حجت الاسلام و المسلمین هادی چراغپور، درگفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با تبیین آسیب شناسی مراسمات عزاداری در هیئت ها، معتقد است: آن عزاداری اهل بیت(ع) پسند است که انسان را دلتنگ امام زمانش کند و باعث گردد، دائم به فکر حضرت حجت(عج) بوده و مدام برای ظهورش دعا کند.
حاصل این گفتگو در ادامه می آید:
* یکی از بحث هایی که معمولاً در محرم مطرح می شود، بحث آسیب شناسی عزاداری است و مباحث مختلفی در این رابطه طرح می شود، این نوع آسیب شناسی را تا چه اندازه مفید می دانید؟
با توجه به این که هجمه های دشمن همه جانبه بوده و از همه ابعاد به دنبال نقطه ضعفی است تا عَلَم اسلام و تشیع را بر زمین بکوبد، مخصوصاً در زمینه تهاجم فرهنگی که بخش عمده ی فرهنگ دینی را شامل می شود. و متأسفانه آسیب شناسی در این حوزه بسیار کم و ضعیف بوده و بسی جای کار و کوشش و شفاف سازی می باشد و این از رسالت های مهم حوزویان، مبلغان و روضه خوانان می باشد. دشمن می خواهد در این ایام، ما فقط هیئتی شویم نه حسینی؛ ولی وظیفه بر همگان است تا با کار و تلاش و فعالیت های فرهنگی، حسینی شدن در این ایام را رواج دهند.
* نظر شما در مورد مجالس عزاداری امروزی، برپایه شور خوانی و سبک خوانی چیست؟
این که در عزای سید الشهداء(ع) شور باشد، بحثی نیست! در عزا و سوگ اباعبدالله(ع) حتما شور باید ضمیمه شعور گردد. اگر گفته شود مطلقا شور خوانی و یا مطلقا سبک خوانی، اشتباه و پنداری غلط است. هم چنان که صحه گذاشتن به صورت مطلق نیز اشتباه می باشد.
شور خوانی و سبک خوانی اگر موجب وهن مجالس عزا نگردد و در شأن اهل بیت(علیهم السلام) باشد اشکالی ندارد، ولی اگر خدایی نکرده این شور خوانی ها و سبک خوانی ها باعث گردد حرمت و جایگاه عزاداری شکسته شود نه تنها خوشایند نیست، بلکه تنها نتیجه آن شرمساری در محضر اباعبدالله(ع) و مادر بزرگوار ایشان می باشد.
* هیئتی که امام حسین(ع)، امام زمان(عج) و حضرت زهرا(س) می پسندند چه هیئتی است؟ در کل عزاداری باید چگونه باشد؟
عزاداری مورد پسند اهل بیت چند شاخصه مهم دارد؛ «محتوا و سبک مناسب و در خور شأن اهل بیت باشد»، «موجب غفلت زدایی و تنبه و بیداری گردد»، «اثر آن لحظه ای نباشد و مداوم و ریشه دار باشد»، «در مورد سیاست نیز نظر داشته باشد، آن هم نظر صحیح؛ زیرا هیئت بدون سیاست شبیه پرنده تک بال است که قدرت پرواز ندارد». بنابراین هیئت اهل بیت(ع) پسند هیئتی است که انسان را دلتنگ امام زمانش کند و باعث گردد دائم به فکر حضرت حجت(عج) بوده و مدام برای ظهورش دعا کند.
* موضوع بعدی مسأله نوآوری در عزاداری است، حد و مرز آن چیست، چگونه آن را باید با سنت ها تلفیق کرد؟
اگر بخواهیم تعریف دقیق از نوآوری ارائه دهیم می توان آن را به دو بخش تقسیم کرد که یک قسمت آن می شود نوآوری به معنی بدعت که هیچ شکی در باطل بودن آن نیست و یک قسمت دیگر آن می شود خلاقیت در روش انتقال مفاهیم و مبانی حسینی به مخاطب که اگر مورد بررسی و واکاوی قرار بگیرد و سپس إعمال گردد موجب تقویت نهضت حسینی می گردد.
از آن جا که شناخت مرز این دو بسیار دشوار است توصیه می گردد که قبل از اعمال این نوآوری ها با متخصصین دین و فقه و اخلاق در میان گذارده شود و پس از تائید آن ها اعمال گردد. در مورد تلفیق روش مدرن با سنت، الحمدلله ایرانی ها با ذوق و استعدادند و تاریخ نشان داده که در مقام خدمت به اسلام و اهل بیت همه توانایی ها و استعداد خود را به کار می گیرند.
