به گزارش مرکز خبر حوزه، حجتالاسلام والمسلمین اعرافی، امروز در نشست علمی جایگاه و کارکرد فقه تربیتی که به همت معاونت پژوهش و با همکاری انجمن علمی پژوهشی اخلاق و تربیت مجتمع آموزش عالی فقه (حجتیه) قم برگزار شد، با اشاره به پویایی فقه شیعه، گفت: فقه، دانش مهم و از ارکان علوم اسلامی و حوزوی به شمار میرود. وی با بیان این که فقه و اصول تعیین وظیفه عملی انسان دیندار را بر عهده دارد، خاطرنشان کرد: فقه و اصول کنونی ما، دستگاه اجتهادی به شمار میرود که کارآمدی آن بسیار وسیعتر از فقه خاص است و در حوزههایی مانند کلامی و معارفی نیز مفید واقع میشود.
حجتالاسلام والمسلمین اعرافی با اشاره به اهمیت فقه، افزود: فقه، چنان ممارستی برای فقیه به وجود میآورد که به او قدرت میدهد تا مسائل روز را با قواعد فقهی انطباق دهد.
*تحول بالاتر از پیشرفت است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عوامل تحول فقه را مورد توجه قرار داده و ابراز داشت: تحول، موضوعی بالاتر از پیشرفت به شمار میرود، هرچند که علوم میتوانند با گذشت تاریخ، پیشرفتهایی داشته باشند، اما تحول، در اندک زمانی به وقوع میپیوندد.
رئیس جامعةالمصطفی ادامه داد: تحول در مبانی اجتهادی، کلامی و فلسفی میتواند باعث تحول سریع در فقه و در نتیجه پویایی آن شود.
حجتالاسلام والمسلمین اعرافی با اشاره به روششناسی در اصول، تأکید کرد: تحولات متادولوژی و نوین در اصول، دستگاه اجتهادی را متحول میکند، شیخ انصاری و مرحوم بهبهانی از مراجعی به شمار میروند که با نگاهی نو به اصول فقه، نگاه متفاوتی به فقه پیدا کردند.
رییس جامعةالمصطفی یادآور خاطرنشان ساخت: مباحث سندشناسی که از آن به رجال و درایه تعبیر میشود، تأثیر زیادی در نگاه متفاوت فقیه به علل احکام دارد؛ به طوری که یک مبنای رجالی ممکن است دستگاه فقهی را تغییر دهد.
وی با اشاره به عامل دیگر تحول فقه، ادامه داد: مبانی لغتشناسی، در ضمن دستگاه اجتهاد پنهان است، که باید به این نکته نگاه بسیار جدیتری داشت.
حجتالاسلام والمسلمین اعرافی، تحول در زندگی و معیشت انسانها را لازم دانسته و گفت: موضوعات فقهی، به مأثور و مستحدث تقسیم میشود، موضوعات مأثور در شرع بیان شده است، اما مسائل مستحدث را باید با جولان فقه شناخت و بر اساس آن احکام شرعی را استنباط کرد.
وی یادآور شد: تحول فقه در چندین سال گذشته، برابر با تحول فقه در چندین قرن گذشته بوده است، گردش سریع و موفقیت نظریات کنونی علمی، ریشه در توجه علم به رفاه بشر در زندگی دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، پاسخگویی به شبهات و مشکلات روز مردم را بسیار دارای اهمیت ارزیابی و تأکید کرد: مجتهدین با فتاوای سریع خود که طبق مقتضیات زمان است، میتوانند در رشد و گسترش مبانی فقهی در بین مردم جهان موفق عمل کنند.
رئیس جامعةالمصطفی، استاد مطهری و شهید صدر را از عالمان موفق در مواجهه با مسائل روز معرفی کرد و بیان نمود: ورزش و مدیریت از موضوعات و ابواب جدید فقهی به شمار میرود که باید به شکل نویی به آن پرداخته شود، تا بتوان پاسخگوی شبهات وارده در آن بود.
*از فقه ترببتی غافلیم
حجتالاسلام والمسلمین اعرافی، در پایان با اشاره به جایگاه فقه تربیتی، ابراز داشت: انبوه سؤالات فقه تربیتی بدون پاسخ ماندهاند که به خاطر موضوعات قدیمی یا جدید بودن از آنها غفلت شده است که می بایست فقها با ورود جدی به این عرصه پاسخگوی سؤالات باشند.