حضرت آیتالله مظاهری گفتند: مسئوليّت و مقام مسئولان، مديران و کارمندان، در دستگاههاي دولتي و حکومتي نزد آنان امانت است و کوتاهي در انجام مسئوليّتها و وظايف قانوني که منجر به طولاني شدن رسيدگي به امور مردم و تأخير در پاسخگويي به مردم ميشود، مصداق بارز خيانت در امانت است.
حضرت آيتالله مظاهري در ادامۀ سلسله دروس اخلاق با عنوان «فضيلتهاي فراموش شده»، از «اداي امانت» به عنوان فضيلت و سنّت حسنۀ ديگري که در عصر حاضر به دست فراموشي سپرده شده است، ياد کرده و خاطر نشان ساختند: حفظ و صيانت از امانتي که در اختيار انسان است و نيز بازگرداندن آن امانت به صاحب اصلياش، واجب است و کوتاهي در اين خصوص، موجب قرار گرفتن حقّالنّاس برعهدۀ انسان ميشود.
معظّمله با اشاره به روايات اهلبيت عصمت و طهارت«سلامالله عليهم» در اينباره، افزودند: خداوند متعال به عزّت و جلال خود قسم ياد کرده است که ممکن است از حقّ خودش بگذرد، ولي از حقّالنّاس نخواهد گذشت. در روايات ديگري نيز آمده است در قيامت گردنههايي وجود دارد که خداوند متعال در آن گردنهها از بندگان خود نسبت به حقّالنّاس سؤال ميفرمايد و کسي که حقّالنّاسي نظير خيانت در امانت را در پروندۀ اعمال خود دارد، نميتواند از آن گردنههاي سخت عبور نمايد.
حضرت آيتالله مظاهري در ادامۀ بيانات خود به تشريح اقسام خيانت در امانت از جنبههاي گوناگون اجتماعي، سياسي، فردي و ديني پرداخته و در خصوص خيانت در امانت مردم، به موضوع شرکتهاي هرمي و نيز شرکتهاي صوري مضاربهاي اشاره کرده و اينگونه شرکتها را از مصاديق خائنان به امانت مردم دانسته و تصريح کردند:
متأسّفانه برخي افراد سودجو و فرصت طلب، از سادهلوحي و ضعف اقتصادي بعضي از مردم سوء استفاده کرده و با تشکيل شرکتهاي هرمي و يا به عنوان مضاربه و يا عناوين ظاهر فريب ديگر، مبالغي از مردم که اکثراً از قشر متوسّط و ضعيف جامعه نيز هستند، جمعآوري کرده و با حقّهبازي، در اموال آنان خيانت ميکنند.
*شرکتهای هرمی و مضاربهای
ايشان در اين زمينه افزودند: مکرراً گفتهايم که کار شرکتهاي هرمي و شرکتهاي مضاربهايِ صوري، ضمن اينکه حرام است، از مصاديق اکل مال به باطل و نظير رباخواري است و خود مردم نبايد با سپردن اموالشان به اين شرکتها، فرصت خيانت در امانت و حقّهبازي را به آنان بدهند.
معظمله از خيانت به اموال بيتالمال مسلمين، به عنوان قسم ديگري از خيانت در امانت نام برده و تصريح کردند: اموال عمومي و بيتالمال مسلمين در نزد مسئولان مربوطه، امانتي خطير و با اهميّت است و بايد ضمن حفظ و حراست از اين اموال، از حيف و ميل و به هدر رفتن بيتالمال و صرف آن در امور غير ضروري و تجمّلاتي پرهيز جدي داشته باشند.
حضرت آيتالله مظاهري پيروي از سيرۀ اهلبيت«سلامالله عليهم» و به خصوص تبعيّت از سيرۀ اميرالمؤمنين«سلاماللهعليه» در اين موضوع را يادآور شده و افزودند: اميرالمؤمنين«سلاماللهعليه» به استانداران خويش ميفرمايند: «هنگامي که نامه مينويسيد، قلمهاي خود را تيز بتراشيد و بين سطور فاصله نيندازيد و در نامه نگاري به من، قلمفرسايي نکنيد و به جاي زيادهنويسي و پرگويي، جان کلام را بنويسيد که بيتالمال مسلمين تحمّل چنين ضررهايي را ندارد.»
بنابراين همۀ مسئولان نظام مقدّس جمهوري اسلامي وظيفه دارند، بيتالمال مسلمين را براي تقويت اسلام و رفاه حال مردم صرف نمايند که مصرف بيتالمال در امور شخصي و غير ضروري، خيانت در امانت است و گناه بزرگي محسوب ميگردد.
حضرت آيتالله مظاهري کمکاري، بيکاري و بدکاري در دواير دولتي و ادارات را يکيديگر از مصاديق خيانت در امانت دانسته و اظهار داشتند: مسئوليّت و مقام مسئولان، مديران و کارمندان، در دستگاههاي دولتي و حکومتي نزد آنان امانت است و کوتاهي در انجام مسئوليّتها و وظايف قانوني که منجر به طولاني شدن رسيدگي به امور مردم و تأخير در پاسخگويي به مردم ميشود، مصداق بارز خيانت در امانت است.
