هرچند اخبار مرتبط با این نشست را به تفکیک اظهارات نظریه پردازان محترم منتشر نمودیم، اما با توجه به اهمیت موضوع، جمع بندی مطالب عنوان شده در این نشست جهت رسیدن به راهکار مناسب برای ساماندهی تبلیغ دینی، موثر خواهد بود.
حوزه نیوز نظر به اهمیت موضوع، بخش‌هایی از اظهارات و پیشنهادات پیشکسوتان عرصه تبلیغ را منتشر می‌کند.
* اظهارات حجت‌الاسلام‌والمسلمین صالحی خوانساری
حجتالاسلام والمسلمين صالحي خوانساري در اين نشست با اشاره به اهميت تشکيل تشکل مبلغان نخبه کشور با هدف دست يابي به ساختار مناسب در امر تبليغ، اظهارداشت: بايد سازوکاري در پيش گرفته شود تا مبلغان با افزايش سطح آگاهي خود، اين بصيرت را به مردم نيز انتقال دهند؛ و با توان علمي در برابر شبهاتي که مطرح مي‌شود، قدرت پاسخگويي مناسب داشته باشند.
وي با بيان اين‌که افزايش بصيرت مردم و بيان اثرات و جايگاه ولايت فقيه، از مهم ترين وظايف طلاب و و مبلغان است، افزود: مبلغان بايد براي مردم شرح دهند که ادعاي ولايي بودن، بدون اعتقاد به ولي فقيه و نظام اسلامي، ادعاي پوچ است، البته در اين رابطه دلايل و بينه‌هاي محکم را براي مردم ارايه کنند.
* راه‌اندازي تشکل نخبگان تبليغ
حجتالاسلام والمسلمين واعظي اردکاني نیز با ذکر اين مطلب که ايجاد تشکل در ميان نخبگان تبليغ از مباحث ضروري است، گفت: ايجاد تشکل نخبگان تبليغ و استفاده از ظرفيت‌هاي استاني با مشارکت علماي بلاد از مهم ترين اموري است که در حال حاضر مي تواند در موفقيت طرح‌هاي تبليغي، نقش آفرين باشد؛ در اين زمينه نهادهاي تبليغي کشور نيز مي توانند در اين تشکل جاي گيرند و در قالب طرح‌هاي کاربردي، تجربيات خود را در اختيار يکديگر قرار دهند.
* نقشه جامع تبلیغ تدوین شود
حجت الاسلام والمسلمین میرباقری بر لزوم تدوین نقشه جامع تکامل تبلیغ با پیشکسوتان و نخبگان این عرصه تاکید کرد.
رییس فرهنگستان علوم اسلامی با ذکر این مطلب که تبلیغ دینی باید از حوزه انفعال به حوزه فعالان وارد شود، اظهارداشت: حوزه و فقه تشیع به درجه‌ای از بالندگی رسیده است که به جای انحصار در پاسخ گویی به شبهات مستحدثه، سرپرستی این جریان را در جهان اسلام در دست گیرد.
وی افزود: ارتقای سطح تبلیغ، بدون ارتقای سطح پژوهش امکان پذیر نیست؛ وقتی نظام غرب مقابل جریان اسلام گرایی اصیل، مبانی فلسفی خود را با پژوهش‌های کاربردی در بین مردم جهان نهادینه می‌کند و زمانی که فلسفه هگل به شکل داستان‌های کودکانه و جذاب به این نسل منتقل می‌شود، سطح کلام حوزه نیز باید ارتقا یابد.
رییس فرهنگستان علوم اسلامی با ذکر اهمیت ارتقای مباحث تخصصی در فقه، عرفان، اخلاقیات و... از حوزه فردی به اجتماعی، عنوان کرد: سطح مباحث ارایه شده در تبلیغ‌های دینی باید به گونه ای ارتقا یابد، برای اقشار مختلف جامعه، قابل فهم و هضم باشد، در این جا نقش نخبگان تبلیغی خود نمایی می‌کند.
