به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین اعرافی، در دومین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی که در بنیاد علوم وحیانی اسراء، در قم برگزار شد، با ذکر این مطلب که 20 نظریه و تقریر در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی وجود دارد، گفت: این نظریه ها در بسیاری از موارد باهم قابل جمع هستند.
وی افزود: در این بین 10 نظریه اول، نظریات جامعی هستند که باید به آنها توجه کرد؛ نظریه دیگر نیز آن است که علم اسلامی مبتنی بر مبانی و مبادی دینی است، یعنی این پایهها بر اساس نگاه اسلامی استوار میشود که این نگاه اولین دیدگاه در این زمینه است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، نگاه دوم را ناظر به برگرفتن مسایل از متن قرآن و سنت دانست و ادامه داد: نگاه سوم نیز آن است که مسایل تولید شده در علوم انسانی را به کتاب و سنت عرضه کنیم.
وی با ذکر این مطلب که نگاه چهارم هم، جمع بین نگاه اول ودوم است، یادآورشد: در پنجمین تصوری که از علم انسانی اسلامی ارایه شده؛ عده ای بر این عقیده استوار هستند که برای رسیدن به علم انسانی اسلامی باید از مفهوم رایج علم فاصله بگیریم و آن را در روش، توسعه بدهیم.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با ذکر این مطلب که عده ای به صرف این که هر علمی را با قصد قربت یاد بگیریم آن علم اسلامی است، یادآورشد: فرضیه دیگر آن است که علم انسانی در خدمت غایات اسلامی قرار گیرد و نگاه دیگر نیز ناظر بر علمی است که استدلالات اندیشه دینی و معرفت دینی را در یک حوزه استکشاف کند.
رییس جامعة المصطفی(ص) خاطرنشان کرد: نگاه دیگر می گوید که علم انسانی باید با رویکرد و فعل الهی باشد؛ غیر این موارد، ده نگاه دیگر نیز وجود دارد که باید روی آنها کار شود؛ البته برای اسلامی کردن علوم باید تحولی عمیق در حوزه و دانشگاه روی دهد.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه از سوی دیگر، تحقیقات غربی باید از سوی متفکرین اسلامی و حوزویان مورد نقد و ارزیابی دقیق و عالمانه قرار بگیرد، گفت: هدایت بزرگانی چون آیت الله العظمی جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی که پرچمداران نهضت علم و فلسفه اسلامی هستند، در این مسیر بسیار راهگشا و سازنده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین بر لزوم تحول جدی در حوزه، در راستای اسلامی کردن علوم انسانی تاکید کرد و ابراز داشت: بدنه متفکر و علمای سنتی حوزه، در حوزه های مختلف علوم ید طولایی دارند، ولی برای ورود به حوزه های جدید نیروهای جوان و خوشفکر نیز وظیفه بسیار سنگینی به عهده دارند.
وی یادآور شد: گسترش روش شناسی علوم انسانی در علم اصول از جمله تحولاتی است که باید در این عرصه رخ دهد؛ عده ای می گویند علم اصول متورم است؛ در حالی که علم اصول متورم نیست، بلکه علم بسیار مفیدی است و مبانی مهم دیگری باید در آن بررسی شود. همچنین باید در حوزه علمیه، فلسفههای مضاف با روشهای اجتهادی پایه ریزی شود؛ از دیگر سوی امتداد فلسفه اسلامی باید در حوزه شکل بگیرد؛ از این رو فقه برای پاسخگویی به تحولات علوم انسانی نیازمند پایه ریزی ابواب جدید است که میتوان با روش اجتهادی به آن رسید؛ البته فقه جواهری باید مبنای کار قرار گیرد.