ايشان ضمن بازگويي بخش ديگري از سيرۀ اميرالمؤمنين «سلاماللهعليه» در ادارۀ حکومت، خاطرنشان کردند: امام علي«سلاماللهعليه» در زماني که بر دو ثلث جهان حکومت ميکردند، در کوفه مکاني به نام «دکّةالقضاء» داشتند و فوراً به شکايت شاکيان رسيدگي کرده و مجرمين را مجازات ميکردند و در زمان حکومت ايشان، امور و شکايات مردم، دچار تراکم و پيچ و خمهاي غيرقابل حل نميشد.
رییس حوزه علمیه اصفهان افزودند: يکي از دلايل تراکم پروندهها و اطالۀ رسيدگي به پروندهها در اداراتي نظير دادگستري و شهرداري، کمکاري و بيکاري و بدکاري مسئولان و کارکنان آن ادارات است که نتيجۀ آن سردر گمي مردم و به خصوص در دادگستريها، بعضاً موجب افزايش شمار زندانيان و پر شدن زندانها است.
*افشای اسرار مردم مصداق خیانت در امانت
حضرت آيتالله مظاهري در ادامۀ بيانات خود، از «افشاي اسرار مردم» ، «سخن چيني» و «جاسوسي» به عنوان مصاديق ديگر خيانت در امانت يادکرده و افزودند: اسراري که انسان از آن اطّلاع مييابد، چه در امور فردي يا خانوادگي ديگران یا در خصوص گناهان سايرين و نیز امور سياسي و نظامي امانت است و افشاي آن اسرار، مصداق بارز خيانت در امانت ميباشد که در بعضي موارد منجر به اشاعۀ فحشا ميشود، و در برخي موارد، سخنچيني است و در بعضي موارد نيز گناه بزرگ جاسوسي به آن ضميمه ميگردد و همۀ اين موارد، مورد مذمّت شديد تعاليم ديني واقع شده و پرهيز جدي از آن لازم و ضروري است.
معظّمله در اين زمينه با اشاره به ضرورت حفظ اسرار نظام جمهوري اسلامي، تأکيد کردند: در جمهوري اسلامي هر نهاد نظامي يا سياسي، داراي اسراري است که بايد به خوبي حفظ گردد و اگر کسي يا کساني از اين اسرار مظّلع شدند، نبايد در جلسات و محافل به بازگويي آن اسرار بپردازند؛ زيرا موجب مطّلع شدن بيگانگان از اسرار دروني نظام ميشود و آنان را در دسيسهها و دشمنيهايي که نسبت به جمهوري اسلامي دارند، موفق ميگرداند.
حضرت آيتالله مظاهري ضمن تعريف رذيلت سخنچيني، برخي از مصاديق اين گناه بزرگ را يادآور شده و افزودند: کساني که غيبت کسي که از او غيبت شده را به او برسانند، در واقع سخنچيني کردهاند و گناه غيبت نيز براي آنان ثبت خواهد شد، ضمن اينکه بنابر تصريح برخي روايات، افراد «نمّام» و «سخنچين»، وارد بهشت نخواهند شد.
ايشان اضافه کردند: هنگامي که انسان غيبت ديگران را ميشنود، وظيفه دارد از شخص غايب دفاع کند و اجازه ندهد آبروي او ريخته شود و به وي اهانت گردد که اگر کسي چنين نکند، با گويندۀ غيبت تفاوتي نخواهد داشت.
*روح انسان از امانتها الهی است
حضرت آيتالله مظاهري در بخش پاياني بيانات خود از «روح» ، «اعضا و جوارح» و «اموال و داراييها» به عنوان سه امانت مهمّي که نزد انسان است و بايد در حفظ آن کوشا باشد، نام برده و تصريح کردند: روح انسان نيز امانت الهي است و با اجتناب از گناه و تقيّد به انجام عبادات، بايد بر صفا و جلاي آن بيفزايد و از لکّهدار شدن آن جلوگيري نمايد تا بتواند به وسيلۀ بعد روحاني به مقام عنداللّهي نائل آيد.
ايشان در ادامه، افزودند: اعضا و جوارح آدمي نيز هر يک به مثابۀ امانتي نزد او هستند و استفادۀ غير صحيح و به کارگيري اعضاي بدن در پيشبرد اهداف شيطاني و گناه، خيانت در امانت محسوب ميشود.
معظّمله ادامه دادند: اموال و داراييهاي انسان نيز از سوي خداوند متعال نزد او امانت است و شرط امانتداري اين است که انسان ضمن پرداخت وجوهات شرعي و ديون واجب مالي نظير خمس و زکات، به اندازۀ توان به انفاق اموال و رسيدگي به مستمندان و فقرا بپردازد و از صرف داراييهاي خود در گناه و تجمّلگرايي اجتناب ورزد.
حضرت آيتالله مظاهري از قرآن کريم و عترت طاهره به عنوان دو امانت پيامبراکرم«صلياللهعليه وآله وسلّم» در نزد امّت اسلامي نام برده و خاطرنشان کردند: پيامبراکرم«صلياللهعليه وآله وسلّم» اين دو امانت گرانبها را نزد امّت اسلامي به وديعه گذاردند و مکرراً بر تمسّک به اين دو گوهر گرانبها تأکيد فرمودند. بنابراين اگر کسي به دستورات قرآن کريم عمل نموده و از اهلبيت«سلامالله عليهم» متابعت کند، دو امانت آن حضرت را حفظ کرده است و در غير اين صورت، در شمار خائنين به امانت محسوب ميشود که عذاب دردناک دنيا و آخرت را براي خود رقم خواهد زد.