حجت الاسلام مهدی هادی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، با اشاره به سالروز پیوند آسمانی محمد بن عبدالله(ص) و حضرت خدیجه بنت خویلد(س) و با بیان این که شکل گیری ارتباط مناسب بین زوجین مهم ترین عنصر شکل دهنده به ساختار و بافت خانواده است، ابراز داشت: از این منظر فراهم نمودن زمینه های قوام بخشیدن به روابط زناشویی در خانواده دارای اهمیت فراوانی است؛ لذا یکی از مولفه های بسیار مهم در تقویت نهاد خانواده ناظر به رشد و ارتقای سطح علاقه مندی ها و محبت میان اعضای خانواده و به خصوص زوجین با یکدیگر می باشد.
وی افزود: متاسفانه در حال حاضر، افزایش استفاده از رسانه و فضای مجازی در بُعد کمی و کیفی آن و همچنین استفاده ناصحیح از فضای مجازی و عدم مهارت در این باره منجر به بروز برخی مشکلات و حتی طلاق شده است.
این مشاور امور خانواده و جوانان گفت: به عنوان مثال در حال حاضر فضای مجازی و رسانه موجب شده با وجود آن که زوجین در فضای مشترک خانه و به ظاهر در کنار یکدیگر هستند اما به معنای واقعی با هم نباشند، به این خاطر که هر کسی یک گوشی هوشمند در دستش است و مشغول به آن است و یا در بهترین حالت در حال تماشای تلویزیون هستند و حال آن که ما باید شرایطی فراهم کنیم که خانواده و به خصوص زن و مرد با یکدیگر هم کلام شده و همجواری واقعی داشته باشند و نه صوری.
وی بیان داشت: اساساً روان شناسان اجتماعی نیز معتقدند انسان هایی که در فضای مشترک قرار می گیرند نسبت به هم حس مثبت پیدا کرده و این باعث ایجاد علاقه می شود و حال آن که با وجود فضای مجازی و استفاده نادرست از آن، نه تنها این حس مثبت شکل نمی گیرد بلکه افراد به تدریج به خصوص در محیط خانه از هم دور می شوند ، هر چند همان طور که عرض شد در یک فضای مشترکی به نام خانه باشند.
حجت الاسلام هادی افزود: از دیگر سو، تلویزیون و نیز برخی شبکه های اجتماعی جذابیت یک طرفه ایجاد می کنند؛ به عنوان مثال بیننده و خواننده به پیام ارایه شده علاقه مند می شود و جاذبه دو طرفه ای رخ نمی دهد، لذا به نظر بنده می بایست برای مقابله با آفات جدی در این خصوص ، رفتارهای مشترک همسران را طراحی کرده و ضمن شناسایی آسیب ها، راهکارهای مقابله با آن ها را نیز مورد توجه قرار دهیم.
وی ابراز داشت: روی سخن بنده با زن و شوهرها این است که حتی اگر می خواهند تلویزیون تماشا کنند، این کار را در کنار هم انجام داده و بعد درباره فلان برنامه یا سریال یا فیلمی که دیده اند از هم نظر خواهی نموده و به واکنش های طرف مقابل نیز پاسخ لازم را بدهند.
این استاد دانشگاه همچنین گفت: حتی در مواجهه با فضای مجازی نیز می توان به عنوان مثال از محتوایی استفاده کرد که زن و مرد در کنار هم به آن واکنش نشان داده و از یکدیگر نظرخواهی کنند تا دست کم در این مورد کنار هم بودن بیشتر مصداق پیدا کند نه این که زن در یک فضایی باشد و مرد هم در فضای دیگری؛ در این باره البته گاهی اوقات شنیده می شود که وقتی بخواهیم دو نفره از شبکه اجتماعی استفاده کنیم، این کار برای ما لذت کمتری به همراه دارد و حال آن که ما باید از یک خوشی موقت بگذریم تا به یک خوشی پایدار برسیم.
