به گزارش خبرگزاری حوزه ازاصفهان حضرت آیت الله مظاهری درادامه سلسله مباحث اخلاقی خود قلب و عواطف را سومین ابزار روح عنوان نموده و افزودند: ابزار اول، فطرت بودو ابزار دوم عقل و ابزار سوّم روح ،قلب و عواطف ماست. این ابزار خیلی مهم است. اگر بالاتر از آن فطرت و عقل نباشد، کمتر نیست و اگر قلب ما تابع روح ما باشد، کارهای زشت ما قلب را نکشته باشد و سیاه نکرده باشد و روح ما بتواند به قلب ما فرمان دهد، همه عواطف از اینجا سرچشمه می‌گیرد.  ایشان بابیان اینکه عاطفه اول مربوط به ما و خداست تصریح کردند:همینطور که خدا ما را دوست دارد و از هفتاد پدر مهربان، مهربانتر است، اگر ما دل داشته باشیم، تا سرحد عشق خدا را دوست داریم. لذا وقتی تا سرحد عشق خدا را دوست داشته باشیم، آنگاه گناه در زندگی ما نیست، نافرمانی از خدا در زندگی ما نیست و ما به طور ناخودآگاه گناه نمی‌کنیم، چه حقّ‌الله و چه حقّ‌الناس و چه گناه کوچک و چه گناه بزرگ. یک حالتی برای ما پیدا می‌شود که می‌یابیم در محضر خدائیم و باید ادب حضور را مراعات کنیم.

معظم له یادآورشدند: چنین فردی مطیع خداو رسول الله و ائمّۀ طاهرین«سلام‌الله‌علیهم» می‌شو د، زیراکسی که خدا را دوست دارد، پیامبرش را نیز دوست دارد و از او متابعت می‌کند. اولی الامر را هم دوست دارد و از آنها متابعت می‌کند. و به این جمله خدا:«أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْکُمْ»[1][1] صد در صد عمل می‌کند.

 آیت الله العظمی مظاهری وجود دل وشرح صدر را برای انسان ارزشمند دانست وافزود:براساس آیات قرآن ،دلی که سیاه است و نور خدا در آن دل نیست انسان را عاقبت به خیر نخواهدکرد

«أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلاَمِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ أُولٰئِکَ فِي ضَلاَلٍ مُبِينٍ»[2][2]

یعنی کسی که دل دارد، خوشا به حال او و بر او مبارک باد و وای به کسی که دل ندارد.

در آیه دیگر، باز همین آیه است و اما با تأکید خاصی تکرار شده است: هرکه دل دارد و شرح صدر دارد، نور خدا را در دل دارد و مورد عنایت پروردگار عالم است. اما اگر کسی این دل را نداشته باشد و به عبارت دیگر دل ما ابزار برای روح ما نشده باشد، قرآن می‌فرماید: «فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلاَمِ وَ مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً کَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ کَذٰلِکَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ»[3][3]

در آن آیه می‌فرماید وای به کسی که دل ندارد، در این آیه می‌فرماید پلید است آن دلی که گناه آن دل و آن قلب را از بین برده باشد. دل ما خیلی کار می‌کند. در روایات ما و در قرآن راجع به این قلب خیلی حرف زده شده است:

«يَوْمَ لاَ يَنْفَعُ مَالٌ وَ لاَ بَنُونَ‌ ، إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ»‌[4][4]

وای بر دلی که خدا را نمی‌یابد

ایشان تاکید کردند :در روز قیامت هیچ چیز به درد نمی‌خورد به جز دل سالم. یعنی دلی که گناه او را سیاه نکرده وگناه او را نکشته باشد.   بلکه پروردگار عالم او را خلق کرده برای اینکه ابزار روح باشد و ما را به خدا برساند،

امام حسین«سلام‌الله‌علیه» در دعای عرفه به ما یاد می‌دهند. دعا می‌خوانند، اما در دعا اخلاق است. می‌فرمایند:

«عَمِيَتْ‏ عَيْنٌ‏ لَا تَرَاك‏»[5][5]

کور باد آن چشمی که خدا نبیند. مرگ بر کسی که دل دارد اما خدا را نمی‌بیند. همین که آیه‌اش را خواندم که وای بر دلی که خدا را نمی‌یابد و وای به دلی که سیاه است و نور خدا در آن دل نیست.

 فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي...»[6][6]

روح باید برای ما فطرت‌ساز باشد

این مرجع تقلید بابیا ن این که این روح می‌تواند برای ما فطرت‌ساز باشد بیا نداشتند: خداوند خطاب به ملائکه فرمودند وقتی روحم را در مخلوقی که نظیر من است، دمیدم، برتر از همه می‌شود و همه به او سجده کنید:«فَسَجَدَ الْمَلاَئِکَةُ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ‌ ، إِلاَّ إِبْلِيسَ»[7][7]

این روح می‌تواند برای ما فطرت‌ساز ، عقل‌ساز  و دل‌ساز باشد و این ساختن دل و اینکه انسان دارای قلب شود، خیلی ارزش دارد. قلب گرچه همین چیزی است که در سینه  من و شماست، اما این ابزار برای روح است یعنی روح ما فرمان می‌دهد و این چیزی که در سینه ماست به نام قلب، ابزار روح واقع شود.  .

عواطف به دیگران نتیجه داشتن قلب سالم

ایشان عواطف راجع به دیگران را نتیجه دوم، داشتن قلب سالم دانسته وتصریح کردند:انسان به جایی می‌رسد که حاضر نیست بیجا یک برگ درخت را از درخت بکَند ،انسان اگر دل داشته باشد،معنا ندارد که اهل غیبت و تهمت و شایعه پراکنی  وتوهین کردن به دیگران باشد ،اگراهل غیبت و تهمت و توهین به دیگران هستی بدان که دل نداری. دلی که شما را زنده نگاه می‌دارد، حیوانها نیز دارند و مرادمان این دل نیست بلکه دلی که ابزار برای روح واقع شود مراد است.