* ضرورت تبلیغ تخصصی
وی ادامه داد: تبلیغ دین، تنها در تبلیغ عمومی خلاصه نمی شود؛ چون ارایه مباحث تخصصی به طلاب و مبلغان نخبه در حوزه بخش مهمی از این فعالیت را تشکیل می‌دهد که از آن می‌توان به عنوان تبلیغ تخصصی نام برد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرباقری اضافه کرد: یکی از نقاط ضعف فعالیت‌های تبلیغی در کشور، ضعف در نقد دشمن است؛ اسلام اصیل در مقابل جریان تجدد گرایی در جهان در حال یک جنگ تمام عیار است، ولی متاسفانه نقدی‌های کمی در قالب تبلیغ از نظام فکری تجدد گرایی در مناطف مختلف کشور صورت می‌گیرد.
رییس فرهنگستان علوم اسلامی تصریح کرد: تدوین و ارایه نقشه جامع تکامل تبلیغ، درون چشم انداز حوزه، از مهم ترین فعالیت‌هایی است که می‌بایست برای افزایش بالندگی عرصه تبلیغ کشور مورد توجه قرار گیرد.
وی در پایان بر ضرورت پیگیری امور مربوط به تخصصی کردن تبلیغ در کشور و هم فکری نخبگان در این زمینه تاکید کرد.
* ضرورت بهره‌گيري مبلغان از تحقيقات ميداني
دیگر سخنران این نشست حجتالاسلام والمسلمين لوني بود که با اشاره به اهميت بهره گيري مبلغان از تحقيقات ميداني و پژوهش‌هاي نظري در خاطرنشان کرد: مبلغان به دليل جنس فعاليت شان به بدنه اصلي جامعه متصل شده اند و بيشترين نقش را در دين داري مردم و جامعه ايفا مي کنند؛ از طرفي نهادهاي اجرايي در زمينه تبليغ مي بايست با تجميع فعاليت‌هاي خود به منظور توان افزايي و پرهيز از موازي کاري زمينه ارايه پژوهش‌هاي حوزوي را در بدنه فعاليت‌هاي تبليغي فراهم آورند.
اين استاد حوزه ادامه داد: مبلغان، داراي تجربيات فراواني در عرصه برنامه ريزي‌هاي فرهنگي هستند و نبايد اين توان علمي و اجرايي و تجربي از بين برود؛
حجتالاسلام والمسلمين لوني خاطرنشان ساخت: برگزاري اين گونه اتاق‌هاي فکر در امر تبليغ امري مهم و ضروري است و بايد از تجربيات نخبگان اين عرصه به خوبي استفاده شود؛ هم‌چنين دفتر تبليغات اسلامي مي بايست از توان علمي و ذهني و تجربيات نخبگان و علماي استان‌هاي کشور در اين زمينه نيز بهره‌هاي بيشتري ببرد.
* نقش برجسته در عزاداري سيدالشهداء
در ادامه اين نشست حجتالاسلام والمسلمين ترابي هم در سخناني گفت: يکي از تحولات مثبت که به مدد توفيقات مبلغان و وعاظ و علماي کشور در ايران شکل گرفته است، خارج شدن مجالس عزاداري از محوريت مداحي صرف بوده است، به طوري که هم اينک نقش منبرها در عزاداري‌هاي سيدالشهدا(ع) بسيار برجسته است.
وي ادامه داد: در گذشته به دلايل متعدد استقبالي که از مداحي‌ها صورت مي گرفت را در منبرهاي قبل از مداحي شاهد نبوديم، ولي در سال‌هاي اخير منبرهاي مجالس عزاداري بسيار پررونق تر از سال‌هاي پيش شده است.
حجتالاسلام والمسلمين ترابي، افزايش حلقه‌هاي معرفت در شهرهاي مختلف به ويژه قم را يکي از راه‌هاي تقويت باورهاي مذهبي و پاسخ به شبهات مردم به ويژه نسل جوان عنوان کرد و افزود: به روز آوري تبليغ و نقد فرقه‌هاي نوظهور با رعايت اصل عدم تبليغ اين گروه‌هاي منحرف از ديگر نکاتي است که مي تواند کارايي تبليغي کشور را افزايش دهد.
* تزکيه نفس؛ بهترين شرط موفقيت تبليغ
حجتالاسلام والمسلمين گنجي نيز تربيت دروني و تزکيه نفس طلاب و مبلغان را از مهم ترين شروطي دانست که يک طلبه و مبلغ مي بايست به آن دست يابد.
وي ادامه داد: يک مبلغ ممتاز و نخبه کسي است که اول، خود را اصلاح کند و تمام مواردي را که به مردم عرض مي‌گويد را پيش از آن در نفس و وجود خودش تمرين کند.
