خبرگزاری حوزه/ سرویس علمی- فرهنگی؛ روز هفته پژوهش که در تقویم سالیانه ما جای گرفته و رزهای منتهی به بیست وپنجم آذر را به نام خود کرده، می تواند نماد و سنبلی باشد برای توجه کردن و ارج نهادن بر امر مهم، خطیر و حیاتی پژوهش.

امری که به راستی می‌تواند سرنوشت یک ملت را رقم زده، آن را به سمت نیک‌بختی یا سیه روزی رهنمون نماید.

پژوهش در عرصه‌های مختلف و امور گوناگون، می تواند تعیین کننده و مثمر ثمر باشد. از علم و فن آوری گرفته، تا حکمت و طب و علوم انسانی. در دین ماهم به امر پژوهش ارزش و اهمیت بسیاری رواداشته شده؛ ارزش واهمیتی که از دل حقیقت این امر خطیر بیرون می آید.

این حقیقت همانا تأثیرگذاری اجتماعی و عمومی امر پژوهش بر زندگی آحاد مردم است.

یک تأثیرگذاری بلندمدت که می‌تواند به سرشت و سرنوشت نسل‌های آینده جهت دهی کند، سنت حوزه های علمیه ما نیز  موید همین نکته است.

با مرور تاریخ پرفراز و نشیب هزار ساله حوزه‌های علمیه، شاهد این حقیقت هستیم که علمای بزرگ ما در طول حیات پربارشان با جد، جهد و البته در آن شرایط سخت ومرارت بار، که حتی گاه جان و روانشان را به بازی می گرفت، سعی می‌کردند در امر علم و به دست آوردن حقیقت امور عالم، از هیچ کوشش ومجاهدتی دریغ نورزند.

آنها در وخیم‌ترین وسخت ترین شرایط نیز دست از کار علمی خود نمی‌کشیدند   و راه علم،آگاهی و خردورزی را ادامه می‌دادند.

دود چراغ و سرمای بی‌امان، زیر باران و پی گرفتن رد کلمات ایمان، یادگارهای زیبای علمای ربانی و آیات روحانی ما در طول اعصار و دوران بوده است.

اساسا حوزه علمیه شیعه به پژوهیدن واجتهادورزیدن معروف و مشهور بوده، به طوری که اجتهاد، برآیند فرآیند پژوهش است.

مجتهد کسی است که با تحقیق و پژوهش در امر دین، به استنباط شرعی دست می یابد و آن را به عرصه اجتماع وعلم عرضه می‌دارد.

و در همین عرصه علمی است که رای ونظر او، به محک نقد و نظر نایل می‌آید و دیگر اساتید فن و اهالی خرد، با چکش نقد، رای او را ورزیده می‌کنند و به حقیقت نزدیک تر.

آن را از صافی عقاید و نظرات مختلف می گذرانند و در پهنه آفتاب استدلال و منطق سوال، نرم می سازند.

این سنت زیبا، حقیقت مدار ومنطقی از دیرباز در حوزه علمی شیعه رواج داشته و به راستی و درستی نیز باید گفت: از جمله افتخارات بسیار ارزشمند حوزه های علمی شیعی، همین امر اجتهاد، سنت تحقیق و پژوهش مبتنی برآن است که باعث می شود تا تکاپوو پویایی علمی این مجامع اصیل، ناب و تابناک علمی جهان اسلام حفظ شود و برکات و ثمرات فوق العاده‌ای را نه فقط برای تشیع و اسلام، بلکه برای همه جهانیان فراهم آورد.

آری؛ فرصت غنیمت روز پژوهش زمان خوبی است برای یادآوری ومرور این سنتهای اصیل دینی خاصه در پهنه درخشنده وپرافتخار حوزه های علمیه.

و این که با بررسی و تحلیل شرایط امروز فضاهای علمی کشور، به این سوال خطیر پاسخ دهیم که وضعیت امر پژوهش در فضای امروز جامعه ما چه به جهت کمی وچه به جهت کیفی، تا چه حد قانع کننده، قابل دفاع و باعث امیدواری است؟

شاید مناسبت روز پژوهش، بهترین زمان برای پاسخگویی به این سوال باشد.