 حضرت ایت الله مظاهری بااشاره به ازارواذیت پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» ازسوی افراد نادان  گفتند: آن حضرت سیزده سال در مکه هرچه گفتند، نشد، خیلی پیغمبر را اذیت کردند. در این اواخر قانون وضع کرده بودند که بچه‌ها تا پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» از خانه بیرون می‌آید، ایشان را سنگباران کنند. لذا پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» تا از خانه بیرون می‌آمد، این بچه‌ها و اراذل و اوباش پیغمبر را سنگباران می‌کردند به نقل از   امیرالمؤمنین و حضرت خدیجه پیغمبر اکرم خون از ساق پای مبارکشان می‌چکید اما نفرین نمی‌کردند، بلکه زمزمه داشتند که «اَلّلهُمَّ اهْدِ قَوْمي فَاِنَّهُمْ لا يَعْلَمُونَ»[8][9]، خدایا اینها را مؤاخذه نکن. خدایا اگر می‌خواهی به سر من منت بگذاری، به اینها دل بده که مسلمان شوند. خدایا اینها که به پای من سنگ می‌زنند، نمی‌دانند و نمی‌فهمند، خدایا آنها را مؤاخذه نکن.

تلافی کردن بدی به بدی، خود یک بدی است

 معظم له گذشت و ایثار و فداکاری درزندگی را رمز موفقیت درزندگی عنوان کرده وخاطرنشان ساختند: قرآن در این باره راجع به همه ما و مخصوصاً راجع به خانواده می‌فرماید: «وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»[9][10]

 نسبت به همدیگر باید گذشت و ایثار و فداکاری داشته باشید و به دنبال تلافی کردن نباشد و قرآن می‌فرماید تلافی کردن بدی به بدی، خود یک بدی است:«وَ جَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهَا»[10][11]

اینکه مردانگی نیست کسی در صورت کسی بزند و او هم تلافی کند و در صورت او بزند. این هم یک گناه مثل گناه اول است. باید عفو و گذشت داشت و قرآن می‌فرماید باز کم است بلکه باید صفح داشت. اگر کسی به شما بدی کرد، مواظب باشید که کینه او را به دل نگیرید و کینه‌توزی نکنید، بلکه گذشت و فداکاری داشته باشید، اگر یک ناراحتی بین زن و شوهر پیدا شد، حق ندارند قهر داشته باشند و شوهر باید به جای اینکه تلافی کند، اگر خانم بدی کرده اما این خوبی کند. در وقتی که برمی‌گردد با یک حلقه طلا برگردد و اگر تقصیر آقاست، وقتی خانم شوهرش در می‌زند، قبلاً یک وضع خاصی برای خود درست کرده باشد و با صورت باز و با تبسمی در را باز کند و سلام کند و دست شوهر را ببوسید و از شوهر عذرخواهی کند. آنگاه «فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ».‌ دل پیدا می‌شود و رحمت خدا در دل می‌آید و رحمت خدا در خانه می‌آید و این خانه پربرکت می‌شود .

قرآن در اول می‌فرماید: «وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ»[11][12]

مؤمن کسی است که رابطه کامل با خدا و مردم دارد. حال کسی اینطور است که دل دارد.  

امیرالمؤمنین (ع) افتخار بشریت

 آیت‌الله العظمی مظاهری از امیرالمؤمنین علی سلام ‌الله ‌علیه به عنوان افتخار بشریت یاد نموده و اذعان داشتند: امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» گرچه خانه‌نشین و بیکار شد. اما در 25 سال، 26 مزرعه به دست مبارکش آباد کرد و یکی از مزرعه‌ها به ارث نرسید و همه  برای فقرا و ضعفا و بینوایان و برای تقویت اسلام عزیز بود .

 ایشان تاکید کردند:داعش زائیدۀ همان سقیفۀ بنی‌ساعده است که خیلی بدی کردند و یک بدی اینکه علی را خانه نشین کردند و اما بدتر از آن بی اعتنایی به امیرالمؤمنین علی«سلام‌الله‌علیه»  بود. به طوری که زهرای مرضیه با گریه و تأسف فرمودند یا علی! من شنیدم که به تو سلام نمی‌کنند. حضرت فرمودند: نه تنها سلام نمی‌کنند بلکه وقتی من سلام می‌کنم، جواب سلام مرا نمی‌دهند،راوی می‌گوید در خدمت امیرالمؤمنین علی«سلام‌الله‌علیه» بودم و   امیرالمؤمنین قنات می‌کندند تا آب پیدا شد قوم و خویش امیرالمؤمنین هم آمدند تا سری به مولا امیرالمؤمنین بزنند و امیرالمؤمنین هم از چاه بیرون آمدندتا اینکه چشمشان به قوم و خویش و به آن آب افتاد، فرمود قوم و خویش من! چشم‌داشت به این قنات نداشته باشید بلکه این قنات از فقرا و مستمندان است. به من گفتند قلم و دوات بیاور و من قلم و دوات آوردم و پاهای مولا در چاه و تنه ایشان از چاه بیرون آمده و با دست مبارکشان قنات را وقف   مستمندان و  مسلمانها و اسلام عزیز کردند. به این می‌گویند کسی که روح قلب او را استخدام کرده است لذا  اگر دل ما خادم روح ما شود یعنی روح بتواند قلب ما را استخدام کند، خیلی نتیجه دارد.