حجت­الاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، در گفتگو با مرکز خبر حوزه، با اشاره به روند شکل‌گیری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و راه اندازی گروه­های علمی آن، اظهار داشت: یکی از گروه­های علمی این پژوهشگاه که بعد از بررسی­های فراوان توانست در ردیف گروه­های علمی قرار بگیرد، گروه اقتصاد اسلامی بود که در سال 1375 راه­اندازی شد.

مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اهداف این گروه، خاطرنشان ساخت: کشف و تبیین نظام اقتصادی اسلامی در قلمرو مبانی بینش فلسفی و ارزشی، طراحی نظری سازمان­ها و مؤسسات نظام اقتصاد اسلامی با توجه به مقتضیات زمان و مکان و نیازهای نوپیدا در حوزه اقتصاد، شبهه­شناسی و پاسخگویی به شبهات مطرح در قلمرو اقتصاد اسلامی، مطالعه تطبیقی و نقد سایر مکاتب و نظام­های اقتصادی و مطالعات علمی و کاربردی و آسیب­شناسی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران از اهداف این گروه می­باشند.

*تولید 50 کتاب در عرصه اقتصاد اسلامی

این محقق حوزوی در ادامه به آثار تولیدی این گروه پرداخت و گفت: گروه اقتصاد اسلامی در طول مدت راه­اندازی قریب به 50 کتاب در عرصه اقتصاد اسلامی به چاپ رسانده و 10 اثر نیز هم­اکنون در دست تحقیق و چاپ دارد.

وی افزود: در این مدت، افزون بر آثار تولیدی مکتوب، مقالات بسیاری توسط اعضای هیئت علمی نوشته و عرضه شده است، از دیگر فعالیت­های این گروه، راه­اندازی اولین مجله به نام اقتصاد اسلامی در سطح ملی و بین­المللی بود که از حدود ده سال پیش به راه افتاد و با درجه علمی پژوهشی به کار خود ادامه می­دهد.

این اقتصاددان حوزوی، یکی از فعالیت­های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در 5 سال اخیر را تعیین حوزه تمهض در هر گروه علمی عنوان کرد و ابراز داشت: تعیین حوزه ممحض در هر گروه علمی به این نحو است که هر یک از اعضای هیئت علمی باید در یکی از گرایشات آن گروه در فعالیت علمی و پژوهشی ممحض شوند و گروه اقتصاد هم در این راستا 10 گرایش تعریف کرد و هم­اکنون 7 عضو هیئت علمی در 7 گرایش تعریف­شده مشغول به فعالیت‌های علمی و پژوهشی بوده و در آینده‌ای نزدیک هیئت علمی برای 3 گرایش باقی‌مانده نیز معین خواهد شد.

حجت­الاسلام والمسلمین یوسفی با بیان این­که فلسفه اقتصاد، بانکداری اسلامی، اقتصاد و وقف، اقتصاد و توسعه، دولت و اقتصاد، اقتصاد و تعاون و اقتصاد و محیط زیست برخی از گرایشات این گروه علمی هستند، تصریح کرد: اثر و فایده این حوزه تمهض در این است که هر عضو هیئت علمی باید در آن حوزه تمهض و مبانی آن با تمام نظریات صاحب­نظران آن حوزه آشنایی علمی کافی پیدا کند و تمام نظریات آن حوزه تمهض را از منظر اسلام به نقد و بررسی بگذارد.

وی افزود: این افراد همچنین باید با صاحب­نظران آن حوزه در عرصه ملی و بین­المللی درگیری فکری ایجاد کرده و اشخاص همفکر و همچنین معارض با تفکرات خود را شناسایی و موقع نیاز در مجامع فکری، پژوهشی و آموزشی در سطح بین­المللی شرکت کنند تا بتوانند نظریات اسلامی را در آن مجامع عرضه نمایند.

*ترجمه تولیدات مکتوب پژوهشگاه، به 13 زبان زنده دنیا

مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به راه­اندازی واحد بین­المللی ترجمه در این پژوهشگاه اضافه کرد: این پژوهشگاه در سال­های اخیر واحد بین­المللی ترجمه را راه­اندازی کرده که تمام آثار تولیدشده در پژوهشگاه را به 13 زبان زنده دنیا ترجمه می­کند و یک نوع تهاجم ترجمه از این سمت به سوی افکار متعدد انجام می­شود.

*چهار مرحله اسلامی شدن اقتصاد

این محقق حوزوی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر اسلامی شدن علوم انسانی، اظهار داشت: این دغدغه رهبر معظم انقلاب بسیار مهم و اساسی بوده و ما هم این موضوع را در دستور کار خود قرار دادیم و به دنبال تحول در علوم انسانی در عرصه اقتصاد و اقتصاد اسلامی هستیم که البته به نتایجی نیز رسیده­ایم.

