به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، آیتالله علیرضا اعرافی، صبح امروز در اولین همایش علمی پژوهشی «اخلاق و رسانه» که در سالن مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار شد، با بیان اینکه رسانه در عصر جدید یک پدیده چند بعدی است، گفت: رسانه دارای چند ضلع و بعد متفاوت است که هر یک کارکردهای متفاوتی دارد و آنگاه که سخن از اخلاق، فقه و فلسفه رسانه به میان می آوریم، طبعاً باید همه کارکردها، اضلاع و ابعاد رسانه به مفهوم نوین و گسترده آن مد نظر قرار کنیم.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور ادامه داد: در واقع رسانه یک پایگاه خبررسانی و محور گردشگر اطلاعات است و همین طور پایگاهی است که در خبر و اطلاعات تصرف می کند و آن را فراوری و مهندسی می کند.
مدیر حوزه های علمیه کشور با بیان این که رسانه امروز یک جایگاه آموزشی تخصصی برای جامعه به شمار می رود، بیان داشت: رسانه یک نقش راهنما و مشاور برای خانواده و جامعه دارد و آن نقش مشاوره ای در قالب رسانه ای، شکلی بسیار وسیع و گسترده، پیدا کرده است.
آیتالله اعرافی با بیان این که رسانه مظهری از هنر در ابعاد مختلف است، اظهار داشت: رسانه در کنار این نقش ها، همچنین صاحب نقش وساطت میان نهادهای گوناگون عمومی و دولتی و اقشار جامعه ایفا می کند.
وی با بیان این که در همه حوزه های نظری رسانه نیازمند نظریه پردازی ها و الگوسازی های گسترده هستیم، گفت: در قلمروی رسانه با توجه به سه‌ضلع مطالعات توصیفی، فلسفی و کلامی رسانه که در نگاه اسلامی وجود دارد، در هیچ‌یک از این سه رویکرد اسلامی در قلمروی رسانه به بلوغ نرسیده ایم و در این عرصه نیازمند کارهای گسترده‌ای هستیم و زمانی این مهم به آن هدف مطلوب می‌رسد که ما در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه، شاهد ایجاد رشته‌های درسی این بخش ها باشیم.
مدیر حوزه های علمیه کشور تصریح کرد: بحث بعدی در قلمروی رسانه بعد فقهی و حقوقی است و مدیریت حوزه در قلمرو فقه معاصر، برنامه ریزی های جدید دارد و به این موضوع توجه جدی دارد و قدم های نخستین برای این امر برداشته شده است.
وی افزود: موضوع دیگر حوزه اخلاقی و ارزشی رسانه است و در این عرصه هم تا حدودی کار شده، اما با منطق اسلامی و اجتهادی نیاز به نوآوری و طراحی دارد؛ اخلاق رسانه دارای دو محور عام و خاص است که هر یک باید به‌صورت ویژه مورد بررسی قرار گیرد.
آیت الله اعرافی گفت: برای رسیدن به نگاه و نظریات کلان نیازمند مطالعات کلان اجتماعی از منظر علوم اجتماعی هستیم، غربی ها در این رابطه کارهای مهمی انجام داده اند؛ اما غالبا مبتنی بر رویکرد و مبانی است که با مبانی اسلامی ما تفاوت های جدی دارد و در این حوزه نیز نیازمند مطالعات پژوهشی روشمندتر و جامع تر از منظر علوم اجتماعی و انسانی هستیم.
وی با بیان این که در اخلاق کاربردی و مهارتی باید تزاحمات را یافت تا نسخه‌های دقیق و روشمند کسب شود، بیان داشت: بخشی از حوزه اخلاق شامل کلیات واضح و آشکار منطق عقلی است و غالبا اسلام آن را تایید می کند، زیرا آنچه که عقل قطعی باشد مورد تایید اسلام است و اسلام بر آن گنجینه عقل مستقل معارف فراوانی افزوده که در منابع عقل به تنهایی نیست.
مدیر حوزه های علمیه کشور با بیان این که مرزهای دانش علوم اسلامی باید در حوزه اخلاق حرفه‌ای رسانه گسترش یابد، گفت: هر دو نهاد حوزه و دانشگاه با اتکاء به مبانی علوم اسلامی و با نگاه به اهداف انقلاب اسلامی باید کارهای اساسی‌تری را در سطح جامعه و جهان انجام دهند.
وی با بیان این که تمدن اسلامی یک حقیقت است، گفت: انقلاب اسلامی مدل و الگو‌های نو برای بشریت به ارمغان آورده، به طوری که استکبار جهانی با آن همه قدرت رسانه ای و امکاناتی که دارد، در بسیاری مواقع در برابر رسانه جمهوری اسلامی ایران کم می‌آورد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: نگاه جمهوری اسلامی به اخلاق، مشابه احکام الهی در این زمینه است و جامعه ایرانی اسلامی باید در زمینه اخلاق پیشتاز جهان باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: نکته قابل توجهی که می‌توان به آن اشاره کرد این است که برای ترویج اخلاق و نکات اخلاقی باید به گنجینه‌های عظیم دینی رجوع کرد، زیرا ریشه همه امور به انسان و برنامه زندگی وحی شده از جانب پروردگار باز می‌گردد. این به بدان معناست که تقلید کورکورانه از غرب نمی‌تواند باعث رشد کشور چه در زمینه اخلاقی و چه در زمینه‌های دیگر شود.
وی با تاکید بر این که رسانه‌های جمعی از جمله صدا و سیما نقش پررنگی در شکل دهی اخلاق مردم دارند، گفت: همان طور که امروز به کمک معاونت پژوهشی سازمان صدا و سیما شاهد توجه به این موضوع هستیم، همه دستگاه‌های کشور باید در این زمینه تلاش کنند.
آیت الله اعرافی در پایان با اشاره به تولیدات رسانه ملی در زمینه برنامه‌های اخلاقی و معارفی، خاطرنشان کرد: خوشبختانه صدا و سیما تلاش‌های قابل توجهی در این زمینه انجام داده، البته همه دستگاه‌های کشور موظف هستند تا در زمینه فرهنگ و اخلاق کشور کارهای خداپسندانه و با خلوص نیت انجام دهند. 313/42
