خبرگزاری حوزه به مناسبت درگذشت دکتر محمدجواد صاحبی مصاحبه با این پژوهشگر حوزوی را بازنشر می دهد.

محمد جواد صاحبی در گفتگو با خبرگزاری «حوزه» به تشریح فعالیت های دبیرخانه دین پژوهان کشور پرداخت و گفت: به دنبال تشخیص نیاز از سوی مؤسسات و مراکز دینی؛ «کنگره دین پژوهان» در سال 1377 با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد  اسلامی و مراکز و مؤسسات دینی و با حضور شخصیت های برجسته برگزار شد که پس از طرح مباحث، مسائل و بررسی مشکلات، موانع و بایسته ها به این نتیجه رسیدند که دبیرخانه ای تأسیس تا به پیگیری اهداف این کنگره بپردازد.

وی ادامه داد: در این راستا نخبگان حاضر در کنگره، هیأتی مرکب از پژوهشگران و مسئولان مؤسسات و مراکز علمی و دینی را با عنوان «شورای برنامه ریزی دین پژوهان کشور» معرفی و اینجانب را به عنوان دبیر انتخاب کردند که احکام افراد مذبور و بنده از سوی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر گردید.

رئیس شورای علمی دبیرخانه دین پژوهان کشور ابراز داشت: این دبیرخانه در ابتدا به مدت 6 سال زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد قرار داشت که پس از آن به عنوان نهادی مستقل، و ارکان آن مرکب از هیئت امنا، هیئت مدیره، شورای علمی، به ثبت رسید.

*نگاهی بر اهداف و وظایف دبیرخانه دین پژوهان کشور

عضو هیأت مدیره دبیرخانه دین پژوهان کشور با اشاره به اهداف این دبیرخانه، خاطرنشان ساخت: «اطلاع رسانی به محققان و مراکز دین پژوهی در جهت ایجاد و تعمیق شناسایی اولویت ها و نیازهای پژوهشی دینی»، «زمینه سازی جهت ایجاد هماهنگی میان مراکز دینی پژوهشی و پژوهشگران»، «یافتن راه کارهای قانونی برای حمایت از محققان و مراکز»، «برنامه ریزی برای تأسیس مراکز و پایگاه های اطلاع رسانی تخصصی دینی» و ... ازجمله اهداف دبیرخانه دین پژوهان کشور می باشد.

مدیر انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم در ادامه به وظایف دبیرخانه دین پژوهان کشور نیز اشاره کرد و گفت: «برگزاری کنگره ها و نشست های علمی با حضور اندیشمندان و محققان داخلی و خارجی در راستای اهداف دبیرخانه»، «برگزاری مراسم تجلیل از محققان برتر حوزه دین و معرفی آثار فاخر»، «انتشار خبرنامه و منشورات مناسب با اهداف دبیرخانه»، «انجام پروژه های مطالعاتی جهت شناسایی وضعیت دین پژوهی در داخل و خارج از کشور» و ... از وظایف این دبیرخانه می باشد.

رئیس شورای علمی دین پژوهان کشور تصریح کرد: بر اثر عدم تعامل همکاری از سوی دولت قبل، چند سال فعالیت های این دبیرخانه به حالت تعلیق درآمد که مجددا قریب به 2 سال است برنامه های دبیرخانه از سر گرفته شده است.

* با فعالیت های دبیرخانه دین پژوهان کشور بیشتر آشنا شویم

وی با اشاره به برخی از فعالیت های دبیرخانه دین پژوهان کشور بیان داشت: برگزاری همایش های دین پژوهی، یکی از فعالیت های این دبیرخانه بوده که در موضوعات گوناگون برگزار شده است.

صاحبی اظهار داشت: همایش های «دین پژوهی؛ ابزار جدید و شبهات جدید»، «جهانی شدن و دین»، «مناسبات دین و فرهنگ در جامعه ایران» و ... از جمله همایش های برگزار شده از سوی این دبیرخانه می باشد.

عضو هیأت مدیره دبیرخانه دین پژوهان کشور افزود: مجموعه مقالات همایش «مناسبات دین و فرهنگ در جامعه ایران» مکرر به چاپ رسیده و از معدود مواردی است که استقبال گسترده ای از آن انجام شده است.

مدیر انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم یکی دیگر از فعالیت های این دبیرخانه را برگزاری نشست در دو موضوع مناسبتی و تخصصی عنوان کرد و گفت: این نشست ها از نظر شکل و محتوا با نشست های متعارف متفاوت است؛ چراکه در آن تضارب آراء و افکار، انجام و صاحبان نظریه به بیان نظریات خود می پردازند که حاصل آن به صورت مجموعه ای در دست انتشار قرار می گیرد.

*برگزاری همایش «بررسی وضعیت دین پژوهی در ایران معاصر»

صاحبی ابراز داشت: تحقیق و پژوهش مورد نیاز برای تعیین موقعیت دین پژوهی در ایران از دیگر برنامه های دبیرخانه دین پژوهان کشور است که رصد کمی و کیفی و تشخیص کم و کاستی آن را در دستور کار دارد.

