به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اهواز، نشست علمی فقه الاجتماع با ارائه نظریه «فقه نظام ولایی» توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالحسین خسرو پناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در جمع اساتید سطوح عالی فقه و اصول حوزه علمیه اهواز برگزار شد.
این استاد حوزه و دانشگاه در جمع فقه‌پژوهان، نظریه خود در باب فقه نظام ولایی را تبیین و به‌ضرورت توجه به فقه در سه بُعد رفتاری، راهبردی و ساختاری تأکید کرد.
وی، افزود: تعریف رایج فقه بیشتر به احکام رفتار مکلفین می‌پردازد اما به نظر ما احکام راهبردی و ساختاری را هم شامل می‌شود ساختارهایی همچون بانک، خانواده، مدرسه، نظام آموزشی حوزه یا دانشگاه و ساختار بیمه و نظام مالی ساختار سلامت و تغذیه و…که بیشترین اثر در جهت‌دهی رفتارها را دارند.
حجت الاسلام و المسلمین خسرو پناه تشریح کرد: یک مکتب تعلیم و تربیت داریم و یک ساختار تعلیم و تربیت. ساختار یعنی مجموعه‌ای از سازمان و قوانین حقوقی حاکم بر سازمان که عینیت خارجی به مکتب می‌دهد.
وی، تصریح کرد: ولایت یکی از محوری‌ترین کلیدواژه‌های روایی-قرآنی در دو ساحت ایجابی و سلبی است که جهت‌گیری فقه باید همین سیر دادن مردم به سمت تعالی و تقرب الی الله باشد نه برای اسقاط تکلیف؛ این فقه با رویکرد ولایی می‌تواند حاج قاسم‌ها پرورش دهد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی خاطرنشان کرد: بزرگ‌ترین خلأ و نقص فقه موجود این است که احکام ناظر به ساختار ندارد احکام یا ناظر به فرد است یا رفتار اجتماعی یعنی فرد در جامعه است یا گاهی احکام مجتمع بماهو مجتمع. این غیر از ساختار است و در حال حاضر اغلب ساختارهای جامعه غربی است مثل شهرسازی، مدرسه، دانشگاه و … به‌ویژه بانک که با مصالحه و عقود شرعی پوسته آن اسلامی‌شده، اما جهت‌گیری آن به سمت تعالی جامعه نیست، لذا فاصله طبقاتی از همین بانک با عقود شرعی ایجادشده و بیشتر خواهد شد.
وی، ادامه داد: احکام سیاست و حکومت با ایده فقه الاجتماع که یک رویکرد است هم فرق دارد که می‌گوید به‌کل فقه حتی صلاة، صوم و طهارت اجتماعی نگاه کنید در فقه ما رویکرد فقه ولایی است که می‌گوئیم به فقه با رویکرد تعالی همه‌جانبه افراد، ساختارها و راهبردها بنگرید اسمش را گذاشته‌ایم فقه نظام ولایی.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسرو پناه، در پایان به حل و پاسخِ سوالات و شبهاتِ علمی مدرسین حوزه علمیه اهواز پرداخت.
