به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، صبح روز دوشنبه 29 آبان ماه، هشتمین دور از گفتگوهای دینی با حضور دکتر محمدباقرخرمشاد رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کاردینال توران رئیس شورای پاپی واتیکان با موضوع «همکاری مسلمانان و مسیحیان برای اعتلای عدالت در دنیای معاصر» در رم افتتاح شد.

در این مراسم که هیأت عالی رتبه فرهنگی و دینی از جمهوری اسلامی ایران و جمعی از رهبران دینی و اندیشمندان مسیحی در آن شرکت داشتند، دکتر خرمشاد ضمن ابراز خرسندی از آغاز هشتمین دور از گفتگوها که هر دو سال یک بار برگزار می گردد و طرح موضوعاتی از قبيل پديدة تجدد، كثرت گرايي ديني، جوانان، هويت و تعليم و تربيت ديني، اركان صلح، عدالت، حقيقت، عشق و آزادي، اخلاق زيستي، ايمان و عقل و نقش دين در جامعه امروز كه همگي در زمرة موضوعات نظري و كاربردي براي گفتگوهاي ديني محسوب مي شوند، تأکید کرد: موضوع عدالت كه در اين نشست مورد بحث و تبادل نظر قرار مي گيرد از جايگاه محوري در گفتمان‌هاي ديني برخوردار است.

* جایگاه عدالت در گفتمان انقلاب اسلامی

وی با تأکید بر پيروزي انقلاب اسلامي ايران در بهمن 1357 بر اساس جايگاه محوري عدالت در انديشه اسلامي، افزود: اين انقلاب متاتئوري خود را بر پاية عنصر عدالت قرار داد و مناسبات جديدي را در دو عرصة داخلي و بين المللي بر محور عدالت بنيان نهاد. از نظر بنيانگذار فقيد انقلاب اسلامي ايران حضرت امام خميني (ره)، نظام بين الملل بايد مبتني بر عدالت و فارغ از سلطه قدرت هاي استكباري باشد. بر اساس گفتمان انقلاب اسلامي، عدالت علاوه بر اين كه هنجار اساسي براي مديريت جهاني و روابط بين الملل بشمار مي آيد، در عرصه داخلي نيز دليل سببيِ برقراري آزادي است، به گونه اي كه مواردي چون حق برابر عامه مردم براي مشاركت سياسي– اجتماعي و حق انتخاب و تعيين سرنوشت خود از جلوه هاي عدالت اجتماعي و مظهر پيوند آزادي و عدالت در نظام جمهوري اسلامي ايران بشمار مي آيند.

* توسعه همه جانبه همراه با تعالي اخلاقي و معنوي

دکتر خرمشاد با توجه به برخورداری عدالت از وجوه ايجابي و سلبي از دیدگاه رهبر انقلاب اسلامي ايران حضرت آيت الله خامنه اي اظهار داشت: از زاويه ايجابي عدالت به معناي حق محوري، عزت مندي ملت ها، دفاع از مظلومان جهان، حق همه ملت ها براي دسترسي به علوم و فنون پيشرفته و برخورداري از توسعه همه جانبه همراه با تعالي اخلاقي و معنوي است و از زاويه سلبي عدالت به معناي نفي استثمار و استعمار، نفي نظام سلطه، نفي حقارت و وابستگي ملت ها و نفي نفوذ و دخالت قدرت هاي بزرگ در امور داخلي ساير كشورهاست.

* صلح، میوۀ عدالت است

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تحقق پيشرفت و توسعه در بستر عدالت در گفتمان انقلاب اسلامي افزود: در انديشه انقلاب اسلامي، صلح تابعي از عدالت بوده و ميوة آن محسوب مي شود به گونه اي كه همواره سخن از صلح عادلانه به ميان مي آيد. بعلاوه از تجليات عدالت در عرصة داخلي و بين المللي، توازن حقوق و تكاليف به عنوان دو كفة ترازوست، زماني كه اين دو به توازن برسند عدالت مستقر مي گردد. لذا مقتضي است همان اندازه كه براي ملت ها تكاليف و وظايفي تعيين مي‌گردد حقوق آنان بويژه حق توسعه و حقوق نسل هاي آينده مورد احترام قرار گيرد.

دکتر خرمشاد با توجه به اعتقاد فلسفه تاريخ تشيع بر استواری آغاز و فرجام جهان هستي بر محور عدالت، اظهار داشت: همانگونه كه آسمان ها و زمين براساس عدالت در جايگاه مورد نظر خالق هستي استقرار يافته اند و پيامبران الهي نيز براي تحقق اين موازين عادلانه در جامعه بشري همواره قيام نموده اند. ما معتقديم كه آيندة جهان نيز در جهت تحقق عدالت و جهان گستري آن خواهد بود به گونه اي كه حضرت مهدي (عج) منجي عالم بشريت در كنار حضرت عيسي مسيح (ع) جهان را از عدل و داد پر خواهد كرد. بر اساس اين ديدگاه، عدالت يكي از اصول دين اسلام بشمار مي‌رود.