وی ادامه داد: نکته حایز اهمیت دیگر این که متاسفانه بسیاری از خانواده های ما در بسیاری از مواقع نسبت به خطرات و آسیب های فضای مجازی، درک و شناخت لازم را ندارند؛ به عنوان نمونه در یک مهمانی، گوشی همراه یا تبلت را به دست بچه می دهند تا حضور و فعالیت فیزیکی او مزاحم صحبت بزرگترها نباشد و این وضعیت مثل حالتی است که ما فرزند خود را بدون محافظ و ایمنی لازم در دریا رها کنیم به این خاطر که خودمان راحت باشیم و حال آن که سلامت وی به شدت در معرض خطر است.
وی خاطرنشان کرد: مساله مهم دیگر این است که باید قبل از تشکیل خانواده جدید، عادت های آسیب رسان به نهاد خانواده را در وجود خود شناخته و آن را اصلاح کنیم؛ به خصوص جوانان قبل از وارد شدن به زندگی مشترک، باید این کار را انجام دهند چرا که در غیر این صورت به مشکل جدی برمی خورند؛ مثلاً وقتی فهمیدیم که فلان شیوه استفاده از فضای مجازی به زندگی زناشویی لطمه می زند، از آن رفتار اجتناب کرده و در ادامه نیز پیشگیرانه به زندگی ادامه دهیم.
حجت الاسلام هادی گفت: از این منظر بنده به شدت معتقدم دختران و پسران جوانی که می خواهند ازدواج کنند، قبل از هر چیز باید با آمادگی لازم و به خصوص تاکید بر خودشناسی ارتباطی وارد این مرحله جدید شوند و این که به ویژه عادت صحیح استفاده از رسانه و فضای مجازی را بیاموزند و آن را به کار گیرند.
وی با تاکید بر این که ما نباید وابسته به رسانه و فضای مجازی باشیم، افزود: البته استفاده درست و به موقع مشکلی ندارد اما نباید حالت وابستگی در ما شکل بگیرد.
حجت الاسلام هادی یادآور شد: برای پیشگیری از وابستگی شدید به رسانه و فضای مجازی یکی از مهم ترین تکنیک ها این است که ما همه نیازها و خواسته هایمان را از رسانه و فضای مجازی دریافت نکنیم؛ گاهی اوقات فرد به جایی می رسد که اگر به عنوان مثال، موبایل را از او بگیرند، گویا دیگر زندگی برایش غیر ممکن است و بی شک این نوع وابستگی و اعتیاد به فضای مجازی ، خطرناک است.
این کارشناس مسایل خانواده همچنین گفت: در همین خصوص خوب است که در طول هفته یک روز یا روزهای خاصی را در ساعات مشخص بدون استفاده از تکنولوژی نوین بگذرانید؛ البته شاید این کار در ابتدا سخت باشد اما می توان تمرین کرد و بعد از نتایج خوب آن مطلع شد به ویژه در بهبود روابط خانوادگی و دوستانه که تاثیرش شگفت انگیز است.
وی با اشاره به این که متاسفانه در کشور ما تکنیک حل مساله یکی از ضعیف ترین مهارت هایی است که در حال حاضر در جامعه از ناحیه آن ضربه می خوریم، افزود: کسانی که روان درمانی و خانواده درمانی می کنند می دانند اولین و مهم ترین بحث ، تمرکز بر حل مساله است، چه آن که فرد اگر نتواند این را حل کند احتمال پناه آوردن وی به فضای مجازی به عنوان یک مُسکن بسیار زیاد است و چنین فردی به خیال این که با مشغول شدن به فضای مجازی خود را نجات می دهد در واقع بیشتر گرفتار می شود چون تکنیک حل مساله را نمی شناسد و کسی هم در جامعه به او آموزش لازم را نداده است.
حجت الاسلام هادی در خاتمه ابراز داشت: از این رو ما باید به مردم و خانواده ها حل مساله را به عنوان یک مهارت ضروری در مقوله سبک زندگی آموزش بدهیم؛ تا بدون استفاده از ابزاری که خود باعث بیشتر شدن مشکلات و دردها شود به چاره جویی بپردازند.
۳۱۳/۸
