به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، این همایش با حضور علمای مذاهب مختلف اسلامی از کشورهای اروپایی در مرکز اسلامی هامبورگ برگزار شده بود.

متن بیانیه پایانی این همایش به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

فرایند جهانی شدن عامل پدید آمدن تحوّلات بسیاری در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر ابعاد فردی و اجتماعی بوده است. اگرچه جهانی شدن در اوّلین قدمهای خود از ابتدای تاریخ بشر وجود داشته و فطرت توسعه طلب بشر نیز همواره او را برای فتح بهرهمندیهای بیشتر در این راه  یاری کرده است؛ امّا این حرکت خصوصاً با رشد و توسعه ابزارهای رسانهای و همچنین توسعه فن آوریهای علمی ارتباطات و گسترش فعالیتهای تجاری و صنعتی  و در نتیجه گسترش تعاملات انسانها، شتابی روز افزون پیدا کرده است. در این میان مشترکات تکوینی انسانها همچون فطرت واحد در جهت کمال خواهی، زیبایی طلبی، حقیقت جویی و دیگر خصوصیات فطری و همچنین عقل گرایی بشر در جهت دست یابی به واقعیت و حقیقت و نیز اشتراک در بسیاری از تمایلات انسانی را می توان از عوامل تکوینی مؤثر در روند جهانی شدن و تحولات اجتماعی  دانست. گرایش به دینداری و معنویت گرایی و تنفر از اختلاف و جنگ و ستیز و گرایش به آموزههای ادیان ابراهیمی نیز در این تحوّلات، نقش بی بدیلی را ایفا کرده اند.

* مساله ای که باید اندیشمندان درباره آن تحقیقات خود را ارائه دهند

این تحوّلات اگرچه در نگاه اوّل در هر حوزه اجتماعی همچون اقتصاد، فرهنگ، سیاست، خانواده و دیگر عرصه ها دارای خصوصیّات مخصوص به خود است، اما بدون شک در یک نگاه نظام مند، رابطه معناداری میان این تحوّلات وجود دارد، به طوری که امروزه حرکت نظام مند جهان در همه زمینه ها به سوی یک پارچگی از نظر هیچیک از اندیشمندان مغفول نمانده است. اینکه بنیاد این تحوّلات را باید در عرصه های فرهنگ، سیاست و یا اقتصاد جستجو کرد، مساله ای است که باید اندیشمندان درباره آن تحقیقات خود را ارائه دهند. آنچه مسلّم است، عدم توجه به بنیادها، شیوه ها و جهت گیریهای تحوّل در جریان جهانی شدن و اقدام خودسرانه و تبعیض گرایانه قدرتهای حاکم بر جهان و به تعبیر دیگر تبدیل پروسه جهانی شدن به پروژه جهانی سازی، عامل پدید آمدن مخاطرات جدّی برای بشر امروز شده است. تضادها، مقابله ها و جنگهای خانمان سوزی که در هر روز هزاران هزار فرصت بشر را به باد می دهند و صدها نفر را قربانی خود میکنند، تنها بخشی از این ناهمگونی در جهانی سازی قدرتمندان به شمار می آید.

* جریانی که با شعارهای فریبنده، ناامنی ایجاد کرد

ارمغان این جریان، نه فقط امنیت انسانها نبوده است، بلکه این جریان، با تغییر شکل و پنهان سازی خود در پس شعارهای فریبنده و چند پهلو، ناامنی را از بیرون به درون انسانها کشانده است. به بیان دیگر گرایشها، نگرشها و بینشها، که بن مایه فرهنگها به شمار می آیند را دستخوش ناامنیها و دست اندازی های سودجویانه قرارداده است؛ به گونه ای که انسانها مجبورند برای حفظ امنیت عقیدتی، فرهنگی و دینی خود، امکانات فراوانی را قربانی کنند.

پدید آمدن کارتلهای بزرگ سرمایه داری و فراملیتی در جهان و به دست گرفتن قدرت در هر جایی که در آن منافع بیشتری وجود دارد، اگرچه به قیمت نابودی خرده سرمایه داران و انسانهای فقیر باشد و در نتیجه گسترش فقر عمومی در سطح جهان و کم رنگ شدن هرچه بیشتر نقش جوامع و کشورهای تحت نفوذ در فرآیند جهانی سازی، حرکت به سوی سعادت و کمال انسانی را با مشکلات فراوان روبرو کرده است.

