خبرگزاری حوزه/ در آستانه ماه محرم و در گردهمایی بزرگ مبلغان این ماه، مدیر حوزه های علمیه کشور در هشداری دلسوزانه ابراز داشت:«متاسفانه برخی کارگردانان و تهیه‌کنندگان فیلم ها و سریال ها شأن و جایگاه روحانیت را در تولیدات خود حفظ نمی‌کنند، به آنان هشدار می‌دهیم که توهین به روحانیت و سبک شمردن کسوت مقدس آن، بس است. »
وی همچنین ضمن انتقاد شدید از طرح برخی موضوعات از جمله انتخاب بازیگر سریال‌‌های تلویزیونی و طنز در کسوت روحانیت در سریالی به نام "شاهگوش" که برای پخش در شبکه خانگی آماده شده، افزود: «بی شک اگر این رویه استمرار داشته باشد، حوزه ساکت نخواهد ماند و اگر واکنش نشان دهد چیزی برای دفاع نخواهید داشت».
در واکنش به این سخنان دردمندانه، متاسفانه سایت عصر ایران در مطلبی به انتقاد از تذکرات دلسوزانه روحانیت پرداخت و صراحتاً خواستار پرهیز نهاد حوزه های علمیه از نقد چنین مباحثی شد!
با توجه به اهمیت چنین موضوعی که سال‌هاست یکی از دغدغه های علما و حوزویان در مواجهه و تعامل با آثار سینمایی و تلویزیونی به شمار می‌رود، خبرگزاری حوزه با تنی چند از کارشناسان حوزوی، به ویژه صاحب نظران در عرصه رسانه و هنر ، گپ و گفتی انجام داده که در ادامه می آید؛
لزوم حفظ شأن روحانیت در آثار نمایشی
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد واعظ موسوی، عضو خبرگان رهبری در همین خصوص با تاکید بر لزوم حفظ شان و جایگاه والای روحانیت در آثار نمایشی، فیلم ها و سریال‌ها، اظهار داشت: همان طور که در امر ساخت فیلم درباره هر صنفی باید به جایگاه اجتماعی و شغلی آنان توجه شود، به طریق اولی، باید در مورد ساخت فیلم‌هایی که بازیگری در آن ایفاگر نقش روحانیت است نیز این مساله می‌بایست حتماً مورد لحاظ قرار گیرد.
وی همچنین با اشاره به جایگاه ممتاز روحانیت در جامعه اسلامی گفت: بر همه عزیزانی که دستی بر هنر دارند و در صدد نمایش نقش یک فرد روحانی هستند، واجب است که بعد از نگارش فیلمنامه، از حیث نحوه برخورد و نوع پوشش لباس و برخوردهای حاشیه ای، مراقب باشند که شان و شئون روحانیت حفظ گردد و قبل از هر چیز نیاز است که در این باره یک بررسی جامع و کارشناسی دقیق صورت گیرد تا پیش از آن که خدشه ای به جایگاه و لباس وارد شود ، اقدام پیشگیرانه صورت پذیرد.
هشدار درباره وهن جایگاه روحانیت!
این استاد حوزه علمیه قم همچنین خاطرنشان کرد: در این میان، توصیه دوستانه ما به همه بازیگران، هنرمندان و فیلمسازان این است،کاری نکنند تا جایگاه روحانیت در فیلم ها مورد وهن و خدشه واقع شود و لذا ضروری است که حساسیت های لازم را درک کنند تا با حرکتی نسنجیده و با برخی برنامه های از پیش طراحی شده، خدشه ای به این جایگاه بزرگ که دوازده قرن مجاهدت روحانیت و نشانه پیامبر(ص) و ائمه(ص) است وارد نشود.
هنرمندان تفاوت ها را درک کنند
دکتر کمال اکبری، رییس دانشکده صدا و سیما(قم) نیز با اشاره به این که در سریال ها و فیلم های سینمایی متعددی ، بازیگران ایفاگر نقش روحانی بوده اند، ابراز داشت: بدون تردید نوع پرداختن به کسوت روحانیت در فیلم ها باید متفاوت از نقش‌هایی چون پلیس و بازاری و ... باشد، چرا که روحانیون جایگاه رهبران معنوی و دینی مردم را دارند و از قدیم الایام جایگاه خاصی در بین افراد جامعه داشته و دارند.
