به گزارش خبرگزاری«حوزه»، کانال بحوث در شبکه اجتماعی ایتا طی یادداشتی به برخی دغدغه های حوزوی پرداخت و نوشت: آیت الله اعرافی از وقتی مدیر حوزه ها شده اند کارهای زیادی انجام داده اند و در این چند سال به اندازه ده تا بیست سال خبرهای خوب و ارزشمند شنیده ایم، اما با اخباری که می شنوم و پیگیری هایی که از اخبار حوزه دارم دو نقص در کارها به نظرم می رسد:
۱. فارغ از اینکه فقه های مضاف و بعضی امور دیگر چقدر مساله واقعی کشور است و برای مشکلات کشور راهگشاست و پرداختن به مسائل روز کشور بدون داشتن واسطه رسمی و قانونی بین حوزه و دولت برای تبدیل تولیدات فکری به راهکارهای قانونی چقدر نتیجه بخش خواهد بود به نظر می رسد.
مسائل گفته شده شاید به درد نخبگان حوزه بخورد اما مساله اکثر حوزویان در حوزه چیز دیگری غیر از اینهاست ، مشکل نوع طلاب در پیدا کردن محل خدمت و رسیدن به آن است.
مساله نوع طلاب این است که با اینکه ۱۵ تا ۲۰ سال است طلبه شده اند و مشغول امور طلبگی هستند ولی به عنوان مثال نمی توانند بدون دغدغه و راحت به یک مسجد در شهرستان خود یا شهرستانی که احتیاج دارد رفته و آنجا مشغول به خدمت شوند و این مشکل عموم طلاب است الان طلبه ای که استعداد تدریس، مدیریت، تبلیغ، تالیف و نوع استعدادها را داشته باشد به راحتی نمی تواند به جایی که باید وصل شود و هزاران مشکل در برابر او هست و خواهد بود.
به نظر بنده اگر مدیری ده برابر قوی تر از ایشان و اطرافیان ایشان نیز بیایند عموم طلاب از اوضاع راضی نخواهند شد، چرا که مساله اصلی طلاب همین پیدا کردن بدون دغدغه محل خدمت است.
به نظر می رسد مدیر محترم حوزه ابتدا باید در طرحی آمار دقیق شغلها و مراکزی که یک طلبه می تواند در آنجا به خدمت بپردازد را پیدا کنند و بعد با یک استعداد سنجی و ایجاد ارتباط قانونی به این مراکز و آن طلاب محل خدمتهای مورد نظر را پیشنهاد دهند.
مثلا به یک مدرّس حوزه، یا یک طلبه مدیر ، یا یک مبلغ موفق در دانشگاه با توجه به مراتبی که می توانند داشته باشند، ۱۰ مورد جایی که می تواند به خدمت بپردازد معرفی شود.
نه اینکه یک طلبه مدرس، مبلغ، مدیر یا مولف با هزاران دردسر به دنبال این باشد که خود را کجا جا کند و مشغول به کار شود فارغ از اینکه عدم حمایت حوزه از نیروهای خود در جاهای مختلف باعث چه اجحاف هایی در حق این طلاب می شود.
البته پر روشن است که در کنار این طرح کلاسهایی با عنوان مکمل طلبگی برای آشنایی با راه و روش طلبگی و تمامی مسائل مرتبط با آن مثل علوم پایه حوزه، آینده شغلی، آموزشهای لازم برای مردم داری و .... لازم است تا طلاب هم نسبت به حوزه و آینده حوزوی خود دید بهتری پیدا کنند و همچنین برای هر صنف طلبه نیز باید مهارتهای لازم آموزش داده شود مثلا مهارتهای مدیریت، تبلیغ و ....
با اطمینان می گویم که اگر این کار با یک سازوکار مشخص با ایجاد چند کارگروه ساماندهی شود میزان رضایت طلاب از حوزه و امید آنها نسبت به آینده طلبگی افزایش قابل توجهی خواهد یافت.
۲. تمامی دروس فقه مضاف و رشته های تخصصی و آموزش های جانبی تا از حالتهای نرم افزاری و رشته های تخصصی تبدیل به یک سخت افزار و مکان تخصصی حوزوی نشوند تحول لازم در حوزه به وجود نمی آید.