* عدالت را محدود به حوزه اندیشه و گفتار نکنیم

وی در ادامه افزود: واقعيت آن است كه عدالت نبايد محدود به دو حوزة انديشه و گفتار شود بلكه بايد در عرصه كاركرد و رفتار نيز تجلي يابد كه يكي از مظاهر آن اعتدال است. از اين روست كه قرآن كريم، مؤمنان را به عدالت در رفتار حتي در قبال دشمنان فرا مي خواند، از آن لحاظ كه چنين رفتار عادلانه اي به پرهيزگاري نزديك تر است.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بخش قابل توجهي از مشكلات بشريت كنوني را ناشي از خروج از دايرة اعتدال رفتاري دانست که به اباحي گري، پوچ گرايي، بي ديني، ماده‌گرايي و بحران معنويت از يك سو و خشونت گرايي و افراط‌گرايي ناشي از تعصب و تحجر، جمود و قشرگرايي از سوي ديگر منجر مي شود. مواردي چون اهانت به ساحت مقدس پيامبر اكرم (ص) و نيز اقدامات تحريك آميز بي دينان در قرآن سوزي و سوء استفاده ارباب رسانه و سينما از واژه «آزادي بيان» براي هتك حرمت هنجارها و نمادهاي ديني و استمرار و اصرار بر سياست هاي دين هراسي در زمرة مظاهر افراطي گري و خروج از اعتدال است. همچنين، اقدامات خشونت آميز گروه هاي تندرو و افراطي عليه مسلمانان و مسيحيان در سوريه و كشتار مردم بي گناه در كوچه و خيابان و مسجد و كليسا كه امروزه در خاورميانه و متأسفانه به نام دين صورت مي گيرد، خلاف مشي اعتدال است؛ همان گونه كه اقدامات سركوبگرانه و خشونت آميز قدرت هاي بزرگ در عراق و افغانستان، و نيز مداخله مسلحانه در امور داخلي كشور سوريه با بسيج و تجهيز ده ها هزار نيروي مسلح چند مليتي تندرو، جلوه هايي از زير پا گذاشتن عدالت در عصر كنوني بشمار مي آيد.

* نقش رهبران دینی در مهار افراطی گری ها

دکتر خرمشاد ضمن تأکید بر نیاز بیش از گذشته بشر امروز به اعتدال، مهار اين گونه زياده خواهي ها و اقدامات راديكال و افراطي را وظيفه رهبران و پيروان اديان دانست و افزود: براي مقابله با خطر خشونت گرايي و جلوگيري از اقدامات تحريك آميز گروه هاي تندرو در دامن زدن به تنش هاي ديني، همكاري اسلامي – مسيحي يك ضرورت بشمار مي آيد تا چنين توطئة بزرگی خنثي گردد كه بر تفرقه افكني و ايجاد ترس و وحشت ميان پيروان اديان اسلام و مسيحي استوار است.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی  در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد كه اين نشست بتواند زمينه هاي مناسب و پايدار را براي همكاري هاي ديني در زمينه تحقق عدالت و ارائه توصيه هايي كاربردي براي رعايت اعتدال در جامعه بشري برقرار سازد.

* کاردینال توران: خلقت جهان تصادفی نیست

کاردینال «جان لوئیس پی یِر توران» رئیس شورای پاپی واتیکان به عنوان سخنران بعدی، ابراز امیدواری کرد که تلاش های دو طرف برای تعمیق عدالت در دنیای معاصر مؤثر واقع شود.

وی ضمن تصادفی ندانستن خلقت جهان از سوی خداوند متعال، گفت: وظیفه همه ما، ایجاد دنیایی همراه با آرامش برای نوع بشر هم در ارتباط با یکدیگر و هم در ارتباط با طبیعت است.

رئیس شورای پاپی واتیکان افزود: انسان های مؤمن و غیرمؤمن به این اصل اعتقاد دارند که همه چیز در روی زمین در ارتباط با انسان است و محور خلقت، انسان می باشد. بنابر این، رهبران مذهبی و عقلای قوم وظیفه دارند که نیازهای زندگی اجتماعی مردم را در ارتباط با همدیگر بررسی کرده و بر حسنات مشترک تأکید بورزند.

* اعتقادات دینی انسان ها را به هم نزدیک می کند

وی ضمن صحبت از عدالت، عشق و دوستی و تأکید بر برقراری صلح و زدودن خشونت به عنوان کاری مشترک، به سخن پاپ ژان پل دوم مبنی بر این که بدون عدالت، صلحی نخواهد بود و بدون عفو و بخشش، عدالتی نخواهیم داشت، اشاره کرد و گفت: مؤمنان در این میان، نقش کلیدی دارند و انسان ها را به یکدیگر نزدیک می کنند. چرا که اعتقادات دینی آنها را به هم نزدیک می کند و در برابر هم مسؤول می سازد. به این ترتیب عقلا و علمای دین باید زمینه آزادی های دینی و آزادی های وجدان را تضمین کنند تا انسان ها با آزادی تمام در جهت انتقال پیام برادری و احترام گام بردارند.

کاردینال توران همچنین ابراز داشت: شاید رسیدن اجماع در بین علمای دینی میسر نباشد ولی وظیفه ما یافتن پاسخ به سؤالات معمولی انسان ها است که می پرسند چرا این همه جنگ؟ چرا این همه درد؟ راه رسیدن به عدالت چیست؟ یافتن پاسخ این سؤالات از طریق همکاری های مشترک و تحمل یکدیگر، امکان پذیر است.

وی درپایان ضمن تأکید بر دانستن ریشه کرامت انسان و راه رسیدن به آن، اظهار امیدواری کرد که خداوند لطف خود را بر همه جوامع و تک تک انسان ها بگستراند و کسانی که از حقوق خودشان در هر نقطه از جهان بازداشته شده اند به حقوق خود دست یابند.