خبرگزاری حوزه/ مذاکرات ایران با طرف های غربی با دقت از سوی رسانه های منطقه و جهان دنبال می شود. پایگاه لبنانی العهد در جدیدترین تحلیل خود به این مذاکرات پرداخته که سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، ترجمه این متن را تقدیم می کند:
از سه سال پیش اوضاع در خصوص بازیگری جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین الملل فرق کرده و موضع آمریکا و انگلستان در قبال ایران به شکل روشنی تغییر کرده و پرسش های زیادی در این زمینه مطرح شده که مهم ترین آنها این پرسش است که چه عاملی توازن قدرت جهانی را تغییر داد و چرا جهان این گونه جای خود را تغییر داده تا جایی برای جمهوری اسلامی ایران در سالن های مذاکرات بین المللی دست و پا کند؟ و آیا روابط ایران- آمریکا به مرحله تحولات سرنوشت ساز رسیده است؟
تغییر طبیعت مشکلات منطقه ای و بین المللی یکی از عواملی است که باعث شده تهران به یکی از طرف های مهم منطقه تبدیل شود. از نظر محسن صالح، تحلیلگر سیاسی و کارشناس مسایل ایران، این کشور توانسته کرسی مهمی در مذاکرات سازنده منطقه به دست بیاورد. وی در گفتگو با پایگاه خبری العهد می گوید ایران تلاش کرده در مذاکرات خود همواره شفاف باشد به ویژه اینکه ایران توانسته با تکیه بر منطق سازنده خود اعتماد غربی ها را نیز به خود جلب کند.
صالح میگوید یک عامل دیگر هم باعث شده ایران هسته ای به قدرتی مطرح در مذاکرات بین الملل تبدیل شود. جمهوری اسلامی ایران امروز ارتباط محکمی با جهان عرب و اسلام دارد و توانسته مسالمت آمیز بودن فعالیت هسته ای خود را به جهان ثابت کند و گزارش های سازمان های جهانی به ویژه آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز این مطلب را تایید می کند.
مصیب النعیمی کارشناس بین الملل مرکز پژوهش های استراتژیک ایران نیز بر این باور است که تهران توانسته پس از مذاکرات خود با غرب، حسن نیت خود را ثابت کند به ویژه اینکه تهران در گفتگوهای خود با کشورهای شش گانه تمام تلاش خود را صرف کرد تا مشروعیت حق خود را در برخورداری از انرژی اتمی اثبات کند.
اما نعیمی سومین عامل دست یابی ایران به کرسی گفتگوهای بین المللی را حسن تدبیر جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با گردنه های غربی می داند که این عامل نیز بر قدرت ایران افزوده است. وی می گوید ایران توانست تحریم های غربی و آمریکا در زمینه علمی و تکنولوژی و صنعت و انرژی را به امتیاز و فرصتی برای خود تبدیل کند و غرب نیز هنگام مشاهده پیشرفت های ایران به شکست خود در این زمینه پی برده است.
* ایستادگی ایران در مقابل غرب
نعیمی و صالح بر این باورند که ایستادگی ایران توانست دیدگاه جهان را در قبال خود تغییر دهد و از ایران یک قدرت بزرگ بسازد که در ترسیم سیاسیت جهان جدید، چاره ای جز گفتگو و مذاکره با آن وجود ندارد. این دو کارشناس بر این باورند که تحولات اخیر توانسته معادلات را تغییر دهد و غرب امروز محتاج ایرانی هایی است که زمانی امیدوار بود بر در خانه او زانو بزند.
و از سوی دیگر سیاست ایران در استقبال از مذاکره و گفتگو نیز عامل دیگر روی آوردن غرب به مذاکره با این کشور بود. نعیمی بر این باور است که تهران به ویژه در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد همواره تلاش کرده باب مذاکره را با همه طرف ها باز کند که البته غرب هم در آن زمان بر سیاست پیچاندن دست معتقد بود و با رسیدن شیخ حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران و تاکید مجدد ایران بر سیاست مذاکره جویی ایران، غرب نیز به طمع رسیدن به تغییرات به دست اصلاح طلبان خواست از این فرصت استفاده کند.
نعیمی میگوید پس از این بود که کشورهای شش گانه و در راس آنها آمریکا گفتگوهای هسته ای را به سالن های مذاکره درباره مسایل منطقه ای تبدیل کردند. و در این زمینه به دیدارهای چند روز پیش ایران و آمریکا که منجر به موضع مشترک آنها در برابر تروریست های داعش در عراق شد و همچنین دیدارهای ایران انگلیس اشاره می کند که اولین ثمره این نشست، از زبان ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلیس پدیدار شد که گفت شرایط برای بازگشایی سفارت انگلیس در ایران پس از دوسال و نیم فراهم شده است.
اما پنجمین عامل از نظر صالح این است که تحریم های اقتصادی علیه تهران در درجه اول باعث ضرر و زیان شرکت های بین المللی شده نه خود ایران. وی خاطر نشان می کند که از زمان آغاز مذاکرات ایران و کشورهای شش گانه، ده ها شرکت خارجی تلاش کرده اند پل های ارتباط همکاری با ایران ایجاد کرده و کانال های ارتباط اقتصادی را از نو برقرار سازند.
صالح ضمن اشاره به سخنان جدید روحانی درباره تعداد این شرکت ها تاکید می کند که این شرکت ها تاثیر مهمی بر اقتصاد اروپا و جهان دارند به و به خاطر سیاست کشورهای خود ضرر بسیاری را متحمل شده اند. وی بر این باور است که مذاکره اقتصادی عامل فشاری بر کشورهای پنج گانه است تا به جبران اشتباهات خود روی بیاورند و به دنبال چنین فرصت هایی در حاشیه مذاکرات هسته ای باشند.