به گزارش مرکز خبر حوزه، دکتر عبدالوهاب فراتی، دبیر کمیسیون تحولات سیاسی – اجتماعی کنگره بین المللی بزرگداشت مرحوم آخوند خراسانی ، پیش از ظهر امروز طی سخنانی در این کمیسیون با اشاره به این که تاثیرگذاری فراوان مرحوم آخوند در جریان تحولات سیاسی و اجتماعی دوران حاکمیت شاهان قاجار و نهضت مشروطیت غیر قابل کتمان است، اظهار داشت: به نظر می رسد هنوز بسترهای زیادی برای پژوهش درباره نقش آفرینی علمای شیعه به ویژه مرحوم آخوند خراسانی که نقش جدی در شکل گیری تفکر سیاسی در دوره متاخر را داشته اند، وجود دارد که امید است برگزاری این قبیل نشست ها و همایش ها به این مهم کمک کند.
علی حجتی ، کارشناس ارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی نیز ضمن ارایه مقاله خود در این جلسه، ابراز داشت: مفهوم استقلال سیاسی و اقتصادی از دیدگاه آخوند خراسانی با مفهوم حفظ کیان و اصل اسلام که یک قاعده مهم فقهی است، پیوند می یابد.
وی افزود: از این رو بعد از هجوم روسیه و انگلیس به خاک ایران در اواخر قرن نوزدهم، آخوند خراسانی که کیان اسلام را در خطر می دید، به عنوان مرجع اول شیعه در آن زمان همه توان خود را برای بیرون راندن اشغالگران به کار گرفت و در این راستا، نوشتن نامه های اعتراضی، تشویق مردم به ایستادگی در برابر اشغالگران و صدور حکم جهاد از جمله اقدامات آخوند خراسانی برای رسیدن به این هدف بود.
خانم مریم عظیم بیک، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تاریخ نیز ضمن ارایه مقاله خود در خصوص تقابل و تعامل آخوند خراسانی با سید محمد کاظم یزدی در جریان انقلاب مشروطه، گفت: اگر چه بیشتر علما و فقهای شیعه قائل به نظریه سلطنت مسلمان ذی شوکت بودند، ولی درباره حدود اختیارات ، وظایف ، ویژگی های سلطان و به طور کلی تعریف این نظریه با هم اختلاف داشتند.