حقیقت این است که تمام مراکز تخصصی حوزه باید تبدیل به مدارس سطح ۳ و سطح ۴ تخصصی و رسمی حوزوی شوند و به صورت رشته ها همراه با سبک و مواد درسی رسمی در آیند تا تحول لازم در حوزه رقم بخورد باید حوزه، مدارس رسمی سطح ۳ و سطح ۴ کلام، کلام جدید، تبلیغ، علوم انسانی، فرهنگ، سیاست و غیره داشته باشد تا تحول لازم در حوزه رقم بخورد
امروز اگر طلبه ای بخواهد شهید مطهری شود هیچ مدرسه رسمی برای پرداختن به فلسفه و شبهات کلامی جدید و مسائل فرهنگی وجود ندارد و هیچ راه روشن و متقنی برای رسیدن به این الگو نیست .
حال اینکه اگر بخواهیم چنین افرادی تربیت کنیم باید سخت افزار و در واقع مدارسی که فلسفه وجودی آنها تربیت چنین نخبگانی باشد تاسیس کنیم و تا وقتی که طلبه باید فلسفه را غیر رسمی بخواند و شبهات کلامی را شخصی یا در موسسه دیگری ولو با مدرک رسمی دنبال کند و درباره مسائل فرهنگی نیز خود مطالعه داشته باشد چنین اهدافی به سختی محقق خواهد شد.
به بیان دیگر نقص روشن دوم کار آیت الله اعرافی تبدیل نکردن حجم عظیم تلاشهایشان به سخت افزار یا مدارس تخصصی و رسمی جدید است که فلسفه وجود این مدارس تربیت نخبگانی چون آیت الله خامنه ای، علامه طباطبایی، شهید مطهری، علامه جعفری، شیخ اعظم انصاری و آیت الله سید احمد کربلایی باشد همه تلاشهای مدیر جدید بدون ایجاد مدارسی جدید با مدرک و مجوز رسمی و فلسفه علمی و تربیتی جدید اثر عمیق لازم را نخواهد گذاشت
بنابراین به نظر می رسد مدارسی تخصصی با عناوینی چون؛ مدارس تخصصی فقه و اصول با گرایشات مختلف:
۱. فقه سیاست
۲. فقه راهبردی
۳. فقه قضاء
۴. مکاتب فقهی و اصولی
۵. اصول فقه شیعه
۶. اصول فقه اهل سنت
۷. فقه اهل سنت
مدارس تخصصی فلسفه با گرایشات مختلف:
۱. مشاء
۲. متعالیه
۳. اشراق
۴. فلسفه جدید
مدارس تخصصی عرفان با گرایشات
۱. علم عرفان نظری
۲. علم عرفان عملی
۳. عرفان عملی
مدارس تخصصی کلام با گرایشات:
۱. کلام شیعه
۲. کلام وهابیت
۳. کلام اهل سنت
۴. کلام جدید
مدارس تخصصی تبلیغ با گرایشات:
۱. تبلیغ دانشگاهی
۲. تبلیغ شهری و روستایی
۳. تبلیغ مجازی
۴. تبلیغ رسانه ای
۵. تبلیغ جهادی
۶. مشاوره
مدارس تخصصی تربیت مدیر با گرایشات لازم
لازم باشد تا طلبه بعد از گذراندن دروس و سطوح لازم از ادبیات عرب، منطق، فقه و اصول به مدارس تخصصی برود تا در سایه مواد درسی مرتبط و اساتید خبره و آموزشهای لازم به افق یکی از الگوهای حوزه نزدیک شده یا تبدیل به یکی از الگوهای جدید شود.
دو پیشنهاد رسمی بنده به مسئولان محترم با توجه به رو پایان بودن تالیف سند چشم انداز حوزه ایجاد کارگروه تخصصی محل خدمت و ایجاد مدارس تخصصی و رسمی سطح ۳ و ۴ حوزوی با گرایشات لازم است.
در این راستا پیشنهاد می کنم موسسه امام خمینی (ره) با تغییراتی که مورد توافق شورا و مدیر محترم حضرت آیت الله مصباح باشد به عنوان یکی از مدارس رسمی سطح ۳ و ۴ علوم انسانی مورد تایید شورا قرار بگیرد و البته پر واضح است که یکی از این تغییرات پذیرش افراد کم با خروجی مشخص در علوم انسانی خواهد بود.
و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمین
سلمان رئوفی
