حضرت آیتالله مظاهری درآیین آغاز سال تحصیلی حوزه علمیّه اصفهان، تحصیل علوم دینی را از ارزشمندترین امور برشمرد و اظهارداشتند: تحصیل علوم دینی و معارف اسلامی از آنجا که به ترویج و تبلیغ دین مبین اسلام و مذهب حقّه جعفری میانجامد، از قداست بینظیری برخوردار است و طلّاب علوم دینی باید از این جهت بر خود ببالند و قدردان جایگاه معنوی خود باشند.
ایشان حفظ و بقای تشیّع را از زمان حضور ائمّهطاهرین«سلاماللهعلیهم» تا زمان حاضر و از این زمان تا زمان ظهور منجی عالم بشریّت که عصر جهانی شدن اسلام است، مرهون تلاش و کوشش بیوقفه مرجعیّت و روحانیّت دانسته و افزودند: مجاهدت عالمان دینی در ادوار گذشته، باعث حفظ و حراست از نعمت بزرگ و بینظیر تشیّع و انتقال این مذهب ارزشمند از نسلی به نسل دیگر تا نسل حاضر شده است. و طلّاب گرانقدر علوم دینی در عصر کنونی وظیفه دارند، تلاش و مجاهدت علمی و عملی علمای سلف را استمرار بخشند و نعمت عظیم تشیّع را به دست نسلهای بعدی برسانند تا انشاءالله در زمان ظهور حضرت ولیّعصر«اروحنافداه» همگان شاهد جهانی شدن دین اسلام و فراگیری مذهب تشیّع در کره زمین باشند.
*موفقیت در طلبگی نیازمند ایثار و اخلاص است
حضرت آیتالله مظاهری با بیان اینکه ورود به عرصه خطیر تحصیل علوم دینی و موفقیّت در طلبگی، محتاج روحیه ایثار همراه با خلوص نیّت است، افزودند: طلّاب عزیزی که وارد حوزههای علمیّه میشوند باید بدانند موفقیّت و پیروزی در تحصیل و تبلیغ علوم دینی، یک عمر تلاش همراه با از خود گذشتگی و چشمپوشی از دنیا و تعلّقات دنیوی را میطلبد و طلبه حقیقی باید تا آخر عمر، خود را با خلوص نیّت، فدای اسلام و تشیّع کند تا موفق گردد.
*طلبگی فارغ التحصیلی ندارد
ایشان ضمن تأکید بر اینکه، تحصیل علوم اسلامی و معارف تشیّع، فراغت از تحصیل ندارد، خاطرنشان ساختند: طلّاب عزیز باید خود را برای یک عمر فعالیّت و تلاش مستمرّ علمی آماده کنند و در این راستا به تقویت و استحکام پایههای علمی خود بپردازند؛ زیرا در این راه طولانی هیچگاه فارغالتّحصیل نخواهند شد و هرچه پایه تحصیلی آنان بالاتر رود و به عبارت دیگر هرچه عالمتر شوند، به همّت بیشتری نیازمند میگردند.
این استاد برجسته حوزه، اتلاف وقت و گذراندن عمر به بیهودگی را برای همه افراد و اقشار جامعه بسیار ناپسند و عامل سقوط آنان توصیف کردند و برای طلّاب علوم دینی، علاوه بر آن موارد، مانع بزرگی برای موفقیّت آنان دانسته و تأکید کردند: دستیابی به جایگاه علمی و معنوی مورد نظر اسلام در تحصیل علوم دینی، با هدر دادن وقت و پرداختن به اموری نظیر تماشای بیرویّه تلویزیون، حضور در جلسات بیهوده و بینتیجه، خواب و خوراک اضافی و تفریحها و تعطیلات بیش از اندازه، سازگاری ندارد و کسانی که در این راه به جایگاه ویژهای رسیدهاند، عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش علمی و دینی کردهاند و در مقابل، لیاقت تبلیغ و ترویج اسلام و تشیّع را یافتهاند که پر ارزشترین و پر افتخارترین مقامات است.
ایشان در ادامه با اشاره به برخی از عوامل موفقیّت انسان، نقش عواملی نظیر حافظه، هوش، استعداد و نیز امکانات جنبی را برای دستیابی به موفقیّت، نسبت به تلاش و فعالیّت مستمر، بسیار کمرنگ توصیف کرده و افزودند: به تجربه اثبات شده است که فعالیّت مداوم و تلاش بیوقفه، میتواند به تنهایی جایگزین همه عوامل موفقیّت انسان در زمینههای مختلف و به خصوص موفقیّت در امور علمی شود و انسان را به پیروزیهای چشمگیر و بینظیری برساند.