اين خطيب حوزوي، الگوگيري از سلوک بزرگان حوزه را از مهم ترين وظايف مبلغان ذکر کرد و افزود: علمايي که در شهرستان‌ها، به وعظ و خطابه مي پردازند مي بايست از علم و فضيلت و کمال اخلاقي برخوردار باشند و يا حداقل قريب الاجتهاد باشند تا بتوانند تحول آفرين باشند.
* لزوم تجهيز مبلغان به کتب تخصصي
حجتالاسلام والمسلمين وزيري هم در سخنان کوتاهي تجهيز نخبگان به کتب تخصصي را يکي از راه‌هاي افزايش کارايي تبليغي دانست و اظهارداشت: اگر اين کتب در اختيار مبلغان نخبه قرار گيرد، نقش مهمي در افزايش بهره وري تبليغي خواهد داشت.
وي، پيگيري و رفع مشکلات عمومي مبلغان را از وظايف مهم نهادهاي تبليغي ذکر کرد و گفت: يک مبلغ وقتي براي مدتي در منطقه‌اي از کشور به تبليغ مي پردازد، اگر مشکلي براي خانواده وي از هر لحاظ پيش بيايد، نهادي مي بايست پيگير مشکلات آنها باشد.
* بررسي مباحث مهم در افزايش کارآيي تبليغي
حجتالاسلام والمسلمين محمدي هم در سخناني به بررسي مباحث مهم در افزايش کارايي تبليغي در کشور پرداخت.
وي تصريح کرد: بيان مباحث اخلاقي، تربيتي سياسي و اجتماعي که بتواند راه درستي را پيش روي مردم قرار دهد از مهم ترين وظايف مبلغان است؛ بنابراين مبلغان مي بايست از مطرح کردن مباحث تکراري در يک منطقه جلوگيري کنند.
*تاکيد بر مستمر بودن تعامل نخبگان تبليغ
حجتالاسلام والمسلمين عباسي، يکي ديگر از شرکت‌کنندگان اين نشست با تاکيد بر مستمر بودن جلسات اتاق فکر و تعامل نخبگان تبليغ، اظهار داشت: تخصصي شدن تبليغ يکي از راه‌هاي موفقيت در اين امر است، زيرا تخصصي شدن تبليغ مي تواند کارايي مبلغان را در عرصه‌هاي مختلف علمي و اعتقادي افزايش داده و با پرهيز از موازي کاري، توان آنان را در موقعيت‌هاي مختلف به بهترين شکل به کار گرفت.
* هنر تبلیغ را فرا بگیریم
رئیس هیات امنای موسسه روایت سیره شهدا، معارف شناسی تخصصی را از ملزومات تخصصی کردن تبلیغ ذکر کردو گفت: مخاطب شناسی و روش شناسی تبلیغی از دیگر ملزومات این عرصه است؛ باید روش تمرینات تبلیغ تخصصی به طلاب و مبلغان کشور آموزش داده شود و در این زمینه مبلغان نیز با این گونه تمرینات توانایی‌های خود را برای اثر بخشی فعالیت‌های تبلیغی بیشتر کنند؛ زیرا تبلیغ یک هنر است و هر هنری نیازمند تمرین و استمرار است.
حجتالاسلام والمسلمین ماندگاری نتیجه نهایی ارتقای سطح فعالیت‌های تبلیغی را تحقق مدیریت دینی در زندگی شخصی و اجتماعی مردم دانست و تصریح کرد: هدف نهایی از تبلیغ، دین فهمی، دین مداری و پایداری از دین است.
وی در خصوص ملاک‌های ارزیابی تبلیغی، خاطرنشان کرد: زمانی می‌توانیم از موفقیت در امور تبلیغی اطمینان حاصل کنیم که مراجعات مردم به روحانیت و مبلغان، افزایش چشمگیر داشته باشد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین ماندگاری افزایش میزان پذیرش مباحث دینی از سوی مردم را از دیگر نشانه‌های موفقیت امور تبلیغی دانشته و گفت: افزایش دین مداری در تعاملات مردم، میزان آرایش دینی در اجتماع، از دیگر نشانه‌هایی است که می‌توان با مشاهده افزایش یا کاهش آن، میزان سنجی مناسبی در خصوص موفقیت طرح‌های تبلیغی، بدست آورد.
