به گزارش خبرگزاری حوزه معظم له،  پنجشنبه شب در گردهمایی اساتید تفسیر  قرآن حوزه علمیه قم  که در دارالقرآن علامه طباطبایی برگزارشداظهار داشتند: انسی که علامه با قرآن داشت به طوری بود که قرآن را مظهر« لیس کمثله شیء» خدا می دانست و او همواره تبیین می کرد که قرآن کتابی خودکفا در مقام اثبات است.

ایشان افزودند: قرآن با برهان عقلی خدا را اثبات می کند و تحدی و مبارزه طلبی معجزه بودن خود را ثابت کرده است .

این مفسر قرآن کریم خاطرنشان کردند: قرآن پایداری اسلام را در سایه هماهنگی قرآن و عترت(ع) بیان کرده و همه نیازها رابرآورده می کند.

این مرجع تقلید  گفتند: اگر بخواهیم علم داشته باشیم، باید رابطه علی و معلولی را نیز بپذیریم؛ و در این صورت نفی و اثبات و شک هم نخواهیم داشت؛ زیرا شک نیاز به اقامه دلیل دارد اگر کسی حرفی را بزند باید دلیل بیاورد و رابطه صغری و کبری که رابطه ای ضروری است را قبول داشته باشد.

حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به آیات سوره حشر تصریح کردند: خداوند در این سوره بیان کرده است که مردم هر چه را که از سوی پیامبر(ص) بیان شده است را باید قبول کنند؛ در این زمینه وقتی که ثقلین را نیز بر شما خوانند شما باید بدون هیچ رای و نظری آن را بپذیرید.

ایشان یادآورشدند: جامع ترین تعبیری که در سوره نساء است این است که کل نظام ساخته خدا بوده و کل آیات قرآن، گفته خداوند است و تمام کتاب هایی که انبیاء دارند از خدا است و برهان سوره نساء این است که هر چه از سوی خدا است، یکسان بوده و هیچ افتراقی در گفته ها، و اوصاف و آثار خدا نیست، زیرا خداوند علم محض ،مصون از خطای فکری و مصون از جهل است .

این مرجع تقلید خاطرنشان کردند: هیچ اختلاف و نا هماهنگی در قرآن و کلام الهی وجود ندارد، نه تنها در قرآن بلکه در هیچ کتاب اصیل آسمان دیگری ناهماهنگی وجود ندارد؛ به همین دلیل هیچ پیامبر و امامی (ع)نیز با پیامبر و امام قبل و بعد خود ناهماهنگی ندارد؛ همه کتب انبیا(ع) با یکدیگر و نظام تکوین هماهنگ هستند و علامه با این گونه جهان بینی کار تفسیری می کرد و جنگ جهانی دوم و مشروطیت در کار او سهم تعیین کننده داشت و البته امام امت نظام اسلامی را مستقر کرد.

ایشان گفتند: مردم سالاری انواع حکمت، معرفت شناسی حسی، تجریدی، تجدیدی فلسفی، عرفان نظری، معرفت شناسی شهودی همه و همه را می توانیم در تفسیر علامه ببینیم؛ ایشان در آن دوره نیز به مردمسالاری توجه داشتند.

حضرت آیت الله جوادی آملی تصریح کردند: قرآن به حس و تجربه در علم احترام گذاشته است؛  علامه می‎فرمود، با درس و بحث تنها کسی عالم نمی شود و قرآن به قدری طیب و طاهر است که در هر قلبی جای نمی گیرد و دست ناپاک به قرآن نمی رسد و قرآن در قلب ناپاک نزول ندارد.

ایشان با ذکر این مطلب که تفسیر المیزان محصول این تفکرات است، اظهارکردند:  قرآن نازل شد تا به بشر راه تجربه را بیازماید؛ ملکوت با حس و ملک درک شدنی نیست و خداوند مومنین را به دو آیه از قرآن کریم تحسین و ترغیب کرد یکی این که چیزی را بی جهت تصدیق نکنند و این که چیزی را بی جهت تکذیب نکنند و جامعه علمی جامعه متدینی است و ثابت می شود که چیزی در عالم نیست .

معظم له  با اشاره  به فضای باز سیاسی در سال های 1320 تا 1325 و آزادی ادب در آن زمان، گفتند: مساله نفی توحید در آن زمان امری علنی شده بود و یکی از منکران توحید به درکه  تهران آمده بودو هشت ساعت با علامه سخن گفت و فردا در خیابان گفت که علامه مرا با توحید همراه کرد؛ آن چه شهید مطهری بیان کردند تقریرات درس علامه است.

حضرت آیت الله  جوادی آملی اظهارکردند:ایشان چنین عالمی بود که چنین عالمی فعل خدا است، هیچ چیزی در عالم نیست مگر این که اثر خدا در آن باشد، در مورد هر علمی هم بخواهیم سخن بگوییم فعل یا اثر خدا در آن موجود است و تمایز علوم هم به تمایز موضوعات است.

ایشان گفتند: هر موضوع اگر دینی باشد، آن بحث دینی خواهد بود؛ در حوزه های علمیه بحثی درباره فعل و قول معصوم دینی است و لذا بحث درباره فعل خدا نیز دینی خواهد بود و در ایمان و کفر علم کاری به عالم نیست و علم غیر دینی نداریم با سرا فرازی باید بگوییم علم غیر دینی محال است.

حضرت آیت الله  جوادی آملی با بیان این که  بزرگانی چون علامه طباطبایی برکات حوزه علمیه  هستند افزودند: اگر موضوع قبلی را اثبات کنیم، در آن صورت معرفت شناسی های چندگانه، مبانی و مبادی علوم اسلامی و غیر اسلامی نیز ثابت خواهد شد و با اطمینان می گوییم چون موضع غیر دینی نداریم و علم غیر دینی نیز وجود ندارد؛ راه حس و تجربه حسی در اسلام پذیرفته شده است و بسیاری از مراتب شهودی نیز توسط علامه طباطبایی طی شده است.