به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، آنچه در پی می آید سخنرانی حجت الاسلام شاه آبادی در جمع شیعیان و مسلمانان هامبورگ است که در مسجد امام علی این شهر ایراد شده است:

تأکید اسلام به صله رحم و دیدار بستگان

خویشاوندان، ارتباط خونی با هم دارند و در حقیقت شاخ و برگ های یک درختند. سنت حسنه صله رحم، از نیکوترین برنامه های دین مبین اسلام است و موجب دوام وطراوت درخت خویشاوندی می شود. در آیات و روایات  بسیاری هم بر آن تأکید شده است، ابریدن از خویشان که از آن به قطع رحم تعبیر شده است، تنها به معنای قطع رفت وآمد نیست؛ همان گونه که صله رحم، فقط در دیدار یکدیگر خلاصه نمی شود. از جمله مصداق های قطع رحم، این است که بستگان خود را به گفتار یا کردار بیازاری و با او رفتار ناشایست کنی یا او نیازمند به چیزی مثل: لباس، مسکن و خوراک و... باشد که تو قدرت رفع نیاز او را داشته باشی، ولی هیچ اقدام نکنی یا حقی از او سلب شده باشد و برای تو احقاق آن حق فراهم باشد، ولی بی توجه باشی یا به سبب کینه و حسد، از او دوری کنی و هنگام بیماری او به عیادتش نروی و هنگامی که از سفر باز می گردد، به دیدنش نروی.

در مقابل، یاری کردن به مال و کمک کردن با زبان و دست و پا و پرهیز از رنجش و آزار خویشان و مواردی این گونه، از مصداق های صله رحم هستند. البته خودداری از آزار و اذیت خویشاوندان، بهترین نوع صله رحم معرفی شده است. در روایتی، امام صادق علیه السلام فرمود: «صله رحم کن، اگرچه به شربت آبی باشد و بهترین صله رحم، خودداری از آزار خویشان است.».

صله رحم، حتی با آنها که از لحاظ عقیده و رفتار، مخالف انسان هستند

سنت الهی صله رحم، وظیفه ای اخلاقی است که نه تنها با بستگان پاک و پرهیزکار، بلکه حتی با آنان نیز که اهل گناهند، واجب است. چه بسا به برکت رفت وآمدهای بستگان صالح، دیگران نیز راه صلاح پیش گیرند و تأثیر بپذیرند. گاهی ترک بازدیدهای خانوادگی سبب می شود که بستگان ناصالح، بر کجی هایشان افزوده شود، در حالی که حفظ رابطه خویشاوندی، مدد خوبی برای بازداشتن آنها از انحراف بیشتر خواهد بود. در این صورت، تکلیف ما همچنان حفظ برقراری پیوسته ارتباط و پیوند فامیلی است..

فردی شیعه از امام صادق علیه السلام می پرسد: برخی خویشاوندانم خط و تفکر دیگری دارند، غیر از فکر و عقیده من، آیا آنان بر من حقی دارند؟ حضرت فرمود: آری، حق قرابت و خویشاوندی را چیزی قطع نمی کند. اگر با تو هم فکر و هم عقیده باشند، دو حق بر گردن تو دارند: یکی حق خویشاوندی؛ دوم حق اسلام و مسلمانی. همچنین نقل است: فردی خدمت حضرت رسول صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد: خویشاوندی دارم که با آنها پیوند می کنم و رابطه دارم، اما آنان آزارم می دهند، [از این رو] تصمیم گرفته ام آنان را ترک کنم. حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: آن گاه، خدا هم تو را ترک می کند!... گفت: پس چه کنم؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: به کسی که محرومت کرده، عطا کن؛ با کسی که از تو بریده، رابطه برقرار کن کسی که بر تو ستم روا داشته، از او درگذرد. هر گاه چنین کردی، خداوند پشتیبان تو خواهد بود..

آثار صله رحم

  1 -  طولانی شدن عمر

بسیاری از آموزه های دینی، افزون بر نفع اخروی، منفعت دنیوی نیز برای ما به همراه دارد و به زندگی مادی ما هم سر و سامان می بخشد که صله رحم، یکی از آنهاست.   حتی این گونه هم می شود که از عمر کسی سه سال باقی مانده باشد و صله رحم به جا آورد، خداوند عمر او را سی سال زیاد کند و سی و سه سال عمر بگرداند و می شود که از عمر کسی سی و سه سال باقی مانده باشد و قطع صله رحم کند، خداوند سی سال عمر او را کم کند و سه سال بگرداند.

روزی امام صادق علیه السلام به شخصی به نام میّسر فرمود: ای میّسر عمر تو زیاد شده است، چه عملی انجام می دهی؟ عرض کرد: من در بازار برای کسی کار می کردم و پنج درهم مزد می گرفتم و به خاله ام می دادم. آن گاه امام فرمود: به خدا سوگند، دو بار مرگت نزدیک شد، ولی به خاطر این صله رحم و دل جویی از خاله ات، به تأخیر افتاد.

