به گزارش مرکز خبر حوزه، حجت الاسلام و المسلمین محمد‌هادی صادقی، در نشست علمی نقد و بررسی روش‌های آزاد اندیشی و روند روشن فکری در جهان تشیع، که عصر امروز در مرکز تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم برگزار شد، با اشاره به روند آزاد اندیشی و روشن فکری در تشیع گفت: دلیل پدید آمدن جریانات روشن فکری در جهان تشیع متعدد است و عوامل متعددی منجر شده بسیاری از این جریانات تا امروز باقی بماند و همچنان تاثیرگذار باشند.
وی افزود: با اجتهاد زنده و فعال، روش‌های مستحکم استنباط احکام و رد فروع به اصول می‌توان پاسخ نیازهای جدید جامعه را از مبانی و منابع دینی بدست آورد و وظیفه حوزه تتبع در منابع، برای پاسخ گویی به سوالات و نیازهای روز جامعه از طریق اجتهاد زنده است.
عضو هیئت علمی مرکز تخصصی شیعه شناسی ادامه داد: در سایر جریانات فکری و علمی روشن فکری و آزاد اندیش تنها روش اجتهاد زنده و فعال در حوزه مقبول است و تنها این روش فقاهتی پاسخ گوی نیازهای جامعه مدرن می‌باشد و سایر جریانات به هدف نمی رسد.
رییس دانشکده علوم و حدیث با اشاره به جریان تفسیری مدرن بیان داشت: برخی با روی آوردن به مباحث جدید در تفسیر و تبیین علوم و معارف اهل بیت(ع)، به زوایای جدید این آیات و روایات توجه کرده و به وسیله فهم مدرن و جدید خود از منابع دینی، به اصطلاح نیازهای جدید جامعه مدرن را پاسخ می‌دهند ولی در واقع چنین نیست.
حجت الاسلام والمسلمین صادقی، با بیان این که با تغییر در بنیان‌های روش اجتهادی، تفکرات مبتنی بر اجتهاد تغییر می‌کند اظهارداشت: سلسله مباحثی در حوزه فلسفه علوم دینی و معرفت شناسی با تغییر بنیان‌های روش اجتهادی در جامعه علمی مطرح می‌شود که به جریان روشن فکری فلسفه گرا موسوم است.
عضو هیئت علمی مرکز تخصصی شیعه شناسی بیان داشت: در این روش مباحث فلسفی بحث می‌شود و بنیان اندیشه در این روش فلسفی است و نوعی از روشن فکری دینی را به وجود می‌آوردند، که فلسفه عقل گرا نامیده می‌شود.
وی ادامه داد: بنیاد‌های فلسفی علوم دینی و معرفت شناختی دینی در این روش به نقادی جدی گذاشته می‌شود و کاملا عقلانی شده و فلسفی درباره دین بحث می‌شود و معنویت به صورت فلسفی نظریه پردازی می‌شود.
استاد حوزه علمیه قم افزود: در این روش انسان‌ها به دوری از قالب‌های سنتی دعوت می‌شوند و تاکید دارند از سنت‌های دینی خارج شده و در قالب جدیدی از گرایش دینی به نام معنویت قرار گیرند.
وی تصریح کرد: در این روش جدید، عقلانیت تعبد گریز مطرح است و تلاش می‌شود به هر صورت تعبد نفی شود و تعبد عنصر سنتی ادیان بیان شود و در آخر همه تعبدها کنار گذاشته و به دنبال آن روش معنوی و دینی جدیدی که صرفاً عقلانی باشد مطرح گردد.
حجت الاسلام والمسلمین صادقی با اشاره به شاخص‌های این تفکر غلط اظهارداشت: در این تفکر، شاخص‌های یک جریان جدید معنویت گرا مطرح می‌شود و همه چیز زیر چتر روشن فکری دینی قرار می‌گیرد.
وی تاکید کرد: البته جریان تحجرگرا و آینده گریز نیز وجود دارد که در برابر جریان روشن فکری قرار دارد که این جریان نیز غلط است و افراطی است، این جریان در گروه‌های سنتی جامعه هنوز مرسوم است و از جریانات اجتهادی فقه و معارف تشیع گریزان می‌باشند.
حجت الاسلام والمسلمین صادقی، در پایان با رد جریانات چهارگانه روشن فکری خاطرنشان کرد: جریان علم گرا صرفاً به علم تجربی بها داده و جریان تکامل یافته آن به فلسفه و معرفت شناسی بها داده است، همچنین جریان تفسیری مدرن به روش‌های برون دینی تفسیر بها می‌دهد و جریان فلسفی تعبدگریز نیز به فلسفه غیر دینی بها می‌دهد و فلسفه را غیر دینی معنا می‌کند که همگی به خطا رفته اند و در این میان فقط جریان اجتهادی فعال و زنده صحیح است و به مقصود نهایی می‌رسد.
