سرشت تکوینی مستولی شود.
انتهای پیام