2 - افزایش روزی و فقرزدایی

از جمله سودهای دنیوی صله رحم، رونق در ثروت و روزی است. چنان که امام سجاد علیه السلام در حدیثی، از رسول گرامی صلی الله علیه و آله نقل می کند: «هر کس خوش دارد خدا عمر او را دراز کند و روزی اش را توسعه دهد، باید صله رحم کند .

بعضی افراد صله رحم را ترک می کنند تا فرصت بیشتری برای کارکردن داشته باشند و از این راه، درآمد خود را حفظ و بیشتر کنند. این افراد اگر در مفهوم روایت های امامان بیشتر دقت کنند، پی می برند به اینکه نه تنها با قطع رحم روزی خود را گسترش نمی دهند، بلکه خود را از توفیقی بزرگ در این زمینه محروم می سازند. آنهایی که در فقر و پریشانی به سر می برند، برای رهایی خویش از وضع موجود، به صله رحم روی می آورند، چنان که امام صادق علیه السلام می فرماید: «صله رحم، عمر را زیاد می کند و فقر و پریشانی را از بین می برد.» پس، صله رحم کنید تا فقر از میان برود و روزی ها افزون تر شود .فقر و پریشانی، با صله رحم از بین می رود.

3- محبوبیت نزد خویشاوندان

 از امام علی علیه السلام نقل است: «صلةُ الرحم تُوجبُ المَحَبَّةَ؛ پیوند با خویشاوندان، محبت می آورد».

 تصورکنید وقتی شخصی در بحران و مشکلات زندگی اش گرفتارشده ، اگر یکی از خویشاوندانش که اهل نیکوکاری است، با آنها صله ارحام کند و نگرانی آنها را نگرانی خود بداند، در این صورت خانواده ای که در رنج و سختی به سر می برد، او را فرشته ای آسمانی می پندارد که برای حل مشکل و رهایی اش فرود آمده است، گرچه از او، تنها هم دردی و همدلی ببیند.

بی شک  توجه داشتن ودلداری دادن هم دراین موقعیت دشوارازمصادیق صله رحم میباشدو هر قلبی که ازدیگران، توجه و دلجویی بیند به آن ها علاقه مند می شود..

 4-  دفع بلا و پاکیزگی اعمال

از آثار بسیار ارزشمند صله رحم، دفع بلا و پاکیزگی اعمال است. امام باقر علیه السلام می فرماید: «صله رحم، اعمال را پاکیزه و بلا را دفع می کند». و این تأثیر، شاید به دلیل ایجاد محبت میان آنها و از بین رفتن زمینه کدورت و ناراحتی است. چرا که همین کدورت ها و ناراحتی هاست که موجب بروز کینه، غیبت، تهمت و غیره می شود، در حالی که با صله رحم، محبت و دوستی جای گزین کدورت ها می شود و انسان از این گناهان پاکیزه می ماند. .

 5- صله رحم و آبادانی شهرها

رسول اکرم صلی الله علیه و آله در سخنی فرموده است: «صله رحم، شهرها را آباد می کند و عمرهای مردم را افزایش می دهد، اگرچه اهل آن بلاد از اخیار و خوبان نباشند».

صله رحم، نه تنها برای مؤمنان، بلکه حتی برای افراد ناصالح نیز سودمند است. شهری که مردمان آن با انجام صله، محبت و دوستی را برای همدیگر به ارمغان می آورند و تا جایی که برایشان امکان دارد، مشکلات خویشان را حل می کنند و به سخاوتمندی و خوش خلقی روی می آورند، شهری آباد و بانشاط خواهد شد. همان گونه که امام جعفر علیه السلام می فرماید: «صله رحم و نیکی با همسایگان، خانه ها را آباد می کند.» در واقع، این حدیث تأکید کننده همین مطلب است، چرا که صله و نیکی به همسایگان، موجب آبادی خانه ها و پس آبادی شهرها می شود. افزون بر اینکه، آبادانی خانه ها خود، مسئله بسیار حیاتی و مهمی است که روح و روان افراد را شاداب و پرانگیزه خواهد ساخت.

  6- آسانی حساب در روز قیامت

 از رسول اکرم صلی الله علیه و آله در این باره نقل است: «نیکی به والدین و صله رحم، حساب را در قیامت آسان می کند.» پیامبر گرامی پس از این سخن، آیه ای از قرآن شریف را  تلاوت فرمود:وَ الَّذینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ. افراد بصیر در دین، آنانند که وصل می کنند آن را که خداوند به وصلش امر فرمود و از خداوندشان می هراسند و از سختی حساب قیامت بیم دارند.