وی به نتایجی که گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این عرصه رسیده اشاره کرد و ابراز داشت: گروه اقتصاد در جلسات متعددی که با اعضای هیئت علمی خود داشت، به این نتیجه رسید که در گام اول نظریات و تئوری­های اقتصادی باید اسلامی­سازی شود؛ به این معنا که دیدگاه­ها، مبانی و نظریات عرصه­های اقتصادی را باید دریافت و بررسی کرد که در کدام قسمت مخالف با مبانی بینشی و ارزشی فقه ماست و به دنبال اصلاح آن رفت.

این اقتصاددان حوزوی مراحل بعدی اسلامی­شدن اقتصاد را مدنظر قرار داد و اذعان داشت: باید با توجه به آموزه­ها و مبانی بینشی و ارزشی اسلامی به نحو جدی به نقد نظریات و مبانی آن پرداخت.

حجت­الاسلام والمسلمین یوسفی آسیب­شناسی اقتصاد کشور را مرحله سوم اسلامی­شدن اقتصاد عنوان کرد و ادامه داد: در مرحله چهارم با توجه به نقد دیدگاه­های رقیب و آسیب­شناسی وضعیت موجود اقتصاد کشور، باید به تولید اقتصاد اسلامی با مبانی بینشی و ارزشی خود بپردازیم.

مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه تصریح کرد: به اعتقاد ما اگر این چهار مرحله در عرصه اقتصاد انجام بپذیرد، در عرصه اقتصادی کشور شاهد تحول خواهیم بود.

*مباحث اقتصادی قانع­کننده نیست

این محقق حوزوی، مباحث اقتصادی کشور بعد از گذشت سی سال از انقلاب اسلامی را قابل قبول دانست و خاطرنشان کرد: اگر یک بررسی دقیقی در عرصه تولیدات علمی اسلامی صورت بپذیرد، به این نتیجه می­رسیم که تولیدات ما بعد از انقلاب، قانع­کننده نبوده ولی در حد قابل قبول است.

وی خاطرنشان ساخت: البته پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این راستا تولیدات بسیاری داشته به طوری که برخی از تولیدات در گروه اقتصاد، امروز در بعضی از دانشگاه­ها در مقاطع گوناگون کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می‌شود.

*طرحی قابل اجرا

وی از ارائه طرحی از سوی گروه اقتصاد پژوهشگاه به وزارت علوم، تحقیقات و فن­آوری خبر داد و گفت: گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال جاری طرحی را تنظیم کرد و به وزارت علوم تحویل داد در این طرح حدود 40 کتاب درسی برای مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی تنظیم و موضوع کتاب آن مشخص شده و نویسنده و تعداد واحد هر کتاب را برای آنها تعیین کردیم و تقریبا تعداد صفحات و زمان­بندی برای تألیف کتاب به عنوان یک متن درسی قابل قبول را نیز به آنها ارائه کردیم که اگر این طرح به موافقت مسئولین این وزارت برسد، اتفاق بزرگی رقم خواهد خورد؛ اما نزدیک به هشت ماه است که این طرح ارائه شده؛ اما هنوز جوابی را دریافت نکرده­ایم.

*مبانی اقتصادی کشور با نظریه‌های اسلامی فاصله‌دارند

این اقتصاددان حوزوی در ادامه سخنان خود با اشاره به این­که موانعی سر راه اسلامی­شدن اقتصاد کشور وجود دارد، یادآور شد: مانع اول آن است که متولیان اقتصادی کشور آشنایی ضعیفی با عرصه اقتصاد اسلامی دارند و البته این بدین معنا نیست که این افرادانگیزه این کار را ندارند یا اصلا نمی­خواهند این کار انجام شود؛ بلکه کسانی که مبانی امروز اقتصاد کشور را مدیریت می­کنند، با مبانی و نظریه­های اسلامی فاصله دارد و بیشتر مایل به نظریه­های سرمایه­داری است و این باید اصلاح شود.

*حوزه در عرصه اقتصاد اسلامی ظرفیت تحول را داراست

حجت­الاسلام والمسلمین یوسفی با بیان این­که تشکیلات حوزه باید همت بیشتری را در خصوص اسلامی­شدن اقتصاد انجام ­دهد، ابراز داشت: امروز حوزه در عرصه اقتصاد اسلامی، ظرفیت تحول را دارد و می­تواند بر اساس مبانی اسلامی در چارچوب­های علمی برای دانشگاه­ها متن درسی تولید کند و در این خصوص حوزه باید با وزارت علوم، تحقیقات و فن­آوری وارد مذاکره شود.

مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در پایان با تأکید بر این­که حوزه باید فضای آموزشی اقتصاد اسلامی را در خود ایجاد کند، اذعان کرد: اکثر کتاب­هایی که ما در سال­های اخیر به رشته تحریر درآورده­ایم در همایش کتاب سال حوزه نشان علمی دریافت کرده‌اند،‌ لذا حوزه می­تواند این کتب را به صورت کتاب درسی درآورده و به مجامع علمی کشور عرضه کند و حوزه نیز دروسی را به عنوان اقتصاد اسلامی راه‌اندازی کند تا طلاب علوم دینی با اقتصاد اسلامی آشنا شوند.