آیت الله سید محمدعلی علوی بروجردی، نوه مرجع عالیقدر شیعه، مرحوم آیت‌الله‌العظمی بروجردی از راز فاش نشده علت توقف انگلیس برای حمله به ایران در زمان شاه مخلوع به لحاظ تدبیر هوشمندانه این مرجع تقلید پرده برداشت.
آنچه در پی می‌آید، ماجرای نامه‌نگاری این مرجع تقلید به شاه مخلوع و هشدار به دولت انگلیس برای صرف‌نظر از حمله به ایران است که آیت الله سید محمد علوی بروجردی آن را بر اساس اسناد و مدارکی که بعد از 50 سال توسط وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شده بازگو می‌کند.
*ابعاد سیاسی شخصیت آیت الله العظمی بروجردی ناشناخته است
آیت الله علوی بروجردی می‌گوید: نقش مرحوم آیت الله العظمی بروجردی در مسائل سیاسی و اجتماعی کشور به دلیل عدم وجود اسناد و مدارک کافی برای کارشناسان تاریخ سیاسی ایران و محققین این عرصه همواره کم رنگ و حتی در مواردی مجهول بوده به گونه‌ای که ابعاد سیاسی و اجتماعی چنین شخصیت بزرگ و تاثیرگذاری، همچنان ناشناخته است، اما بر اساس اسناد و مدارکی که به تازگی بدست آمده، نقش تعیین کننده ایشان در جلوگیری از حمله انگلیس به ایران در زمان قوام السلطنه، نجات مردم آذربایجان از حمله روس‌ها و جلوگیری از اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی سابق کاملا مشهود است.
*پیامی که انگلیسی‌ها را حسابی ترساند
در دوران آقای مصدق، آیت الله العظمی بروجردی به واسطه یکی از بزرگان دربار به شاه پیام می‌دهد که هرگز شاه مخلوع از این پیام به هیچ کسی چیزی نگفته بود، چون به صلاحش نبود، حتی دکتر مصدق و مرحوم کاشانی هم از این جریان با خبر نشده بودند.
با رسیدن این پیام به دست شاه، سفیر انگلیس فراخوانده می‌شود تا پیام به واسطه او به سفارت برسد، قبل از این‌که شاه پیام آیت الله بروجردی را برای سفیر بخواند، سفیر انگلیس تصمیم دولتش مبنی بر حمله به ایران را به اطلاع شاه می‌رساند و می‌گوید: امروز نه آقای کاشانی، نه فدائیان اسلام، نه بروجردی و نه مردم، هیچ کدام از مصدق حمایت نمی‌کنند و مصدق تنها مانده است، بنابراین دولت انگلیس تصمیم دارد به ایران حمله کند، پس از اظهارات سفیر انگلیس، شاه، پیام آیت الله العظمی بروجردی را برای سفیر قرائت می‌کند، متن این پیام به شرح ذیل است: «شنیدیم دولت انگلیس قصد حمله به ایران را دارد، شما از قول بنده به دولت انگلیس بگویید، اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد هیچ اختلافی میان من، مصدق، آقای کاشانی و دیگران نیست و حتی علیه شما اعلام جهاد می‌کنم، بنابراین چنین اشتباهی نکنید».
این پیام توسط سفیر انگلیس در ایران تحت گزارشی به وزارت امور خارجه انگلیس ارسال می‌گردد که بعد از سالیان سال منتشر می‌شود.
آیت الله العظمی بروجردی نیز از این ماجرا به کسی چیزی نگفته بودند و هرگز اظهار نکردند که ایشان جلوی حمله انگلیس به ایران را گرفتند، این طرز تفکر، اندیشه‌ای عمیق می‌خواهد که مرجع و زعیم مردم، آنجا که ضرورت دارد برای کشورش پدری کند و دنبال نام و آوازه نباشد.
«ذکر منبع خبر موجب امتنان است»