وی ادامه داد: همایشی برای سال آینده با همین عنوان در برنامه های این دبیرخانه تعریف شده است.

*پروژه ای با موضوع بررسی همایش ها و جشنواره های دینی در ایران

رئیس شورای علمی دبیرخانه دین پژوهان کشور یکی از پروژه های این دبیرخانه را بررسی همایش ها و جشنواره های دینی در ایران عنوان کرد و گفت: همایش های بسیاری در این موضوعات در ایران اسلامی با هزینه های بسیاری برگزار می شود که ارزیابی خروجی آن در دستور کار دبیرخانه قرار گرفته است.

عضو هیأت مدیره دبیرخانه دین پژوهان کشور با بیان این مطلب که در این راستا همایش ها و جشنواره های دینی 5 سال گذشته کشور را مورد ارزیابی قرار می دهیم، خاطرنشان ساخت: قریب به 140 همایش و جشنواره بین المللی، ملی و استانی در موضوعات دینی را شناسایی و برنامه های تحقیقاتی خود را آغاز کردیم تا در صورت امکان در درجه اول از موازی کاری های موجود جلوگیری کرده و در مرحله دوم، دستاورد این پژوهش ها را جهت استفاده بهتر به وزارت فرهنگ و ارشاد، شورای انقلاب فرهنگی، مراکز و مؤسسات برگزار کننده ارائه نماییم.

مدیر انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم تعامل و همکاری با نهادها و مراکز علمی را از دیگر فعالیت های دبیرخانه دین پژوهان کشور عنوان و تصریح کرد: حضور مؤثر در بسیاری از نشست ها، پروژه ها و ... از جمله این تعاملات و همکاری ها می باشد.

*نگاهی بر فعالیت های بین المللی دبیرخانه دین پژوهان کشور

صاحبی در بخش دیگر از این مصاحبه به فعالیت های بین المللی دبیرخانه اشاره و بیان کرد: «پاسخ به دعوتنامه ها و درخواست های مراکز علمی و دینی خارج از کشور»، «شناسایی مراکز و فعالیت های دین پژوهی»، «اطلاع رسانی از تولیدات و پیشرفت های دین پژوهی» و ... از جمله فعالیت های بین المللی دبیرخانه می باشد.

وی یادآور شد: تاکنون افراد و هیأت های گوناگونی از دبیرخانه دین پژوهان کشور برای شرکت در نشست ها و همایش های بین المللی معرفی و به کشورهای اروپایی اعزام شده اند.

*برگزاری دهمین آیین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین در سال گذشته

رئیس شورای علمی دبیرخانه دین پژوهان کشور یکی از برنامه های این دبیرخانه را آیین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین عنوان کرد و گفت: سال گذشته دهمین آیین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین را با تجلیل از دو پیشکسوت آیات امینی و معرفت برگزار کردیم که در این راستا شرکت پست جمهوری اسلامی ایران تمبر یادبودی را منتشر کرد. همچنین در مراسم یاد شده 10 پژوهش و پژوهشگر برتر و برگزیده معرفی و مورد تجلیل قرار گرفتند که لوح تقدیر و جوایزی از دست رئیس محترم مجلس شورای اسلامی دریافت داشتند.

عضو هیأت مدیره دبیرخانه دین پژوهان کشور یادآور شد: بررسی وضعیت دین پژوهی در ایران معاصر، از دیگر پروژه هایی است که در دست اقدام بوده و در آینده نزدیک همایشی را با این نام برگزار خواهیم کرد.

*برگزاری دوره های زبان انگلیسی با هدف آموزش محققان علوم دینی

مدیر انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم با اشاره به برگزاری دوره های زبان انگلیسی و تافل اظهار داشت: این نیاز در دبیرخانه دین پژوهان کشور احساس شد که محققان علوم دینی نیاز به آموزش زبان دارند؛ لذا تلاش کردیم دوره های آموزش زبان انگلیسی را برای این عزیزان برگزار کنیم که هم اکنون پذیرش داوطلبان، انجام و برنامه های درسی آغاز شده است.

*کنگره بعدی دین پژوهان کشور با چه موضوعی برگزار خواهد شد؟

صاحبی با اشاره به برگزاری کنگره ملی دین پژوهان با موضوع بررسی وضعیت دین پژوهی در ایران، ابراز داشت: فراخوان مقالات این کنگره انجام و نشست های علمی آن را در سال جاری برگزار خواهیم کرد.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا دبیرخانه دین پژوهان کشور برای ادیان غیر اسلامی برنامه دارد یا خیر؟ خاطرنشان ساخت: دین پژوهی شامل تمام ادیان می شود؛ اما در حال حاضر اسلام پژوهی و شیعه پژوهی در اولویت برنامه های این دبیرخانه است.