به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری«حوزه»، روزنامه انگلیسی گاردین، در بخش تحلیل کتاب این ماه خود، کتاب مکه، شهر مقدس به قلم ضیاءالدین سردار نویسنده پاکستانی را انتخاب کرده است و در مقالهای تحلیلی درباره این کتاب مینویسد: علیرغم اینکه مکه، شهر ظهور دومین دین بزرگ جهان است اما کتب انگلیسی زبان کمی درباره میهن معنوی اسلام وجود دارد و سردار در کتاب خود از روایت خارق العاده تاثیرگذارترین شهر در تاریخ اسلام پرده برداری کرده است.
نویسنده این کتاب مبارزات و شورشهای مذهبی شکل گرفته در شهر مکه که در شکل گیری فرهنگ اسلامی نقش موثری داشتهاند و تاثیر آنها در حوادث حال و حاضر دنیا را مورد ارزیابی قرار داده است.
"سردار" ادراک مناسبی از تاثیر و اهمیت شهر مکه روی میلیاردها انسان در طول زمان و در سرتاسر زمین از طریق گزارشها و خاطرات، ایجاد کرده و در کنار آن انتقادی متفکرانه و تا اندازهای کوبنده از تجاری سازی و کژاندیشیها از این مکان مقدس، پس از روی کار آمدن وهابیهای بینهایت خشکی مقدس و اربابان سعودی آنها ارائه داده است.
در تاریخ مذهب و در داستان گستردهتری از انسان برای درک جایگاهش در دنیا، اهمیت شهر مکه به اندازه بیتالمقدس است اما متاسفانه در زبان انگلیسی کتب نوشته شده درباره مکه بسیار نادر هستند و ما تنها کتب معدودی از غیرمسلمانان در مکه را مطالعه کردهایم اما آنچه کتاب سردار به ما میدهد، دیدگاه مسلمانان از این شهر مقدس است که توسط یکی از پیروان منطقی، دوستداشتنی، باهوش و تااندازهای دل نگران حضرت محمد (ص) ارائه شدهاست.
به نظر میرسد آنچه زائران میپرستند پس از ظهور اسلام تغییر کرده: به مدت نزدیک به هزار سال خانه کعبه جایگاه پرستش بتان بوده و در اوایل قرن هفتم، حضرت محمد با ورود خود به خانه مقدس کعبه، تمامی بتان را از آنجا خارج کرده و ایده پرستش خدای یکتا، الله را جایگزین آن کرده است.
الهام وحی به حضرت محمد از جانب خداوند و برپایی امپراطوری ایمان در مکه این شهر را به بزرگترین مرکز اسلام تبدیل کرده، با این حال مکه هرگز به یک مرکز فرهنگی یا سیاسی مانند بندر اسکندریه یا دمشق تبدیل نشد ، در مقابل برای همیشه مانند بیتالمقدس به شهری مقدس و جایگاهی برای رفت و آمد زائران کعبه و پرستش و زیارت خانه خدا مبدل شد.
آدمهای بد روایت شده در نیمه دوم کتاب، وهابیون بینهایت خشکی مقدس و اربابان سعودی آنها هستند. سردار تاریخ روشنی از تسخیر اولیه شهر مکه بدست وهابیون در اوایل قرن 19 ارائه میدهد، زمانی که عثمانیها سرگرم جنگ و رقابت با ناپلئون در مصر بودند، و وهابیون با تخریب مکانهای مقدس و زیارتگاههای شیعیان و صوفیها در عراق و شبه جزیره عربستان، سلطه خود را گستراندند. در آن زمان بسیاری از مسلمانان به وهابیت به عنوان شاخهای افراطگرا و غریبه از دین مینگریستند که سایر مسلمانان را کافر تلقی میکرد. حتی در دنیای کنونی نیز وهابیت درصد کمی از مسلمانان در دنیای اسلام را تشکیل میدهند، اما وهابیون با سوءاستفاده از نفت فراوان سرزمین عربستان سعی داشتهاند دیدگاه سختگیرانه و خشکی مقدس و محدود خود را از دین به سایر مسلمانان بقبولانند. آنچه ضیاءالدین سردار از مکه توصیف میکند نگاهی عاشقانه همراه شده با حس ناامیدی و از دست رفتگی است. با این حال کتاب او دستاوردی عظیم و بسیار لذت بخش و مطالعهای ارزشمند از یکی از بزرگترین شهرهای دنیا است.
امیدواریم از خواندن این کتاب زیبا، روشنگرانه و قابل فهم که درباره یکی از تاثیرگذارترین شهرهای تاریخ بشریت نوشته شده لذت ببرید.
آشنایی با نویسنده
خاطر نشان می شود ضیاءالدین سردار، متولد ۱۹۵۱م. در پاکستان است و دیدگاه های قابل توجهی دربـاره مسـایل فکـری علمی جهان اسلام معاصر و به خصـوص علـم اسـلامی دارد. سردار از فعالان عرصه علمی، فکری و سیاسی پاکستان است و با نهضت های اسلامی نظیر اخـوان المسـلمین مصـر و جماعت اسلامی پاکستان دارای ارتباطاتی بوده و هست. او با آرای متفکـران معاصر جهان اسلام، از جمله سید قطب، مودودی، حسن البناء آشـنایی دارد و به تایید یا نقد دیدگاههای آنها پرداخته است.
برخی از مهمترین آثار سردار عبارتند از: «علم، تکنولـوژی و پیشرفت در جهان اسلام»، «آینده تمدن اسلامی»، «ساختارهای نظامهای معرفت در جهان اسلام» و «چگونه ما میتوانیم؟» است.
در دوره های اخیر نیز او آثاری نظیر «توماس کهن و جنگ های علم»، «شرق شناسی» و «چرا مردم از آمریکا متنفرند؟» را منتشر کرده است که برخی از آنها به فارسی ترجمه شده است.