    آفات صله رحم چیست ؟

  طبیعتا این سنت زیبا ، ممکن است دچار آفت و آسیب هم بشود. نخستین آسیب ، سوءظن و بدگمانی است . در حدیث داریم که  بدگمانی قلب را بیمار می کند و انسانها را در معرض تهمت قرار می دهد . یعنی اینکه وقتی انسان وارد خانه ای میشود ، نگاه منفی نداشته باشد . نگاه غلط نداشته باشد . روایت داریم که بدترین مردم کسانی هستند که بد گمان هستند . بدگمانی و سوء ظن از چند چیز ایجاد میشود . یکی از ظاهر بینی است یعنی انسان ظاهر را نگاه می کند و مطلبی را می گوید . اما کاظم (ع) به سفر مکه می رفتند . فردی ایشان را دید که لباس ساده ای پوشیده و فکر کرد که او صوفی و درویش است . می خواست جلو برود و چیزی بگوید تا او را مسخره کند . تا جلو رفت دید امام است و امام فرمود : بعضی بعض دیگر را مسخره نکنید . نکته دوم در بحث سوءظن حسادت است .

 دومین آسیب تجسس است . حدیث داریم : بدترین مردم کسانی هستند که بدگمان هستند و بدترین بد گمانان کسانی هستند که تجسس می کنند . خوب این را از کجا آورده اید ؟ این دختر را شوهر ندادید ، خواستگار ندارد ؟ خواستگار پارسال چه شد ؟ شما آمده اید ده دقیقه یک احوالی بپرسید و بروید . کسی که بحث را شروع می کند ، توپ برنده در دست اوست . اگر بحث از دختر شما شروع بشود تا آخر بحث همان است . از بزرگتر ها انتظارمیرود که یک بحث خوب وسط بیاورند . البته بحث های اختلاف برانگیز هم نباشد چون به آسیب مبتلا میشود. مسائل تاریخی و اسلامی را مطرح کرد . قرآن می فرماید : لا تجسسوا . 

 آسیب سوم استهزاء و تمسخر است . بعضی ها  در این میهمانیها دو جور استهزا می کنند . گاهی استهزا غایب می کنند و گاهی استهزا حاضر می کنند . مثلا فلانی به میهمانی نیامده است و این طرف بچه ای دارد که خیلی اذیت می کند و یا خودش اخلاق خاصی دارد . هر کسی ممکن است نقطه ضعفی در بیان و رفتارش داشته باشد ، بعضی ها می آیند و عیوب دیگران را مصداق تمسخر و خنده جلساتشان قرا ر می دهند ، این خیلی بد است 

 همدیگر را مسخره نکنید . برای هم لطیفه بگویید .گاهی در جلسه ای کسی را ملعبه قرار می دهند . بدنبال استهزاء غیبت هم می آید و بدنبال غیبت ،  عیبجویی هم می آید .

 چهارمین آسیب سرزنش است . مثلا شما این همه تلاش کردی ، همین درآمدت است ؟ این بچه این قدر درس خواند ، آخر هم قبول نشد ؟ هنوز مستاجر هستی و نتوانستی پشت خودت را ببندی ؟ قرآن می فرماید: خدا و ملائکه بر پیامبر درود می فرستند  ، شما هم درود بفرستید . هر کس خدا و پیامبر را آزار بدهد ، خدا در دنیا و آخرت او را عذاب می دهد . بعضی ها می گویند : ما مردم آزاری شنیده ایم ولی خدا آزاری نشنیده ایم . بله پیامبر فرمود : هر کس مومنی را آزار بدهد من را آزار داده است . و هر کس هم من را آزار بدهد خدا را آزار داده است و هر کس خدا را آزار بدهد ملعون است . شخصی نزد امام صادق ( ع ) آمد و امام فرمود ما را تحقیر می کنی ؟ طرف گفت : کجا ؟ گفت : در جُعفه کسی پیش توآمد وتو متکبرانه رد شدی ، تو نمی دانی اگر کسی مومنی را تحقیر کند ما را تحقیر کرده است . هر کس حق مومنی را سبک بشمرد ما را خوار شمرده و حرمت الهی را نادیده گرفته است . ابوهارون می گوید : نزد امام صادق (ع) بودیم و شخصی از خراسان آمد و امام فرمود که چرا ما را خوار می کنید ؟ شخص خراسانی گفت : من غلط بکنم که شما را خوار بکنم . آیا نشنیدی فلانی از تو خواسته ای خواست و تو به او توجه نکردی ؟ بعضی ها خوششان نمی آیددر برخی شرائط که بپرسید کار بچه تان چه شد ؟ کار آقا چه شد ؟ شما وارد منزل شدی که صله ی رحم بکنی و دلی بدست بیاوری ، نه اینکه دلی بشکنی . شاید نمی خواهد بگوید و شاید نمی خواهد که شما بدانید .