* راهکار تقویت نهاد هیأت های مذهبی را در چه می بینید؟
برای تقویت هر نهاد، چند چیز باید در نظر گرفته شود. به عنوان نمونه باید بُعد فرهنگی، بُعد اقتصادی، بُعد سیاسی و بُعد علمی و معنوی آن نهاد تقویت گردد و تقویت این ابعاد موثر نمی افتد مگر با تربیت افراد نخبه و با استعداد در این زمینه ها. از نظر بُعد اقتصادی، الحمدلله مردم خوب و اهل بیت(ع) دوست ایران از این منظر کم کاری ندارند. آنچه که مورد نیاز است برای تقویت هیئات، پرورش و تربیت افراد است که بایسته و شایسته است هر گروهی به صورت خود جوش و بصورت برنامه ریزی درست و دقیق به این امر مهم بپردازند.
* به عنوان یک سخنران چه توصیه ای به مداحان و روضه خوانان، درباره نحوه برگزاری عزاداری ها در ماه محرم دارید؟
توصیه بنده به روضه خوانان و مداحان این است که سعی کنند برگزاری مراسمات به گونه ای باشد که شأن و حرمت اهل بیت(علیهم السلام) حفظ شود. از نظر روضه تا جایی که می توانند از متن مقتل و یا اگر نشد زبان حال بخوانند و از اشعار پر مغز و اصیل استفاده کنند و مداحان عزیز نیز به متن شعر دقت داشته باشند که هم محتوای مناسب و هم سبک مناسب را دارا باشد. به نظر بنده فرامین مقام معظم رهبری در جمع مداحان جامع و کامل بوده و برای کسی که بخواهد به درستی راه روضه و مداحی را بپیماید کافی و وافی است.
* شبهه هایی درباره خرج کردن در عزداری ها، گریه بر امام حسین(ع) و موضوعات این چنینی مطرح شده، نظرشما درباره این شبهه ها چیست؟
باید به شبهه افکنان گفت؛ خودتان مستقیم از افرادی که بری مجلس امام حسین(ع) هزینه می کنند، سئوال کنید! متوجه می شوید که با چه عقیده ایی چنین می کنند! گذشته از این خرج کردن در عزای امام حسین(ع) ثواب بسیار دارد. به طوری که حتی فقراء نیز در این راه از اموال اندک خود می گذرند و آن را در عزای سالار شهیدان خرج می کنند.
با این حال بعضی از کوته فکران می گویند به جای این خرج ها، آن را به مصرف فقراء و نیازمندان برسانید! غافل از این که همین فقرا نیز چنین کارهایی می کنند. و لذا دینی که خالص و ناب باشد به یقین دشمن زیاد دارد و دشمن چنین دینی، بی تفاوت نبوده و از جذب و گسترش چنین مکتبی ترس دارد و طبیعی است که همه قوای خود را بر انحراف و انحطاط چنین مکتبی خرج کند.
* با توجه به اینکه محرم و صفر بهترین فرصت برای گسترش فرهنگ اسلامی است. به نظر شما روحانیون و مبلغان چه نقشی در ترویج فرهنگ عاشورا در جامعه دارند؟ توضیح دهید.
یاد خمینی کبیر (ره) گرامی باد که در سخن به یاد ماندنی فرمودند «همین محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است» و این محرم و صفر را ائمه برای ما نگه داشته اند. چنین فرصت تبلیغی در هیچ زمانی به غیر از این دو ماه شریف حاصل نمی گردد و عمده بخش آن به عهده روحانیون و مبلغان می باشد. روحانیون می توانند با وعظ و خطابه های بجا و صحیح، مردم را به راه درست و مستقیم هدایت و سپس آن ها را طوری رشد دهند که خودشان نسبت به راه های کج و مورب حساس شوند و اعتراض کنند و همین حرکت دقیقا معنای امر به معروف و نهی از منکری است که امام حسین(علیه السلام) برای آن خروج کردند. مبلغ اعم از روحانی و روضه خوان و مداح می باشد و بر همه این مبلغان بمعنی الاعم لازم و حتم است که از این بازه زمانی استفاده دو چندان نمایند و فرهنگ و کنش و واکنش حسینی را به سرتا سر عالَم تدریجا ساطع و صادر نمایند.
انتهای پیام
