به گزارش مرکز خبر حوزه، این مرجع تقلید، عصر امروز طی سخنانی در مراسم اختتامیه کنگره بزرگداشت مرحوم آخوند خراسانی که در سالن همایش های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، ابراز داشتند: ما امروز در نظام پربرکتی زندگی می کنیم که یک فقه حکومتی می خواهد و این هم مسبوق به داشتن فقه و اصول حکومتی مدون است؛ مادامی که ما اصول حکومتی مدون نداشته باشیم، فقه حکومتی مدون نخواهیم داشت.
ایشان همچنین افزودند: بحث از این که رای مردم تا به کجاست و تا چه اندازه حجت است؛ این که چگونه رای گرفتن از مردم حجت است و از این دست مسایل، این ها را باید حوزه های علمیه مطرح و عرضه کنند.
معظمله ضمن تقدیر از برگزار کنندگان این کنگره به ویژه دفتر تبلیغات اسلامی، اظهار داشتند: عظمت و جلال علمی مرحوم آخوند خراسانی ایجاب می کرد که حوزه علمیه پربرکت قم و نظام مقدس اسلامی با برگزاری چنین همایشی، حق شناسی و قدردانی از زحمات و خدمات آن عالم فرزانه داشته باشد.
معظم له با اشاره به این که ما حوزویان مدیون آخوند هستیم؛ چرا که ایشان بسیاری از مراجع تقلید و اساتید را تربیت کرد، افزودند: نقش آخوند و شاگردان ایشان در آزادی ایران از دست اجانب و استبدادگران، غیر قابل انکار است.
ایشان تصریح کردند: بی شک امروز هر وقت خدای ناکرده ، بیگانه ای به این مملکت طمع کند همین مردم دست و پای او را می شکنند، همان گونه که در زمان شوروی و توده ای ها، تاثیرگذاری یکی از شاگردان مرحوم آخوند به نام آقا سید ابوالحسن اصفهانی ، آذربایجان و مردم و فضلای آن دیار را آزاد کرد.
حضرت آیت الله جوادی آملی همچنین با بیان این که حقیقتا، مرحوم آخوند حق عظیمی بر گردن حوزه های علمیه دارند، گفتند: خدمت علمی مهم ایشان پس از مرحوم شیخ انصاری آن بود که اصول را از حاشیه وارد متن کرده و یک دوره اصول جامع و قابل عرضه را ارایه کردند.
ایشان اضافه کردند: تقریر نویسی مشکلی از حوزه را حل نمی کند، بلکه باید کتاب مدون قابل عرضه ای نگاشت و این خدمت ماندگار را مرحوم آخوند خراسانی در علم اصول انجام داد.
این مفسر برجسته قرآن کریم در ادامه با اشاره به این که در بحث منابع استنباطی در حوزه های علمیه، اجماع تنها کاشف از منبع است و نه یک منبع ، خاطرنشان کردند: ما مبانی استنباط را از کتاب و سنت و عقل می گیریم و نه کمتر یا بیشتر از آن.
ایشان افزودند: متاسفانه ما در حوزه بدون توجه به زنگ خطر، اجماع را نیز از جمله منابع استنباطی آورده ایم و حال آن که منابع و مبانی استنباطی همان سه مورد است.
معظمله همچنین با اشاره به این که بزرگانی مانند مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی، امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی نقدهایی بر آخوند داشته اند، اظهار داشتند: اگر ما نقشه جامع فلسفه و منطق را در نظر بگیریم متوجه می شویم که استدلال های آخوند در آثارش درست بوده است و لذا نقد دیگران به ایشان وارد نیست؛ چرا که فرق مرحوم آخوند با دیگران آن است که ایشان اصولی فکر می کند و اصولی حرف می زند برخلاف برخی که اصولی فکر می کنند اما فقهی حرف می زنند و برعکس.
ایشان ادامه دادند: ما اگر اصولی حرف می زنیم، باید اصولی فکر کنیم و اگر عقلی حرف می زنیم، باید عقلی هم فکر کنیم.
معظم له در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کردند: اصول را در حقیقت عقل اداره می کند، حال آن که علم اصول وابسته به قرآن نیست یعنی اگر کسی با وجود آن که مسلمان و شیعه است اما در طول عمرش قرآن را نخوانده باشد می تواند متخصص علم اصول شود.
ایشان افزودند: وقتی اصول به قرآن تکیه می کند که قرآن یک مطلبی را می خواهد اصولی بیان کند، حال آن که در فقه بسیاری از مسایل، وابسته به قرآن است.
حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به این که عقل حجت الهی و فرمانروای اصول است، گفتند: اشکال وارد به مرحوم آخوند و دیگران این است که مثلا می گویند این سخن عقلی است یا شرعی و این درست نیست، بلکه باید بگویند که این سخن عقلی است یا نقلی؛ البته خیال و اوهام و غیره خارج از مفهوم عقل است و الا عقل حجت خداوند به شمار می رود.
ایشان در خاتمه سخنان خود گفتند: بر ما لازم است که فضلا و اساتید افغانی را قدر بدانیم و مسئولان کشور همچنین دیگر کشورهای اسلامی باید عزیزان افغانی را مورد حمایت قرار دهند، چرا که افغانستان از دیرباز مهد پرورش حکمت و علم و درایت و شهامت بوده است.