این دانش‌آموخته حوزه افزود: روحانیون کسانی هستند که آموزه های دینی را به مردم تعلیم داده و جامعه را با تلاش های تبلیغی خود دین باور می کنند و به همین خاطر باید در پرداختن هنری به زندگی و فعالیت آن ها ، حساسیت ها را به خوبی در نظر گرفت.
حافظ جایگاه بی بدیل روحانیت باشیم
این کارشناس مسایل هنری بیان داشت: نه تنها هنرمندان و فیلمنامه نویسان و فیلمسازان بلکه حتی حکومت و مسئولان نیز باید در همه امور حافظ و پاسدار این جایگاه بی بدیل باشند و خدای ناکرده در راستای تخریب و تخطئه آن حرکت نکنند.
وی یادآور شد: البته به لطف الهی، غالب فیلمسازان و اهالی هنر در کشور ما، متدین هستند و به این‌گونه مسایل باور دارند کما اینکه خیلی از آن ها در ساخت آثار خود با روحانیون مشورت می کنند و تعامل خوبی میان آنان برقرار است
.
لزوم مشورت و تعامل دو جانبه
اکبری همچنین اضافه کرد: با این همه باز هم ضرورت دارد که اگر قرار است فیلمی درباره روحانیت ساخته شود و یا در آن نقش روحانی بازی شود، مشورت های دقیقی صورت بگیرد و کارکرد روحانیت و ماموریت ها و حساسیت های امر مورد توجه باشد، چرا که در غیر این صورت و بی توجهی به اخلاق حرفه ای ، شاهد ورود آسیب جدی به این مقوله مهم خواهیم بود.
لزوم تئوری پردازی برای درک حساسیت ها
حجت الاسلام سید علی آتش زر، پژوهشگر امور هنری و رسانه ای نیز با اشاره به اینکه اساساً سینمای دینی و آثاری که مربوط به روحانیت باشد، دارای یک سری پیچیدگی های خاصی است، گفت: متاسفانه هنوز مساله هنر با رویکرد اسلامی و شیعی نظام و سامان خوبی نیافته و در این باره به شدت نیازمندیم که اندیشمندان و تئوری پردازان از جوانب مختلف، مساله را مورد مداقه قرار داده، فضاهای بیشتری را برای بحث و بررسی دقیق وعلمی بازکنند
ظرافت و پیچیدگی کار هنری و توجه به یک نکته!
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به این نکته که بازیگران حرفه ای به دنبال ایفای هر چه بهتر نقش خود هستند، تا شخصیتی که بازی می کنند برای مخاطب هر چه بیشتر باورپذیرتر شود، اظهار داشت: طبعاً بازیگری که نقش مثبت و منفی را بازی کند، برای انجام بهتر ماموریت خود با پیچیدگی های خاصی خاصی روبرو است و به ویژه مراقب است که نقشی که بازی می کند به اصطلاح تیپ نبوده و کلیشه ای از کار در نیاید
این صاحب نظر امور سینمایی و تلویزیونی همچنین افزود: با این وجود لزوم پرداخت هنرمندانه نباید باعث شود که مباحث اخلاقی و دینی تحت الشعاع قرار بگیرد ، چرا که در این امور باید ضمن پرهیز از افراط و تفریط، به جایگاه ها نیز توجه لازم صورت پذیرد.
انتقاد از برخی آثار تلویزیونی و سینمایی
سید محمد حسین هاشمی، مستندساز حوزوی نیز با تاکید بر لزوم رعایت خطوط قرمز در امر ساخت آثار سینمایی با موضوعات حساسیت برانگیز همچون حضور نقش روحانی گفت: در ایام ماه مبارک رمضان امسال سریالی از شبکه اول سیما پخش شد که به جهت نوع بازی یکی از بازیگران در نقش فرد روحانی و امام جماعت، موجب رنجش و اعتراض برخی علما و حوزویان شد، این درحالی است که به بهانه طنز بودن یک سریال، نباید کاری کرد که جایگاه روحانیت خدای ناکرده مورد خدشه و وهن قرار گیرد.
از مشاوران و صاحب نظران حوزوی استفاده شود
وی همچنین بر لزوم آسیب شناسی و بهره گیری از صاحب نظران و مشاوران حوزوی در ساخت چنین فیلم هایی تاکید کرد و افزود: البته کسی باید کارشناس این گونه برنامه ها باشد که به همه جوانب امر آشنا بوده، حساسیت ها و مطالبات نهاد روحانیت را به خوبی بداند و در عین حال از اقتضائات کار هنری سررشته داشته باشد.
گزارش: سید محمد مهدی موسوی