*طلاب در فقه و اصول توقف نکنند
حضرت آیتالله مظاهری با تأکید بر اینکه پایه و متن اصلی دروس حوزههای علمیّه، فقه سنّتی است، توقّف طلّاب در تحصیل فقه و اصول را کافی ندانسته و اظهار داشتند: طلّاب و روحانیّون وظیفه دارند افزون بر فقه و اصول، پایه علمی خود را در سه بخش اعتقادات، اخلاق، احکام که سه بخش اصلی دین هستند، تقویت کنند و با توجّه به نیازهای روز جامعه، در حدّ توان به مطالعات جنبی در زمینههای مختلف بپردازند تا قادر به پاسخگویی نیازهای نسل جوان جامعه باشند و به خصوص، در برابر شبهات روزافزون که اجتماع فعلی را فراگرفته است، بتوانند پاسخ قاطع و مستدل ارائه کنند.
*علم بدون تقوای الهی بی فایده است
این مرجع تقلید در ادامه بیانات خود، از تقوا به عنوان مهمترین مکمّل علم و عامل اساسی اثر بخشیدن آن یاد کرده و با بیان آیه شریفه «وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ» افزودند: قرآن کریم افزون بر اینکه در آیات بسیاری بر ضرورت رعایت تقوا تأکید میورزد، در آیه فوق به لزوم همراهی علم و تقوا اشاره مستقیم دارد و از این آیه و نیز روایات بسیاری که در این زمینه وجود دارد، میتوان نتیجه گرفت که علم بدون تقوای الهی نه تنها نتیجه و فایده مطلوب را ندارد، بلکه وزر و وبال و در برخی موارد موجب انحراف است.
ایشان ضمن تشریح ابعاد و معانی تقوا اظهار داشتند: تقوای الهی مشتمل بر دو رکن اساسیِ انجام واجبات و اجتناب از گناهان و محرّمات است و انجام مستحبّات و پرهیز از مکروهات و شبهات نیز برای رعایت تقوا لازم و مکمّل ارکان است.
ایشان در این زمینه افزودند: ضرورت اهتمام به اقامه نماز اول وقت با جماعت و در مسجد و اجتناب از گناهان چشم و زبان و گوش و اهمیّت به مستحبّاتی نظیر انس با قرآن و نماز شب و خدمت به خلق خدا، برای طلّاب علوم دینی بیش از سایر مردم احساس میشود و آنان را به مراتب و مقامات عالی خواهد رسانید.
*آموختن اصول بدون عمل انحراف است
معظم له بر لزوم خودسازی و تهذیب نفس توسّط طلّاب علوم دینی تأکید کرده و تصریح کردند: آموختن فقه، بدون کوشش در تهذیب نفس، رنگ شیطانی به خود میگیرد و آموختن اصول عقاید و به خصوص توحید، عاری از فراگیری و عمل به اخلاق، منجر به شرک و انحرافات عقیدتی خواهد شد.
ایشان ضمن برشمردن برخی صفات رذیله و خطرات ناشی از رسوخ آن صفات در دل انسانها، بر ضرورت کسب فضائل و صفات حسنه اخلاقی تأکید کرده و خاطرنشان کردند: ریشهکن کردن یا لااقل سرکوب رذائلی همچون ریاستطلبی، دنیا گرایی و حسادت و نشاندن فضائل و خصائل نیکوی انسانی به جای آن رذائل، نیازمند سالها تلاش و کوشش مداوم و مستمر است، ولی با این حال، امری ضروری است؛ زیرا وجود یک صفت رذیله در دل انسان و به ویژه در طلّاب و روحانیّون، میتواند آنان را به کلّی از مسیر هدایت و رستگاری خارج ساخته، به انحراف بکشاند.
معظّمله با نکوهش شدید دنیادوستی و گرایش به مادیّات، افزودند: طلّاب و فضلا باید توجّه داشته باشند که گرایش به دنیا و مادیّات در آنان، حتّی اگر با پرهیز از مال حرام و صرفاً با تحصیل مال و ثروت از راه حلال همراه بشود نیز آنان را از اهداف متعالی طلبگی و از رسیدن به کمال و قرب الهی باز میدارد.
*نگرانی از ورود طلاب به عرصه های اجرایی
ایشان با ابراز نگرانی از وارد شدن برخی طلّاب و روحانیّون با استعداد در امور اجرایی، افزودند: متأسّفانه شرایط زمان حاضر اقتضاء میکند که گروهی از فضلای مستعد که از آینده علمیِ درخشانی برخوردارند، به اجبار مشغول امور اجرایی و غیرعلمی شوند و این موضوع، در نهایت به زیان حوزههای علمیّه و پیشرفت علمیِ مراکز و مدارس حوزوی است.
حضرت آیتالله مظاهری با قدردانی از زحمات و تلاشهای گوناگون مدیریّت حوزه علمیّه اصفهان، از خدمات آیتالله طباطبایی، مدیر حوزه علمیّه اصفهان تشکّر کرده و تصریح کردند: بنابر اقرار کارشناسان و خبرگان حوزوی، مرکز مدیریّت حورزه علمیّه اصفهان دارای دستاوردهای قابل توجّه و جایگاه معتبری است