بدون شک شعار مقابله با جهانی شدن در هیچ کجای دنیای جهانی شده، شنیده نخواند شد و نباید انتظار داشت بشر بتواند از فواید جهانی شدن چشم پوشی کند؛ زیرا جهانی شدن خود یکی از دست آوردهای مهم بشر امروز است که از منشا نیاز به رفع حوائج و یا کمال جویی انسان نشات گرفته است. افزون براین روند جهانی شدن اگر به واسطه یک حرکت سیستماتیک، هدایت و مدیریت نشود؛ جهانی شدن به صورتی افسار گسیخته، بشر را به سوی بی عدالتیها و مرگ دسته جمعی می کشاند.

* دامن زدن به اختلافات، حرکتی قهقرایی است

 بشر امروز دریافته است که باید به جای مقابله با جهانی سازی، با پذیرش اصل آن به اصلاح این روند اهتمام ورزد. اما نگرانی موجود درباره جهانی شدن بیشتر از آنجا سرچشمه میگیرد که همه باید در شناخت جهت گیریها و شیوه های کنونی خود تغییراتی را بپذیرند و با توجه به گره خوردن سرنوشت عرصه های مختلف اقتصاد، فرهنگ، سیاست، حقوق و دیگر عرصه ها به یکدیگر، این تغییرات باید بر اساس یک روند سامان یافته و در جهت دستیابی همه انسانها به منافع جهانی شدن و نه بهره مندی عدّه ای و محروم شدن گروه کثیری از مردم جهان، انجام گیرد.

بدون شک حرکت در جهت دامن زدن به اختلافات در عرصه های خرد، با توجه به وجود مشترکات کلان میان انسانها، حرکتی قهقرایی خواهد بود. براین اساس، بخشی نگری در حرکت اصلاح گرایانه در روند جهانی سازی و بهبود وضع کنونی راه به جایی نخواهد برد.

* قدرت اسلام در پاسخگویی به همه نیازهای بشر

در نتیجه نقش اصلاح گرایانه ادیان ابراهیمی، خصوصا دین مبین اسلام با توجه به جامع نگری آن در همه عرصه های فردی و اجتماعی، میتواند تنها راه اصلاح گرایانه در روند جهانی سازی به شمار آید؛ زیرا ادیان ابراهیمی با اشتراک در مهمترین اصل خود یعنی، اعتقاد به وجود ذات اقدس الهی، میتوانند در جریان جهانی سازی، توده های بیشتری از انسانها را تحت پوشش حمایتی و اصلاحی خود قرار دهند. اسلام با توجه به نگرش جاودانه خود به همه شرایط زمانها ومکانها و تناسب در پاسخگویی به همه نیازهای بشریت، تنها دین آسمانی است که با نگرشی سیستماتیک همه انسانها را در رسیدن به جهانی جهانی شده در همه عرصه ها فرا میخواند که در آن همه انسانها از آن بهرهمند گردند.

* تنها راه دست یابی به بهرهمندی همگانی از جهانی شدن

اسلام با تکیه بر مشترکات میان مذاهب اسلامی و همچنین همدلی و همزیستی مسالمت آمیز همراه با گفت و گو و برقراری فرصتهای تعامل با صاحبان دیگر ادیان الهی، تنها دینی است که در جهت اصلاح روند جهانی سازی، جهان را به سوی حاکمیت و بهرهمندی تودههای مردم فرا می خواند:

وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِين

اسلام با به رسمیت شناختن اختلاف میان ادیان و مکاتب در روند جهانی سازی و با رعایت منافع همه انسانها در جهان، تنها راه دست یابی به بهرهمندی همگانی از جهانی شدن را پرهیز از دامن زدن به اختلافات و حرکت به سوی وحدت و گفت و گو بر پایه عقلانیت می داند.

فَبَشِّرْ عِبَادِ  الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ‏

* مهمترین راهبرد جهانی سازی اسلامی

با توجه به اینکه اساسا جهانی سازی ناظر به نوعی همگرایی و همراهی میان انسانهاست ، میتوان گفت: وحدت میان مسلمانان و دیگر ادیان الهی، مهمترین راهبرد جهانی سازی اسلامی است.

ازاین رو هرگونه افراط و تفریط و یا هر ندای تفرقه انداز در میان صفوف دینداران، نه فقط نگرشی اسلامی به شمار نمی آید، بلکه میتوان آن را محصول جهالت و یا غرض ورزی دشمنان اسلام برشمرد.