به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر علی اکبری معلم، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مطلبی به مناسبت روز قدس اینگونه نوشته است:

مقدمه

امام خمینی(ره) از علت‌های ضعف جهان اسلام را دور شدن مسلمانان از آموزه‌های اسلام و وجود تفرقه و اختلاف بین جوامع اسلامی می‌دانستند.

راه حل امام برای دستیابی به عظمت گذشته، عمل به آموزه‌های اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و تقویت وحدت بین مسلمانان بوده است؛ در این نگاه؛ رژیم صهیونیستی اسرائیل توسط استکبار جهانی در قلب جهان اسلام گماشته شد و این رژیم غاصب بر ضد ممالک اسلامی قیام مسلحانه نموده و فسادش هر روز مالک اسلامی را تهدید می‌کند؛ بنابراین، باید با همت جهان اسلام ریشه کن شود.

از راهکارهای امام خمینی(ره) برای تحقق این هدف مهم (وحدت جهان اسلام برای نابودی استکبار جهانی و اسرائیل غاصب و اهتزاز پرچم اسلام) تعریف روز قدس بوده است.

در این نوشتار کوتاه مروری اجمالی بر راهکار روز قدس در اندیشه و سیره امام خمینی(ره) در ابعاد تعریف، اهمیت، هدف، مبانی، ویژگیها و آثار روز قدس خواهیم داشت.

تعریف روز قدس

امام خمینی(ره) کمتر از ۶ ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در مرداد ۱۳۵۸، در پیامی خطاب به مسلمین ایران و جهان آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز قدس نامید و از مسلمانان جهان خواست تا برای کوتاه کردن دست دولت اسرائیل و پشتیبانان آن به هم بپیوندند و در این روز طی مراسمی همبستگی خود را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند.

مردم مسلمان ایران نیز همراه با سایر مسلمانان و مستضعفان جهان در پاسخ مثبت به این درخواست رهبر کبیر انقلاب اسلامی هر سال با انجام راهپیمایی باشکوه حمایت خود را از مردم مظلوم فلسطین و قدس شریف اعلام می‌کنند.

اهمیت روز قدس

سرزمین فلسطین مهد ادیان الهی و محل زندگی بسیاری از پیامبران الهی بوده و اماکن مقدسی در آن واقع شده است. به همین جهت کانون توجه جهانیان اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان بوده است. همچنین این منطقه در تقاطع سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا قرار دارد و از آبراهههای مهم دنیا در نزدیکی فلسطین عبور می‌کند و ارتباط بین غرب و شرق را فراهم می‌سازد. (مسیر آبی دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند). در این منطقه مهم و در قلب دنیای اسلام، دولت جعلی اسرائیل در سال ۱۹۴۸ میلادی توسط قدرت‌های استکباری گماشته شد.

این توطئه از همان اولین سال‌های اجرا با مقاومت مردم مسلمان فلسطین و اعتراض مسلمانان و انسان‌های آزاده مواجه شد که تاکنون ادامه دارد. قدس برای مسلمانان خیلی مهم است؛ چرا که قبله اول مسلمانان، معراجگاه رسول گرامی اسلام، از عناصر هویت اسلامی و محور وحدت مسلمانان است. از دیدگاه امام خمینی(ره) فلسطین مهم‌ترین مسئله امروز جهان اسلام است.

در نظر وی، مظلوم‌ترین مردم دنیا مردم فلسطین هستند؛ چون کشورشان غصب شده است. به اعتقاد امام، صهیونیسم از سرزمین فلسطین برای گسترش سلطه خطرناک خود در جهان استفاده می‌کند و برای کشورهای اسلامی هزینه مالی و انسانی سنگینی ایجاد می‌کند و همه مذاهب اسلامی و جریانات ملی بر ایستادگی مقابل رژیم صهیونیستی اتفاق نظر دارند. به گفته امام راحل، مسئله قدس یک مسئله شخصی و مخصوص یک کشور نیست؛ بلکه برای موحدین جهان و برای مومنان اعصار گذشته و حال و آینده است.

هدف روز قدس

از نظر امام خمینی(ره) هدف از برنامه روز قدس، ابراز حمایت از حقوق قانونی فلسطینیان مظلوم و مخالفت با صهیونیسم و دولت غاصب اسرائیل است. همچنین از اهداف برنامه روز قدس تقویت وحدت بین مسلمانان و مستضعفان جهان، بیداری از خواب غفلت آنان، احیای اسلام و اجرای قوانین اسلام در ممالک اسلامی است.

مبانی روز قدس

بر اساس آثار و سیره امام خمینی(ره)، دلایل و مبانی برنامه روز قدس را می‌توان در سه دسته به شرح ذیل خلاصه کرد:

اول: مبانی دینی: اصول خدشه ناپذیر اسلام مثل اصل عدالت طلبی، اصل نفی سبیل، اصل حفظ اساس اسلام، اصل دفاع از مظلوم و دشمنی با ظالم، اصل اهتمام به امور مسلمین، اصل استکبار ستیزی، اصل تولی و تبری و تمسک به سیره نبی مکرم اسلام و ائمه معصومین علیهم السلام ما را مسئول و موظف می‌کند تا با مردم مظلوم فلسطین اعلام همبستگی نماییم و با اسرائیل غاصب ظالم مخالفت کنیم.

