به گزارش خبرگزاری حوزه،حجت الاسلام والمسلمين احمد مبلغي در سومين نشست فقه رسانه که در دانشكده صدا و سيماي قم برگزار شد افزود: نظریه کلامی، خطاهای نهفته در زیرساخت‌ها و چارچوب‌های فکری مطالعات فقهی را کنار می زند و فقه را هوشمند و دقیق می سازد.
وي اظهار داشت: آنچه نظریه پردازی کلامی را در خصوص انسان رسانه ای ضرورت بیشتری می بخشد، این است که رسانه به دلیل داشتن ابعاد و لایه‌های کاملا مستحدث، نباید بر اساس "ذهینت ها و برداشت‌هاي ابتدايي از دين در خصوص مقوله ارتباطات انسانی" شکل گیرد؛ چرا که این ذهنیت‌ها و برداشت‌ها در فضاهاي غير مربوط به ابعاد پیچیده رسانه تحقق یافته است.
وی تاکید کرد: ذهنیت های اولیه، عمومی و غیر منقح و نگاه ساده انگار به رسانه، دو وضعیت جاهلانه ای هستند که اگر فقه رسانه بر اساس آن ها شکل بگیرد، به پرتگاه‌ها فرو می لغزد.
*ارتباط رسانه با کلام
حجت الاسلام و المسلمين مبلغي با اشاره به اين كه آیا می توان نسبت به رسانه هم نظریه پردازی کلامی کرد؟ و آیا رسانه در موضوع کلام جای می گیرد؟ گفت: اگر اندیشه "بُعد بودن رسانه برای انسان" را بپذیریم؛ انسان رسانه ای، بخشی از انسان شناسی خواهد بود و در این صورت سخن گفتن از "نظریه کلامی رسانه"، امری معقول خواهد بود.
وی ادامه داد: با پذیرش دو مقدمه ثابت می شود که انسان دارای بعد رسانه ای است، اولا: این انسان است كه رسانه دارد و این جامعه انساني است که داراي رسانه می باشد. ثانیاٌ: رسانه از درون انسان سرچشمه مي‌گيرد؛ میل ها، مجموعه ای از صفت های فطری، توان ها و امکانات جسمی او پديده اجتماعي رسانه را در جامعه انسانی تشکیل می دهد.
این استاد حوزه اضافه کرد:به تعبیر دیگر از آن جا که انسان داراي مبادي منتهي به ايجاد رسانه است، پس بعد رسانه ای دارد.
وي خاطرنشان كرد: در این صورت اگر نظریه ای راجع به رسانه در این حدود "جنبه های فطری آن و اقتضاءات تکوینی و لوازم اجتماعی گریز ناپذیر آن" ارائه کردیم، نظریه کلامی می شود.
مراحل کنش و واکنش میان جامعه و رسانه
رييس مركز تحقيقات اسلامي مجلس ادامه داد: برای ارائه نظریه کلامی انسان رسانه ای، دو بحث پیشینی را ناگزیر باید ارائه کرد که عبارت از مراحل کنش و واکنش بین رسانه و جامعه و عوامل بیرونی مؤثر بر روند چرخه کنش و واکنش میان رسانه و جامعه مي‌باشد.
وی ادامه داد: ارائه این دو بحث برای این است که نصوص دینی در خصوص "مراحل کنش و واکنش" چه می گویند آیا این مراحل قابل تغییر هستند یا نه؟ و نیز در باره عوامل تاثیر گذار بر روند کنش و واکنش چه می گویند؟
حجت الاسلام و المسلمين مبلغي افزود: "انتقال کالای رسانه به جامعه"، "فرآوري شدن سريع کالای انتقال یافته توسط جامعه"، "بازگشت وضعيت فرآوري شده از جامعه به رسانه" و " تراکمی شدن نتائج تکرار این چرخه " را مراحل چهارگانه كنش و واكنش بين جامعه و رسانه معرفی کرد.
وی در خصوص مرحله دوم گفت: به دليل اين كه رسانه در سطح بالا و گسترده ای دست به انتقال کالای خود مي زند و از طرف دیگر دريافت آن کالا از سوی مخاطبان نیز دریافتی حداكثري و همزمان است، پروسه ای ایجاد می شود که کالای رسانه به سرعت، ابعادی اجتماعی پیدا کند.
حجت الاسلام والمسلمين مبلغي ادامه داد: پيام وقتي در رسانه است گفته اي، نکته ای، سلیقه ای و اندیشه ای بيش نيست، كه انتقال پيدا مي كند؛ ولی وقتي به جامعه مي آيد، به دليل اينكه در فضاي جامعه و اجتماع و دست به دست دادن افراد جامعه در کارکرد دادن به آن، تحولاتي رخ مي دهد كه از ناحیه فرد نیست.
رييس مركز تحقيقات اسلامي مجلس ، بازگشت وضعيت فرآوري شده توسط مردم به رسانه را سومين مراحل كنش و واكنشي ميان جامعه و رسانه دانست و گفت: رسانه بخشي از جامعه است و آنچه در جامعه است به رسانه منتقل مي شود
حجت الاسلام و المسلمين مبلغي به مرحله چهارم اين وضعيت كنش و واكنشي ميان جامعه و رسانه اشاره كرد و گفت: مرحله چهارم، تكرار اين وضعيت كنش و واكنش است وبا انبوه شدن ارتباط رسانه و مخاطب، تحول ايجاد خواهد شد.
بر اساس اعلام روابط عمومی مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی، وي بيان داشت: رسانه، كالايي را به جامعه عرضه و جامعه آن را با تصرف خود به يك معنا به رسانه بازگشت مي‌دهد، رسانه متاثر از آنچه از جامعه دريافت كرده به يك فعل و ارائه پيام ديگري دست مي‌زند كه اگر تكرار و انبوه شد، ما تحولي را در جامعه شاهد هستيم كه مصنوع، مولود و محصول يك كنش و واكنش طولاني زمان خورده‌اي بين رسانه و جامعه است.