دوم: مبانی انسانی: انسان‌ها از یک گوهرند و باید در غم و رنج به فکر یکدیگر باشند. مردم فلسطین مورد ظلم واقع شده‌اند و رنج زیادی را تحمل کرده و می‌کنند و ما به حکم انسان بودن باید در غم آنان شریک باشیم. حفظ جان آدمیان از اصول انسانی است و اسرائیل غاصب بطور مداوم این حریم را شکسته و می‌شکند. بنابراین باید به نام انسانیت علیه این جرم و جنایت اعلام انزجار کنیم.

سوم: مبانی ملی (تکیه بر اصول قانون اساسی): اصل ۱۱ (همه مسلمانان یک امتاند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای تحقق وحدت جهان اسلام بکوشد)، اصل ۱۵۲ (سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هرگونه سلطهجویی ... دفاع از حقوق همه مسلمانان ... استوار است) و اصل ۱۵۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (حمایت از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین) که منبعث از آموزه‌های اسلام و سنت‌های ایرانی است، ما را موظف می‌کند که از مردم مظلوم فلسطین و از قدس شریف حمایت و از ظالم، استکبار جهانی و اسرائیل غاصب اعلام انزجار کنیم؛ بنابراین با توجه به آموزه‌ها و اصول اسلامی و با عنایت به اصول انسانی و اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران لازم است در حمایت و اعلام همبستگی با فلسطینیان با محوریت قدس شریف و در مخالفت با اسرائیل غاصب و ظالم بکوشیم.

ویژگی‌های روز قدس

از دیدگاه و سیره امام خمینی(ره) روز قدس دارای خصوصیات، وجوه تمایز و ویژگی‌هایی است. برخی از مهم‌ترین ویژگیهای روز قدس عبارتند از:

- روز قدس روز اسلام، روز رسول اکرم و روز حکومت اسلامی است؛

- روز قدس روز مقابله مستضعفین با مستکبرین و روز به خاک مالیدن دماغ مستکبرین است؛

- روز قدس روز حیات اسلام است؛

- روز قدس روز مقابله با ابرقدرت‌ها و روز ایستادگی در برابر مستکبران و جهانخواران است؛

- روز قدس روز یک بسیج عمومی اسلامی است؛

- روز قدس روز برافراشته شدن پرچم جمهوری اسلامی در سراسر کشورهاست؛

- روز قدس روز وحدت جهان اسلام در مبارزه با مستکبرین و اجرای قوانین اسلام است؛

- روز قدس مال همه مسلمانان است؛

- روز قدس روز فریاد حق‌خواهی و روز فریاد مسلمانان علیه ظلم است؛

- روز قدس روز همجواری با شب قدر و در ماه مبارک رمضان است.

آثار و پیامدهای روز قدس

برگزاری روز قدس دارای آثار و پیامدهایی است در اینجا به برخی از آثار و پیامدهای روز قدس از دیدگاه امام راحل اشاره می‌شود:

- گسترش وحدت بین مسلمانان جهان برای نجات فلسطین و قدس شریف و مقابله با اختلاف و تفرقه بین مسلمانان و جهان اسلام؛

- تمیز بین جریان حق و باطل؛ جدایی صف مخالفان اسلام و متعهدان به اسلام؛ (به تعبیر امام خمینی(ره) روز قدس روزی است که ما خواهیم فهمید چه اشخاصی و چه رژیم‌هایی با توطئه‌گرهای بین‌المللی موافقت دارند و با اسلام مخالفت می‌کنند. آنهایی که در نکوداشت روز قدس شرکت ندارند، مخالف با اسلام هستند و موافق با اسرائیل. و آنهایی که شرکت کردند، متعهد به اسلام و موافق با اسلام و مخالف با دشمنان اسلام هستند که در راس آنها آمریکا و اسرائیل است)؛

- تمیز بین منافقین از متعهدین به اسلام؛

- مظهر تحقق بسیج عمومی اسلامی(به تعبیر امام راحل، راهکار روز قدس یک بسیج عمومی اسلامی است. ...)؛

- نماد مبارزه برای ریشه کن کردن گماشته استعمار(یعنی اسرائیل غاصب)؛

همچنین میتوان از آثار روز قدس به تقویت محور مقاومت و تضعیف جبهه مستکبرین، در صدر مسائل جهان اسلام قرار گرفتن مسئله فلسطین و قدس شریف، باطل شدن ایده حلال شیعی علیه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران (چرا که روز قدس تشویق همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی علیه دشمن مشترک و دعوت به وحدت مسلمانان است) و نشان دهنده زنده بودن جامعه اسلامی اشاره کرد.